انحراف تیغه بینی كج شدگی یا سایر ناهنجاریهای تیغه بینی، دیوارهای كه بینی را از وسط به دو قسمت مساوی تقسیم میكند. تیغه بینی از دو قسمت غضروفی (نزدیك نوك بینی) و استخوانی (نزدیك پیشانی) تشكیل شده است.
تصور اکثر افراد از "انحراف تیغۀ بینی" کج بودن ظاهر بینی است حال آنکه از نظر پزشکی انحراف تیغه بینی به کج بودن تیغۀ داخلی بینی اطلاق میشود. این انحراف تیغه بینی معمولا با کجی ظاهری همراه نیست مگر آنکه انحراف شدید و مزمنی در طول سالیان رشد و بلوغ وجود داشته باشد که منجر به کجی ظاهری هم شده باشد .
تیغهٌ بینی که به آن سپتوم بینی هم گفته میشود صفحۀ عمودی نازکی است كه فضای داخلی بینی را به دو حفرۀ مجزای راست و چپ تقسیم می كند. این تیغه ، پشتیبان و ساپورت کنندۀ قسمتهای خارجی بینی بوده و وزن بینی را تحمل میکند. نیمهٌ جلوئی این تیغه غضروفی و نیمهٌ بالایی آن استخوانی است . تیغه بینی در هر طرف توسط مخاط ( پوست داخلی بینی ) پوشیده میشود . این مخاط عروق ِتغذیه کنندۀ تیغۀ بینی را در بر دارد. خود غضروف فاقد عروق خونی است و سلولهای غضروف بینی از موادی که از عروق خونی مخاط تراوش میشود ، تغذیه می کنند .
تیغهٌ بینی نیز مثل سایر اجزای بدن تا پایان بلوغ همچنان رشد می كند و بر ابعادش افزوده می شود . چندین مركز غضروف سازی و استخوان سازی در رشدِ هماهنگ ِتیغه بینی موثرند . بدیهی است اگر به هر دلیلی یكی یا چند تا از این مراكز غضروف سازی یا استخوان سازی كمتر و یا بیشتر از حد معمول رشد كنند ، تیغهٌ بینی ممكن است از خط وسط منحرف شده و در ناحیه ای به سمت راست یا چپ انحراف پیدا کند . این كجی معمولاً در قسمت داخلی بینی است و تاثیری بر روی شكل ظاهری بینی نمیگذارد .
وارد آمدن ضربه به بینی تا قبل از کامل شدن بلوغ ، میتواند باعث آسیب دیدن این مراکز غضروف سازی یا استخوان سازی شود . این ضربه ممكن است هنگام تولد نوزاد ، در حین گذر از كانال زایمان به بینی او وارد شود و یا در طول زندگی اتفاق بیفتد . بسته به شکل و محل کجی تیغۀ بینی ، انحراف منجر به تنگی و گرفتگی یك یا هر دو مجرای بینی میشود .
در انحراف بینی (Septal Deviation) معمولاً کجی تیغه بینی در قسمت داخلی بینی است و تاثیری روی شکل ظاهری بینی نمی گذارد.
تیغه بینی دیواره ای است که که فضای داخل بینی را به دو حفره مجزای راست و چپ تقسیم می کند. قسمت پایینی این تیغه غضروفی و قسمت بالایی آن استخوانی است . تیغه بینی نیز مانند سایر اجزای دستگاه اسکلتی تا پایان بلوغ رشد میکند و بزرگتر میشود . چندین مرکز غضروف سازی واستخوان سازی در رشد هماهنگ تیغه بینی موثرند . بدیهی است اگر به هر دلیلی یکی یا چندتا از این مراکز غضروفسازی یا استخوانسازی کمتر و یا بیشتر از حد معمول رشد کنند، تیغه بینی ممکن است از خط وسط منحرف شده و در ناحیه ای به سمت راست یا چپ کج شود . ضربه به بینی یا شکستگی تیغه میانی بینی نیز می تواند موجب انحراف بینی شود.
در برخی بیماران انحراف بینی باعث گرفتگی یک یا هردو مجرای بینی ودر نتیجه بروز مشکل تنفسی میشود که به شکل انسداد تنفسی، خرخر شبانه، کاهش حس بویایی، خشکی بینی و خون دماغ بروز میکند والبته در دراز مدت می تواند علایم وعوارض دیگری ازجمله سینوزیت، مشکلات گوش و مشکلات ریوی را باعث شود .
تشخیص با معاینه بالینی بینی یا تصویربرداری رادیوگرافی است .