تبیان، دستیار زندگی

   

نکا در عرض جغرافیایی 36 درجه و 39 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی53 درجه و 19دقیقه غربی نصف النهارگرینویچ در22کیلومتری جنوب دریای مازندران نهاده و به کوهستان تکیه داده است. رود نکا از میان شهر می گذرد و راه آهن سراسری از آن عبور می کند. رود نکا از میان شهر می گذرد و راه آهن سراسری از آن عبور می کند. رابینو از این مکان گذشته و آنرا شرح داده است. وی از کتیبه امامزاده نکا که تاریخ آن اول محرم سال 870 هجری قمری بود، یاد می کند. رابینو شبی را در نارنج باغ که از محلات نکا بشمار میرفت ، بسر برده است. او همچنین از اسماعیل اقا محله و علی کنده و امام زاده شازدان یاد میکند.

واز انجا به سیاوش کلا میرود.احتمال دارد که شهر قدیمی مهروان یا مهربان بر جای نکا نهاده بوده است.استخری انرا پس از ساری ذکر کرده و یاقوت گفته است که مهروان در بخش هموار تبرستان قرار دارد. از مهروان 1000مرد پاسداری می کرده اند. ظهیرالدین مرعشی می گوید مهروان که به میروانجو آوازه دارد در ولایت ساری است و حد شرقی آن قراطفان باشد. رابینو می گوید که روستای نداف خیل را قبلاًمهرون کلا می گفتند این روستا در 6کیلومتری شمال راه اسفالته نکا- بهشهر نهاده است در شمال رود نکا ارتفاعاتی نهاده است که از شرق به کوههای رادکان و از غرب به رود نکا محدود می شود. از ارتفاع این کوهها از شرق به غرب کاسته می شود. مرتفع ترین قله در روستای بار کلا 2200متر و در آغوزدره 2100متر ودر شمال نیالا 1800متر و در شمال یخکش1700متر و در غرب زلت1200متر می باشد. این کوهها به نام رشته کوه جهان مورا آوازه دارد. وسعت دامنه شمالی جهان مورا بیشتر از دامنه های جنوبی است. و از سوی جنوب تا رود نکا(در نیالا) به 7کیلو متر می رسد. شیب دامنه های شمالی جهان مورا کمتر و در دامنه های جنوبی بیشتر است. بارش های دامنه های جنوبی وسیله ی رودهای فرعی به رود نکا سرازیر می شود.

 در بعضی نقاط (جنوب یخکش)با بریدگی حدود200متر به رود نکا ملحق می شود. دامنه شمالی ارتفاعات جهان مورا پوشیده از درختان جنگلی انبوه بوده است. و از غنی ترین اراضی جنگلی استان شمرده می شود. البته قطع درخت بطور غیر اصولی موجب ایجاد سیل هایی در سالهای اخیر شد که صدمات فراوان به بار آورد. محصول نیکاح گندم ،جو ،پنبه و اندکی پشم و نیشکر است.سمت شرقی نیکاح قره طغان است. نیکاح از قرا تپه دو فرسخ و به شاطر گنبد دو فرسخ و به ساری 4 فرسخ و به کنار دریا سه فرسخ است و تاسمسکنده بقول عباسقلی میرزا دو فرسخ ونیم است و برای رسیدن به ان باید از قزلی محله و از پل سنگی کوچک و باغ توت بگذریم. دست چپ کنار خیابان و دامنه کوه، قبرستان و امامزاده سفالپوش است که یک درخت کوچک دارد.

اسمش امامزاده عبدالله است . پس از گذر از جوی اب دست راست نودیک است که تپه ای دارد. می رسد به چشمه سرولیجی محله که مرداب کوچکی داردودست راست واقع است و باغ توت تپه بزرگ هم میباشد.و از چهار پل چوبی گذشته میان خیابان به قدر 304 قدم اب است و پیرامونش مزرعه می باشد و مال قریه اسرم است. نبرد تیمور گورکانی در قره طغان نکاروی داد.

تاسیسات شهر نکا:                                                                                                   

نیروگاه شهید سلیمی نکا

  این نیروگاه به عنوان یکی از مهمترین سرمایه های ملی و از بزرگترین نیروگاه های کشور متشکل از دو بخش مستقل بخاری و گازی در ساحل دریای خزر و در 25 کیلومتری شمال شهرستان نکا قرار دارد و قدرت نامی این نیروگاه 2035 مگابایت می باشد که از چهار واحد 440 مگاواتی بخار و دو واحد 1375 مگاواتی گازی حاصل      می شود .

کنسرسیومی متشکل از سه شرکت آلمانی منعقد و متعاقب آن عملیات احداث در زمینی به مساحت 136 هکتار شروع گردید . اولین واحد بخار نیروگاه در تاریخ 2/7/1358 و واحدهای بعد هر یک به فاصله تقریبی شش ماه وارد مدار شده اند و نصب واحدهای گازی پس ار خرید تجهیزات از شرکت زیمنس آلمان از سال 1367 توسط شرکت نصب نیرو و با نظارت شرکت قدس نیرو آغاز و اولین واحد آن در تاریخ 19/5/1369 و واحد بعدی در تاریخ 9/8/1369 وارد مدار شدند .  .

پایانه نفتی نکا

این پایانه در 20 کیلومتری شمال شهر نکا و نزدیکی نیروگاه برق نکا در زمینی به مساحت تقریبی 20 هکتار در کنار دریا قرار گرفته است . نفت خام کشورهای حوزه دریای مازندران روسیه قزاقستان و ترکمنستان توسط کشتی های نفتکس به این پایانه نفتی حمل گردیده و نفتکش در کنار اسکله پهلو گرفته و نفت خام داخل کشتی توسط بازوهای پیشرفته و هیدرولیک تخلیه می گردد و پس از گذر از تاسیسات اندازه گیری وارد مخازن ذخیره نفت می گردد .

 با توجه به کیفیت متفاوت نفت خام دریافتی ، نفت مخازن ذخیره با هم امتزاج و به مخازن نفت پمپ می گردند که از این مخازن توسط پمپ های ارسالی نفت به تلمبه خانه و به مخازن نفت پمپ می گردند که از این مخازن توسط پمپ های ارسالی نفت به تلمبه خانه نکا که در 3 کیلومتری این پایانه قرار دارد ارسال می گردد . توسط یک خط لوله 32 اینچی که این تلمیه خانه تا پالایشگاه تهران امتداد پیدا کرده است و همچنین تقویت فشار توسط تلمبه خانه های مسیر ، نفت خام دریافتی در پایانه نفتی نکا به پالایشگاه تهران ارسال می گردد از طرف دیگر در اسکله نفتی جزیره خارج معادل نفت دریافتی ، جهت کشورهای فوق الذکر نفت خام صادر می گردد .
از دیگر صنایع دیگر درشهرستان نکا :
یروگاه شهید سلیمی, پایانه نفتی نکا ( بندر نکا )شرکت حفاری شمال,کارخانه کشتی سازی صدرا, کارخانه سیمان , نکا پلاست , نکا فولاد , فولاد گستر نکا , فولاد ماشین نکا , کارخانه هوافضای نکا(ساخت هواپیماهای شناسایی) , کارخانه سیلو.

سیلوی غله نکا

بطور کلی سیلو وظیفه ذحیره سازی گندم مازداد در صل برداشت گندم را دارد . سیلوی شهرستان نکا در سال 1362 توسط مهندسان اتحاد جماهیر شوروی سابق با ظرفیت 103000 تن ذخیره سازی گندم به بهره برداری رسید این سیلو دارای 23 کندوی ذخیره گندم که ظرفیت هر کندو 3100 تا 3500 تن می باشد این شرکت جز هشت سیلوی با ظرفیت بالای کشور می باشد که همگی این سیلوها با همین حجم توسط مهندسان اتحاد جماهیر سابق شوروی ساخته شده اند . این سیلو دارای دو باسکول ورودی و دو حفره ی تخلیه می باشد که قدرت تخلیه آن جزء قدرت بالای تخلیه کشور می باشد .

این سیلو تنها سیلوی استان می باشد که رساندن گندم به این کارخانه ها بر عهده ی سیلوی نکا می باشد یعنی با تعطیل شدن یک روز این شرکت مواجه خواهد شد با تعطیل شدن کارخانه های آرد استان ، بهمین جهت فوق العاده حائز اهمیت می باشد .

کارخانه سیمان نکا

این کارخانه در جنوب شهری شهرستان نکا در کنار رودخانه نکا و بین روستاهای زرندین  و آبلو و چاله پل و حاشیه جنگل قرار دارد . این کارخانه در سال 1360کار تولید را آغاز نمود . کل مساحت این کارخانه بیش از 90هکتار می باشد.

 مواد اولیه این کارخانه عبارتند از : سنگ آهک که از کوره های جنگلی اطراف کارخانه تامین می شود . معدن خاک رس آن نیز به وسعت 86 هکتار در قسمت جنوبی کارخانه در محدوده روستای زرندین سفلی قرار دارد . در جهت ایجاد واحدهای جنبی هیئت مدیره محدوده روستای زرندین سفلی قرار دارد . در جهت ایجاد واحدهای جنبی هیئت مدیره در سال 1363 اقدام به گرفتن موافقت اصولی برای تاسیس واحد تولید لوله و ورق آزبست سیمان (طرح ساریت) نموده است که اکنون توانایی تولید بیش از 30000 تن ورق و 27000 تن لوله در سال را دارا می باشد .  

اماکن تفریحی :   

  طرح ساحلی مروارید

طرح ساحلی مروارید نکا واقع در 25 کیلومتری شهرستان در طول سال میزبانی مناسب و شایسته ای برای مسافران و گردشگران دور و نزدیک می باشد . این مجتمع تفریحی و توریستی در کنار جاذبه های کم نظیر طبیعی خود دارای امکانات رفاهی و بهداشتی از قبیل :  *برق تلفن همگانی *سرویس بهداشتی دوش آب *اتاق های ثابت برای اقامت شبانه روزی *آلاچیق های زیبا پارک کودک *امکانات قایق سواری  قهوه خانه بوفه و کلیه مایحتاج ضروری برای مسافران می باشد . بازدید از این مجتمع و استفاده از این امکانات طبیعی و ریهی آن مطمئناً خالی از لطف نخواهد بود .  

پارک تپه تاریخی نارنجباغ

یکی از محل های زیبا و تاریخی شهرستان نکا پارک تپه نارنجباغ می باشد که در خیابان نواب (راه آهن ) قرار دارد این تپه قدمت تاریخی دارد و در حال حاضر با امکاناتی نظیر استخر و رستوران و پارک کودک و محلی برای استراحت مسافران می باشد .

دریاچه طبیعی روستای استخر پشت که در سی و پنج کیلومتری شهر «نکا» قرار دارد، روزگاری با نیزارهای حاشیه خودنزدیک به بیست هکتار از محیط اطراف را پوشش می‌داد. در چند دهه اخیر به دلیل بی توجهی به این منبع طبیعی نادر وسعت آن به چهارهکتار تقلیل یافته و روز به روز از آن کاسته می‌شود.


 این دریاچه کوچک و گمنام با مردابهای اطراف خود منظره رؤیایی را در منطقه پدید آورده‌است که در اولین نگاه هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. دریاچه استخر پشت که آب آن به طور غیر محسوس از کف دریاچه تأمین می‌شود، سالهای سال است که برای آبیاری دست کم ۵۰ هکتار از شالیزارهای روستاهای مجاور مورد استفاده قرارمی گیرد. مرداب اطراف این دریاچه روزگاری دراز پناهگاه امنی برای پرندگان بومی خصوصاً اردک‌های وحشی بود اما متأسفانه در چند سال اخیر به دلیل تهاجم شکارچیان مجاز و غیرمجاز به این زیست گاه و کشتار این پرندگان زیبا، نسل آنان در معرض انقراض جدی قرار گرفته‌است. درباره دریاچه طبیعی استخر پشت که بومیان منطقه به آن «اسطل» می‌گویند، افسانه‌های بی شماری نقل شده و اشعاری در وصف آن سروده شده‌است.البته هنوز هم زیبایی خاصی دارد که هر ساله پذیرا مسافرای زیادی از تمام نقاط ایران است.

چشمه آب معدنی غارمرز

و ما از آب هر چیزی را زنده گردانیدیم . سوره انبیا ـ آیه 29

یکی از اماکن طبیعی و تفریحی شهرستان نکا-چشمه معدنی غارمرز است 0 معروفیت این چشمه به خاطر خاصیت درمانی ؛ مخصوصاٌ بیماری های کلیوی ، نه در سطح شهرستان و استان بلکه در سطح کشور نیز مطرح می باشد. این چشمه در 8 کیلومتری جنوب شهرستان در کنار جاده جنگلی مسیر نکا به سد گلورد واقع شده است که نزدیک ترین روستاهای اطراف آن را می توان بالا زرندین و درویشان نام برد .

افراد زیادی از نوشیدن آی معدنی نتیجه گرفته اند و اغلب ، در تمامی فصول سال این مکان مملو از جمعیت است . در کنار خواص عالی درمانی این چشمه ، فضا و طبیعت دلچسب ، جذابیت این منطقه را برای مسافران و جهانگران دوچندان کرده است .

این منطقه تفریحی و توریستی دارای امکانات رفاهی از قبیل : آلاچیق های زیبا برای استراحت مسافران

پارک کودک و قهوه خانه ستنی و بوفه و ...

منطقه هزار جریب نکا

امامزاده اطرب