اصولا در هر فرهنگ و آیینی ضربالمثلهایی از قدیمالایام تاكنون پدید آمدهاند كه در گفتوگوهای روزانه به كرات از آنها استفاده میشود، در این میان كم نیستند ضربالمثلهایی كه پایه حقوقی دارند.
در ذیل ۱۱۰ ضربالمثل حقوقی در دنیای متفاوت فرهنگهای جوامع انسانی را برمیشماریم:
۱_ قانون سه روز پیرتر از دنیاست. (استونیایی)
۲_قلم و جوهر بهترین شهودند. (پرتغالی)
۳_ قضاوت باید گوش بزرگ و دست کوچک داشته باشد. (آلمانی)
۴_ حقیقت، دختر زمان است. (ایتالیایی)
۵_قانون غالبا دندان خود را نشان میدهد ولی گاز نمیگیرد. (انگلیسی)
۶_حقیقت سنگین است، لذا عدهای معدود حاضرند آن را حمل کنند. (عبری)
۷_حقیقت را میتوان خم کرد، ولی نمیتوان آن را شکست. (ایتالیایی)
۸_ حرف حق شمشیری است، برنده. (فارسی)
۹_قاضی که بیگناهی را محکوم سازد، وجدان خود را محکوم کرده است. (سوئدی)
۱۰_حقیقت غالبا در یک استخر زشت پنهان است. (چینی)
۱۱_ قانون چاه بی انتهاست، هر که گرفتارش شد کارش ساخته است. (چینی)
۱۲_قاضی خوب همسایه بد است. (آمریکایی)
۱۳_قانون روی میز است و عدالت زیر میز. (استونی)
۱۴_قانون مانند تار عنکبوت است، سوسک از آن رد می شود ولی مگس گرفتار میگردد. (چک)
۱۵_قانون همه را می لیسد. (اسکاتلندی)
۱۶_حق پشت در منتظر است و باطل در جلسه شرکت میکند. (انگلیسی)
۱۷_حقیقت و گل سرخ هر دو خار دارند. (اسپانیایی)
۱۸_حق شناسی بار سنگینی است. (اسکاتلندی)
۱۹_حق بالاتر از قانون است. (روسی)
۲۰_قانونی که درباره شیر و گاو یک جور حکم کند، قانون نیست. (انگلیسی)
۲۱_حقیقت در ته چاه نهفته است. (فرانسوی)
۲۲_حقیقت گرزی است که فرود میاید و همه را میکشد. (فرانسوی)
۲۳_حق همیشه توفیق نیافته است ولی موفقیت همیشه بر حق بوده است. (المانی)
۲۴_حقیقت، بهتر از طلاست. (انگلیسی)
۲۵_حقیقت، مهر خداست. (عبری)
۲۶_حقیقت نیش می زند و دروغ درمان می کند. (ایتالیایی)
۲۷_حقیقت شبحی است که افراد بسیاری را از خود میترساند. (المانی)
۲۸ـ اگر نمی خواهی سرت کلاه برود، قیمت جنس را از سه مغازه بپرس. (چینی)
۲۹ـ انکه تهمت میزند هزار بار میکشد ولی قاتل فقط یک بار میکشد. (چینی)
۳۰ـ اگر مرد دنبال زن افتد به ازدواج گرفتار میشود ولی اگر زن به دنبال مرد افتد بدبخت و بیچاره میشود. (عبری)
۳۱ـ از شوخی قاضی فقط خودش میخندد و همنشینش. (ایتالیایی)
۳۲ـ بی عدالتی بها ندارد. (استونی)
۳۳ـ بی عدالتی دایه پزشک است. (المانی)
۳۴ـ تمام براهین دادگاهی قابل قبولاند. (ترانسوال)
۳۵ـ تخم مرغ دزد شتر مرغ دزد می شود. (فارسی)
۳۶ـ اگر در جوانی سوزنی بدزدی در پیری پول خواهی دزدید. (چینی)
۳۷ـ اگر وکیل دادگستری را با اردنگی پایین پله ها اندازید تا پایان عمر به شما خواهد چسبید. (انگلیسی)
۳۸ـ تمام قوانین عادلانه نیست. (اسکاتلندی)
۳۹ـ آفتابه دزدها را به دار میآویزیم و به دزدان بزرگ درود می فرستیم. (المانی)
۴۰ـ اگر میخواهی قاضی خوبی باشی باید به حرف های همه گوش بدهی. (برزیلی)
۴۱ـ جهنم و محکمه عدالت همیشه باز هستند. (المانی)
۴۲ـ از دو کس حقیقت را مپوشان یکی پزشک و دیگری وکیل عدلیه. (فرانسوی)
۴۳ـ ازدواج زودش اشتباه است و دیرش اشتباهی بزرگتر. (فرانسوی)
۴۴ـ آنکه میدزدد به دار آویخته نمیشود بلکه آنکه گرفتار میگردد به دار آویخته میشود. (چک)
۴۵ـ چو بد کردی مشو ایمن ز آفات ...... که واجب شد طبیعت را مکافات. (فارسی)
۴۶ـ حق با زور است. (انگلیسی)
۴۷_ هر جا که جامعه باشد، حقوق هم است. (لاتینی)
۴۸_ اگر میخواهی بر اسرار مردی واقف شوی، فقط از همسایگانش سوال کن. (چینی)
۴۹ـ انسان نباید با چکش اهنین در خانه قاضی را بزند. (المانی)