تبیان، دستیار زندگی

سالانه میلیونها انسان در سراسر جهان در اثر عوارض ناشی از نوشیدن مشروبات الکلی جان می دهند. با پیشرفت علم و تکنولوژی ، صنعتی شدن جامعه و به وجود آمدن شهرهای بزرگ، که افزایش شهرنشینی را به دنبال دارد ، متأسفانه مصرف نوشیدنیهای الکلی ، سیگار و مواد مخدر رو به فزونی هستند، که اگر برای شیوع روز افزون آن چاره اندیشی و اقدام نشود عوارض اجتماعی زیانبخشی به بار خواهد آورد.

نقش مخرب مشروبات الکلی بر مغز انسان و تضعیف حافظه و عواطف ، اثر آن بر روی سلسله اعصاب و جهاز هاضمه، بروز سرطان کبد، سرطان دهان ، سرطان گلو، زخمهای معده و اثنی عشر و سکتۀ قلبی بر همگان آشکار است. زکریای رازی در فصل چهارم از کتاب الطب الروحانی به خطرات میگساری و عوارض زیانبخش آن اشاره می کند: « اعتیاد به شرابخواری و پیاپی مست شدن یکی از عوارض بدی است که مبتلایان به آن را به بدبختیها و بلاها و بیماریهای گوناگون گرفتار می کند... افراط در شرابخواری آدمی را در معرض سکته و اختناق و پر شدن بطن قلب که سبب مرگ ناگهانی می شود و پاره شدن شریانهای دماغ و سکندری خوردن و در چاه و چاله افتادن قرار می دهد و نیز ادامه به میگساری سبب پیدا شدن تبهای گرم و ورمهای خونی و صفرایی در احشاء و اندامهای اصلی بدن و رعشه است»


بروز انواع بیماریهای قلبی و عروقی و اختلالات گوارشی در افراد الکلی از شیوع بسیار بالایی برخوردار است و معمولاً اگر افراد الکلی جان بر سر یکی از رخدادهای محیطی نگذارند، حداقل بر اثر یکی از عوارض مرگ زای الکل جان خواهند داد. بسیاری از تصادفات حادثه آفرین رانندگی، که منجر به از دست دادن جان تعداد زیادی از سرنشینان اتومبیلها می شود، به ویژه در کشورهای غربی که محدودیت در نوشیدن مشروب وجود ندارد، بر اثر نوشیدن مشروبات الکلی رخ می دهد.
نوشیدن مشروبات الکلی بر روی جنین نیز تأثیر دارد. « نوباوه هایی که از طریق شیر مادرشان الکل مصرف می کنند، رشد حرکتی کندی نشان داده اند و تأخیر مهمی در یک سالگی نشان داده اند..»

مکانیسم اثر الکل پس از نوشیدن آن
دو دقیقه پس از نوشیدن مشروب الکلی، 20 درصد الکل آن از طریق دهان و معده و 80 درصد آن از طریق روده کوچک وارد خون شده و به کبد می رسد. الکل در کبد توسط نوعی آنزیم مبدل به استالدیید شده و پس از اکسید شدن به استات تبدیل می شود و یا توسط ریه ها و کلیه ها و بزاق و عرق از بدن دفع می شود.


هرگاه میزان الکل در خون به 150 میلی گرم در 100 میلی لیتر برسد مستی آور ( مسمومیت زا ) و اگر به 500 میلی گرم برسد فرد را می کشد. به عبارتی دیگر هر گاه میزان الکل به یک گرم در هر لیتر خون برسد، آثار مستی ظاهر شده و حرکات عضلات و گفتار و بینایی مختل می شود و اگر به 2 گرم در هر لیتر خون برسد مستی کامل رخ داده و دقت و تمرکز حواس و حس قضاوت در فرد از بین می رود و سپس لکنت زبان حادث می شود، و تعادل فرد از بین می رود، یا اگر به 4 گرم برسد موجب اغما و بیهوشی خواهد شد و در 6 روز فرد را می کشد .

عوارض دیگر
افزایش ضربان قلب، ازدیاد فشار داخل جمجمه، اختلال در تکلم ، کرختی و بی حسی، از دست دادن قوۀ تشخیص ، ناپایداری احساس، احساس سرخوشی کاذب ، پیدایش حالت تهاجمی، اختلال در حرکت عضلات ، ادرار زیاد ، پوست سرد و چسبناک ، کاهش دمای بدن، تنفس آهسته و صدادار ، گشادی مردمک چشم، التهاب معده، تضعیف فعالیت مغز، اسهال ، لاغری ، خونریزی معده ، سیروز کبد، کم خونی ، کمبود ویتامین ، آسیب عضلۀ قلبی، تحلیل عضلات بدن، ازدیاد فشار خون و اسید اوریک ، ایجاد کبد چرب و بزرگ، کاهش گلبولهای قرمز، بیماری اعصاب محیطی، سرطانهای گوارشی ( دهان ومری)، اغما و سرانجام مرگ از عوارض ناشی مشروبات الکلی است.

تأثیر مصرف الکل بر مادر
« مصرف الکل بر فرد در حال رشد ( در بطن مادر) در طول بارداری اثر می گذارد، این امر ممکن است با رشد غیر طبیعی صورت که در خلال دورۀ رویانی اتفاق می افتد، عقب ماندگی نمو ( کوچک اندامی) و اختلال در دستگاه عصبی مرکزی، شامل میکروسفالی ( کوچکی غیر طبیعی سر و مغز) همراه باشد. نمو پس از تولد این کودکان، عموماً عقب افتادگی دارد و اغلب عقب افتادگی ذهنی و مشکلات رفتاری رخ می دهد. فراوانی برآوردی « نشانگان جنین الکلی» در هر 700 تولد یکی است....»
چگونه می توان نوشیدن الکل را ترک کرد؟
برای رهایی از بیماری الکلیسم باید از قرص دی سولفیرام ، که در ایران 250 میلی گرمی آن موجود است، 12 ساعت پس از آخرین مصرف الکل به صورت 2 قرص ناشتا و یکجا مصرف شود، سپس برای چند هفته یا چند ماه یا چند سال بعد ( بر حسب قدرت فرد ترک کننده، متغیر است ) تکرار شود. البته انجام تست های کبدی در هنگام ترک ضرورت دارد. همچنین روشهای متعددی برای ترک الکل وجود دارد که در ادامه توضیح می دهیم و هر فردی می تواند روش مناسب را برگزیند.
افرادی که سالیان طولانی مشروبات الکلی نوشیده اند و به اصطلاح « الکلی» هستند اگر بخواهند اقدام به ترک کنند، باید از داروهای زیر استفاده کنند:
قرص دی سولفیرام، آمپول ویتامین تیامین ، مولتی ویتامینها ، دیازپام یا کلردیازپوکساید و و گاهی داروهای ضد تشنج و همچنین روان درمانی ، رفتار درمانی، درمان اجتماعی ، حمام گرم، طب سوزنی ، متد بیزاری ، هیپنوتیزم ، متد مدی تیشن و ترک تدریجی الکل.

پیشگیری
یکی از راههای مؤثر برای پیشگیری از این عارضۀ اجتماعی ، گسترش مکانهای آموزشی، کتابخانه های عمومی ، فضاهای ورزشی و تفریحات سالم همگانی ، ساخت و نمایش فیلمها و سریالهایی است که ضمن جذابیت بیانگر پی آمدهای ناگوار الکلیسم باشد. برای پر کردن اوقات فراغت و لذت بردن از زندگی ؛ پناه بردن به کوه و دشت، پارکها ، باشگاههای ورزشی، مکانهای علمی ـ فرهنگی و کتابخانه ها به مراتب مفید تر ، لذت بخشتر و کم هزینه تر از مصرف نوشیدنیهای الکلی است.

منبع:سلامت نیوز

بعضی از مردم در هنگام بروز استرس، برای کسب آرامش و یا فرار از مشکل، اقدام به مصرف الکل میکنند. وقتی برای مقابله با استرس، الکل مصرف شود، به مرور زمان منجر به زیاده روی در مصرف و اعتیاد میگردد. امروزه حدود صد میلیون آمریکایی، مقدار کمی از کالری مورد نیاز خود را با نوشیدن مشروبات الکلی تأمین میکنند. چون الکل ایجاد کالری میکند، اما نمیتواند ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را تأمین نماید علاوه بر اینکه مشروبات الکلی عقل انسان را به مرور زمان رو به کهولت میبرد و به این دلیل یک غذای ضد غذا نامیده میشود. به علاوه با مصرف الکل، مصرف غذاهای کالری زا کاهش یافته، بدن از چندین ماده مغذی خالی شده ونیاز اضافی به سائر مواد مغذی پدید می آید.

برخلاف سائر مواد مغذی انرزی زا (پروتئین، قند و چربی) الکل فقط به عنوان یک ماده سوختنی توسط سلولهای کبدی بکار میرود. به طور طبیعی کبد چربیها را میسوزاند. وقتی الکل مصرف میشود چربیها نمیسوزند بلکه در کبد ذخره شده و یا وارد خون میگردد. در تیجه چربیهای بالقوه زیان آور در دستگاه گردش خون افزایش می یابد یا احتمال آسیب کبدی وجود دارد. مصرف الکل میتواند موجب بالا رفتن فشار خون، وارد شدن آسیب به عضلات قلب و سیروز و هپاتیت کبدی گردد. الکل میتواند خطر ابتلا به سرطان دهان، حلق و مری را افزایش داده و باعث آسیب زدن به دیواره معده و روده گردد. آسیب وارده به معده و روده میتواند در نهایت موجب تضعیف جذب قدرت مواد مغذی توسط بدن شود.

اگر به دلیل کالری زایی الکل مصرف غذا کاهش یابد، سوء تغذیه نتیجه خواهد شد. مصرف الکل نوعی سرحالی و نشاط در فرد ایجاد میکند که اشتها و میل به غذا را در فرد کاهش میدهد.
با تداوم مصرف الکل سلولها کبد دیگر قادر به استفاده از ویتامین D نیستند در حالی که این ویتامین برای سلامتی استخوانها، دندانها و برای تولید چندین هورمون ضروری میباشد. لذا مصرف لکل بر فرآیندهای داخلی بدن تأثیر سوء میگذارد.

مصرف الکل بر بینایی تآثیر میگذارد. سلولهای چشم به طور طبیعی برای حفظ بینایی نیاز به ویتامین A دارند. با نوشیدن الکل این ویتامین برای تبدیل الکل به انرژی مصرف میشود و در اثر کمبود آن، هنگام شب، دید چشم دچار اختلال شده و تار میگردد.
یکی از عوارض تجزیه الکل در بدن تخریب ویتامین B6 میباشد. در نتیجه این تخریب فرد ممکن است دچار کم خونی، خستگی، تمرکز ضعیف، سستی و بیحالی گردد.
الکل یک ماده ادرار آور است و میتواند سبب کم آبی سلولهای بدن شود. با دفع ادرار، همراه با آب، ویتامینها و مواد معدنی از جمله ویتامینهای B، C، منیزیم، کلسیم، روی و پتاسیم از بدن خارج میشوند. با مختل شدن عمل جذب اسید فولیک، به علت مداخله الکل در سوخت و ساز ویتامینها، از دریافت این ویتامین توسط بافتهای بدن جلوگیری میشود. کمبود اید فولیک میتواند موجب کم خونی، سستی و بیحالی و ضعف جسمی و روحی گردد.

توضیح‌ کلی‌
الکلیسم‌ عبارت‌ است‌ از وابستگی‌ فیزیولوژیک‌ (جسمانی‌) و روانی‌ به‌ الکل‌، که‌ موجب‌ بروز بیماری‌های‌ مزمن‌ و بروز مشکل‌ در روابط‌ بین‌ فردی‌ و مشکلات‌ خانوادگی‌ و کاری‌ می‌شود.

علایم‌ شایع‌

مراحل‌ اولیه‌

کم‌ بودن‌ تحمل‌ نسبت‌ به‌ بروز اضطراب‌
نیاز به‌ الکل‌ در آغاز روز، یا در زمان‌های‌ استرس
بی‌خوابی‌؛ کابوس

بروز یک‌ حالت‌ ناخوشایند و سردرد صبح‌ روز بعد از مصرف‌ زیاد الکل‌ و نیز بیشتر شدن‌ موارد غیبت‌ و حاضر نشدن‌ سرکار
مشغولیت‌ ذهنی‌ زیاد برای‌ تهیه‌ الکل‌ و پنهان‌ کردن‌ نوشیدنی‌ الکلی‌ از خانواده‌ و دوستان‌
احساس‌ گناه‌ یا آزردگی‌ و تحریک‌پذیری‌ وقتی‌ که‌ دیگران‌ می‌گویند که‌ وی‌ الکل‌ مصرف‌ می‌کند. مراحل‌ پیشرفته‌
از هوش‌ رفتن ای‌ کوتاه‌ مدت‌ به‌ دفعات‌؛ کاهش‌ حافظه‌
بروز یک‌ حالت‌ هذیانی‌ همراه‌ با لرزش‌ (علایم‌ در این‌ حالت‌ عبارتند از لرزش‌، توهمات‌، گیجی‌، عروق‌ ریزش‌، تندشدن‌ ضربان‌ قلب). این‌ حالت‌ اغلب‌ در اثر نرسیدن‌ الکل‌ رخ‌ می‌داد.
بیماری‌ کبدی (پوست یا چشم ها زرد می‌شوند)
اختلال‌ رشته‌های‌ عصبی‌ دست‌ و پا و نیز دستگاه‌ عصبی‌ (کرخت‌ شدن‌ و سوزن‌ سوزن‌ شدن‌ در دست‌ها و پاها، کاهش‌ علاقه‌ و توانایی‌ جنسی‌، گیجی‌، کما)