تبیان، دستیار زندگی

دوستان عزیز در این تاپیك قصد دارم خلاصه ای از رشته های دانشگاهی رو برای كنكوری های عزیز قرار بدم امیدوارم از این مطالب استفاده لازم رو ببریم خصوصا الان كه موقع انتخاب رشته هست این مطالب خیلی میتونه در انتخاب رشته به شما كمك كنه.

امیدوارم موفق و موید باشید

اتاق عمل

دیباچه: گسترش مراکز بیمارستانی دارای اتاق عمل جراحی و نیاز روزافزون به افراد کاردان برای اداره اتاق‌های عمل جراحی، بیانگر نیاز جامعه به تکنسین اتاق عمل است. افرادی که می‌توانند درمسائل فنی، پزشکان جراح را یاری دهند. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در اتاق عمل به جراحان کمک‌های لازم فنی را ارائه دهند. همچنین این دسته از متخصصان می‌توانند وسائل جراحی و استریل را جهت استفاده آماده نمایند و اداره اتاق عمل را به عهده گیرند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل :
دروس اصلی و تخصصی:
تکنیک اتاق عمل عمومی، فن پرستاری، فیزیولوژی، تشریح، شیمی آلی و بیوشیمی، بهداشت فردی و همگانی، انگل‌شناسی و میکروب‌شناسی، داروشناسی عمومی و تخصصی، جراحی عمومی و تخصصی، اصطلاحات پزشکی و اصطلاحات رایج در اتاق عمل، کارآموزی عمومی، جراحی زنان و زایمان، بیماری‌های داخلی، آسیب‌شناسی، فیزیک پزشکی و کاربرد آن در اتاق عمل، خون‌شناسی و انتقال خون، بیهوشی، روش‌های احیاء قلبی و ریوی، روانشناسی، کارآموزی در عرصه.

اعضاء مصنوعی

دیباچه:
رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ یکی‌ از زیرشاخه‌های‌ توانبخشی‌ است‌ که‌ در آن‌ طریقه‌ طراحی‌ و ساخت‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ براساس‌ اصول‌ مهندسی‌ و منطبق‌ با آناتومی‌ بدن‌ آموزش‌ داده‌ می‌شود. در واقع‌ دروس‌ این‌ رشته‌ مجموعه‌ای‌ از علوم‌ مهندسی‌ و علوم‌ پزشکی‌ است‌.متخصص‌ اعضای‌ مصنوعی‌ در سه‌ زمینه‌ حمایت‌ از اعضای‌ ضعیف‌ و ناتوان‌ بدن‌، ساخت‌ اندام‌ مصنوعی‌ برای‌ عضو از دست‌ رفته‌ و اصلاح‌ ناهنجاری‌ها فعالیت‌ می‌کند و برای‌ به‌ دست‌ آوردن‌ این‌ تخصص‌، دروس‌ پایه‌ مثل‌ آناتومی‌ بدن‌، علل‌ ناهنجاری‌ها و بیماری‌های‌ اندام‌های‌ مورد نظر را مطالعه‌ کرده‌ و سپس‌ نحوه‌ ساخت‌ اُرتزها و پروتزهای‌ مختلف‌ را فرا می‌گیرد.گفتنی‌ است‌ که‌ ارتز وسیله‌ای‌ کمکی‌ است‌ که‌ در موازات‌ اندام‌ فلج‌ یا ضعیف‌ به‌ کار برده‌ شده‌ و به‌ آن‌ کمک‌ می‌کند تا کارایی‌ بهتری‌ داشته‌ باشد و شامل‌ تمام‌ اندام‌ها از جمله‌ اندام‌ تحتانی‌، اندام‌ فوقانی‌، ستون‌ فقرات‌ و سرو گردن‌ می‌شود. پروتز نیز عضو مصنوعی‌ است‌ که‌ جانشین‌ عضو طبیعی‌ شده‌ و در امتداد عضو طبیعی‌ قرار می‌گیرد.برای‌ مثال‌ فردی‌ که‌ دچار بیماری‌ فلج‌ اطفال‌ شده‌ است‌ با استفاده‌ از ارتزهای‌ کمک‌ کننده‌ می‌تواند سرپا ایستاده‌ و به‌ فعالیت‌های‌ زندگی‌ خود به‌ صورت‌ مستقل‌ ادامه‌ دهد.تفاوت این رشته با مهندسی پزشکی در این است که رشته مهندسی پزشکی؛ در زمینه الکترونیک و بیومکانیک کاربردی کل تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند یعنی طراحی یک دستگاه رادیولوژی یا فیزیوتراپی نیز در حیطه کار مهندسی پزشکی قرار می‌گیرد، در حالی که رشته اعضای مصنوعی به طراحی و ساخت وسایل کمکی و اعضای مصنوعی می‌پردازد و اعضای مصنوعی قابل ساخت در این رشته نیز اعضای مصنوعی خارج از بدن مثل دست، پا، چشم و بینی است.از همین جا می‌توان به یکی دیگر از تفاوت‌های موجود بین این دو رشته پی برد چون فارغ‌التحصیل مهندسی پزشکی علاوه بر اعضای مصنوعی خارج از بدن، پروتزهای داخلی مثل قلب مصنوعی یا اعضای پیچیده الکترونیکی و مکانیکی مثل دست سیبرنتیکی را نیز طراحی می‌کند، اما فارغ‌التحصیل اعضای مصنوعی، قطعات ساده‌تری که با ابزار دستی نیز قابل ساخت است مثل پای مصنوعی عادی یا انواع بریس‌ها را طراحی کرده و می‌سازد.
توانایی‌های‌ لازم :
دانشجوی‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ و وسایل‌ کمکی‌ مثل‌ یک‌ مجسمه‌ساز باید با گچ‌ مجسمه‌سازی‌ کار کند و قالب‌های‌ گچی‌ از پا، دست‌، نیم‌تنه‌ یا سر و گردن‌ بسازد و مثل‌ یک‌ نجار، آهنگر و کفاش‌ باید به‌ جوشکاری‌، تراشکاری‌، ارّه‌کاری‌، فلزکاری‌ و چرم‌کاری‌ بپردازد. به‌ عبارت‌ دیگر متخصص‌ این‌ رشته‌ باید از دست‌هایی‌ توانا برخوردار و به‌ کارهای‌ فنی‌ و صنعتی‌ علاقه‌مند باشد.در ضمن‌ دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید دارای‌ جسم‌ و روحی‌ سالم‌ و توانمند باشد تا در انجام‌ کارهای‌ سنگین‌ این‌ رشته‌ مثل‌ فلزکاری‌ یا کار با گچ‌ و قالب‌های‌ سنگین‌ دچار مشکل‌ نشود و بتواند بعضی‌ از اوقات‌ چهار ساعت‌ سرپا بایستد و کار کند. آمادگی‌ روحی‌ برای‌ برخورد با بیماران‌ و روابط‌ اجتماعی‌ خوب‌ نیز در این‌ رشته‌ بسیار ضروری‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ یک‌ رشته‌ خدماتی‌ است‌ و فارغ‌التحصیل‌ آن‌ باید با دردمندترین‌ اعضای‌ جامعه‌ در ارتباط‌ باشد.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :
فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ می‌تواند در دو بخش‌ دولتی‌ و خصوصی‌ فعالیت‌ کند که‌ بخش‌ دولتی‌ شامل‌ سازمان‌ بهزیستی‌، هلال‌ احمر، بنیاد جانبازان‌ و بیمارستان‌های‌ دارای‌ مراکز ارتوپدی‌ فنی‌ است‌. اما حیطه‌ اصلی‌ فعالیت‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ بخش‌ خصوصی‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضای‌ مصنوعی‌ جزو معدود رشته‌های‌ توانبخشی‌ است‌ که‌ فارغ‌التحصیل آن‌ می‌تواند پس‌ از کسب‌ تجربه‌ لازم‌، مرکز خصوصی‌ دایر کرده‌ و به‌ افراد فلج‌ یا افرادی‌ که‌ انواع‌ بدشکلی‌های‌ مختلف‌ و مشکلات‌ ارتوپدی‌ دارند، افرادی‌ که‌ بیماری‌های‌ ساده‌ مثل‌ صافی‌ کف‌ پا داشته‌ و احتیاج‌ به‌ کفش‌ طبی‌ دارند و‌ کسانی‌ که‌ دچار قطع‌ عضو هستند، خدمات‌ خود را ارائه‌ دهد.در ضمن‌ اگر دانشجویی‌ اهل‌ تحقیق‌ و مطالعه‌ باشد، در این‌ رشته‌ زمینه‌ نوآوری‌ بسیار زیاد است‌. بخصوص‌ در زمینه‌ پروتزهای‌ زیبایی؛‌ یعنی‌ ساخت‌ چشم‌، گوش‌ و بینی‌ مصنوعی‌ که‌ نیروی‌ کار متخصص‌ در ایران‌ بسیار کم‌ است‌.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :
آناتومی‌ انسانی‌ ، رسم‌ فنی‌ ، کمک‌های‌ اولیه‌ ، ایمنی‌ و پیشگیری‌ از سوانح‌ در کارگاه‌، ریاضیات‌ پایه‌ و مقدمات‌ آمار، تکنیک‌های‌ فلزکاری‌ ، تکنیک‌ ارتوپدی‌ فنی‌ ، اصول‌ توانبخشی‌ ، خواص‌ مواد (علوم‌ فلزات‌)، خواص‌ مواد (مواد مصنوعی‌)، بهداشت‌ عمومی‌ ، ارتوپدی‌ ، مکانیک‌، تکنولوژی‌ چوب‌ ، تکنیک‌ قطعه‌سازی‌، تئوری‌ پروتز ، تئوری‌ ارتز ، مدیریت‌ صنعتی‌، روانشناسی‌ معلولین‌، آناتومی‌ و فیزیولوژی‌ اعصاب‌ ، فیزیک‌ ، تکنولوژی‌ درودگری‌ ، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌ ، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ زیرزانو، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ اندام‌ تحتانی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ ستون‌ فقرات‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ پروتزهای‌ بالای‌ زانو، اصول‌ فیزیوتراپی‌ و کاردرمانی‌، ارزشیابی‌ واندازه‌گیری‌ عضلات‌، آناتومی‌ سطحی‌ ، مقاومت‌ مصالح‌ ، اصطلاحات‌ پزشکی‌ ، رادیولوژی‌ ، تکنیک‌ چرمکاری‌ ، آمار و روش‌ تحقیق‌، مدیریت‌ مرکز ارتوپدی‌ فنی‌، نورولوژی‌ ، کینزیولوژی‌ وبیومکانیک‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ زیرزانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ پا، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ بالای‌ زانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ ستون‌ فقرات‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ مچ‌ پا و پنجه‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زیرآرنج‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ آرنج‌، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زیرزانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ زانو، کارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ لگن‌.

امورگمرکی

دیباچه: نقش مهم و حساس گمرک در حمایت از صنایع و تولیدات داخلی و اجرای مطلوب سیاست‌های تجارت خارجی ایجاب می‌کند که نیروی انسانی سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران با گذراندن دوره‌های آموزشی عالی،‌ دانش و تجربه مورد نیاز گمرک را برای توانایی انجام وظایف محوله و کارآیی مطلوب کسب نمایند. دوره کاردانی امور گمرکی با برنامه‌ای که پاسخگوی نیازهای روز جامعه گمرکی جمهوری اسلامی ایران است، می‌تواند کادر کارآمد و ورزیده گمرکی را در بخش دولتی و بخش خصوصی تربیت کند. در واقع هدف این دوره تربیت افرادی است که بتوانند قسمتی از نیروی انسانی مورد نیاز بخش دولتی را به ویژه در ارتباط با اجرای قانون امور گمرکی و آئین‌نامه اجرایی آن،‌مقررات صادرات و واردات و دیگر قوانین و مقررات مرتبط با گمرک تأمین‌کنند.
موقعیت شغلی در ایران:
فار‎غ‌التحصیلان دوره کاردانی امور گمرکی قادر به انجام فعالیت‌های زیر خواهند بود:
ارائه خدمت مفید در مشاغل ارزیاب گمرک، مدیر امور گمرکی، کارشناسی امور گمرکی (در صورت کسب تجارب و احراز شرایط) و سایر امور فنی و اجرائی مربوط، جهت اجرای وظایف اصلی گمرک ایران.
درس‌های این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه و اصلی:
اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، ریاضیات پایه، کلیات حقوق، حقوق و مقررات مدنی ، حقوق تجارت، حقوق اساسی و آشنائی با تشکیلات جمهوری اسلامی ایران، مبانی سازمان و مدیریت، مالیه عمومی و خط‌مشی مالی دولت‌ها، مسائل بانکی و اعتبارت اسنادی، مکاتبات بازرگانی به زبان انگلیسی، اصول بیمه.
دروس تخصصی:
قوانین و مقررات گمرکی، طبقه‌بندی کالا، شیمی کانی‌ها و فلزات، شناخت الیاف‌سنجی و مصنوعات آنها، سازمان‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی گمرکی، آشنایی با صنعت حمل و نقل، مقررات عمومی صادرات و واردات، زبان انگلیسی متون تخصصی،‌ سازمان و وظایف گمرک.

بهداشت محیط

دیباچه: رشته‌ بهداشت‌ محیط‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ زیست‌ محیطی‌ از قبیل‌ آب‌، فاضلاب‌، زباله‌، هوا و کنترل‌ بهداشت‌ مواد غذایی‌ می‌پردازد تا دانشجویان‌ پس‌ از فارغ‌التحصیلی‌ بتوانند در اجتماعات‌ کوچک‌ مستقر شده‌ و پس‌ از مطالعه‌ و بررسی‌ مشکلات‌ بهداشت‌ منطقه‌ در جهت‌ رفع‌ این‌ مشکلات‌ قدم‌ بردارند؛ یعنی‌ دانشجویان‌ باید بتوانند با دادن‌ طرح‌هایی‌ مفید و عملی‌ در زمینه‌ تأمین‌ آب‌ آشامیدنی‌ سالم‌ کمی‌ و کیفی‌، دفع‌ صحیح‌ زباله‌، بهسازی‌ اماکن‌ عمومی‌، مبارزه‌ با حشرات‌ و ناقلین‌ بیماری‌، مردم‌ را در رفع‌ این‌ مشکلات‌ راهنمایی‌ و کمک‌ کرده‌ و اطلاعات‌ و آمارهای‌ لازم‌ را در موارد فوق‌ جمع‌آوری‌ و طبقه‌بندی‌ نمایند.این‌ رشته‌ در مقطع‌ کاردانی‌ مسائل‌ زیست‌محیطی‌ را به‌ صورت‌ ساده‌تری‌ مطرح‌ می‌کند چون‌ کاردان‌ها در اجتماعات‌ کوچکتری‌ مثل‌ روستاها به‌ مردم‌ خدمت‌ می‌کنند و به‌ مسائل‌ بهداشتی‌ اولیه‌ آنها از قبیل‌ پاکیزه‌ کردن‌ آب‌ (گندزدایی‌ آب‌)، مبارزه‌ با حشرات‌، تصفیه‌ فاضلاب‌ و بهداشت‌ مسکن‌ و اماکن‌ عمومی‌ می‌پردازند. اما در مقطع‌ کارشناسی‌ تخصصی‌تر و فنی‌تر می‌شود، چون‌ فارغ‌التحصیلان‌ باید بتوانند برای‌ اجتماعات‌ بزرگتر از قبیل‌ شهرها برنامه‌ریزی‌ بهداشتی‌ کنند. برای‌ مثال‌ طراحی‌ تصفیه‌خانه‌ آب‌ یا فاضلاب‌ شهرها، نحوه‌ جمع‌آوری‌ فاضلاب‌، نحوه‌ توزیع‌ و انتقال‌ آب‌، شناخت‌ آلاینده‌های‌ هوا و کنترل‌ آنها در حیطه‌ فعالیت‌ فارغ‌التحصیلان‌ کارشناسی‌ بهداشت‌ محیط‌ می‌باشد.
توانایی‌های‌ لازم :
رشته‌ بهداشت‌ محیط‌ دارای‌ سه‌ جنبه‌ بیولوژی‌، شیمی‌، فیزیک‌ و ریاضی‌ است‌ و دانشجوی‌ بهداشت‌ محیط‌ در صورت‌ علاقه‌مندی‌ به‌ هر یک‌ از زمینه‌های‌ فوق‌ می‌تواند در این‌ رشته‌ موفق‌ گردد.برای‌ مثال‌ کارشناس‌ بهداشت‌ محیط‌ که‌ به‌ دروس‌ فنی‌ به‌ ویژه‌ مکانیک‌ سیالات‌ علاقه‌مند است‌، می‌تواند در زمینه‌ طراحی‌ تصفیه‌ خانه‌ها فعالیت‌ کند. کارشناس‌ علاقه‌مند به‌ بیولوژی‌ نیز می‌تواند در زمینه‌ انتقال‌ بیماری‌ها به‌ انسان‌ توسط‌ فاکتورهای‌ زیست‌ محیطی‌ مطالعه‌ و تحقیق‌ کند و فردی‌ که‌ به‌ شیمی‌ علاقه‌مند است‌ می‌تواند در زمینه‌ فرآیندهای‌ مختلف‌ اعم‌ از فرآیند تصفیه‌ آب‌ یا فاضلاب‌ فعالیت‌ نماید. درواقع‌ این‌ رشته‌ می‌تواند طیف‌ گسترده‌ای‌ از داوطلبان‌ را که‌ دارای‌ علایق‌ و توانمندی‌های‌ متفاوتی‌ هستند، جذب‌ خود کند. قابل‌ ذکر است‌ که‌ زمینه‌های‌ فوق‌ بیشتر در کارشناسی‌ و مقاطع‌ بالاتر مطرح‌ می‌شود و در مقطع‌ کاردانی‌ که‌ جنبه‌ کاربردی‌ دارد، آنچه‌ مهم‌ است‌ علاقه‌مندی‌ به‌ حفظ‌ بهداشت‌ محیط‌ و آموزش‌ این‌ مسأله‌ به‌ عموم‌ مردم‌ است.گفتنی‌ است‌ که‌ رشته‌ بهداشت‌ محیط‌ ابتدا در مقطع‌ کاردانی‌ دانشجو می‌پذیرد‌ اما دانشجویان‌ می‌توانند تا مقطع‌ دکترا در کشور ادامه‌ تحصیل‌ دهند.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :
اگر جامعه‌ و حکومت‌ به‌ بهداشت‌ و سلامتی‌ اهمیت‌ دهد، فرصت‌های‌ شغلی‌ این‌ رشته‌ بسیار زیاد خواهد بود چون‌ هر جا انسان‌ وجود داشته‌ باشد، برای‌ حفظ‌ سلامت‌ او، متخصصان‌ این‌ رشته‌ باید حضور داشته‌ باشند، اما متأسفانه‌ در کشور ما توانمندی‌های‌ متخصصان‌ بهداشت‌ محیط‌ ناشناخته‌ مانده‌ و از همین‌رو فرصت‌های‌ شغلی‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ به‌ طور کاذب‌ کم‌ شده‌ است‌.با این‌ وجود یک‌ فارغ‌التحصیل‌ توانمند بهداشت‌ محیط‌ در مقطع‌ کاردانی‌ می‌تواند در وزارت‌ بهداشت‌ - درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ و در مقطع‌ کارشناسی‌ در شهرداری‌ها، سازمان‌ آب‌ و فاضلاب‌، شرکت‌های‌ خصوصی‌ طراحی‌ تصفیه‌خانه‌ آب‌ و فاضلاب‌ و سازمان‌ حفظ‌ محیط‌زیست‌ فرصت‌های‌ شغلی‌ مناسبی‌ داشته‌ باشد.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :
دروس‌ پایه‌ و اصلی‌ :
فیزیک‌ عمومی‌، شیمی‌ عمومی‌، آمار حیاتی‌ مقدماتی‌، اصول‌ هیدرولیک‌، نقشه‌برداری‌، آموزش‌ بهداشت‌، پاتوبیولوژی‌، اپیدمیولوژی‌ بیماری‌های‌ واگیر، جامعه‌شناسی‌ شهری‌ و روستایی‌، نظام‌ عرضه‌ خدمات‌ بهداشتی‌ و درمانی‌.
دروس‌ تخصصی‌ :
شیمی‌ و میکروبیولوژی‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، کارگاه‌ لوله‌کشی‌ آب‌ و فاضلاب‌، اصول‌ تصفیه‌ و بهسازی‌ منابع‌ آب‌، دفع‌ فاضلاب‌ در اجتماعات‌ کوچک‌، کاربرد موتور تلمبه‌ در تأسیسات‌ آب‌ و فاضلاب‌، کارگاه‌ نصب‌ و راه‌اندازی‌ و تعمیر موتور تلمبه‌ها، حفاری‌ و بهره‌برداری‌ از چاه‌ ، اصول‌ بهداشت‌ هوا، بهداشت‌ مواد غذایی‌، بهداشت‌ مسکن‌ و اماکن‌ عمومی‌، گندزداها، آشنایی‌ با پرتوهاو پرتوزاها، کاربرد سموم‌ و ناقلین‌ ، بهداشت‌ حرفه‌ای‌ ، اقدامات‌ بهداشتی‌ در شرایط‌ اضطراری‌ ، بهره‌برداری‌ و نگهداری‌ تأسیسات‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، کارآموزی‌ در عرصه‌.

بهداشت حرفه ای

دیباچه:
در دنیای امروز انسان‌ها مجبورند در تلاش معاش؛ با مشکلات گوناگون دست و پنجه نرم کرده و خطرات فراوانی را که خود ناشی از پیشرفت علم و تکنولوژی است، به جان بخرند. این خطرات، تعداد عوامل تهدید کننده سلامتی را افزایش داده است و در نیتجه بر تعداد بیمار‌های شغلی و مخاطرات حرفه‌ای نیز روز به روز افزوده می‌شود. برای مثال کارگری که در واحد صنعتی با جیوه یا سرب سر و کار دارد، ممکن است دچار مسمومیت حاد شده یا به یک بیماری مزمن دچار گردد.کارکنان مشاغل اداری نیز گاه به علت بی‌حرکتی، کار کردن در نور ضعیف، مکان‌های غیر بهداشتی و مرطوب یا به علت تماس با دستگاه‌های الکترونیکی ممکن است سلامت خود را به خطر اندازند. حتی گاهی اوقات شرایط محیط کار به اندازه‌ای سخت و ناگوار است که اگر دانش بشری کمک نکرده و مشکلات را همواره نسازد، زندگی در آن شرایط غیر ممکن می‌گردد. تا جایی که در عصر حاضر حوادث پس از بیماری‌های قلب و عروق و سرطان سومین علت اصلی مرگ و میر در کشورهای صنعتی است.از سوی دیگر، حوادث ناشی از کار، هزینه‌های بسیاری را بر دوش اقتصاد ملی هر کشور می‌گذارد به همین دلیل حفظ سلامت کارگران که عظیم‌ترین قشر هر جامعه‌ای را تشکیل می‌دهند گذشته از جنبه انسانی آن، هم از نظر مصالح اجتماعی و اقتصادی و هم از نظر تأمین سلامت و فراهم ساختن آسایش و رفاه کارگران و تطبیق وضع کار با مقتضیات جسمی و روانی آنان،‌ یک وظیفه انسانی، یک احتیاج و یک شرط امکان انجام کار و فعالیت ثمر بخش است. کاری مهم و حیاتی که در هر کشوری بر عهده متخصصان بهداشت کار می‌باشد.
به عبارت دیگر دانش‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ تلاش‌ می‌کند تا با حذف‌ کردن‌ عوامل‌ خطرزای فیزیکی، شیمیایی، روانی و بیولوژیکی یا کاهش‌ تأثیرات‌ این‌ عوامل‌ از آسیب‌رسی‌ به‌ کارکنان‌ جلوگیری‌ نماید. برای‌ رسیدن‌ به‌ این‌ هدف‌ علم‌ بهداشت‌ دارای‌ سه‌ مرحله‌ مهم‌ و اساسی‌ است‌ که‌ این‌ مراحل‌ عبارتند از:
شناسایی‌، ارزیابی‌ و کنترل‌ عوامل‌ خطرزا؛ یعنی‌ متخصص‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ در مرحله‌ اول‌ خطر را شناسایی‌ کرده‌ و پس‌ از شناسایی‌ کامل‌، مقدار خطر را سنجش‌ می‌کند و در مرحله‌ آخر به‌ کنترل‌ عوامل‌ خطرزا می‌پردازد. گفتنی‌ است‌ که‌ مرحله‌ شناسایی‌ خطر در مقطع‌ کاردانی‌، ارزیابی‌ در مقطع‌ کارشناسی‌ و کنترل‌ در مقطع‌ کارشناسی‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌ای‌ آموزش‌ داده‌ می‌شود.برای‌ مثال‌ یک‌ کاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ در کارخانه‌ ریسندگی‌ و بافندگی‌ باید کانون‌های‌ خطر اعم‌ از منابع‌ ایجاد صدای‌ بیش‌ از حد مجاز، نوع‌ مواد شیمیایی‌ خطرناک‌ مورد استفاده‌، نحوه‌ نگهداری‌ مواد خطرناک‌ و طریقه‌ مصرف‌ آنها را شناسایی‌ کند. سپس‌ یک‌ کارشناس‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ باید تراکم‌ مقدار آلودگی‌ را در یک‌ متر مکعب‌ هوا تعیین‌ نماید و مشخص‌ کند که‌ مقدار آلودگی‌ بالاتر یا پائین‌تر از حد استاندارد است‌ که‌ در این‌ مرحله‌ کارشناس‌ با استفاده‌ از روش‌های‌ آنالیز پیچیده‌ و وسیعی‌ مانند آنالیز رنگ‌سنجی‌، آنالیز دستگاهی‌، گاز فورماتوگرافی‌، اکسپکفوتومتری‌ و روش‌های‌ دیگر ماده‌ شیمیایی‌ مورد نظر را سنجش‌ و مقدار آن‌ را تعیین‌ می‌کند. کارشناس‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌ای‌ نیز پس‌ از این‌ که‌ عوامل‌ خطرزا شناسایی‌ و ارزیابی‌ شد باید روش‌ یا روش‌هایی‌ را پیشنهاد کند که‌ عوامل‌ زیان‌آور حذف‌ گردد یا کاهش‌ یابد و به‌ اندازه‌ استاندارد برسد. فارغ‌التحصیل‌ دکترا نیز به‌ تدریس‌ و تحقیق‌ در زمینه‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ می‌پردازد.
توانایی‌های‌ لازم‌ :
در رشته‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ عوامل‌ زیان‌آور مختلفی‌ اعم‌ از شیمیایی‌، فیزیکی‌، بیولوژیکی‌ و روانی‌ وجود دارد. از همین‌ رو دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید در دروس‌ پایه‌ مثل‌ ریاضی‌، فیزیک‌، شیمی‌ و زیست‌شناسی‌ توانمند باشد؛ یعنی‌ برای‌ موفقیت‌ در بهداشت‌ حرفه‌ای‌ باید هم‌ در ریاضی‌ و فیزیک‌ و هم‌ در علوم‌ تجربی‌ پایه‌ای‌ قوی‌ داشت‌. دانشجوی‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ باید از نظر جسمی‌ نیز سالم‌ باشد تا بتواند در محیط‌های‌ صنعتی‌ فعالیت‌ کند.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :
وزارتخانه‌های‌ کار، صنایع‌ و معادن‌، جهاد کشاورزی‌، نیرو، بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ از مراکز اصلی‌ جذب‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ هستند. همچنین‌ سازمان‌ها، شرکت‌ها و کارخانه‌های‌ بزرگی‌ مثل‌ شرکت‌ نفت‌، ذوب‌آهن‌، هواپیمایی‌ کشوری‌، ایران‌ خودرو و پلی‌اکریل‌ دارای‌ واحد بهداشت‌ حرفه‌ای‌ بسیار قوی‌ هستند که‌ در هریک‌ از این‌ واحدها چند کارشناس‌ ارشد، کارشناس‌ و کاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ فعالیت‌ می‌کنند. تا جایی‌ که‌ در حال‌ حاضر بیش‌ از 50 درصد از دانشجویان‌ کارشناسی‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌ نیز به‌ طور پاره‌وقت‌ در کارخانجات‌ و سازمان‌های‌ مختلف‌ به‌ عنوان‌ مشاوره‌ بهداشتی‌ فعالیت‌ می‌نمایند.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :
دروس‌ اصلی‌ و تخصصی‌ :
فیزیک‌ عمومی‌، شیمی‌ تجزیه‌، پاتوبیولوژی‌، بهداشت‌ آب‌، شیمی‌ عمومی‌، فیزیولوژی‌ و تشریح‌، ریاضیات‌ پایه‌ و مقدمات‌ آمار، آموزش‌ بهداشت‌، کمک‌های‌ اولیه‌، بیوشیمی‌، حشره‌شناسی‌ پزشکی‌ و مبارزه‌ با ناقلین‌، شناسایی‌ عوارض‌ شیمیایی‌، دفع‌ مواد زائد صنعتی‌، ایمنی‌ در صنعت‌، اصول‌ تغذیه‌، آمار حیاتی‌ نظری‌، آمار حیاتی‌ عملی‌، شناسایی‌ عوامل‌ فیزیکی‌، تشکیلات‌ و خدمات‌ بهداشت‌ حرفه‌ای‌، مبارزه‌ با آلودگی‌های‌ هوای‌ محیط‌ کار، سم‌شناسی‌ صنعتی‌، آشنایی‌ با کلیات‌ پزشکی‌ و بیماری‌ها حرفه‌ای‌، حوادث‌ ناشی‌ از کار، مهندسی‌ انسانی‌، کارآموزی‌ در عرصه‌

بیوتکنولوژی

دیباچه: اساس‌ و پایه‌ بیوتکنولوژی‌ جدید را می‌توان‌ انتقال‌ ژن‌های‌ یک‌ موجود به‌ موجود دیگر و فعال‌ ساختن‌ آنها در موجود جدید دانست‌؛ فن‌آوری‌ رو به‌ گسترشی‌ که‌ امروزه‌ به‌ سرعت‌ در صنایع‌ دارویی‌، غذایی‌، پزشکی‌، شیمیایی‌ و کشاورزی‌ وارد شده‌ است‌. برای‌ مثال‌ ممکن‌ است‌ این‌ ژن‌ها وارد یک‌ باکتری‌ شوند و پس‌ از فعال‌ شدن‌، ترکیبات‌ کم‌ مقدار ولی‌ باارزشی‌ چون‌ هورمون‌ رشد یا انسولین‌ ایجاد کنند یا ممکن‌ است‌ این‌ ژن‌ها به‌ گیاهان‌ منتقل‌ شده‌ و گونه‌هایی‌ را ایجاد کنند که‌ در مقابل‌ آفت‌کش‌ها مقاوم‌ هستند یا این‌ که‌ بازدهی‌ بالایی‌ دارند. به‌ این‌ ترتیب‌ استفاده‌ از انسولین‌ برای‌ بیماران‌ دیابتی‌ محدودیت‌ خاصی‌ نخواهد داشت‌ همچنین‌ کشاورزان‌ می‌توانند در پرورش‌ گیاهانی‌ چون‌ سویا از سموم‌ و آفت‌کش‌های‌ کمتری‌ استفاده‌ کنند وبا استفاده‌ از نژادهای‌ جدید، با همان‌ سرمایه‌گذاری‌ قبلی‌، محصولی‌ تا چند برابر به‌ دست‌ آورند.رشته‌ بیوتکنولوژی‌ یک‌ رشته‌ کاربردی‌ و میان‌ رشته‌ای‌ مهندسی‌ ـ علوم‌ پایه است‌ که‌ قلمرو آن‌ حداقل‌ 33 حوزه‌ تخصصی‌ علوم‌ را در برمی‌گیرد. این‌ رشته‌ در کشور ما از سال‌ 1378 در دانشکده‌ علوم‌ دانشگاه‌ تهران‌ در مقطع‌ دکترای‌ پیوسته‌ ارائه‌ می‌شود.رشته‌ بیوتکنولوژی‌ از سه‌ مرحله‌ کارشناسی‌، کارشناسی‌ارشد و دکتری‌ تشکیل‌ شده‌ است‌ که‌ دانشجویان‌ در مرحله‌ کارشناسی‌ پس‌ از گذراندن‌ موفقیت‌آمیز 132 واحد دروس‌ مشترک‌ معرفتی‌- نظری‌، علوم‌ پایه‌، پزشکی‌، مهندسی‌ و مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ به‌ اضافه‌ آموختن‌ زبان‌ انگلیسی‌ در حد 550 نمره‌ تافل‌ و آشنایی‌ کامل‌ با یک‌ زبان‌ برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر در صورتی‌ که‌ معدل‌ آنها در هر نیمسال‌ تحصیلی‌ کمتر از 15 نباشد، می‌توانند وارد مرحله‌ دوم‌؛ یعنی‌ مقطع‌ کارشناسی‌ارشد شوند که‌ در این‌ مقطع‌ یکی‌ از 6 گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ میکروبی‌، بیوتکنولوژی‌ پزشکی‌، بیوتکنولوژی‌ محیطی‌ و دریایی‌، بیوتکنولوژی‌ مولکولی‌، فرآورش‌ زیستی‌ و بیوتکنولوژی‌ کشاورزی‌ (گیاهی‌) را انتخاب‌ کرده‌ و بعد از گذراندن‌ 48 واحد در یکی‌ از گرایش‌های‌ تخصصی‌، و انجام‌ معادل‌ 6 واحد پژوهش‌های‌ انفرادی‌ و ارائه‌ 2 واحد سمینار از مقطع‌ کارشناسی‌ارشد فارغ‌التحصیل‌ می‌شوند. در این‌ مرحله‌ در صورتی‌ که‌ میانگین‌ نمرات‌ دروس‌ مقطع‌ کارشناسی‌ارشد آنها حداقل‌ 16 باشد، می‌توانند در امتحان‌ جامع‌ شرکت‌ کنند و در صورت‌ موفقیت‌ در این‌ امتحان‌، وارد مرحله‌ دکترای‌ تخصصی‌ (Ph.D) شده‌ و رسماً برای‌ ثبت‌ پایان‌ نامه‌ دکتری‌ اقدام‌ کنند.به‌ عبارت‌ دیگر دانشجویان‌ این‌ رشته‌ نیز برای‌ ورود به‌ مقطع‌ کارشناسی‌ارشد و دکتری‌ باید شرایط‌ لازم‌ را داشته‌ باشند؛ یعنی‌ باید میانگین‌ معدل‌ بالایی‌ داشته‌ و در آزمون‌ جامع‌ موفق‌ شوند اما در یک‌ آزمون‌ رقابتی‌ شرکت‌ نمی‌کنند.در این‌ میان‌ دانشجویان‌ گرایش‌ "بیوتکنولوژی‌ میکروبی" در زمینه‌ بیوتکنولوژی‌ غذایی‌ و دارویی‌، تولید آنزیم‌ها، پروتئین‌ها، پلی‌ ساکاری‌ها، قارچ‌ها و مخمرها اطلاعات‌ لازم‌ را به‌ دست‌ می‌آورند."بیوتکنولوژی‌ پزشکی‌" نیز در زمینه‌ ژنتیک‌ پزشکی‌، تشخیص‌ بیماری‌های‌ عفونی‌، ارثی‌ و سرطانی‌، تعیین‌ نقشه‌ ژنی‌ و درمان‌های‌ مولکولی‌، کاربرد بیوتکنولوژی‌ در پزشکی‌ قانونی‌، تولید فرآورده‌های‌ نوترکیب‌ و واکسن‌ها و مواد تشخیصی‌ است و "بیوتکنولوژی‌ محیطی‌ و دریایی‌" به‌ استخراج‌ معادن‌ از طریق‌ بیولوژیک‌، تصفیه‌ فاضلاب‌ها و آلاینده‌های‌ خطرناک‌ و جامد، رفع‌ آلودگی‌ دریاها و بازسازی‌ بیولوژیکی‌ محیط‌ می‌پردازد."بیوتکنولوژی‌ مولکولی‌" شامل‌ مهندسی‌ ژنتیک‌، مهندسی‌ پروتئین‌، تولید آنتی‌بادی‌های‌ منوکلونال‌، غشاء و سنسورهای‌ بیولوژیک‌ و انجام‌ تحقیقات‌ بنیادی‌ بیوتکنولوژی‌ می‌شود و "فرآورش‌ زیستی‌" (مهندسی‌ فرآیندهای‌ زیستی‌) به‌ طراحی‌ راکتورهای‌ بیوشیمیایی‌، تکنولوژی‌ فراورش‌ مواد غذایی‌، آنزیم‌ها و داروها می‌پردازد. و بالاخره‌ " بیوتکنولوژی‌ گیاهی‌" (کشاورزی‌) به‌ کشت‌ سلول‌ و بافت‌ گیاهی‌، تعیین‌ نقشه‌ ژنی‌ گیاهی‌، مهندسی‌ ژنتیک‌ گیاهی‌، تولید بذر و نهال‌ مقاوم‌ به‌ شرایط‌ نامناسب‌ محیط‌، بیماری‌های‌ متداول‌ و حشرات‌ و آفات‌ عمده‌، تولید کودهای‌ زیستی‌ و آنزیم‌ها و هورمون‌ها با منشاء گیاهی‌ می‌پردازد.
توانایی‌های‌ لازم‌ :
رشته‌ بیوتکنولوژی‌ از بین‌ داوطلبان‌ گروه‌ آزمایشی‌ ریاضی‌ و فنی‌ و علوم‌ تجربی‌ دانشجو می‌پذیرد چرا که‌ بعضی‌ از گرایش‌های‌ این‌ رشته‌ به‌ علوم‌ پزشکی‌ و بعضی‌ دیگر از گرایش‌ها به‌ رشته‌های‌ مهندسی‌ مربوط‌ می‌شود.گفتنی‌ است‌ که‌ دوره‌ دکترای‌ مستقیم‌ بیوتکنولوژی‌، دوره‌ آموزشی‌ خاصی‌ است‌ که‌ مناسب‌ با توانایی‌های‌ دانشجویانِ سرآمد به‌ صورت‌ پیوسته‌ و فشرده‌ تنظیم‌ شده‌ است‌ و با پذیرش‌ دانشجویانی‌ که‌ از نظر بهره‌ هوشی‌، قدرت‌ درک‌ و استدلال‌، توان‌ نوآوری‌ و خلاقیت‌، خودآموزی‌ و استفاده‌ مناسب‌ از وقت‌، علاقه‌ و انگیزه‌ شدید به‌ یادگیری‌ و توانایی‌های‌ ذهنی‌ و روانی‌ سرآمد همگنان‌ خود هستند، آنان‌ را برای‌ اخذ درجه‌ دکتری‌ در این‌ رشته‌ آماده‌ ‌می‌کند.از همین‌رو نیمی‌ از ظرفیت‌ پذیرش‌ این‌ رشته‌ به‌ داوطلبانی‌ اختصاص‌ دارد که‌ در مرحله‌ ماقبل‌ نهایی‌ المپیادهای‌ دانش‌آموزی‌ ریاضی‌،فیزیک‌، شیمی‌، کامپیوتر و زیست‌شناسی‌ پذیرفته‌ شده‌ باشند و نیمی‌ دیگر نیز مخصوص‌ داوطلبانی‌ است‌ که‌ از طریق‌ آزمون‌ سراسری‌ وارد شده‌ و نمره‌ کل‌ آزمون‌ سراسری‌ آنها از 000 , 10 کمتر نباشد.در ضمن‌ از پذیرفته‌شدگان‌ این‌ رشته‌، مصاحبه‌ علمی‌ به‌ عمل‌ می‌آید تا دانشجویانی‌ که‌ واقعاً علاقه‌مند بوده‌ و انگیزه‌ علمی‌ لازم‌ را دارند، وارد این‌ رشته‌ شوند.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
رشته‌ بیوتکنولوژی‌، یک‌ رشته‌ جدید است‌ و بی‌شک‌ مدتی‌ زمان‌ خواهد برد تا فارغ‌التحصیلان‌ آن‌، جایگاه‌ واقعی‌ خویش‌ را پیدا کنند اما این‌ به‌ معنای‌ آن‌ نیست‌ که‌ موقعیت‌ شغلی‌ برای‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ مهیا نیست چون‌ زمینه‌ کار بیوتکنولوژی‌ در داخل‌ کشور مساعد است‌ و برای‌ مثال‌ در حال‌ حاضر عده‌ای‌ از دانشجویان‌ دوره‌ دکترای‌ میکروبیولوژی‌ که‌ در زمینه‌ بیوتکنولوژی‌ میکروبی‌ مطالعه‌ می‌کنند، بر روی‌ آب‌های‌ شور کشور مثل‌ دریاچه‌ ارومیه‌ که‌ امکان‌ رشد موجودات‌ در آن‌ پیچیده‌ و مشکل‌ است‌، تحقیق‌ می‌کنند تا با بهره‌گیری‌ از تکنیک‌های‌ بیوتکنولوژی‌، محیطی‌ مناسب‌ برای‌ رشد موجودات‌ دریایی‌ در داخل‌ آن‌ فراهم‌ آورند.از سوی‌ دیگر فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ می‌توانند به‌ عنوان‌ نیروی‌ انسانی‌ متخصص‌ برای‌ مدیریت‌ میانی‌ و هدایت‌ امور فنی‌ خطوط‌ تولید، مزارع‌ و آزمایشگاه‌ها مشغول‌ به‌ فعالیت‌ شوند.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌:
دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ بیوتکنولوژی :
روانشناسی‌ عمومی‌، فلسفه‌ عمومی‌، فلسفه‌ هنر و زیبایی‌شناسی‌، فلسفه‌ و روش‌ شناسی‌ علوم‌، تاریخ‌ علم‌، روش‌ تحقیق‌، مبانی‌ منطق‌ ، منطق‌ ریاضی‌، اصول‌ و مبانی‌ مدیریت‌ صنعتی‌، آشنایی‌ با قرآن‌ کریم‌، مبانی‌ علم‌ حقوق‌ و روابط‌ بین‌الملل‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، ریاضی‌ عمومی‌ ، آمار و احتمالات‌، محاسبات‌ علمی‌ عددی‌، شیمی‌ عمومی‌، شیمی‌آلی‌ ، شیمی‌ تجزیه‌، شیمی‌ فیزیک‌ ، مکانیک‌ ، الکتریسته‌ و مغناطیس‌، موج‌ و حرارت‌، فیزیک‌ جدید، زیست‌شناسی‌ عمومی‌ ، زیست‌شناسی‌ سلولی‌ ، زیست‌شناسی‌ مولکولی‌، ژنتیک‌ عمومی‌، ژنتیک‌ میکروارگانیسم‌ها، اصول‌ مهندسی‌ ژنتیک‌، میکروبیولوژی‌ عمومی‌ ، میکروبیولوژی‌ کاربردی‌، بیوشیمی‌ ساختمانی‌، متابولیسم‌، روش‌های‌ بیوشیمی‌ و دستگاه‌ها، ایمنی‌شناسی‌، زیست‌شناسی‌ پرتوی‌، اصول‌ مهندسی‌ بیوشیمی‌، موازنه‌ جرم‌ و انرژی‌، مکانیک‌ سیالات‌ ، انتقال‌ حرارت‌، انتقال‌ جرم‌، مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ پزشکی‌، مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ مولکولی‌، مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ کشاورزی‌، مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ محیطی‌ ، مقررات‌ زیست‌ ایمنی‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ پزشکی‌:
ایمونوژنتیک‌، ایمنی‌شناسی‌ سلولی‌ - مولکولی‌، ژنتیک‌ پزشکی‌، متابولیت‌های‌ میکروبی‌، فاراماکوژنتیک‌، فرآورده‌های‌ نوترکیب‌، مهندسی‌ ژنتیک‌ پیشرفته‌، آنزیمولوژی‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ محیطی‌ و دریایی‌:
فروشوئی‌ میکروبی‌، تصفیه‌ بیولوژیکی‌ فاضلاب‌ها، تصفیه‌ بیولوژیکی‌ آلاینده‌های‌ خطرناک‌، آلودگی‌ دریا و بیوتکنولوژی‌ دریایی‌، پاکسازی‌ زیستی‌، مدلسازی‌ و شبیه‌سازی‌ فرآیندها، معادلات‌ دیفرانسیل‌، شیمی‌ فیزیک‌ ، میکروبیولوژی‌ محیطی‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ مولکولی‌:
بیوفیزیک‌ سلولی‌ مولکولی‌، مهندسی‌ ژنتیک‌ پیشرفته‌، آنزیمولوژی‌، ساختمان‌ و عمل‌ پروتئین‌ها، ساختمان‌ و عمل‌ اسیدهای‌ نوکلئیک‌، زیست‌شناسی‌ مولکول‌ پیشرفته‌، بیولوژی‌ سلولی‌ - مولکولی‌ تکوینی‌، شیمی‌ فیزیک‌ .
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ فرآورش‌ زیستی‌:
مهندسی‌ واکنش‌های‌ شیمیایی‌، فرآیندهای‌ جداسازی‌، طراحی‌ راکتورهای‌ بیوشیمیایی‌(بیوراکتورها)، مبانی‌ بیوتکنولوژی‌ تخمیر، پدیده‌های‌ انتقالی‌ در سیستم‌های‌ بیوشیمی‌، کنترل‌ فرآیند، طرح‌ و اقتصاد مهندسی‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌، شیمی‌ فیزیک‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ کشاورزی‌:
سیتوژنتیک‌ (کلاسیک‌ و نوین‌)، اصول‌ اصلاح‌ نباتات‌، اصلاح‌ نباتات‌ پیشرفته‌، کشت‌ بافت‌ گیاهی‌ و کاربردهای‌ آن‌، تعیین‌ نقشه‌ ژنی‌ گیاهی‌ (کلاسیک‌ ونوین‌)، ژنتیک‌ مولکولی‌ گیاهی‌ ، روش‌های‌ نوین‌ انتقال‌ ژن‌ به‌ گیاهان‌، آفات‌ و بیماری‌های‌ گیاهی‌، مهندسی‌ ژنتیک‌ پیشرفته‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بیوتکنولوژی‌ میکروبی‌:
میکروبیولوژی‌ محیطی‌، فیزیولوژی‌ میکروارگانیسم‌ها، پدیده‌های‌ تخمیری‌، پروتئین‌ها و پلی‌ ساکاریدهای‌ میکروبی‌، بیوتکنولوژی‌ غذایی‌، بیوتکنولوژی‌ آرکی‌ باکترها، آنتی‌ بیوتیک‌ها، بیوتکنولوژی‌ قارچ‌ها.

بینایی سنجی

دیباچه:
"سازمان بهداشت جهانی علم بینایی سنجی را مراقبت اولیه از بینایی می‌داند. به این معنا که یک بیمار چشم در آغاز باید توسط یک بینایی‌سنج (اپتومتریست) معاینه شود تا اگر دچار عیوب انکساری، ‌اختلالات دید دو چشمی، انحرافات عضلانی آشکار و غیرآشکار، تنبلی چشم، فیکساسیون‌های غیر مرکزی و مواردی از این قبیل بود، توسط متخصص بینایی‌سنجی معاینه گردد و در غیر این صورت به پزشک متخصص ارجاع داده شود." در حقیقت وظیفه بینایی‌سنج تشخیص‌ و تصحیح‌ عیوب‌ انکساری‌ (نزدیک‌بینی‌، دوربینی‌ و آستیگماتیسم‌) با تجویز عدسی‌های‌ مناسب‌ مانند عدسی‌های‌ عینک‌ یا لنزهای‌ تماسی‌، تشخیص‌ و تصحیح‌ اختلالات‌ دید دو چشمی‌ و تنبلی‌ چشم‌، تعیین‌ بهداشت‌ عمومی‌ چشم‌ و بهداشت‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ کار و تحصیل‌ و دادن‌ آموزش‌ لازم‌ در این‌ زمینه‌ است‌؛ یعنی‌ یک‌ بینایی‌سنج‌ باید بر روی‌ محیط‌های‌ کار از نظر مقدار روشنایی‌ و حفاظت‌ بینایی‌ کار کارشناسی‌ کند. همچنین‌ تهیه‌ و تجویز وسایل‌ کمک‌ بینایی‌ ماند اکولرهای‌ ساده‌، مرکب‌، سیستم‌های‌ تلسکوپیک‌ و تلویزیون‌های‌ مداربسته‌ برای‌ نیمه‌بینایان‌ و اندازه‌گیری‌ میدان‌ بینایی‌ در تخصص‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ است. از سوی‌ دیگر وقتی‌ یک‌ بیمار به‌ بینایی‌سنج‌ مراجعه‌ می‌کند متخصص‌ این‌ رشته‌ پس‌ از گرفتن‌ تاریخچه‌ سلامت‌ چشم‌ و معاینه‌ دقیق‌ برای‌ تعیین‌ اشکال‌های‌ اصلی‌، در صورت‌ نیاز، بیمار را به‌ متخصص‌ مربوط‌ اعم‌ از چشم‌ پزشک‌، متخصص‌ گوش‌ و حلق‌ و بینی‌، متخصص‌ داخلی‌ یا متخصص‌ مغز و اعصاب‌ ارجاع‌ می‌دهد.
توانایی‌های‌ لازم‌ :
یک‌ بینایی‌سنج‌ باید به‌ درس‌ فیزیک‌ مسلط‌ و بخصوص‌ به‌ فیزیک‌ نور علاقه‌مند باشد همچنین‌ در دوره دبیرستان‌ و پیش‌دانشگاهی درس‌های‌ ریاضی‌ و زیست‌شناسی‌ را به خوبی‌ فراگرفته‌ باشد. از نظر جسمانی‌ نیز لازم‌ است‌ که‌ از چشم‌ها و دست‌هایی‌ سالم‌ برخوردار باشد. در ضمن‌ این‌ رشته‌ صبر و حوصله‌ زیاد می‌خواهد چرا که‌ تعیین‌ نمره‌ عینک‌ یکی‌ از سخت‌ترین‌ کارها در علوم‌ بینایی‌ است‌ ونیاز به‌ صبر و حوصله‌ زیاد دارد.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
در حال‌ حاضر یک‌ بینایی‌سنج‌ موقعیت‌ کاری‌ خوبی‌ دارد و حدود 80% فارغ‌التحصیلان‌ جذب‌ بازار کار می‌شوند چون‌ علاوه‌ بر این‌ که‌ می‌توانند به‌ طور مستقل‌ مطب‌ باز کنند و در زمینه‌ تخصص‌ خود فعالیت‌ نمایند، تنها افرادی‌ هستند که‌ در زمینه‌ ارائه‌ عینک‌های‌ مربوط‌ به‌ عیوب‌ انکساری‌ به‌ طور علمی‌ و دانشگاهی‌ تخصص‌ دیده‌اند. در ضمن‌ یک‌ بینایی‌سنج‌ می‌تواند به‌ عنوان‌ مشاور در مورد بهداشت‌ چشم‌ و مشکلات‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ آموزشی‌، خدماتی‌ و صنایع‌ با سازمان‌های‌ دولتی‌ و صنایع‌ همکاری‌ کند، یا مسؤول‌ سنجش‌ بینایی‌ جهت‌ امور استخدامی‌ و نظامی‌ و اخذ گواهی‌نامه‌ رانندگی‌ و خلبانی‌ باشد و در اورژانس‌ برای‌ انجام‌ کمک‌های‌ اولیه‌ چشمی‌ تا رسیدن‌ بیمار به‌ مراکز ذی‌ربط‌ فعالیت‌ نماید.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :
دروس‌ پایه‌ و اصلی‌:
فیزیک‌ نور، شیمی‌ عمومی‌، بیوشیمی‌، فیزیولوژی‌ عمومی‌، تشریح‌ عمومی‌ و اعصاب‌، آمار حیاتی‌ ، کمک‌های‌ اولیه‌، اورژانس‌های‌ چشم‌، آسیب‌شناسی‌ عمومی‌، میکروب‌شناسی‌، داروشناسی‌، علائم‌ چشمی‌ در بعضی‌ از بیماری‌های‌ داخلی‌، ژنتیک‌ و چشم‌، تشریح‌ و بافت‌شناسی‌ چشم‌، فیزیولوژی‌ چشم‌، اپتیک‌ هندسی‌ و فیزیکی‌، لابراتوار اپتیک‌، فیزیولوژی‌ اپتیک‌، مقدمات‌ اپتومتری‌، ابزرواسیون‌ ، تاریخچه‌ اپتومتری‌ و علوم‌ بینایی‌، زبان‌ تخصصی‌، اپتومتری‌، بینایی‌ محیطی‌.
دروس‌ تخصصی‌:
عدسی‌های‌ تماسی‌، آسیب‌شناسی‌ چشم‌، اپتومتری‌ کودکان‌، اپتومتری‌ افراد مسن‌ و نیمه‌بینایان‌، اپتومتری‌ مشاغل‌ و بهداشت‌ چشم‌، اپتومتری‌ چشم‌، مکانیسم‌ دید دو چشمی‌، درمان‌ آنومالی‌های‌ دو چشمی‌، آنالیز مشاهدات‌ کلنیکی‌،پایان‌ نامه‌ ، کارآموزی‌.

پرستاری دندانپزشکی

دیباچه: هدف رشته پرستاری دندانپزشکی آموزش بهداشت دهان و دندان است تا از بیماری‌های دهان و دندان پیشگیری شود. دانشجویان این رشته علاوه بر کسب اطلاعات پایه درباره کلیه دروس دندانپزشکی،‌ اطلاعات نظری و عملی درباره نحوه مسواک زدن، اصول بهداشت دهان ودندان،‌ فلوراید تراپی و جرم‌گیری به دست می‌آورند. فارغ‌التحصیلان می‌توانند در کارهای ساده لابراتواری دندانپزشکی،‌خدمات دندانپزشکی در حین کار، بهداشت کاری دندان‌ها، شرکت در گروه‌های پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان، قبول مسؤولیت امور اداری مراکز دندانپزشکی و پذیرش بیماری، همکاری موثری داشته باشند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل:
دروس پایه:
بیوشیمی، بافت‌شناسی عمومی و اختصاصی، تشریح سر و گردن، میکروب‌شناسی و ایمنی دندان، فیزیولوژی، کالبدشناسی و مرفولوژی دندان.
دروس اصلی:
آسیب‌شناسی عمومی و اختصاصی، مواد دندانی، بیماری‌های دهان و تشخیص، کمک‌های اولیه، بهداشت دهان و تغذیه، فارماکولوژی، بهداشت عمومی.
دروس تخصصی:
ترمیمی پیشگیری، پروتزهای متحرک و ثابت، اندو، رادیوگرافی. اطفال و پیشگیری، جراحی فک و دهان، پریو، ارتودنسی، پاراکلینیک بهداشت دهان (لابراتوار فانتو)، کارآموزی.

پرستاری

دیباچه:
همیشه در میدان است. سربازی است که در سخت‌ترین شرایط نیز مشکلات را می‌پذیرد و به بیماران و دردمندان رسیدگی می‌کند و اجازه می‌دهد تا همه بیماران صعب‌العلاج،‌ بیماران عفونی و واگیردار،‌ بیمارانی که شعله‌های آتش چهره‌شان را متلاشی کرده است و کسی طاقت دیدن آنها را ندارد، در وسعت دست‌های آسمانی‌اش، آرامش یابند. این، حرفه او است. حرفه‌ای که پرستار با قلبی سفید و قدمهایی سبز در آن گام برمی‌دارد.البته امروره با گذشت زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی، حرفه پرستاری یک رشته علمی است و متخصص این رشته باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آنها را در ارتباط با مریض بیاموزد. از سوی دیگر باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از پیشگیری از بیماری‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماری‌ها سر و کار دارد. زیرا بسیاری از بیماری‌ها ریشه در عادت‌های غلط و شیوه نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه بسیاری از سکته‌های قلبی از مدتها قبل فراهم می‌شود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش می‌باشد. حال این پرستار است که با آموزش‌های لازم در مورد نوع غذا،‌نحوه و مقدار فعالیت بدنی و نحوه جلوگیری از فشار خون و افزایش چربی سعی می‌کند تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.در کل می‌توان گفت که پرستار یک‌ عضو مهم‌ در تیم‌ مراقبت‌ بهداشتی‌ است‌ و نقش‌های‌ گسترده‌ای‌ از جمله‌ نقش‌ مراقبتی‌، حمایتی‌، درمانی‌، هماهنگی‌، مشورتی‌، مدیریتی‌ و تحقیقاتی‌ دارد. به‌ این‌ معنا که‌ پرستار وظیفه‌ مراقبت‌ و حمایت‌ از بیمار، هماهنگی‌ بین‌ بیمار و پزشک‌ ، بیمار و خانواده‌ بیمار (انتقال‌ دهنده‌ خواست‌ها و نیازهای‌ بیمار یا مددجو)، مسؤولیت‌ مدیریت‌ بخش‌ (اولویت‌بندی‌ برای‌ رسیدگی‌ به‌ بیماران‌ و تصمیم‌گیری‌ به‌ موقع‌ در مورد بیماران‌ اورژانسی‌)، آموزش‌ به‌ بیمار در جهت‌ تطابق‌ با مشکلات‌ و ناراحتی‌های‌ پیش‌آمده‌، تحقیق‌ درباره‌ روش‌های‌ مراقبتی‌ که‌ اعمال‌ کرده‌ است‌ و تحقیق‌ بر روی‌ نحوه‌ کاهش‌ تعداد روزهای‌ بستری‌ یک‌ بیمار را برعهده‌ دارد.
توانایی‌های‌ لازم :
دانشجوی‌ پرستاری‌ باید عاشق‌ انسان‌ و انسانیت‌ باشد تا بتواند در شرایط‌ سخت‌ و بحرانی‌ حتی‌ زمانی‌ که‌ خسته‌ است‌ یا آمادگی‌ جسمی‌ و روحی‌ لازم‌ را ندارد، به‌ دیگران‌ کمک‌ کند. همچنین‌ باید فردی‌ منظم‌ و دقیق‌ باشد و بداند که‌ نظم‌ و سختگیری‌ اساس‌ کار رشته‌ پرستاری‌ است‌ و از لحاظ‌ درسی‌ نیز لازم‌ است‌ که‌ به‌ زیست‌شناسی‌، شیمی‌ و زبان‌ انگلیسی‌ مسلط‌ باشد چون‌ برای‌ روزآمد بودن‌ و اطلاع‌ از آخرین‌ دستاوردهای‌ دانش‌ پرستاری‌، باید از مجلات‌ و منابع‌ علمی‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ استفاده‌ کند.در ضمن‌ دانشجوی‌ پرستاری‌ باید از سلامت‌ کامل‌ جسمانی‌ برخوردار باشد تا به‌ یاری‌ دید قوی‌ بتواند کارهای‌ ظریف‌ و دقیق‌ پرستاری‌ را به خوبی‌ انجام‌ دهد و با شنوایی‌ خوب‌، صدای‌ قلب‌ را حتی‌ اگر ضعیف‌ باشد، بشنود. حتی‌ داشتن‌ قدی‌ متناسب‌ و عدم‌ لکنت‌ زبان‌ یا لرزش‌ دست‌ در این‌ رشته‌ ضروری‌ است‌. چون‌ همین‌ مشکلات‌ به‌ ظاهر کوچک‌، در کارایی‌ یک‌ پرستار بسیار مؤثر است‌.در کل‌ باید گفت‌ که‌ پرستاری‌ علم‌ و هنر است‌ برای‌ همین‌ یک‌ پرستار باید علاوه‌ بر دانش‌ لازم‌، از آمادگی‌ روحی‌ و روانی‌، صبر و حوصله‌، روابط‌ عمومی‌ خوب‌ و قدرت‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ بالا برخوردار باشد. به‌ عبارت‌ دیگر یک‌ پرستار نمی‌تواند تنها با تکیه‌ بر دروس‌ دانشگاهی‌، در کار خود موفق‌ شود بلکه‌ باید از دانش‌ خود در شرایط‌ مختلف‌ و متفاوت‌ به‌ درستی‌ استفاده‌ کند و این‌ نیاز به‌ قدرت‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ خوب‌، سرعت‌ عمل‌ و آمادگی‌ روحی‌ و روانی‌ دارد.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
در کشور ما با این‌ که‌ پرستاران‌ جایگاه‌ واقعی‌ خود را نیافته‌اند و در چند سال‌ اخیر نیز با تعداد قابل‌ توجهی‌ فارغ‌التحصیل‌ رشته‌ پرستاری‌ از دانشگاه‌ آزاد و دانشگاه‌های‌ علوم‌ پزشکی‌ و خدمات‌ بهداشتی‌ ـ درمانی‌ روبرو هستیم‌ اما هنوز مراکز بهداشتی‌ ـ درمانی‌ به‌ پرستارانی‌ متخصص‌، مجرب‌ و توانمند نیازمندند و در واقع‌ بازار کار برای‌ فارغ‌التحصیل‌ خوب‌ این‌ رشته‌ وجود دارد.چون‌ پرستاران‌ علاوه‌ بر کار در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی‌ ـ درمانی‌ می‌توانند در صنعت‌ برای‌ مراقبت‌ از سلامت‌ و بهداشت‌ کارکنان‌ صنایع‌ مختلف‌، در سازمان‌ تربیت‌ بدنی‌ و مراکز ورزشی‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از اعضای‌ اصلی‌ تیم‌ مراقبت‌ پزشکی‌ و در آموزش‌ و پرورش‌ فعالیت‌ نمایند.حتی‌ یک‌ پرستار می‌تواند به طور مستقل‌ فعالیت‌ کند؛ یعنی‌ با تأسیس‌ مرکز بهداشت‌ خصوصی‌ به‌ ارزیابی‌ وضعیت‌ سلامت‌ افراد جامعه‌ بپردازد یا مهدکودک‌ دایر نماید.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :
دروس‌ پایه‌:
تشریح‌، فیزیولوژی‌، ایمونولوژی‌، بیوشیمی‌، میکروب‌شناسی‌، انگل‌شناسی‌، آمار حیاتی‌ مقدماتی‌.
دروس‌ اصلی‌:
تغذیه‌ و تغذیه‌ درمانی‌، اصول‌ اپیدمیولوژی‌ و مبارزه‌ با بیماری‌ها، روانشناسی‌ اجتماعی‌، داروشناسی‌، زبان‌ تخصصی‌، اصول‌ و روش‌ آموزش‌ به‌ بیمار.
دروس‌ تخصصی‌:
اصول‌ و فنون‌ کاربرد احکام‌ اسلامی‌ در پرستاری‌، بررسی‌ وضعیت‌ سلامت‌، پرستاری‌ بهداشت‌ جامعه‌، پرستاری‌ بهداشت‌ مادران‌ و نوزادان‌ و مراقبت‌های‌ دوران‌ بارداری‌ و زایمان‌ ، بیماری‌های‌ داخلی‌، عفونی‌ و پرستاری‌های‌ مربوط ، پرستاری‌ ویژه‌، پرستاری‌ در فوریت‌ها، کودکان‌ و پرستاری‌ مربوط 1 (کودک‌ سالم‌)، کودکان‌ و پرستاری‌ مربوط‌ 2 (کودک‌ بیمار)، بهداشت‌ روانی‌، بیماری‌ها و پرستاری‌های‌ مربوط ، اصول‌ مدیریت‌ خدمات‌ پرستاری‌، تاریخ‌ و تحولات‌ و اخلاق‌ پرستاری‌، کارآموزی‌ .

پزشکی

دیباچه: در حال حاضر، نظام آموزش پزشکی عمومی‌، شامل 4 دوره علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است .دوره علوم پایه دوره علوم پایه پزشکی 5 ترم تحصیلی است که با اتمام آن،‌ دانشجویان مجاز به ورود به دوره بعدی(فیزیوپاتولوژی) هستند و پیش از ورود به دوره بعدی،‌ امتحان جامع علوم پایه پزشکی از تمام دانشجویان به طور سراسری و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی به عمل می‌آید و قبول‌شدگان،‌مجاز به ورود به دوره فیزیوپاتولوژی خواهند بود. این امتحان، در بردارنده‌ی مباحث تدریس شده در دوره علوم پایه است. درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس علوم پایه:
بیوشیمی، بافت‌شناسی،، تشریح (نظری- عملی)، تشریح (آناتومی) (نظری ـ عملی)، فیزیولوژی(نظری ـ عملی)، ایمونولوژی(نظری)،اپیدمیولوژی، روانشناسی، جنین‌شناسی، تغذیه، ژنتیک، زبان تخصصی، آسیب‌شناسی عمومی، انگل‌شناسی، میکروب‌شناسی دوره فیزیوپاتولوژی این دوره شامل 31 واحد درسی است که دو ترم تحصیلی طول خواهد کشید. در پایان این دوره معدل دانشجو از دروس فیزیوپاتولوژی، باید دست‌کم 12 باشد، در غیر این صورت دانشجو باید درس‌هایی را که در آنها نمره کمتر از 12 آورده است،‌ مجدداً بخواند. حداکثر مدت مجاز،‌در مراحل اول و دوم (علوم پایه و فیزیوپاتولوژی) 5 سال است. در پایان این دو دوره دانشجویانی که همه‌ی واحدها را با موفقیت بگذرانند، به دوره‌ی کارآموزی بالینی راه می‌یابند. باید توجه داشت که ملاک قبولی در امتحانات این مرحله، کسب حداقل نمره 12 از 20 است؛ در حالی که در دروس پایه، ملاک کسب نمره 10 از 20 می‌باشد.
دروس فیزیوپاتولوژی :
آسیب‌شناسی اختصاصی، فارماکولوژی، سیمیولوژی، دوره‌های فیزیوپاتولوژی ارگان‌ها .دوره ‌کارآموزی بالینی دانشجویان پزشکی در این مرحله قادر هستند تا آموخته‌های خود را از دروس مختلف با یافته‌های بالینی از بیماران بستری در بیمارستان‌ها تطبیق داده و با بهره‌گیری مناسب از روش‌های تشخیص آزمایشگاهی، بیماری را تشخیص دهند و اقدامات مناسب درمانی را برای بیمار انجام دهند. این دوره شامل 97 واحد درسی است که در چهار بخش اصلی ارائه می‌گردد و عمدتاً مسائل رایج در پزشکی عمومی را شامل می‌شود که عبارتند از داخلی، جراحی، زنان و کودکان. در سایر بخش‌ها که بخش‌های فرعی محسوب می‌شوند نیز بیماری‌های شایع در آنها آموزش داده می‌شود. با توجه به این مطلب، چهار رشته اصلی جراحی، داخلی، زنان و کودکان زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند. در دوره کارآموزی، دانشجویان باید روش برخورد با بیمار، تهیه شرح حال بیمار و نحوه تشخیص و درمان را فرا بگیرند تا در دوره‌ بعدی - کارورزی- که خود تصمیم گیرنده خواهند بود، بتوانند به کمک بیماران بشتابند و تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایند. در دوره کارآموزی نمره قبولی در دروس عملی و نظری 12 است و معدّل کلّ دوره کارآموزی باید بالای 14 باشد و چنانچه کمتر از 14 باشد، باید واحدهای با نمره کمتر از 14 تکرار شود تا معدل کل به 14 برسد. در پایان این دوره، دانشجویان قبل از ورود به دوره کارورزی در امتحانی به نام امتحان جامع کارورزی شرکت می‌نمایند و پس از قبولی به دوره کارورزی وارد می‌شوند. چنانچه دانشجویی در امتحان مربوط قبول نگردد، حداکثر 4 مرتبه می‌تواند در این امتحان شرکت نماید.
دروس کارآموزی بالینی :
بیماری‌های اعصاب، بیماری‌های عفونی، کارآموزی داخلی، بیماری‌های جراحی، بیماری‌های ارتوپدی، بیماری‌های عفونی، کارآموزی جراحی، تاریخ و اخلاق پزشکی، بیماری‌های کودکان، پزشکی قانونی و مسمومیت‌ها، فارماکولوژی بالینی،‌ کارآموزی چشم،‌ کارآموزی پوست، کارآموزی بهداشت، کارآموزی بخش کودکان،‌ بهداشت، کارآموزی گوش و حلق و بینی، کارآموزی ارتوپدی. بیماری‌های زنان و زایمان، کارآموزی رادیولوژی، بیماری‌های روانی، کارآموزی روانپزشکی.دوره کارورزی بالینی این دوره آخرین مرحله آموزش پزشکی است و آن را دوره انترنی نیز می‌گویند. این دوره 64 واحد درسی است و 18 ماه به طول می‌انجامد. در دوره کارورزی،‌دانشجویان مسؤولیت معاینه‌ی بیماران و تشخیص و اقدامات درمانی را در بیمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌های خود را در دوره‌های قبل به طور عملی انجام خواهند داد تا آماده پذیرش شغل پزشکی در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بیماران بپردازند. در پایان این دوره و قبل از فراغت از تحصیل، کارورزان باید درس پایان‌نامه را که 6 واحد درسی است، آغاز کنند.
دروس کارورزی بالینی:
کارورزی بخش جراحی، کارورزی بخش چشم، کارورزی بخش سوانح و سوختگی، کارورزی بخش ارتوپدی، کارورزی بخش ارولوژی، کارورزی بخش اطفال، کارورزی بخش بهداشت، کارورزی بخش گوش و حلق و بینی،‌ کارورزی بخش داخلی، کارورزی بخش زنان و زایمان، کارورزی بخش اورژانس، کارورزی بخش نفرولوژی، کارورزی بخش پوست، کارورزی بخش روانپزشکی .
توانایی‌های لازم :
تصور بسیاری از داوطلبان ورود به دانشگاه به خصوص داوطلبان علاقه‌مند به رشته پزشکی این است که دانشگاه مثل یک قیف برعکس است که ورود به آن مشکل و خروج از آن بسیار ساده است. در حالی که به گفته‌ دانشجویان این رشته، یک دانشجوی پزشکی باید آمادگی مطالعه، تحقیق و پژوهش را در حد بسیار گسترده و فراگیر داشته باشد؛ یعنی اگر دانشجو بسیار کوشا و علاقه‌مند نباشد و تنها برای عنوان "دکتری" وارد این رشته شده باشد، حتی نمی‌تواند مدرک دکترای عمومی خود را به دست بیاورد. زیرا دوره پزشکی عمومی نسبت به رشته‌های دیگر، طولانی‌تر است و در طی این مدت دانشجو باید درس‌های متعدد، متنوع، حجیم و نسبتاً پیچیده و دشواری را مطالعه کند.
موقعیت شغلی در ایران :
امروزه از گوشه و کنار می‌شنویم که برای فارغ‌التحصیلان پزشکی بازار کار مناسبی وجود ندارد. در حالی که هنوز در بسیاری از شهرهای کوچک و مناطق محروم با کمبود پزشک مواجه هستیم. از سوی دیگر فارغ‌التحصیل پزشکی حتماً نباید در مطب بنشیند و نسخه بنویسد، بلکه در زمینه پزشکی شغل‌های مختلفی هست که می‌توان انجام داد. برای مثال زمینه‌های تحقیقی بسیاری در این رشته وجود دارد. امّا متأسفانه تعداد فارغ‌التحصیلانی که مایلند در این زمینه کار کنند، بسیار انگشت‌شمار است