بایسته های فرهنگ(جلوه ایجابی): فرهنگ از نظر امام خمینی آن چیزی است که فردی یا جامعه ای بر اساس آن تربیت شده است. بر اساس فکر می کند و بر اساس آن رفتار می نماید. این مطلب از بررسی روابط همنشینی و جانشینی فرهنگ با سایر مفاهیم و واژه ها مشخص می شوند. چنانچه در قسمت های مختلفی از سخنان امام واژه هایی مثل تربیت، اخلاق، هویت و... جانشین آن شده اند. به عبارت دیگر سیاق کاربرد مفاهیم مذکور در بیان امام چنان است که گویی ایشان برای توضیح و تبیین بیشتر فرهنگ از آنها استفاده میکنند؛ لذا نوعی رابطه ترادفی بین آنها مشاهده میشود:
1- فرهنگ هویت است:"اساسا فرهنگ و جامعه موجودیت و هویت آن جامعه را تشکیل می دهد.[1]"
2-فرهنگ تربیت است: "فرهنگ مبدأ همه خوشبختی ها و بدبختی های ملت است. اگر فرهنگ ناصالح شد، این جوانهایی که تربیت میشوند به این تربیت های فرهنگ ناصالح، اینها در آتیه فساد ایجاد میکنند.[2]"
3- فرهنگ اخلاق است:" اگر این دستگاه (صدا و سیما) که باید یک دستگاه آموزنده باشد، یک دستگاهی باشد که آن تباهی ها، چیزهایی که جوانان ما را به تباهی می کشد و کشید حذف بشود و به جای آن آموزندگی باشد؛ امور اخلاقی باشد، امور فرهنگی باشد؛ چیزهایی که به درد جوانان می خورد و جوانهای ما را تربیت می کنند[3]".
4- فرهنگ طرز فکر است :"آنها می خواهند ما وابسته باشیم و چیزهایی که به ما می دهند چیز هایی است که وابستگی می آورد. استقلال نمی خواهند داشته باشیم. استقلال فرهنگی نمی خواهند داشته باشم. استقلال فکری نمی خواهد داشته باشیم. عمالی که آنها را تربیت کرده اند در بین خودشان و صادر کردند برای ما آنها هم کمک کرده اند به آنها. طرز فکر جامعه ما را به نحوی عوض کردند که اگر یک مطلبی غربی نباشد، جامعه ما نمی پذیرد این را...[4]"
