تبیان، دستیار زندگی

ضمایر (فاعلی، مفعولی، ملکی، انعکاسی و...)

ضمیر کلمه‌ای دستوری یا گرامری است که جانشین یک اسم یا عبارت اسمی می‌شود. ضمیرها انواع مختلفی دارند که مهمترین آنها عبارتند از: ضمایر فاعلی، مفعولی، ملکی، انعکاسی، اشاره‌ای، نامعین، نسبی و سؤالی که از این میان ضمایر فاعلی، مفعولی ملکی و انعکاسی جزو ضمایر شخصی به حساب می‌آیند.

• ضمایر فاعلی

• ضمایر مفعولی

• ضمایر ملكی و صفات ملكی

• ضمایر انعكاسی

• ضمایر دیگر

---

 

ضمایر فاعلی

 

جمع	مفرد
we	I	اول شخص
you	you	دوم شخص
they	he, she, it	سوم شخص

 

 

1- همه ضمایر شخصی (فاعلی، مفعولی و...) به استثناء it در مورد انسان به کار گرفته می‌شوند. (they هم می‌تواند به انسان و هم به اشیاء اشاره کند.) 2- ضمیر I همیشه بصورت بزرگ نوشته می‌شود، حتی اگر در وسط یک جمله بکار گرفته شود: Am I right?

 

ضمایر مفعولی

فاعل	→	مفعول
I	→	me
you	→	you
he	→	him
she	→	her
it	→	it
we	→	us
they	→	them

اگر چه این ضمایر را ضمایر مفعولی می‌نامیم، اما آنها به جز در جای مفعول در هر جای دیگری هم می‌توانند قرار بگیرند، مثلاً بعد از فعل یا بعد از یک حرف اضافه:

• Our teacher was angry with us. (معلممان از دست ما عصبانی بود.)

• Give me a ring tomorrow. (فردا به من زنگ بزن.)

• When he comes in, please tell him I phoned.
  (هر وقت آمد، لطفاً به او بگویید که من زنگ زدم.)

• I"m older than you. (من از تو بزرگترم.)

• "I"m hungry."  "Me too." («من گرسنه‌ام.»  «من هم همینطور.»)

 

هنگامیکه از ضمایر شخصی به همراه and استفاده می‌کنیم، مؤدبانه‌تر این است که ضمایر I و we را بعد از اسامی و ضمایر دیگر بکار ببریم: you and I,  my father and I,  them and us همچنین you را باید قبل از اسامی و ضمایر دیگر به کار برد: you and your wife,  you and her

 

ضمایر ملكی و صفات ملكی

ضمایر ملكی و صفات ملكی نشان می‌دهند که چه چیزی به چه کسی تعلق دارد.

 

	(I)	(you)	(he)	(she)	(it)	(we)	(they)
صفات ملکی	my	your	his	her	its	our	their
ضمایر ملکی	mine	yours	his	hers	-	ours	theirs

 

توجه داشته باشید که صفات ملکی همیشه قبل از یک اسم می‌آیند (به همین دلیل صفت نامیده می‌شوند) ولی ضمیر ملکی جانشین صفت ملکی+اسم می‌شود و می‌تواند به تنهایی به عنوان فاعل، مفعول و ... قرار بگیرد (به همین دلیل ضمیر نامیده می‌شود).

چند مثال:

• This is my book. (این كتاب من است.)
  This book is mine. (این کتاب مال من است.)

• This is her purse. (این کیف اوست.)
  This is hers. (این مال اوست.)

• Are those your pens? No, these are his. (ضمیر ملکی)

 

ضمایر انعکاسی

کلماتی که به -self و -selves ختم می‌شوند ضمایر انعکاسی نامیده می‌شوند و عبارتند از:

 

جمع (-selves) ourselves خودمان yourselves خودتان themselves خودشان

مفرد (-self) myself خودم yourself خودت himself خودش (مذکر) herself خودش (مؤنث) itself خودش (اشیاء)

توجه داشته باشید که در ضمایر انعکاسی عمل به فاعل جمله برمی‌گردد و در واقع مفعول همان فاعل است:

• He cut himself. (خودش را زخمی کرد.)

• You should be ashamed of yourself. (باید از خودت خجالت بکشی.)

• Help yourselves. (از خودتان پذیرایی کنید. )

• We blame ourselves.  (ما خودمان را مقصر می‌دانیم.)

استفاده از ضمایر انعکاسی برای تأکید

از ضمایر انعکاسی می‌توان برای تأکید روی یک اسم، ضمیر یا عبارت اسمی استفاده کرد که در این حالت بعد از آنها در جمله قرار می‌گیرند:

• I can do it myself. (من خودم می‌توانم این کار را انجام دهم.)

• We can repair the roof ourselves. (ما می‌توانیم خودمان سقف را تعمیر کنیم.)

• The film itself wasn"t very good but I liked the music.
   (خود فیلم خیلی خوب نبود ولی از موسیقی آن خوشم آمد.)

 

ضمایر دیگر

1- ضمایر اشاره‌ای، شامل: these، that، this و those.

مثال:

• Is this your T-shirt?

 

2- ضمایر نسبی، شامل: when ،whom ،whose ،who ،that ،which و where.

مثال:

• The school that I went to is in the centre of the city.

 

3- ضمایر پرسشی، شامل: when، where، why، what، who و whatever.

مثال:

• What time is it?

 

4- ضمایر دوطرفه، شامل each other و one another:

مثال:

• They love each other.

 

5- ضمایر نامعین، شامل none، nobody، nothing، someone، somebody، something، anyone، anybody، anything و no one:

مثال:

• Nobody knew what to do.

 

ضمایر شخصی

الف- ضمایر شخصی فاعلی
ب- ضمایر شخصی مفعولی

الف- ضمایر شخصی فاعلی: بجای فاعل در جمله قرار می گیرند.

مفرد :

I – You –He – She – It

جمع:

We – You - They


ب- ضمایر شخصی مفعولی: بجای مفعول در جمله قرار می گیرند.

مفرد:
Me – you – him – her –it

جمع:
Us – you them