به نام خدا.سلام.بعضی از اصول حفظ رو پایین آوردم.ولی روشهای دیگه رو بعدا میارم:
روش حفظ آیات مشابه
راه اول : توجه معنای آیات
راه دوم : رمز یابی از الفاظ
راه سوم : توجه به کتابت و محل آیات در صفحة قرآن کریم
راه چهارم : توجه به برخی نکات
حفظ قرآن از جمله كارهایى است كه مورد سفارش پیامبراكرم(ص) و امامان
معصوم(علیهم السلام) قرار گرفته است. شما كه تصمیم بر این كار گرفته اید, ان شإالله
با عنایت خداوند متعال بتوانید تا آخر این راه را ادامه داده, ضمن حفظ, به فرموده
هاى قرآن نیز عمل كنید.
رعایت نكات ذیل شما را در این راه كمك مى كند:
1 ـ در همه كارها و به خصوص در این راه, از خداوند متعال كمك بخواهید.
2 ـ سعى كنید همیشه و مخصوصا موقع حفظ باوضو باشید.
3 ـ قرآن را زیر نظر استاد حفظ كنید.
4 ـ حفظ قرآن را از جزء سى ام شروع كنید.
5 ـ در كار حفظ, مداومت داشته باشید.
6 ـ براى حفظ, برنامه ریزى داشته و بر ذهن فشار نیاورید.
7 ـ به مقدار كم, ولى خوب حفظ كنید.
8 ـ قرآن را زمانى كه آرامش فكرى دارید, حفظ كنید.
9 ـ قرآن را در محلى آرام و بدون سرو صدا حفظ كنید.
10 ـ در كار حفظ, نظم داشته باشید.
11 ـ قرآن را مواقع راه رفتن, حفظ نكنید.
12 ـ از یك قرآن مشخص با قطع متوسط و خط عثمان طه استفاده كنید.
13 ـ هنگام حفظ, آیه ها را با صداى متوسط قرائت كنید.
14 ـ سعى كنید موقع حفظ, ترجمه آیه ها را نیز ملاحظه كنید.
15 ـ براى از بین بردن اشتباه هاى حفظى, آنچه را حفظ كرده اید, براى شخص دیگرى
بخوانید.
16 ـ آیه هاى حفظ شده را همیشه تكرار كنید.
17 ـ به نوارهاى ترتیل گوش كنید.
18 ـ از غذاى مطبوع, مناسب و به موقع استفاده كنید.(12)
یكى از روش هاى حفظ آیه ها
آیه ها را (نصف صفحه یا كمتر) در نظر گرفته و چند بار از روى قرآن تلاوت كنید. سپس
از اول, كلمه به كلمه تكرار كرده, به خاطر بسپارید. در روزهاى بعد, آیات جدید را
حفظ و آیات قبلى را هم تكرار كنید. در حدود 10 روز باید آیات را تكرار كرد. بعد از
10 روز, لازم نیست كه هر روز همان آیه ها تكرار شوند; بلكه هر هفته یك بار تكرار
كافى است. و بعد از زیاد شدن آیات حفظ شده, هر روز مقدارى از آن ها تلاوت شود; به
طورى كه در طول هفته همه محفوظات مرور گردد.(13)
روش حفظ شماره آیه ها
ابتداى آیه را در یك طرف كاغذ و شماره آیه را در مقابل آن بنویسید و همان طور كه
ترجمه لغات را حفظ مى كنید, شماره آیات را هم به خاطر بسپارید. حفظ قرآن با شماره
آیه با این كه زحمت بیشتر دارد, اما فوایدى نیز دارد. مثلا اگر حافظ در حین تلاوت,
آیه اى را فراموش كند, معمولا با به یادآوردن شماره آن, آیه نیز به خاطر او خواهد
آمد.(14)
همان طور كه مستحضرید, مهمتر از حفظ قرآن, نگاه داشتن آیات حفظ شده در خزینه ذهن و
دور داشتن آن ها از دسترس نسیان و فراموشى در طول زمان است كه این امر, ضرورت مرور
و تكرار آیات را ایجاب مى كند, بنابراین, ضرورى است كه حافظ قرآن, برنامه هاى
روزمره اى براى مرور آیات حفظ شده داشته باشد. برنامه ریزى براى مرور, با توجه به
حجم محفوظات و میزان اشكالاتى كه حافظ احتمال مى دهد داشته باشد و نیز توانایى
حافظه, در اختیار خود حافظ است.
بدیهى است كه هرچه آیات حفظ شده بیشتر باشد, مرور بیشترى لازم دارد. در روزهاى اول
به علت عدم تراكم محفوظات, به راحتى مى توان هر روز تمامى آیات روزهاى قبل را از
نظر گذراند. ولى به تدریج كه بر تعداد آیات افزوده مى شود, این امر مشكل شده و لازم
است كه میزان محدود و مشخص را به طور روزمره مرور كنیم; به طور مثال, اگر هرروز یك
ركوع از قرآن را براى حفظ مقرر كرده اید, پنج ركوع از آیات قبلى را نیز مرور كنید,
بدین ترتیب, هرچند وقت یكبار, تمامى آیات پیشین به طور كامل دوره مى شود. دیگراین
كه باید هرروز, قبل از شروع به حفظ آیات جدید, آیات روز قبل را یك بار مرور
فرمایید.
توصیه دیگر این است كه سعى كنید هنگام مرور, آیات را حتما تلاوت كنید و فقط از ذهن
نگذرانید. از خاطر گذراندن آیات, بدون تلفظ كلمات و حروف, باعث خستگى و ملالت زودرس
ذهن مى شود.
توجه داشته باشید كه مطالب ذكر شده درباره نگه داشتن محفوظات, براساس تجربیات
حافظان قرآن است. براى آگاهى بیشتر در زمینه اصول حفظ و فراموش نكردن, مى توانید به
كتاب هاى روان شناسى یادگیرى نیز مراجعه كنید.
درباره نحوه مباحثه, همراه بودن دست كم دو نفر با یك دیگر در جهت حفظ, باعث ایجاد
ثبات و نظم در برنامه شده و خود تضمین مناسبى براى استمرار و تداوم حفظ قرآن است;
بدین منظور, جمع علاقه مندان به حفظ قرآن مى توانند برنامه منظم و دقیقى را در طول
هفته داشته باشند; بدین صورت كه اعضا, یك روز و ساعت معین و مناسب گرد هم جمع شوند
و آیاتى را كه براى حفظ تعیین گشته, از یك دیگر تحویل بگیرند. در حین تحویل, در
صورت برخورد به یك اشكال, باید امكان تإمل و تفكر براى شخص وجود داشته باشد و
بلافاصله مورد اشتباه را به شخص تذكر ندهند. در صورتى كه حافظه تحویل دهنده یارى
نكرد, طرف مقابل مى تواند او را كمك كند.
قابل ذكر است كه تناسب اعضاى جمع باید مد نظر باشد و حتى الامكان سعى شود در یك
شرایط نسبتا یكسان از نظر سنى و ذهنى قرار داشته باشند تا بتوانند با آهنگى منظم در
جهت حفظ قرآن پیش بروند.ان شإ الله(15)
پى نوشت ها:
12 ـ جهت آگاهى بیشتر ر.ك: چگونه قرآن را حفظ كنیم؟; شهریار پرهیزكار, نمایندگى ولى
فقیه در نیروى مقاومت بسیج; اهمیت و روش حفظ قرآن, الیاس كلانترى و اصول و كیفیت
حفظ قرآن كریم, كاظم گرامى.
13 ـ حافظ كل قرآن كریم, محمود حاج ابوالقاسمى.
14 ـ جهت آگاهى بیشتر ر.ك: چگونه قرآن را حفظ كنیم؟ اهمیت روش حفظ قرآن, الیاس
كلانترى و اصول و كیفیت حفظ قرآن كریم.
15 ـ ر.ك: چگونه قرآن را حفظ كنیم؟ ص 46 ـ 56.