اگر شما هم جز مسافرینی هستید كه به خراسان و شهرستان سبزوار سفر می‌كنید و علاقه‌مند به دیدن آثار تاریخی نیز هستید، پیشنهاد می‌كنیم تنها به دیدن آثار ارزشمند شهرهای مسیر از جمله سبزوار بسنده نكنید، چراكه در نزدیكی سبزوار شهری كوچك قرار دارد كه نام آن برای بیشتر ما چندان آشنا نیست. شهری به نام نقاب كه اگرچه امروزه دورافتاده و كم‌جمعیت است، ولی آثار و بقایای تاریخی موجود در آن نشان از گذشته‌ای پرشكوه و پراهمیت دارد؛ البته ذكر این نكته ضروری است كه نقاب مركز شهرستان جوین است و سراسر این منطقه در گذشته جوین نام داشته كه بدون تردید بیشتر دوستداران فرهنگ و ادبیات ایران نام جوین را به واسطه شخص عطاملك جوینی مولف كتاب مشهور جهانگشای جوینی می‌شناسند.
شهر نقاب از نظر تاریخی از قدمت و پیشینه بسیار كهنی برخوردار است. قرار گرفتن در كنار جاده ابریشم نیز خود یكی دیگر از دلایل پراهمیت بودن این منطقه در روزگار گذشته است. از سوی دیگر این منطقه به علت واقع شدن بین ارتفاعات كوه‌های آلاداغ در شمال و كوه‌های سبزوار در جنوب از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است.
مسجد آق‌قلعه در 79 كیلومتری شمال سبزوار و 7 كیلومتری غرب شهر نقاب واقع شده است. متاسفانه در سال‌های اخیر انجام فعالیت‌های عمرانی و شهرسازی كه بدون مطالعه از نظر حفظ آثار تاریخی انجام گرفت، موجب آسیب‌دیدگی شدید این مجموعه شده است. این مسجد در داخل حصار قلعه واقع شده است و ایوان ورودی آن دارای دو نیم‌برج است كه بخش تیزه ایوان آسیب دیده است. مسجد دارای دو شبستان غربی و شرقی است كه شبستان غربی تقریبا از بین رفته اما شبستان شرقی نسبتا سالم مانده است. مسجد دارای سه محراب، یكی در گنبد خانه و دو محراب در شبستان‌ها‌ست.
ارتفاع گنبد مسجد آق‌قلعه حدود 12 متر است، شبستان‌های اطراف گنبد اصلی نیز هركدام به وسیله 15 گنبد كوچك پوشیده شده است.
در ساقه داخلی گنبد و محل اتصال بدنه به گنبد و زیر فیلپوش‌ها و نورگیرها، یك ردیف كتیبه روی گچ دور تا دور بنا را پوشش می دهد.
تنها كتیبه این بنا در داخل گنبد خانه مسجد است كه در آن تاریخ 712 هجری قمری دیده می‌شود. البته كتیبه مزبور آسیب فراوان دیده و در بخش‌هایی به كلی تخریب شده و در مرمت آن این محل‌ها با گچ سفید پر شده‌اند. این تاریخ در واقع، زمان ساخت اولیه آق‌قلعه در زمان فرمانروایی سلطان محمد خدابنده، الجایتو است.
دژ آق‌قلعه
دژ آق‌قلعه دارای مساحت 3/42 هكتار درون حصار اصلی و محیط آن 2850 متر است و بخش ارگ حكومتی، درون آن قرار دارد. ارتفاع موجود حصار از چهار متر تا 11 متر متغیر است كه در جاهای مختلفی بتازگی و به بهانه عملیات راهسازی یا لوله‌كشی آسیب‌دیده است. دور تا دور دیواره دژ در گذشته دارای خندق بوده كه در حال حاضر در بیشتر بخشها پر شده است. كهن‌دژ در بخش شرقی حصار قرار دارد و در آن بافت‌های معماری مشهود است و احتمالا اهالی هنگام احساس خطر به این بخش پناهنده می‌شدند.
در ضلع غربی این دژ، بقایای سه طبقه معماری دیده می‌شود. تعدادی اتاق در این بخش وجود دارد. با توجه به متون تاریخی و آثار موجود مشخص می‌شود كه حاكمان این منطقه در اواخر حكومت ایلخانان به منظور ایجاد شهری به سبك سلطانیه زنجان به شكل تقریبا مستطیل، شامل تمامی فضاهای كالبدی شهری آن دوره یعنی؛ خندق، برج، بارو، ارگ، مسجد، قنات، قبرستان و.... ایجاد كرده‌اند. دروازه ورودی شهر از ضلع شمالی بوده كه با توجه به وجود خندق دارای پلی متحرك بوده است. در زمان صفویه باز هم در جبهه جنوبی آق‌قلعه روی خرابه‌های ایلخانی، خانه‌های خشت و گلی ساخته شده و به نسبت پیشین جمعیت بیشتری در آن ساكن می‌شوند؛ از این زمان سكونت در این محل تا اوایل دوره قاجار ادامه دارد. لازم به توضیح است كه براساس عكس‌های هوایی منطقه، رشته قنات‌های فراوانی در این محل وجود داشته كه اصلی‌ترین آن رشته قناتی است كه از ضلع جنوبی مجموعه وارد شده و حلقه چاه‌های آن پی در پی تا ضلع شمال آن ادامه می‌یابد كه خود مهم‌ترین عامل آبادی این سطح و سطوح پیرامون آن بوده است.
امامزاده هفت معصوم (كروژده)
این بنا به فاصله 70 كیلومتری شمال غرب سبزوار و سه كیلومتری جاده جوین ـ جاجرم واقع شده است. در اطراف بنا قبرستانی وجود دارد. گنبد بنا در گذشته فرو ریخته و مجددا ساخته شده است و پوشش فعلی آن كاهگل است. عنصر اصلی تشكیل‌دهنده بنا خشت خام است.
بنای امامزاده هفت معصوم از بیرون دارای یك پلان هشت ضلعی است، به جز جبهه شمالی كه ایوان ورودی بنا را تشكیل می‌دهد، در دیگر جبهه‌ها هر كدام از هفت ضلع، یك طاق نما را در بر گرفته است كه چون روی بدنه خارجی را با گل نسبتا ضخیمی اندود كرده‌اند به جز چند طاق كه كمی از آنها پیدا‌ست، بقیه در زیر گل مدفون شده‌اند.
از دیگر دیدنی‌های منطقه جوین و نقاب می‌توان به: امامزاده بهرامیه، امامزاده كلاته میمری، امامزاده بداغ‌آباد، آرامگاه سعدالدین حموی، آبشار بید، سد و رودخانه یام اشاره كرد.
