6 فرمان برای به حرف آوردن کودکان
نگاه فوق تخصص بیماری های عفونی اطفال/ دكتر عباس مومنزاده استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی
اگر کودکی مطابق جدول سنی و رشدش پیش رفته باشد یعنی به موقع نشسته، به موقع راه افتاده و مهارتهای دیگر را فرا گرفته و از نظر تکاملی عقب نیست و مشکل شنوایی هم ندارد،..
در مورد حرف زدنش تا حدود 3 سالگی نیازی به اقدامهای درمانی مانند گفتاردرمانی نیست. اما بعد از 3 سال حتما لازم است. مقوله زبان بازکردن در کودکان بسیار متفاوت است. تعدادی از بچهها در یک سالگی چند کلمه ساده، مانند مامان، بابا، بالا و بده که کلماتی مشترک بین بیشتر بچههاست، میتوانند بگویند. اما کودکانی هم هستند که تا سن ?? تا ?? ماهگی نمیتوانند صحبت کنند. متوسط کودکان بین ?? تا ?? ماهگی اولین کلمه را میگویند.
بیش از نیمی از کودکان ? ساله میتوانند جملات 2 یا 3 کلمهای بسازند مانند آب میخوام، بریم پارک، هاپوبازی کنیم را بگویند. اگر کودک شما در ? سالگی کمتر از ?? کلمه میگوید یا نمیتواند جملات 2 کلمهای بسازد، جزو کودکانی است که دیر به حرف میافتند. به شرط اینکه از نظر تکاملی بررسی شده و هیچ عقبماندگی ندارد این دیر به حرف افتادن جای نگرانی نیست و با تمرینهای سادهای که یاد میدهم، میتوانید به او کمک کنید. موضوع نگرانکننده دیگر وقتی است که در مورد فهمیدن و درک گفتار شما مشکل داشته باشد. خودتان امتحان کنید اگر کودکان یک ساله دستورهای ساده را میشنوند و عمل میکنند سالم است. به عنوان نمونه بگوید برو لیوانتو بیار، کفشت را پیدا کن. اگر فرزند ?? ماهه شما بعضی چیزها را نمیفهمد، بهتر است که با پزشک مشورت کنید... و اما چند راه عملی برای کمک به زبان باز کردن:
1 .شما والدین در پیشرفت زبانی کودک نقش کلیدی دارید، چون تعداد کلماتی که بچه میشنود همراه با تشویق او به صحبت کردن بیشتر، دایره لغاتش را گسترش میدهد.
اگر کودک خواهر و برادر ندارد او را به جمع بچههای دیگر ببرید. وقتی که کودک شما میبیند که بچههای دیگر صحبت میکنند، او نیز برای حرف زدن با دیگران تشویق میشود.
2 .واضح و بلند صحبت کنید و در مورد هر کاری که میکنید، از لباس پوشیدن تا خوابیدن مانند یک قصه جالب با کودک حرف بزنید. حتی وقتی دارید اتاق را مرتب میکنید، بگویید: «خرست اینجاست، خرسی بیا بذارمت تو کمد، دستتو بده به من اسم این چیه مامان؟! خرس. بگو.»
3.حرف زدن را با آهنگ و بازی همراه کنید. صحبت کردن به صورت آهنگین و با حرکات دست بازی کردن مفید است. به جای عروسکهای نمایشی نقش بازی کنید و حرف بزنید و سپس از او بخواهید چنین کند. در این کار حوصله و صبر زیاد لازم است.
4.زمانی که کودکان دنبال کلماتی هستند که میخواهند بیان کنند، فرصت دهید، اگرچه برایتان خستهکننده است اما از پریدن بین حرف کودکان جهت کامل کردن جملاتشان خودداری کنید. فرصت دهید تا از کلمات ذهنی خود استفاده کنند و تشویق را فراموش نکنید.
5.وقتی که فرزند نوپای شما بعضی چیزها را خود به خود میگوید، آن لغت را به دایره کلمات دیگرش اضافه کنید. مثلا اگر او گفت: «توپ»، به او بگویید: «بیا بازی کنیم». توپ را در دست بگیرید و بگویید: «توپ قرمز یا توپ بزرگ.»
6.اجازه دهید خود کودک خواستهاش را بگوید و ضمن تشویق او را تصحیح و تکمیل کنید مانند این اگر میگوید: «آبه.» بگویید: «آب میخواهی؟ تشنه هستی! الان برایت آب میآورم. لیوانتو بده!» تمرین کنید و باز هم تمرین و تمرین.
سمیه مقصود علی
هفته نامه سلامت