تبیان، دستیار زندگی

واریکوسل چیست؟

علائم
واریکوسل، اغلب علامتی ایجاد نمی‌کند. ندرتا واریکوسل درد ایجاد می‌کند که ممکن است در طول روز به علت فعالیت‌های جسمی بدتر شود و به طور شاخص با خوابیدن به پشت تخفیف می‌یابد. در طول زمان ممکن است واریکوسل‌ها بزرگ تر و چشمگیرتر شوند.

علل
طناب اسپرماتیک که خون را به بیضه‌ها می‌رساند و از آنها خارج می‌کند،‌ حاوی "واز دفرانس" است که اسپرم تولیدشده از بیضه را تخلیه می‌کند. "شبکه پامپینیفرم" گروهی از وریدها درون اسکروتوم و بالای بیضه‌ها هستند. شبکه پامپینیفرم، خون را از بیضه‌ها تخلیه می‌کند. بزرگ شدن این وریدها اغلب در حین بلوغ رخ می‌دهد.

اگر چه علت دقیق ایجاد واریکوسل معلوم نیست، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دریچه‌های غیرطبیعی درون وریدها مانع جریان خون طبیعی در آنها می‌شوند و پس زدن خون، به گشاد شدن وریدها می‌انجامد.

واریکوسل معمولا در ناحیه بیضه چپ رخ می‌دهد، که به علت موقعیت ورید بیضه‌ای چپ است. اما واریکوسل در یک بیضه، بر تولید اسپرم در هر دو بیضه تاثیر می‌گذارد.

در سنین 15 تا 25 سالگی، بیشترین احتمال بروز واریکوسل وجود دارد.

علت ایجاد واریکوسل چیست؟

عقاید و نظرهای گوناگونی در مورد چگونگی بوجود آمدن واریکوسل و مبتلا کردن افراد وجود دارد :
1ـ درجه بیضه دان. بیضة برآمدة طولانی درجة حرارت زیانبخشی که موجب تولید اسپرم می شود.
2ـ تراکم غیر طبیعی غدة فوق کلیوی و اجسام کلیوی ممکن است مانع رشد عادی اسپرم شود.
3ـ جریان غیرعادی خون سیاهرگ از رشد بیضه دان جلوگیری کرده تولید محصولات زائد سوخت و ساز را افزایش می دهد و کاهش دستیابی به اکسیژن مغزی و ضروری برای رشد اسپرم را موجب میشود.
4ـ جریان غیر طبیعی خون می تواند مانع تراکم تستوسترون شود که این تغییر می تواند مانع تولید اسپرم گردد

زمانیکه دریچه هایی که جریان خون را از وریدهای اطراف بیضه به سیستم گردش خون تنظیم می کنند دچار اختلال شوند واریکوسل ایجاد می شود و در نتیجه خون جمع شده و سبب گشادی وریدها می شود. به نظر می رسد رژیم های غذایی کم فیبر و پر چربی از جمله عوامل بروز واریکوسل باشند. چرا که در این حالتها فرد دچار یبوست های طولانی مدت شده و برای دفع، نیاز به زور پیدا می کند. همین زور زدنهای مکرر بر روی دیواره عروق فشار وارد کرده و سبب تخریب بافت جداره و عروق
می شود.فاکتور دیگری که برروی ایجاد واریکوسل اثر می گذارد، کاهش میزان فلانوییدها در غذاها می باشد. این ترکیبات به فراوانی در میوه ها و سبزی ها یافت می شود و می تواند در عملکرد اتصالی جداره عروق خونی دخالت داشته باشند

تشخیص

از آنجایی که واریکوسل معمولا علامتی ندارد،‌ اغلب در حین ارزیابی ناباروری یا معاینه جسمی کشف می‌شود.

با این حال اگر در اسکروتوم‌تان احساس درد یا تورم می‌کنید، باید با پزشک تماس بگیرید. علل گوناگونی ممکن است باعث درد بیضه شوند، و برخی از این عارضه‌ها نیاز به درمان فوری دارند. پزشک شما می‌تواند تعیین کند که کدام عارضه باعث درد بیضه شما شده است.

پزشک در معاینه جسمی شما، ممکن است توده غیردردناک کلاف‌مانندی را در بالای بیضه شما لمس کند. برخی از افراد، این توده را به صورت احساس "کیسه‌ای از کرم" وصف می‌کنند. اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک هنگامی که ایستاده‌اید، می‌تواند آن را لمس کند.

اگر واریکوسل شما کوچک تر باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد نفس عمیقی بکشید و چند ثانیه آن را نگه دارید و به پایین زور بزنید (مانور والسالوا).

این مانور به پزشک کمک می‌کند، بزرگی غیرطبیعی وریدها را لمس کند. اگر معاینه جسمی نتیجه قطعی به دست ندهد، پزشک ممکن است درخواست سونوگرافی اسکروتوم کند. این آزمون که در آن از امواج صوتی پرفرکانس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار درون استفاده می‌شود، برای این مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود علائم شما به دلیل دیگری رخ نداده است. یکی از علل چنین عارضه‌ای ممکن ست توموری باشد که بر ورید اسپرماتیک فشار می‌آورد.

درجه بندی واریکوسل

گرید 3: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند.
گرید 2: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس میباشند.
گرید 1: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس میباشند.
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.

واریکوسل ممکن است باعث این عوارض شود:

تحلیل رفتن (آتروفی) بیضه: توده بیضه از لوله‌های سازنده اسپرم تشکیل شده است. هنگامی که این لوله‌ها در اثر عاملی مانند واریکوسل آسیب می‌بینند، ممکن است بیضه‌ها نرم شوند و تحلیل روند. روشن نیست که چه عاملی باعث تحلیل رفتن بیضه ها می‌شود،‌ اما اختلال در کارکرد دریچه‌های وریدها باعث تجمع خون در بیضه‌ها می‌شود و افزایش فشار وریدها و قرارگیری در معرض سموم درون خون ممکن است باعث آسیب شود.

ناباروری: روشن نیست که واریکوسل چگونه باعث ناباروری می‌شود. برخی از کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد می‌کنند، و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک می‌کنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه جرارت بیضه‌ها بیش از حد بالا رود، و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.