• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن روانشناسي > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
روانشناسي (بازدید: 611)
يکشنبه 29/5/1391 - 12:12 -0 تشکر 519170
عوامل موثر بر هوش

هوش، یکی از بحث‌انگیزترین مفاهیمی است که تابه‌حال اندیشمندان، تعاریف زیادی در مورد آن ارائه داده‌اند ...
اما هنوز به تعریف واحدی که مورد قبول همگان باشد، دست نیافته‌اند. زیرا هوش یک مفهوم انتزاعی(ذهنی) است و تعریف کردن این‌گونه مفاهیم دشوار می‌باشد.  یكی از تعاریفی كه بسیار مورد استفاده و استقبال قرار گرفته، تعریفی است كه وكسلر، پیشنهاد كرده است. او هوش را به عنوان یك "استعداد كلی شخصی" برای درك جهان خود و برآورده ساختن انتظارات آن تعریف كرد. بنابراین از نظر وی، هوش شامل توانایی‌های فرد برای تفكر منطقی، اقدام هدفمندانه و برخورد مؤثر با محیط است. او تاكید می‌كرد كه هوش كلی را نمی‌توان با توانایی رفتار هوشمندانه هر اندازه كه به مفهومی گسترده تعریف شود، معادل دانست، بلكه باید آن را به عنوان جلوه‌های آشكار شخصیت به‌طور كلی،‌ تلقی كرد.
 به هرحال می‌توان به سه مولفه در تعریف هوش اشاره کرد که اکثریت متخصصان بر سر آن توافق دارند:
الف. توانایی پرداختن به مسائل انتزاعی در امور عینی
ب. توانایی حل مساله و درگیر شدن در موقعیت‌های تازه و جدید
ج. توانایی فراگیری، به‌ویژه فراگیری و استفاده از امور انتزاعی مشتمل بر واژه‌ها و نمادهای دیگر

يکشنبه 29/5/1391 - 12:14 - 0 تشکر 519171

عوامل زیستی موثر بر هوش

پژوهش‌های مختلف، تاثیر عوامل زیستی گوناگون را بر هوش و توانایی‌های ذهنی افراد نشان داده است که به اختصار اشاره می‌کنیم:


الف. هورمون‌ها:
بعضی از هورمون‌ها در فعالیت‌های ذهنی نقش مهمی دارند. هورمون تیروكسین كه از غده تیروئید ترشح می‌كند،‌ در فعال كردن كاركردهای ذهنی نقش اساسی دارد. اختلال در ترشح هورمون‌های تعیین‌كننده جنس در دوره جنینی،‌ علاوه بر اینكه نامشخص شدن جنس كودك را پس از تولد موجب می‌شود، ممكن است نقایص هوشی را نیز به وجود آورد.

ب. تغذیه:
بسیاری از پژوهش‌ها نشان داده‌اند كه تغذیه ناقص چه در دوره جنینی و چه پس از آن در رشد هوش كودك تاثیر سوء بر جای می‌گذارد. از جمله مواد غذایی لازم در مورد كودكان، ماده پروتئینی است كه كمبود آن بر رشد دستگاه عصبی و در نتیجه بر هوش تاثیر نامطلوب می‌گذارد. علاوه بر مواد پروتئینی، انواع ویتامین‌ها(E,D,C,A) و بعضی از مواد معدنی(كلسیم و منیزیم) در این مورد نقش موثری دارند. بر اساس برخی پژوهش‌ها، چنانچه كودكانی را كه از تغذیه مطلوب برخوردار نبوده‌اند تحت رژیم غذایی مناسب قرار دهند، پس از مدتی هوشبهر آنان تا اندازه‌ای افزایش نشان می‌دهد.

يکشنبه 29/5/1391 - 12:16 - 0 تشکر 519172

تفاوت‌های جنسی و هوش

  پژوهش‌هایی كه برای مقایسه هوش دختران و پسران انجام گرفته‌اند، اغلب به این نتیجه رسیده‌اند كه :
از نظر هوش كلی بین دو جنس تفاوتی وجود ندارد. اما از نظر برخی توانایی‌ها بین دو جنس تفاوت‌هایی وجود دارد. از نظر روانی كلامی، خواندن، فهمیدن، چالاكی انگشتان دست و مهارت‌های منشی‌گری دختران نسبت به پسران برتری دارند. از سویی دیگر از نظر استدلال ریاضی، توانایی دیداری – فضایی،‌ استعداد فنی و سرعت هماهنگی حركات عضلانی درشت، پسران بر دختران برتری دارند.
باید دانست این تفاوت‌ها بیشتر معلول روش تربیت دختران و پسران و عوامل فرهنگی است تا عوامل زیستی و وراثتی مربوط به دو جنس. با وجود این، برخی تحقیقات نشان داده است كه از نظر بعضی كاركردهای مغزی بین دو جنس تفاوت‌هایی وجود دارد. چنانچه وایتلسون، در یك پژوهش درباره دختران و پسران گروهای سنی 6 تا 13 سال به این نتیجه رسید كه در پسران تا سن 6 سالگی برای پردازش اطلاعات فضایی و غیركلامی، نیمكره راست مغز بر نیمكره چپ برتری دارد. در حالی كه در مورد دختران برتری نیمكره سمت راست مغز برای پردازش اطلاعات فضایی تا قبل از نوجوانی برقرار نمی‌شود.

يکشنبه 29/5/1391 - 12:16 - 0 تشکر 519173

پایگاه اجتماعی – اقتصادی و هوش

یکی دیگر از عوامل موثر بر هوش، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، سطح شغل، ‌سطح تحصیلات و میزان درآمد پدر و مادر است. تفاوت بین متوسط هوش كودكان در رابطه با پایگاه خانواده‌ها ممكن است از یكسو نشانگر تاثیر عامل وراثت در هوش و از سوی دیگر نتیجه تاثیر شرایط مناسب خانوادگی و محیطی برای رشد و پرورش توانایی‌های ذهنی كودكان باشد.
 علاوه بر مسائل فوق برخی عوامل دیگر مانند جمعیت خانواده و ترتیب تولد فرزندان، محل سكونت، شباهت و تفاوت فرهنگی پدر و مادر، انتظارهای والدین از كودكان،‌ فقر، فشارهای اقتصادی، نگرش والدین نسبت به فرزندان،‌ روش‌های تربیتی كه از سوی والدین اعمال می‌شوند، داشتن فرصت‌های آموزشی و ... بر رشد و چگونگی هوش تاثیرگذار هستند

يکشنبه 29/5/1391 - 12:17 - 0 تشکر 519174

طبیعت و تربیت و هوش

 یكی از چالش‌هایی كه همیشه در مورد هوش مطرح بوده این است كه، رشد هوش تحت تاثیر طبیعت است یا تربیت؟ طبیعت به میراث زیستی كودك و تربیت به تجربیات محیطی اشاره دارد اعم از فرهنگ حاکم بر جامعه، روابط خانوادگی، رسانه ها و ... . برخی دانشمندان اعلام كرده‌اند كه هوش، عموما ارثی است و تجربیات محیطی، نقش كمی در گسترش آن ایفا می‌كنند؛ اما رشد واقعی هوش نیاز به چیزی بیش از وراثت دارد. اغلب متخصصان امروزه بر این نكته توافق دارند كه محیط نیز نقش مهمی در رشد هوش دارد. این بدین معناست كه غنی‌سازی محیط كودكان می‌تواند هوش آنها را افزایش دهد و موجب پیشرفت تحصیلی و افزایش احتمال دستیابی آنها به مهارت‌های مورد نیاز برای یك شغل و استخدام شود.
یكی از مسائل مهم در رابطه با اهمیت محیط در هوش، افزایش نمرات آزمون‌های هوشی در سراسر دنیاست. نمره‌‌های افراد در آزمون‌های اخیر هوشی نشان می‌دهد كه اكثر افراد، بهره هوشی متوسط دارند، در حالی كه در گذشته وضع هوشی اكثریت، كمتر از متوسط بود. همچنین مطالعات مدرسه‌ای در تاثیر محیط بر هوش نیز اثراتی بر هوش نشان داده‌اند. در تحقیقی كه رمفل، بر روی كودكان هندی ساكن جنوب آفریقا كه به مدت 4 سال از مدرسه رفتن محروم شدند در مقایسه با كودكان روستای همجوار كه در محیط مدرسه مشغول به تحصیل بودند، انجام داد متوجه شد كه به ازای هر یك سال تاخیر از مدرسه 5 نمره در هوشبهر كاهش داشتند. نمرات آزمون هوش، گرایش به افزایش در طول ماه‌های مدرسه و كاهش در ماه‌های تعطیل دارد.
علاوه بر این كودكانی كه روزهای تولدشان به گونه‌ای است كه یكسال زودتر به مدرسه می‌روند، هوش بالاتری نسبت به كودكانی كه یكسال دیرتر به مدرسه می‌روند،‌ نشان می‌دهند. همچنین كسانی كه به هر دلیلی به مدرسه نرفتند یا ترك تحصیل داشتند هوش پایین‌تری خواهند داشت. لكن تعامل بین وراثت و محیط آن‌قدر پیچیده و پویاست كه یكی از روان‌شناسان به نام ویلیام گرینوخ، می‌گوید: پرسش از اینكه در هوش، طبیعت مهمتر است یا تربیت، مانند پرسش از این نكته است كه برای ایجاد یك مستطیل، طول مهمتر است یا عرض؟ ما هنوز نمی‌دانیم كدام؟ و اصولا این سوال غلط است. رشد هوشی فرد، نتیجه متقابل وراثت و محیط است. در عوامل محیطی بر تحصیلات مدرسه‌ای تاکید شده در حالی که فرهنگ حاکم بر جامعه، روابط خانوادگی، رسانه‌ها و دیگر عوامل نیز موثر است.

نویسنده : سمانه محمدی قراسویی

يکشنبه 29/5/1391 - 12:18 - 0 تشکر 519175

وضعیت اجتماعی- اقصادی و هوش


کودک تیزهوش در هرخانواده ای می تواند وجود داشته باشد اما مطالعات متعدد نشان می دهند  که  این گونه کودکان اکثرا“ به خانواده های سطوح اجتماعی بالا  تعلق دارند .


ترمن در مطالعات خود مشاهده کرد که نسبت استعدادهای  ممتاز  در جوامعی که از لحاظ اقتصادی برترند ،  بیش از جوامعی است که وضع اقتصادی پایینی دارند .


می توان گفت فعالیت ، امیال و وضع  مالی خانواده ممکن است تجارب واطلاعات زیادی برای کودک فراهم آورد .


کسانی هستند که وجود هر گونه ارتباطی بین تیزهوشی و ضغ اقتصادی-اجتماعی و سواد والدین را رد می کنند مثلا“ مارلند می نویسد که این فرض که افراد تیز هوش و مستعد درمحیطهای حرفه ای به وجود می آیند ،اشتباه است .

يکشنبه 29/5/1391 - 12:19 - 0 تشکر 519176

فرهنگ و هوش


ضریب  هوشی نمی تواند  معیار مطمئنی برای مقایسه هوش  اشخاص باشد که درفرهنگ های مختلف بزرگ شده اند .


روشن است که تفاوتهای شیوه های زندگی، اندیشه و بیان در این زمینه نقش دارند و نمره 20در یک آزمون50  سوالی معنای متقاوتی در دو محیط فرهنگی متفاوت خواهد داشت


هوش امری وابسته به فرهنگ است و با  یادگیری های  کودک و ارزشهای  خانوادگی و اجتماعی او ارتباطی جدایی ناپذیردارد. از این دیدگه نمی توان تعاریفی را که  قبلا“ از هوش به عمل می آمد را تمام وکمال پذیرفت .

يکشنبه 29/5/1391 - 12:19 - 0 تشکر 519177

وضع جغرافیایی وهوش


کودکانی  که در مناطق دور دست زندگی می کنند ممکن است از دسترسی به منابع آموزشی زیاد که معمولا“ درمناطق پرجمعیت ترفراهم است محروم باشند . مطالعات نشان  می دهند از لحاظ  هوشبهر تفاوت هایی بین کودکان نقاط  گوناگون یک کشور وجود دارد . معمولا“  کودکان  شهری  نسبت  به همسالان روستایی خودهوش بیشتری نشان میدهند.


گروهی از روانشناسان معتقدند که پسران ودختران ازلحاظ سطح هوش برابرند جز اینکه توزیع هوش میان  پسران و مردان وسیعترازتوزیع آن  میان دختران و زنان است یعنی تفاوت هوشی میان پسران بیش از دختران است .


عده ای دیگراعتقاد دارند که سطح هوش افراد با زمان طفولیت آنها نسبت  مستقیم دارد  یعنی هر فرد  که  دیرتر بالغ  شود معمولا“باهوشترخواهد بوددراین صورت پسران که دیرترازدختران به مرحله بلوغ میرسندازلحاظ هوش برتری نشان میدهند.


کاربردآزمون وکسلردرمورد هزاران دختر و پسر نشان داده است  که این دو گروه از نظرآزمون های کلامی تفاوت  معنی داری ندارد . برعکس در مورد آزمون های غیر کلامی ،تفاوتهای چشمگیری نشان می دهند و این تفاوت همیشه به نفع پسراست .


در بین آزمونهای غیرکلامی، دخترها تنها در آزمون رمز نویسی بر  پسرها برتری دارند


دختران در استعداد کلامی پیشرفته تر از  پسرانند  و این امتیاز از حدود 11 سالگی آشکار می شود .


در مجموع دختران ازنظردستورزبان ،دیکته وواژگان بهتراز پسرانند و در پاره ای ازآزمایش های زمینه  تجسم فضایی و ریاضیات بیشتر است . برتری  پسران  در استعداد عددی از 12 تا13 سالگی آشکار می شود .


پسران اندکی پس ازآن،یعنی در سن بلوغ از نظر تجسم  فضایی  نسبت  به دختران پیشرفته ترند .شاید پسران دردرک روابط فضایی  موجب  می شود  که اکثرآنان در رشته هایی   نظیر  مهندسی ،  معماری ، ریاضی و  حتی  نقاشی موفقیت  بیشتری داشته باشند .


عقب ماندگی چشمگیر زنان در زمینه های شغلی  و تحصیلی احتمالا“ ناشی  از  ارزشهای حاکم بر جامعه است . گرچه وجود تفاوت های زیستی را نمی توان نادیده گرفت .


به نظر آزوبل دردوره  دبستان پسران درمهارت های مکانیکی و ورزشی ، درک وفهم شفاهی یا کلامی ، استدلال شفاهی،استدلال ریاضی،ادراک فضایی  و توانایی  جهت یابی  و  حل  مساله بر  دختران برتری دارند .


در واقع می توان گفت  که تیز هوشی  منحصر به پسران نیست بلکه هردو جنس پسر و دختر از این موهبت برخوردارهستند متاسفانه دختران تیزهوش در معرض این خطر جدی قرار می گیرند  که  به آنان به صورت تبعیض  آمیز رفتار می شود و در بسیاری از فرهنگها به ویژه در کشورهای در حال رشد و جهان سوم این تبعیض به صورت گسترده ای اعمال می شود .


جنسن معتقد  است  که وراثت  80  درصد   ازمیزان هوش افراد را تعیین می کند وفقط         20درصد از آن به  عوامل محیطی بستگی دارد . ضمنا“  وی  ادعا  می کند  که سیاه پوستان آمریکا که به  نظر  او  از  ساخت   ژنتیکی   نازلتری  برخور دارند  از سفید پوستان کم هوشترند .


کاهش بازدهی کودکان سیاه پوست ازکم هوشی آنان ناشی نمی شود بلکه  تفاوت  فرهنگ های خاص،روش های محلی و اعتقادات جامعه آنان مربوط می شود .


عده ای معتقدند که سیاه پوستان آمریکا و آفریقا در مجموع  ضریب  هوشی  کمتری  نسبت به سفید پوستان ساکن همان مناطق نشان می دهند


یکی ازدلایل تفاوت مذکوراین است که سیاه پوستان نمیتوانند دردوران کودکی ازمحیطی غنی و مناسب برای رشد ذهنی لازم ،  بهره مند شوند . هوش B ضعیف الزاما“نشانه هوش A ضعیف نخواهد بود .


تقریبا“ تمام محققین اعتقاد دارند که عوامل محیطی و اجتماعی سبب کاهش هوشبهر سیاه پوستان نسبت به  سفید پوستان می شود  زیرا تفاوتی  در هوشبهر کودکان  بسیار خردسال  سیاه پوست و سفید پوست وجود ندارد .


در یک مطالعه ثابت شد که محیط سر کودک با هوشبهر  بالا در سن  یک سالگی  بزرگتر از محیط سر کودکان با هوشبهر متوسط بوده است .


دلیل  معتبری  برای تناسب هوش و  ظرفیت جمجمه وجود ندارد . اندازه جمجمه،در وهله نخست به اندازه جثه تناسب دارد .


نژادهای مختلف ازنظرمیانگین ظرفیت جمجمه متفاوتند ولی در هر نژادی افراد دارای جمجمه بزرگتر و افراد   دارای  جمجمه  کوچکتر  از میانگین جمجمه دیگر نژادها وجود دارند .


به طور کلی می توان گفت همبستگی اندازه سر با هوش عمومی  بسیار ناچیز است  و از حدود 10/0- تا10/0+ بیشترتجاوز نمی کند .


مهمترین  قسمت از ساختمان  بدنی موجودات زنده که در هوش آنها دخالت دارد،مغز نامیده می شود .


مغز افراد آدمی با یکدیگر تفاوت هایی دارد . یکی ازجنبه های تفاوت مغز آدمیان ،اختلاف اندازه آن است  ولی اندازه مغز به تنهایی در ایجاد تفاوت بین افراد ،اهمیت زیادی  ندارد .


متوسط  مغز  انسان  در حدود 1400 گرم است . کسانی که وزن مغزشان از 700 گرم کمتر است به طور کلی کم هوش هستند .


تفاوت های موجود در ساختمان های شیمیایی مغز ارثی است و میزان فعالیت کولین استراز درتعیین میزان بهره هوشی موثر است .


افزایش میزان هوش از لحظه  تولد  تا موقعی که فرد بالغ می شود با میزان رشد مغز ارتباط دارد .


يکشنبه 29/5/1391 - 12:20 - 0 تشکر 519178

کرتکس مخ و هوش

حجم مخ در افراد فرق می کند به طوری که گاهی در یک فرد دو برابر فرد دیگر است .


در تعیین میزان هوش حجم و وزن مخ  کافی نیست بلکه نوع ترکیب وعمق پیچید گی های مخ  اهمیت  دارد . برخی بررسی های نشان  داده است که بین ضخامت  کرتکس و هوش همبستگی وجود دارد.


 شرمن به این نتیجه رسیده است که میان خصوصیات چهره و نمرات تحصیلی همبستگی چشمگیری وجود ندارد .

يکشنبه 29/5/1391 - 12:20 - 0 تشکر 519179

قد و هوش


فیش وآل به این یافته رسیده اند که کودکان با هوشتر از 4 سالگی  به  بعد  بلندتر  از کودکان  با هوشبهر متوسط بوده اند .


انگیزه های پیشرفت در دختران و پسران  نیز متفاوت است . دختران، به علت موانع متعددی که در مسیر ترقی وآرمان های آنان قرار دارد بتدریج  انگیزه های  پیشرفت خود را از دست می دهند ،  در صورتی  که  پسران ، به  دلیل ضرورت   پیشرفت   در  جامعه   و  امکانات گسترده تر ، ازاین نظر تقویت می شوند .


انگیزه از جمله عواملی است که در افزایش یا کاهش بهره هوشی تاثیر مستقیم دارد .

يکشنبه 29/5/1391 - 12:21 - 0 تشکر 519180

تجربه قبلی و هوش


هرچه کودک در گذشته اطلاعات و مهارتهای بیشتری اندوخته باشد به همان  نسبت  توانایی بیشتری خواهد داشت که آنها را به موقعیتهای جدید انتقال دهد و یادگیری جدید را برای خود آسانتر کند .


یادگیری قبلی ، یادگیری بعدی را آسانتر می کند . البته به شرطی که میان آن دو ارتباط وجود داشته باشد . هرچه یادگیری قبلی کودک بیشتر باشد راه او برای یادگیری بعدی هموارتر است .

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.