ایسنا : آسیبدیدگی مفاصل تا میزان زیادی امكان ابتلا به گونهای موسوم به «آتروز پس از تروما» (PTA) را افزایش میدهد كه هنوز درمان مناسبی برای آن شناسایی نشده است.
دكتر فرشید گیلك از نظام سلامت دانشگاه دوك به همراه همكاران خود موفق به شناسایی یك رویكرد درمانی بسیار امیدبخش برای PTA با استفاده از سلولهای بنیادی مزانشیمی در موشهای دارای شكستگی شدهاند كه به بروز آرتروز خواهد انجامید.
این یافتهها میتواند به یك درمان برای استفاده پس از آسیب مفاصل و پیش از بروز نشانههای مشخص آرتروز منجر شود.
دانشمندان بر این تصور بودند كه سلولهای بنیادی میتوانند با تغییر تعادل التهاب و بازسازی در مفاصل زانو از PTA جلوگیری كنند چرا كه سلولهای بنیادی از خواص سودمندی در سایر مناطق بدن برخوردارند.
پروفسور گیلك، رئیس بخش پژوهشهای ارتوپدی دانشگاه دوك و مولف ارشد مقاله این تحقیق اظهار كرد: سلولهای بنیادی توانستند از آرتروز پس از تروما جلوگیری كنند.
این پژوهش كه در مجله Cell Transplantation منتشر شده، نشان داده كه محققان همچنین تصور میكردند كه سلولهای بنیادی موشهایی با ویژگی ابرترمیمگر از موشهای عادی بهتر است، اما نتایج نشان داد كه آنها در اشتباه بودند و از این جهت هیچ تفاوتی وجود ندارد.
گیلك كه همچنین استاد جراحی ارتوپدی و مهندسی زیستپزشكی نیز هست، بیان كرد: افراد خاصی از این ویژگی ابرترمیمگری برخوردارند. آنها بلافاصله پس از شكستگی ترمیم شده و دوره نقاهت بسیار كوتاهی دارند در حالی كه بسیاری از افراد دیگر در نهایت با انواع آرتروز در مفصل شكسته روبرو میشوند.
وی افزود: توانایی موشهای ابرترمیمگر برای دربرداشتن ویژگی بهبود سریع پس از شكستگی ممكن است فراتر از ویژگیهای سلولهای بنیادی آنها بوده و جزو عوامل مفید دیگری باشد كه اطلاعات كافی در مورد آنها نداریم.
تحقیقات دانشمندان نشان داد كه انتقال 10 هزار سلول بنیادی عادی یا ابرترمیمگر به مفاصل از بروز PTA در موشها جلوگیری میكند.
این محققان به بررسی نشانههای التهاب پرداخته و دریافتند كه سلولهای بنیادی بر محیط التهابی مفاصل پس از شكستگی تاثیر گذاشته و سطوح عوامل ایمنی خاص موسوم به كیتوكین و واكنش ترمیم سلولها را تغییر میدهند.
گیلك اظهار كرد كه پژوهشگران متعددی مانند آنها به این میزان خالص سازی سلولهای بنیادی پرداختهاند. آنها از سلولهای بنیادی مزانشیمی كه جزو سلولهای مغز استخوان هستند برای این رویكرد استفاده كردند.
به گفته محققان، از جمله چالشهای این حوزه، جداسازی و تولید سیستمی برای انتخاب سلولهای خاص مورد نظر - در این مورد سلولهای بنیادی مزانشیمی - بوده است كه از گونه بسیار نادری از سلولهای مغز استخوان شكل میگیرند.
این دانشمندان همچنین دریافتند كه با قرار دادن سلولهای بنیادی در شرایط اكسیژن پایین، رشد آنها در كشت سرعت گرفته و از این رو میتوان تعداد بیشتری از آنها را برای درمانهای متفاوت استفاده كرد.