تبیان، دستیار زندگی

چگونه دعا كنیم و از خدا چه بخواهیم؟

	برخى از آداب دعا چنین است: 1. دعا، منطقى و بجا باشد. همین كه حضرت ابراهیم به مقام امامت رسید از خدا درخواست كرد كه نسل او در طول تاریخ امام باشند، «و من ذرّیتى» خداوند به او پاسخ فرمود: این دعا مستجاب نمى‏شود؛ زیرا این مقام عهدالهى است و به هركسى داده نمى‏شود. «لاینال عهدى الظالمین»( بقره، 124.) 2. دعا، مخالف سنت‏هاى الهى نباشد. حضرت ابراهیم از خدا خواست كه فقط به مؤمنان رزق دهد، «و ارزق أهله من الثمرات مَن آمن منهم»( بقره، 126.) خداوند پاسخ فرمود: در نعمت‏هاى مادّى تنگ نظر نباش، سنّت الهى بر آن است كه به همه‏ى مردم (اعم از مؤمن و كافر) رزق بدهد. «فمَن كَفَر فاُمتِّعه» 3. دعا حكیمانه باشد. حضرت ابراهیم از خدا خواست كه بعد از او پیامبرى به مردم بدهد كه ابتدا مسئول آموزش و سپس مسئول پرورش مردم باشد، «یعلّمهم و یزكّیهم» در این مورد خداوند فرمود: دعاى تو مستجاب مى‏شود؛ ولى نه آن طورى كه تو درخواست كردى؛ بلكه تزكیه مقدّم بر تعلیم است. «یزكّیهم و یعلّمهم»( بقره، 129.) 4. با احترام و از روى نیاز باشد. «و ادعوه خوفاً و طمعاً»(اعراف، 56.) 5. خالصانه باشد. 6. با تضرّع و ابتهال باشد. 7. با حسن ظن و خوش باورى باشد. 8. با دعاى به دیگران باشد. 9. با تجلیل از خدا باشد. 10. با یادآورى نعمت‏هاى الهى باشد. 11. با صلوات بر محمدّ و آل محمّد باشد. 12. شروع با بسم اللّه و همراه نام خدا باشد. 13. با اقرار به تقصیر و كوتاهى‏ها باشد. 14. با استغفار و توبه باشد. 15. همراه با آمین گفتن دیگران باشد.

شرایط دعا کننده

هرگاه که داعی، طلبیدن چیزی را از خدای تعالی اراده داشته باشد، پس باید که در وقت دعا خواندن، دو دست خود را بگشاید و کف دست خود را به جانب آسمان کند و هرگاه خواهد که از جهت ترس از عذاب آخرت دعایی خواند، کف دست خود را به جانب آسمان کند.

اول ابتدا به حمد و ستایش خدای تعالی و صلوات بر محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله کند، پس آن گاه حاجت خود را نام برده، از جانب اقدس الهی درخواست نماید.

و دیگر آن که خواننده ی دعا باید که دعا کردن و زاری نمودن در خلوت و پنهانی بهتر از دعای بلند و آشکار و در میان مردمان است. و از جمله ی صفات دعا کننده آن است که دل او از یاد آوردن خدای تعالی و نعمت های دنیوی و اخروی او و از ترس عقوبت ها و عذاب های دنیوی واخروی غافل نباشد و به فکرها و خیالات نامشروع و وسوسه های شیطانی مشغول نگردد.

و دیگر آن که باید که خوراک و پوشاک او از حلال باشد نه از حرام.

و دیگر آن که بَریُ الذِّمه و پاک از حقوق الناس و از ستم نمودن بر بندگان خدای تعالی باشد.

و دیگر آن که راضی به ظلم کردن شخصی دیگر نباشد، هر چند او را در آن دخلی نباشد.

و دیگر آن که باید که متکبر نباشد، بلکه پرهیزگار و با نیّت صادق و درست باشد.

و دیگر آن که دعا جهت رفع ظلم شخصی از او نکند و حال آن که خود به دیگری ظلم کرده باشد.

و دیگر آن که بعد از دعا مرتکب گناهان نشود تا آن که دعای او مستجاب شود.

و از جمله ی شرایط استجابت دعا آن است که باید اولاً از همه ی گناهان توبه و استغفار نماید و در کمال صَلاح و سداد و راستگویی باشد و دیگر آن که دعا در قطع صله ی رحم نکند.

و دیگر آن که دعا در حقّ دوست به حسب دنیا نباشد، زیرا که در حدیث وارد شده که پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله از خدای خود مسألت نموده اند که دعای دوستی را در حقّ دوستی دیگر مستجاب نگرداند که دوستی ایشان ازجهت غرض دنیوی باشد.

و دیگر آن که باید که دعا کننده طعام خود را از حرام و از مُشتَبه به حرام پاک سازد، هرگاه خواهد که دعای آن مستجاب گردد.

دیگر آن که دعا کننده، انگشتری در دست داشته باشد که نگین آن فیروزه باشد، زیرا که از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام منقول است که فرمودند که: از پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله مروی است که خدای تعالی فرموده است که من حیا می کنم از بنده ای که دست خود را بلند کند و حال آن که در دست او انگشتری باشد که نگین آن فیروزه باشد، پس آن دست را ناامید برگرداند.

و دیگر از شرایط آن است که در دست او انگشتری باشد که نگین آن عقیق باشد، زیرا که از حضرت امام جعفرصادق علیه السلام منقول است که فرمودند: دستی به سوی خدای عزّوجل برداشته و بلند گردانیده نمی شود که دوست داشتنی تر باشد از دستی که در آن انگشتری باشد که نگین آن عقیق باشد.

منبع: http://www.hawzah.net/FA/MagArt.html?MagazineArticleID=36743&MagazineNumberID=4694