اهمیت و جایگاه عفاف در اسلام:
عفت و پاکدامنی در دین مقدس اسلام از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است به گونه ای که قرآن کریم صریحا به حفظ عفت سفارش نموده و می فرماید:
«وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِكاحاً حَتَّى یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ »[1] و آنها كه وسیله ازدواج ندارند باید عفت پیشه كنند تا خداوند آنان را به فضلش بى نیاز سازد.
در روایات روایات اسلامی نیز از عفت و پاکدامنی با تعبیرات بلندی یاد شده است که ذیلا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
الف) عفت زکات زیبایی:
با توجه به روایات، هر چیزی زکاتی دارد به عنوان مثال زکات علم، نشر آن است، زکات مال، بخشش است[2] و... جالب است که برای زیبایی نیز زکات تعریف شده است حضرت علی (ع) در این زمینه می فرماید: «زكاة الجمال العفاف»[3] زکات جمال و زیبایی، عفت و پاکدامنی است.
ب) عفت ، برترین عبادت:
روایات اعمال مختلفی را به عنوان عبادت برتر معرفی نموده است که یکی از آنها عفت و پاکدامنی است حضرت امام صادق (ع) در این زمینه می فرماید: «مَا مِنْ عِبَادَةٍ أَفْضَلَ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْج»[4]
ج) عفت از جمله علامات و شاخصه های شیعه:
در روایت دیگر امام صادق (ع) امور مختلفی را به عنوان علامت و صفت شیعه بر می شمارد که یکی از آنها عفت و پاکدامنی است: «إِنَّمَا شِیعَةُ جَعْفَرٍ مَنْ عَفَّ بَطْنُهُ وَ فَرْجُهُ وَ اشْتَدَّ جِهَادُهُ وَ عَمِلَ لِخَالِقِهِ وَ رَجَا ثَوَابَهُ وَ خَافَ عِقَابَهُ فَإِذَا رَأَیْتَ أُولَئِكَ فَأُولَئِكَ شِیعَةُ جَعْفَر»[5]
همانا شیعه جعفر (امام صادق) كسى است كه شكم و دامنش باعفت باشد و كوشش و جهادش شدید باشد و براى آفریدگارش عمل كند و به امید ثواب خدا باشد و از عقاب خدا بترسد، چون چنین افرادى را دیدى بدان كه آنان شیعه جعفر هستند.
اهتمام ویژه کتب روایی به مساله عفت:
در اهمیت عفت همین بس که در کتب روایی از قبیل کتاب ارزشمند کافی،[6] و وسائل الشیعه،[7] بابی تحت عنوان «باب العفه» گشوده شده و روایات مربوط به عفت در این ابواب جمع آوری و دسته بندی شده اند.