تبیان، دستیار زندگی

مومیایی‌ها نمی‌دانستند سرطان دارند؛ تا زمانی که در قرن بیست‌ویکم پزشکان به سراغشان رفتند! دانشمندانی که روی تاریخچه بیماری سرطان تحقیق می‌کردند سراغ مومیایی‌ها رفتند و از باقیمانده جسد آنها موارد متعددی از سرطان استخوان و سرطان سر و گردن را تشخیص دادند. درواقع علت مرگ بعضی از آنها ابتلا به انواعی از سرطان بوده است. این مومیایی‌ها اولین بیماران سرطانی هستند که ما می‌شناسیم.
سرطان در عصر حاضر شیوع بالایی دارد. سرطان یکی از 3 علت مرگ در دنیا است. تقریبا نیمی‌ از مردان و 3/1 از زنان در طول زندگی خود به سرطان مبتلا می‌شوند. به‌نظر می‌رسد در گذشته این‌طور نبوده است. اما دلیل آن چیست؟ مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که سرطان در حال حاضر شیوع زیادی پیدا کرده و دلیل آن تغییر روش زندگی انسان‌ها است. افزایش مواد سرطان‌زا مانند تنباکو و آلودگی هوا در قرن‌های اخیر، باعث افزایش شیوع سرطان در دنیا شده است. شیوع سرطان بعد از انقلاب صنعتی افزایش چشمگیری داشت. عوامل ایجادکننده سرطان در عهد باستان کمتر بودند و به همین دلیل ابتلا به سرطان شیوع کمی‌ داشت. البته دلیل دیگر این است که ریسک ابتلا به سرطان با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. طول عمر انسان در عهد باستان کمتر بوده و به همین دلیل ابتلا به سرطان شایع نبوده است. افزایش میانگین طول عمر در انسان امروزی شیوع سرطان را هم افزایش داده است. افزایش استفاده از تنباکو، تغذیه جدید و کاهش تحرک و ورزش در دنیای امروز در افزایش ریسک ابتلا به سرطان تاثیرگذار است.

چه کسی اول سرطان را شناخت؟

اولین توصیف سرطان، مربوط به 1600 سال قبل از میلاد مسیح در تمدن باستانی مصر است. اگرچه از واژه سرطان استفاده نشده است اما در پاپیروسی که از آن موقع به جا مانده است 8 بیمار مبتلا به سرطان پستان توصیف شده‌اند. برای درمان آنها از ابزاری به نام «مته آتشی» استفاده شده است. پزشکان مصری محل سرطان را با کمک مته آتشی می‌سوزاندند. این روش طول عمر بیمار را افزایش می‌داده اما در پاپیروس‌های باقیمانده نوشته‌ شده سرطان غیرقابل درمان است. پزشکان یونان باستان اولین کسانی بودند که سرطان را به‌عنوان یک بیماری شناختند. بقراط که به‌عنوان پدر علم پزشکی شناخته می‌شود بین سال‌های 460 تا 370 قبل از میلاد مسیح زندگی می‌کرد. او در کتا‌ب‌هایش نوشته است که صفرای سیاه عامل به وجودآورنده سرطان است. بقراط سرطان‌های پوست و بینی و پستان را دیده بود و ظاهر آنها را به خرچنگ تشبیه کرده بود. او برای نامیدن بیماری سرطان از کلمه خرچنگ (كاركونوس-كارسینوما) استفاده کرد. بعدها سلسیوس، پزشک رومی‌ از مترادف لاتین این کلمه به نام کانسر استفاده کرد. پزشکان مسلمان هم از مترادف این کلمه یعنی سرطان استفاده کردند.

علت سرطان از نگاه پزشکان باستانی

بعضی از پزشکان مصری بیماری سرطان را نفرین خدایان می‌دانستند. تمدن‌های دیگر هم توجیهی برای سرطان نداشتند. نظریه بقراط 1300 به عنوان نظریه غالب پذیرفته شده بود. به نظر بقراط، بدن انسان از 4 جزء (اخلاط رابعه) تشکیل شده: خون، بلغم، صفرای زرد و صفرای سیاه. وقتی این 4 جزء در تعادل باشند انسان در سلامتی به سر می‌برد. اگر هر کدام از این 4 جزء کم شوند یا زیاد شوند بیماری به وجود می‌آید. به نظر بقراط زیاد شدن صفرای سیاه در هر عضوی از بدن باعث تشکیل سرطان در آن عضو می‌شود. این نظریه تا حدود 1300 سال بعد توجیه‌کننده بیماری سرطان بود. طی این مدت کالبدشکافی و جست‌و‌جو در بدن بیماران و افراد فوت‌شده ممنوع بود. به همین دلیل کماکان این تئوری باقیمانده بود و دانش پزشکی پیشرفت نمی‌کرد. تا اینکه بعد از رنسانس تئوری‌های جدیدی برای علت به وجود آمدن سرطان مطرح شد. بعد از کشف جریان خون در بدن، سلامت و بیماری انسان به جریان مناسب مایعات در بدن نسبت داده شد. مایعات شناخته شده از نظر پزشکان در آن زمان خون و لنف بودند. پزشکان تصور می‌کردند که سرطان از گردش نامناسب لنف در بدن به وجود می‌آید. با اختراع میکروسکوپ دانشمندان دریافتند که سلول‌های سرطانی از تغییر شکل سلول‌های بدن به وجود می‌آیند. این اکتشاف زمینه‌ساز پیشرفت‌های بعدی و شناخت کامل بیماری سرطان بود.

سرطان را می‌توان درمان کرد

پزشکان باستانی معتقد بودند که سرطان باید با روش جراحی از بدن خارج شود و عموما معتقد بودند که بعد از جراحی سرطان باز هم عود می‌کند. پزشکان یونانی می‌دانستند که ماستکتومی‌ (بریدن سینه‌های خانم‌ها) باعث بهبودی حال خانمی‌ می‌شود که در سینه‌اش توده دارد. در عین حال می‌دانستند که ممکن است سرطان پستان در این خانم‌ها عود کند و به نقاط دیگر بدن پخش شود. حتی یونانی‌ها به دنبال راه‌حلی برای درمان متاستازهای سرطان هم بودند ولی در این کار موفق نبودند. گالن، پزشک رومی ‌معروف قرن دوم میلادی که کتاب‌هایش تا هزار سال بعد هم در دانشکده‌های پزشکی تدریس می‌شد بیماری سرطان را غیرقابل درمان می‌دانست. گالن معتقد بود که اگر سرطان پستان در مراحل اولیه تشخیص داده شود می‌توان با جراحی آن را به طور کامل خارج کرد. ابوعلی‌سینا هم جراحی را روش درمان سرطان می‌دانست. به‌نظر او سرطان باید به طور کامل از بدن خارج شود و ورید‌ها و بافت اطراف سرطان هم خارج شوند و در صورت لزوم بافت اطراف سرطان سوزانده شود. حتی در بعضی موارد قطع عضو را روش درمان سرطان می‌دانست. قبل از کشف داروهای بیهوشی، جراحی به سختی انجام می‌شد اما از سال 1846 که برای اولین بار بیهوشی انجام شد، جراحی به یک هنر تبدیل شد و بسیاری از بیماری‌ها با کمک جراحی درمان شدند به طوری که قرن بعد از قرن جراحان نامیده شد.
اگرچه پزشکان باستانی در بعضی از زمینه‌ها پیشرفت خوبی کرده بودند اما آگاهی آنها از سرطان بسیار ناقص بود. پزشکان باستانی سرطان را غیرقابل درمان می‌دانستند. متاسفانه این تفکر حتی تا قرن بیستم هم ادامه یافت. حتی امروزه هم بسیاری از مردم به اشتباه بیماری سرطان را غیرقابل درمان می‌دانند و در مراجعه به پزشک و پیگیری درمان کوتاهی می‌ کنند. امروزه دیگر سرطان یک بیماری کشنده نیست. بسیاری از انواع بیماری سرطان قابل درمان هستند. استفاده از تکنیک‌های تشخیصی جدید مانند سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی و استفاده از روش‌های هسته‌ای تشخیص سریع سرطان را امکان‌پذیر می‌کنند. روش‌های درمانی متنوعی در دسترس است. شیمی‌درمانی، استفاده از هورمون‌ها، رادیوتراپی و استفاده از روش‌های پزشکی هسته‌ای بسیاری از سرطان‌ها را قابل درمان کرده‌اند. امروزه در آمریکا 11 میلیون نفر هستند که از بیماری سرطان نجات یافته‌اند.
منبع:www.salamat.com

غدد فوق کلیوی غدد کوچکی هستند که بر روی هر یک از کلیه ها قرار دارند. کلیه ها در عمق بخش فوقانی شکم قرار گرفته اند. غدد فوق کلیه از دو بخش تشکیل شده است. قسمت خارجی تر کورتکس نامیده می شود که تومورهای ادرنوکورتیکال تولید می کند که برای بدن مفید هستند. ساختمان شیمیایی این هورمون ها شبیه هم بوده و استروئید نامیده می شود. غدد فوق کلیه مقادیر کمی اندروژن و استروژن را در مردان زنان تولید می کنند. لایه داخلی غده فوق کلیه، مدولا نامیده می شود که در واقع ادامه سیستم عصبی است. هورمون های عصبی نظیر نور اپی نفرین و اپی نفرین (آدرنالین) نیز در بخش مدولا ساخته می شود.

تومورهای کورتکس غدد فوق کلیه

این تومورها دو نوع اصلی دارد. بیشتر آنها خوش خیم بوده و ادنوم نامیده می شود. تومورهای بدخیم بسیار کم هستند.

ادنوم های کورتکس غدد فوق کلیه

این تومورها خوش خیم هستند. اینها تومورهای کوچکی بوده و کوچکتر از (5)سانتی متر قطر دارند. این تومورها به طور معمول فقط در یک طرف به وجود می آیند؛ اما؛ گاهی دو طرفه اند. بیشتر افراد مبتلا به آدنوم هیچ علامتی ندارند. بسیاری از این تومورها به طور اتفاقی در ضمن بررسی مشکلات دیگر ناحیه شکمی به وسیله سی تی اسکن یا MRI کشف می شود. این امر باعث می شود که این تومورها را اتفاقی یا ضمنی بنامند. بسیاری از آنها تومورهای غیرعملکردی نامیده می شوند. این بدین معنی است که در مسیر تولید هورمون اختلال به وجود نیامده است و میزان ترشح هورمون به وسیله تومور آن قدر نیست که مشکل ایجاد کند. بقیه آدنوم ها مقادیر فراوان هورمون استروئیدی تولید می کنند که ممکن است علائمی را در فرد به وجود آورند. بسیاری از این علائم در آدنوم و کارسینوم یکسان است. اما، ادنوم ها بیشتر از کارسینوم ها آلدسترون تولید می کنند. این امر فشار خون را افزایش می دهد. آدنوم ها را می توان با جراحی درمان کرد. جراحی با ایجاد برشی در جلوی شکم یا در پشت انجام می شود. روش جراحی جدیدی به نام برداشتن آدرنال از طریق لاپاراسکوپی به جراح اجازه می دهد تا با وسیله ای به نام لاپاراسکوپ، غده آدرنال به همراه ادنوم را بردارد.

سرطان آدرنوکورتیکال

نوعی از سرطان که در بخش کورتکس غده فوق کلیه به وجود می آید، سرطان آدرنوکورتیکال نامیده می شود. این تومور، عموماً به دلیل تولید هورمون هایی که افزایش وزن و احتباس مایع در بدن، بلوغ زودرس یا موهای زائد صورت یا بدن در خانم ها را سبب می گردد، تشخیص داده می شود. برخی از این تومورها رشد کرده و بسیار بزرگ می شوند و به اندام های دیگری که در حفره شکم قرار دارند، فشار آورده و علائمی ایجاد می کنند. این تومورها عموماً از آدنوم ها بزرگ تر هستند.

عوامل خطر در سرطان غدد فوق کلیه

1.پیشینه خانوادگی: بسیاری از این موارد سرطان ارثی نیست و به صورت تک گیر رخ می دهد. 2. سن: بسیاری از این نوع سرطان ها در افراد مسن رخ می دهد؛ اما، سرطان بخش قشری غده فوق کلیه در بین افراد (40)تا (50)ساله یا بچه ها بیشتر دیده می شود.

عوامل ایجاد کننده سرطان قشری غده فوق کلیه

پزشکان علت دقیق این تومورها را نمی دانند. طی سالیان اخیر آنها پیشرفت بسیاری در درک تغییرات اساسی به وجود آمده در DNA که می تواند به سرطانی شدن سلول ها منجر شود، داشته اند. این ماده مولکولی است که حامل دستورالعمل هایی برای انجام کارهای سلول است. DNA تنها روی ظاهر ما اثر نمی گذارد بلکه از طریق این ماده برخی از بیماری ها از جمله برخی از انواع سرطان را نیز به ارث می بریم. برخی از ژن ها (ژن بخی از DNA است) شامل دستوراتی برای کنترل رشد و تقسیم شدن سلول ها هستند. ژن هایی (DNA) که افزایش تقسیمات سلولی را سبب می شوند، انکوژن نام دارند. گاهی تغییرات ژنی (DNA) بی هیچ دلیل مشخص رخ می دهد. این حالت مسؤول ایجاد بیشتر تومورهای ارثی غدد فوق کلیه است.

تشخیص سرطان غدد فوق کلیه

تشخیص زودهنگام این سرطان مشکل است و تومورها بیشتر هنگامی که بسیار بزرگ شده اند تشخیص داده می شود. این سرطان در بچه ها به دلیل حساس تر بودن بدن شان نسبت به هورمون ها زودتر تشخیص داده می شود همچنین علائم ناشی از افزایش ترشح هورمون ها در بچه ها زودتر آشکار می گردد و از روش های تصویر برداری برای تشخیص توده استفاده می شود. از توده مشاهده شد، نمونه برداری انجام خواهد شد. آزمایش خون و ادرار نیز برای تعیین میزان هورمون انجام می شود. اگر مشخص شد که فرد مبتلا به سرطان است، آزمایشات دیگری برای تعیین میزان گسترش سرطان به انجام خواهد رسید.

علائم و نشانه های سرطان فوق کلیه
نشانه های این بیماری به دلیل ترشح

هورمون ها یا بزرگ شدن تومور و ایجاد فشار روی اندام های نزدیک به وجود می آید.

نشانه های ناشی از تولید هورمون های استروژن

علائمی که در بچه ها دیده می شود، بیشتر به دلیل هورمون آندروژن است. شایع ترین علامت، افزایش موهای زاید صورت، ناحیه شرمگاه و زیربغل و بزرگ شدن کلیتوریس در دخترها و آلت تناسلی در پسرها است. اگر تومور استروژن تولید کند، علائم مختلفی رخ می دهد. در دخترها سبب بلوغ زود هنگام، بزرگ شدن پستان ها و شروع قاعدگی (عادت ماهیانه) و در پسرها بزرگ شدن پستان ها را در پی دارد. تومورهای تولید کننده استروژن در مردان می تواند باعث حساسیت و بزرگ شدن پستان ها شود، در ضمن این تومورها می توانند باعث اشکال در نعوظ وناتوانی جنسی در مردان شود. تومورهای تولید کننده اندروژن در زنان عموماً موهای زائد روی صورت و بدن، بی نظمی قاعدگی و کلفت شدن صدا را موجب می شود.

نشانه های ایجاد شده در اثر تولید کورتیزول

مقادیر فراوان هورمون کورتیزول مجموعه ای از علائم را ایجاد می کند که همراه با هم سندرم کوشینگ نامیده می شود. این علائم و نشانه ها عبارت اند از:
*افزایش وزن و بزرگ شدن دور سینه و شکم * وجود چربی اضافی پشت گردن و شانه ها * خطوط ارغوانی رنگ روی شکم * رشد موهای زائد روی صورت، سینه و پشت در زنان * بی نظمی های قاعدگی * احساس ضعف در پاها * کبودشدگی به سادگی * افسردگی یا بدخلقی * شکستگی استخوان به دلیل استئوپرز(پوکی استخوان)

نشانه های ایجاد شده در اثر افزایش تولید الدسترون

علائم و نشانه های اصلی که به دلیل وجود تومورهای ترشح کننده الدسترون به وجود می آید، عبارتند از: افزایش فشار خون، ضعف و گرفتگی عضلانی، تشنگی فراوان و ادرار زیاد، اگرچه ادنوم های غده فوق کلیه، الدسترون تولید می کنند؛ اما، سرطان های غده فوق کلیه نیز به ندرت الدسترون تولید می کنند.

علائم فشاری ایجاد شده روی اندام های مجاور در اثر توموری که بزرگ شده:

بزرگ شدن سرطان بخش قشری غدد فوق کلیه، فشار روی اندام ها و بافت های نزدیک را سبب می شود. این مساله درد، احساس پری در ناحیه شکم یا اشکال در خوردن غذا به دلیل احساس سیر شدن را موجب می شود.

درمان

نخستین مرحله، گرفتن یک شرح حال کامل از بیمار و بررسی وجود علائم بیماری است.

روش های تصویربرداری

*تصویر برداری از قفسه سینه * سونوگرافی * سی تی اسکن * MRI * توموگرافی با پرتوهای پوزتیرون

دیگر آزمایش ها

*لاپاراسکوپی * نمونه برداری (بیوپسی) * آزمایش خون و ادرار

مرحله بندی سرطان فوق کلیه

مرحله بندی، میزان گسترش تومور را نشان می دهد و در تصمیم گیری برای انتخاب روش درمانی و مشخص شدن پیش آگهی بیماری مهم است.

روش TNM

این روش شامل (3)یافته اساسی است. T نشان دهنده اندازه تومور است که بر حسب سانتی متر بیان می شود. N میزان گسترش تومور به گره های لنفاوی و M گسترش تومور به دیگر اندام های بدن را نشانم می دهد.

مراحل درمان

* جراحی * رادیوتراپی * شیمی درمانی * دارو
منبع:دنیای سلامت شمار 48

شیمی درمانی یعنی درمان با مواد شمیایی. ابتدا از این عبارت فقط برای درمان عفونت ها استفاده می شد، چون آنتی بیوتیک ها نیز مواد شیمیایی هستند، اما در این جا منظور از شیمی درمانی درمان دارویی سرطان هاست.
داروهای شیمی درمانی موجب جلوگیری از رشد سلول ها (cytostatic effect) یا از بین رفتن آن ها (cytotoxiceffect) می شوند و بیشتر روی سلول هایی که در حال تکثیر و رشد هستند اثر می گذارند. به این دلیل ما شاهد عوارض متعددی هستیم که دلیل آن تاثیر این داروها روی سلول های سالم بدن است. اوایل شیمی درمانی، فقط در درمان سرطان های خون به کاربرد داشت. اما روز به روز داروهای جدیدتری در دسترس قرار گرفتند و تحولی در درمان سایر سرطان های به وجود آوردند. درمان سرطان ها و بخصوص تومورهای توپر (solid tumors) که بخش عمده این بیماری و حدود 95 درصد آن را تشکیل می دهد، نیاز به همکاری عمیق میان رشته های جراحی، رادیوتراپی و مدیکال آنکولوژی (سرطان شناسی) دارد. در سه حالت در تومورهای تو پر نیاز به شیمی درمانی وجود دارد.

شیمی درمانی القایی (neoadjuvant)

زمانی که تومور پیشرفته باشد و عمل جراحی به طور کامل امکان پذیر نباشد شیمی درمانی القایی انجام می گیرد. هدف از این شمی درمانی کوچک کردن تومور یا کاهش مرحله است تا جراح بتواند تومور را عمل کند. از این روش گاهی به همراه رادیوتراپی برای درمان سرطان های مختلف مانند سرطان های پستان، ریه، معده و... استفاده می شود.

شیمی درمانی کمکی (djuvant)

پس از عمل جراحی، برای این که امکان عود مجدد سرطان به حداقل برسد، استفاده از چند دوره شیمی درمانی کمکی در برخی از سرطان ها مانند سرطان پستان، روده ی بزرگ، ریه و ... توصیه می شود.

شیمی درمانی تسکینی (palliative)

در بسیاری از بیماران، بیماری در هنگام تشخیص پیشرفته است و متاستازهای دور دست وجود دارد، به همین منظور درمان این نوع سرطان ها حایز اهمیت خاصی است. شیمی درمانی تسکینی نه تنها سبب طول عمر در برخی بیماران می شود، بلکه علایم بیماری آن ها را در بسیاری از مواقع بهبود می بخشد و باعث ارتقای کیفیت زندگی شان می شود. داروهای شیمی درمانی اغلب درون وریدی تزریق می شوند. در مراکزی از پروسه ی شیمی درمانی استفاده می شود که تسهیلات و امکانات حمایتی لازم در کنار بیمار موجود باشد، دوز داروهای شیمی درمانی، به جای وزن بدن عموماً بر اساس مساحت سطح بدن (BSA) محاسبه می شود. نوموگرام جهت تعیین مساحت بدن از طریق قد و وزن (به طور مثال مساحت سطح بدن یک فرد با قد 170 سانتی متر و وزن هفتاد کیلوگرم، 1/8 متر مربع است.) بدست می آید.

عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی

1-عوارض هماتولوژیک و سرکوب ایمنی
خطرناک ترین عارضه ی بسیاری از داروهای شیمی درمانی، عوارض خونی آن ها بوده که شایع ترین شکل آن کاهش گلبول های سفید همراه با خطر بالای عفونت است؛ اگرچه کاهش پلاکت ها و خونریزی ناشی از داروها نیز ممکن است تهدید کننده ی حیات بیمار باشد.
2-عوارض گوارشی
بی اشتهایی، تهوع و استفراغ از جمله شایع ترین و زجرآورترین عوارض حاد تعداد زیادی از داروهای شیمی درمانی است. برای چنین عوارضی می توان از داروهای ضدتهوع استفاده کرد که با توجه به دسته بندی فارماکولوژیکی و اثر بخشی، آن ها را طبقه بندی می کنند، مهم ترین این دسته های دارویی، آنتاگونیست های سروتونین (مثل اوندانسترون و گرانیسترون) هستند که تحول عظیمی در درمان این عوارض در پانزده سال اخیر به وجود آورده اند. موکوزیت، اسهال و گاهی یبوست نیز جزو عوارض گوارشی است که گاه پس از شیمی درمانی مشاهده می شود.
3-واکنش های پوستی (ریزش مو)
ریزش مو شایع ترین عارضه جانبی جلدی شیمی درمانی است و اثرات شدید روانی بر بیمار می گذارد. ریزش مو تقریباً همیشه برگشت پذیر است و با تاخیر چند هفته یی، موها دوباره رشد می کنند.
4-عوارض قلبی
5-واکنش های عروقی و افزایش حساسیت
6-عوارض عصبی
7-عوارض ادراری- تناسلی
8-بدخیمی ثانویه
9-عوارض جنسی و گونادی
10-درد عضلانی
داروهای شیمی درمانی باید زمانی تجویر شوند که پزشک از بیماری و وضعیت روحی و جسمی بیمار اطلاعات کافی داشته باشد.
منبع:نشریه 7 روز زندگی، شماره 105

14 نشانه سرطان در مردان که به آن بی توجه اند
این روزها مدام می شنویم که به نشانه های بدن خود توجه کنیم و اگر هرگونه تغییری در کارکرد اعضای بدن مان مشاهده کردیم به پزشک مراجعه کنیم ولی متاسفانه بسیاری از ما با داشتن علامت هایی چون سردرد، سوزش معده، یبوست و علایمی چون این ها به پزشک مراجعه نمی کنیم و گاهی اوقات این طور فکر می کنیم که اگر همچنان درد را تحمل کنیم و به پزشک مراجعه نکنیم انسان قوی هستیم! خیلی ها این طور فکر می کنند و این جاست که درد قفسه سینه مزمن می تواند از نارسایی قلبی خبر دهد و سردرد از پرفشاری خونی که مدت هاست به آن بی توجهی شده و حالا در مرز آسیب به کلیه هاست.باید به دردها و نشانه های غیرعادی بدن بسیار دقت کرد چرا که بعضی از آنها می توانند از سرطان خبر دهند که در بسیار موارد اگر سرطان به موقع تشخیص داده شود ممکن است شانس بهبودی داشته باشد یا حداقل طول عمر بیمار افزایش پیدا کند.مردان که به طور متوسط نیمی از جمعیت یک جامعه را تشکیل می دهند هم مانند زنان در معرض خطر ابتلا به انواع سرطان ها هستند ولی متاسفانه بسیاری از آنها با مراجعه به پزشک مشکل دارند و حتی فکر می کنند که دکترها دستی دستی آدم را مریض می کنند! ولی همین بی توجهی یکی از عواملی است که باعث می شود بسیاری از مردان کمتر از زنان عمر کنند.برخی نشانه های سرطان در مردان مشخص هستند و درگیری در نقاط خاصی از بدن را نشان می دهند.دردی که در چند عضو از بدن دیده می شود به احتمال زیاد به سرطان مربوط نیست و می تواند توضیحات گوناگونی داشته باشد.ولی این به این معنی نیست که شما می توانید بدون مراجعه به پزشک سرطان را تشخیص دهید.در اینجا 15 نشانه را می خوانید که می توانند از سرطان در مردان خبر دهند:

1- درد

با افزایش سن،افرد از دردهای گوناگونی شکایت می کنند و این دردها می توانند نشانه ای از سرطان باشند.گرچه ماهیت بیشتر دردها این گونه نیست.بنا به اعلام انجمن سرطان آمریکا هر دردی که بیش از اندازه طول بکشد و دوام داشته باشد باید توسط پزشک بررسی شود.او می تواند با دریافت شرح حال بیمار و دانستن جزییات بیشتر درباره ماهیت درد تصمیم بگیرد و اگر نیاز به انجام آزمایش های بیشتر وجود دارد این آزمایش ها را درخواست کند.اگر معلوم شود که ماهیت این درد سرطانی نیست باز هم شما از مراجعه به پزشک سود برده اید چرا که پزشک به شما کمک می کند منشا دردتان را بشناسید و برای رفع آن اقدام کنید.

2- تغییرات در بیضه ها

سرطان بیضه به طور عمده در مردان 20 تا 39 ساله روی می دهد. جامعه سرطان آمریکا توصیه می کند که مردان به طور منظم از جهت سلامت بیضه ها معاینه شوند تا هرگونه نشانه سرطان شناسایی شده برای درمان آن اقدام شود.برخی از پزشکان هم معاینه ماهانه توسط خود فرد را توصیه می کنند.هرگونه تغییر در اندازه بیضه ها مانند بزرگ شدن یا کوچک شدن باید مورد توجه قرار گیرد و فرد نباید در کیسه بیضه ها احساس سنگینی کند.به علاوه تورم یا برجستگی هم نباید نادیده گرفته شود.برخی از سرطان های بیضه بسیار سریع روی می دهند بنابراین تشخیص اولیه بسیار مهم است.در چنین مراجعه ای پزشک بیضه ها را معاینه می کند و ارزیابی کلی از وضعبت سلامتی فرد انجام می دهد. ممکن است او انجام سونوگرافی از بیضه ها را درخواست کند و گاهی اوقات هم ممکن است انجام نمونه برداری(بیوپسی) از بیضه ها ضرورت پیدا کند تا هرگونه احتمال وجود سرطان بررسی شود.

3- تغییرات در غدد لنفاوی

دکتر هانا لیندن، سرطان شناس و دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه واشینگتن توصیه می کند که اگر دیدید غدد لنفاوی زیر بغل، گردن یا کشاله ران یا هر جای دیگر بدن شما بزرگ شده اند حتما به پزشک مراجعه کنید:«اگر این غدد لنفاوی مرتب رو به رشد هستند و از ظاهر شدن آنها یک ماه می گذرد بی تردید به پزشک رجوع کنید.»پزشک شما را دقیق معاینه کرده سعی می کند علتی که باعث بزرگ شدن غدد لنفاوی شده را بیاید که عفونت یکی از این دلایل می تواند باشد.اگر عفونتی در کار نباشد پزشک ممکن است دستور نمونه برداری از این غده ها را بدهد.

3-تب

اگر بدون دلیل تب کرده اید ممکن است نشانه ای از سرطان باشد یا از بیماری عفونی دیگری خبر دهد که نیاز به درمان دارد.بیشتر سرطان ها در دوره ای از زمان باعث بروز تب می شوند. معمولا تب زمانی بروز می کند که سرطان از عضو اصلی گسترش پیدا کرده و به اعضای مجاور سرایت کرده است.سرطان های خون(لوسمی)یا لنفوم هم می توانند باعث تب شوند. بی توجهی به تبی که توجیهی برای آن نمی توان یافت اصلا کار درستی نیست.به پزشک مراجعه کنید تا او علت تب را دریابد و اقدامات لازم را برای رفع علت آن انجام دهد.

5-کاهش وزن بدون دلیل

کاهش وزن بدون علت هم یکی دیگر از علامت هایی است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت.بیشتر افراد به سختی وزن کم می کنند و اگر مردی در مدت کوتاهی مثلا چند هفته بیش از 10 درصد وزن بدنش را از دست بدهد باید به پزشک مراجعه کند چرا که این نوع وزن کم کردن عادی نیست و خبر از بیماری می دهد.

6- درد شکم و افسردگی

به گفته متخصصان هر کسی که درد شکم داشته باشد و احساس افسردگی کند نیاز به یک چک آپ کامل دارد چرا که دانشمندان بین سرطان پانکراس(لوزالمعده) و افسردگی رابطه ای یافته اند.دیگر نشانه ها عبارتند از زرد شدن پوست و تغییر در رنگ مدفوع که معمولا به خاکستری تغییر رنگ می دهد.پزشک باید با دیدن این نشانه ها یک شرح حال کامل بگیرد و معاینه کاملی به عمل آورد.سپس ممکن است او عکس قفسه سینه، سی تی اسکن و ام.آر.آی درخواست کند و تست های آزمایشگاهی دیگری انجام دهد.

7- خستگی

خستگی نشانه مبهم دیگری است که می تواند از وجود سرطان در مردان خبر دهد ولی مجموعه ای از عوامل دیگر هم می توانند باعث بروز این علامت شوند.مانند تب، خستگی هم می تواند پس از گسترش سرطان خودش را نشان دهد ولی مطابق اعلام انجمن سرطان آمریکا در مراحل اولیه سرطان هایی چون لوسمی(سرطان خون) یا سرطان روده یا سرطان معده هم می تواند ظاهر شود. اگر در اغلب اوقات به شدت احساس خستگی می کنید و با استراحت بهتر نمی شوید به پزشک مراجعه کنید.او با انجام معاینه کامل و توجه به دیگر نشانه های احتمالی می تواند علت این خستگی را دریابد و برای رفع عامل آن درمان مناسب را شروع کند.

8-سرفه مزمن

طبیعی است که هنگام سرماخوردگی،آنفلونزا و آلرژی دچار سرفه شویم و گاهی اوقات هم عوارض جانبی داروها هستند که باعث ایجاد سرفه می شوند.ولی هر سرفه ای که طولانی شود یعنی بیش از سه یا چهار هفته طول بکشد نیازمند توجه پزشکی است و نباید به آن بی توجهی کنید.دکتر رانیت میشوری، استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه جورج تاون در واشینگتن دی.سی می گوید کسی که به این گونه سرفه ها مبتلاست باید حتما به پزشک مراجعه کند چرا که این سرفه ها می توانند نشانه ای از سرطان باشند یا از وجود بیماری دیگری چون برونشیت مزمن یا ریفلاکس اسید خبر دهند.افرادی که سیگار می کشند و دخانیات مصرف می کنند باید بیش از دیگران به این سرفه ها توجه کنند چرا که سرفه مزمن می تواند یکی از علایم مشخص سرطان ریه باشد که در مردان سیگاری شیوع بالایی دارد.پزشک گلوی شما را معاینه می کند، به صدای ریه های شما گوش می کند و احتمالا دستور می دهد که از قفسه سینه تان عکس بگیرید.به این ترتیب برای یافتن علت سرفه ها تلاش می کند تا بتواند رویکرد مناسب درمانی را اتخاد کند.

9-اشکال در بلع

برخی مردان دچار اشکال در بلع هستند و به سختی می توانند غذا را فرو دهند ولی با این مشکل زندگی می کنند و اکثر اوقات سعی می کنند بیشتر غذاهای مایع بخورند ولی اشکال در بلع می تواند نشانه ای از سرطان مری باشد.پس اگر چنین مشکلی دارید سعی نکنید به آن عادت کنید و با آن زندگی کنید. حتما به پزشک رجوع کنید تا بررسی دقیقی به عمل آید و علت این مشکل مشخص شود.او پس از گرفتن شرح حال دقیق تقاضای گرفتن عکس قفسه سینه و انجام آندوسکوپی می کند تا مری و دستگاه گوارش فوقانی شما بررسی شود.

10- خون ریزی

دکتر مری دالی، سرطان شناس و مدیر مرکز ژنتیک بالینی مرکز سرطان فیلادلفیا می گوید:«هر بار که دیدید جایی از بدن تان خون ریزی می کند که قبلا خون ریزی نداشته و این خون ریزی کاملا غیر عادی است حتما این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.اگر دیدید با سرفه خون خارج می کنید یا در ادرار و مدفوع تان خون وجود دارد بدون تردید به پزشک رجوع کنید.»به گفته دکتر دالی بسیاری از افراد فکر می کنند که وجود خون در مدفوع فقط به خاطر هموروئید است ولی می تواند به خاطر سرطان روده بزرگ باشد.پزشک درباره علایم شما پرسش خواهد کرد و ممکن است تقاضای کولونوسکوپی کند.در این روش که در آن روده بزرگ به وسیله یک لوله انعطاف پذیر که سر آن دوربینی نصب شده بازبینی می شود، روده از نظر وجود هرگونه ضایعه و تغییر در بافت آن مورد بررسی قرار می گیرد تا معلوم شود علت خون ریزی چه بوده است.

11-تغییرات در دهان

اگر سیگار می کشید یا تنباکو می جوید باید مراقب وجود لکه های سفید در داخل دهان یا روی زبان باشید.این لکه ها می توانند نشان دهنده حالتی باشند که لوکوپلا نام دارد و یک وضعیت پیش سرطانی است که می تواند به خاطر تحریک مداوم دهان ایجاد شده به سرطان دهان منجر شود. با دیدن این نشانه ها باید پزشک یا دندانپزشک خود را مطلع کنید.آنها با معاینه دقیق سعی در یافتن علت بروز این نشانه ها و درمان آنها خواهند داشت.

12-مشکلات ادرار

همان طور که سن مردان افزایش می یابد مشکلات ادراری هم در آنها شیوع بیشتری می یابد.بسیاری از آنها از تکرار ادرار یا بی اختیاری شاکی هستند و می گویند که پس از ادرار کردن حس می کنند مثانه آنها کامل تخلیه نشده است.اکثر مردان با افزایش سن با این علایم درگیر هستند ولی اگر حس کردید که این علایم تشدید شده اند یا به صورتی هستند که در زندگی عادی شما اختلال ایجاد کرده اند و باعث نگرانی شما شده اند حتما با پزشک در میان بگذارید. پزشک پروستات را از نظر بزرگی بررسی می کند.در بیشتر مردان این غده با افزایش سن بزرگتر می شود و اغلب حالتی غیر سرطانی دارد که به آن بزرگی خوش خیم پروستات گفته می شود.او همچنین یک آزمایش خون درخواست می کند تا میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را بسنجد. این تست برای اندازه گیری سطح پروتئینی در خون انجام می شود که غده پروستات تولید می کند و می تواند برای سنجش امکان وجود سرطان پروستات معیاری به پزشک دهد.اگر میزان PSA از حد مجاز بیشتر باشد آن وقت است که پزشک بررسی های کامل تری انجام خواهد داد.

13- سوءهاضمه

بسیاری از افراد به خصوص افراد مسن یک سوءهاضمه را به خصوص اگر تازه غذا خورده باشند حمله قلبی تلقی می کنند که باعث مراجعه آنها به کلینیک های قلب و عروق می شود.البته ناگفته نماند که در بسیاری از موارد هم افراد درد و گرفتگی سینه ناشی از حمله قلبی را سوء هاضمه و درد معده تلقی می کنند که می تواند خطرناک باشد و زندگی بیمار را تهدید کند.ولی سوء هاضمه مزمن می تواند نشان از سرطان های گلو، مری و معده باشد و نباید به آن بی توجهی کرد.

14-توده در سینه

اکثر مردان فکر می کنند که سرطان سینه فقط مخصوص زنان است. با وجودی که بروز سرطان سینه در مردان شایع نیست ولی امکان آن وجود دارد.مردان نیز باید هر گونه تغییر شکل و تغییر اندازه و تغییر در بافت سینه را به پزشک اطلاع دهند. وجود هر گونه توده هم باید توسط پزشک بررسی شود. جامعه سرطان آمریکا نشانه های زیر در سینه را برای مردان قابل بررسی می داند و توصیه می کند که مردان با مشاهده این نشانه ها و تغییرات در بافت سینه به پزشک رجوع کنند.
*گود شدن یا چروک خوردن پوست سینه
*انحراف نوک سینه
*قرمزی پوست سینه
*ترشح از نوک سینه
پزشک با معاینه فیزیکی کامل و گرفتن شرح حال درباره علت بروز این تغییرات تصمیم می گیرد و اگر لازم بداند برای تکمیل بررسی هایش تصویربرداری درخواست خواهد کرد.
منبع: ماهنامه دنیای سلامت،شماره ی 50.

شیمی درمانی، تلاش برای شکست سرطان 

همه ی ما باید بپذیریم که بالقوه درمعرض ابتلا به بیماری سرطان قرار داریم. آمارها بیانگر آن است که از هر سه نفر، یک نفر درطول زندگی خود به سرطان مبتلا خواهد شد ودردناک تر آن که هر سال حدود هشت میلیون نفر درسراسر جهان ازسرطان می میرند.
یکی از شیوه های رایج مبارزه با بیماری سرطان، «شیمی درمانی» است که درمانی دارویی برای نابودی یا جلوگیری از گسترش سلول های سرطانی در بدن است.از آنجا که هر یک از انواع سرطان به نوع خاصی از دارو پاسخ می دهد. به تعداد سرطان های شناخته شده نیز روش های شیمی درمانی وجود دارد. دربعضی موارد، پزشکان ترکیبی از هشت داروی مختلف را در شیمی درمانی به کار می برند تا بهترین نتیجه را بگیرند ودرحال حاضر تلاش برای کشف ترکیبات جدید ادامه دارد. شیمی درمانی اغلب با ضعف وکم شدن قوای جسمانی بیمار همراه است اما بسیاری از روش های نوین شیمی درمانی این اثرات نامطلوب را به حداقل رسانده است.

چه کسانی نیاز به شیمی درمانی دارند؟

داروهای شیمی درمانی معمولاً به داخل خون تزریق می شوند وسلول های سرطانی را صرف نظر ازمحلی که در آن هستندمورد تهاجم قرار می دهند. به همین دلیل پزشکان زمانی این داروها را به کار می برند که مطمئن شوند سلول های سرطانی دربیش از یک نقطه ی بدن وجود دارند.درمواردی که بیمار دیر به پزشک مراجعه کرده واجازه می دهد سرطان به رشد خود ادامه دهد. ذراتی از سرطان می توانند از غده ی اصلی جدا شده وبه بافت های مجاور یا به اندام های دورتر مانند جگر وشش ها بروند ورشد خود را در آن جا شروع کنند. یک جراح فقط می تواند غده ی اصلی سرطانی و بافت های آلوده ی مجاور آن رااز بدن خارج کند. حتی در روش «پرتو درمانی» که استفاده از پرتو برای نابودی سلولهای سرطانی است .تنها نقاط محدودی از بدن در معرض اشعه قرار می گیرند. چون درغیر این صورت صدمات جدی به سلول های سالم وارد خواهد شد. بیشتر اوقات بعد از عمل جراحی وخارج کردن بافت های سرطان ، شیمی درمانی برای پاک کردن بدن از باقی مانده ی سلول های سرطانی انجام می شود دربعضی سرطان ها مانند «لوکیمیا» (سرطان سلول های خونی وگلبول های سفید) شیمی درمانی تنها روش دارویی است .چون سلول های خونی در سراسر بدن پراکنده هستند. در بعضی موارد نیز شیمی درمانی به منظور کوچک کردن غده ی سرطانی انجام می شود تا خارج کردن آن برای جراح راحت تر باشد. درمواردی نیز که سرطان غیر قابل درمان تشخیص داده می شود، به منظور تسکین علایم سرطان، شیمی درمانی روی بیماران مبتلا انجام می شود.

شیمی درمانی چگونه اثر می کند؟

شیمی درمانی درمفهوم سنتی آن . ماده یی شیمیایی است که با تأثیر بر سلول های سرطانی سمی باعث مرگ آن ها می شود. در اولین شیمی درمانی از «گاز خردل» استفاده شد که در اصل به عنوان یک سلاح شیمیایی درجنگ جهانی اول به کار می رفت وهرچیزی که برای سلول های سرطانی سمی باشد. ممکن است برای سلول های سالم بدن نیز همین اثر را داشته باشد. اما رمز کار درشیمی درمانی یافتن یک ماده ی شیمیایی است. که بتواند هر چه بیشتر سلول های سرطانی را نابود کند وکمترین آسیب را به سلول های سالم وارد کند.خوشبختانه پزشکان دریافتن این گونه ترکیبات بسیار موفق عمل کرده اند.به نحوی که داروهای مورد استفاده براساس تفاوت های موجود بین سلول های سرطانی و سلول های معمول اطراف آن ها ساخته می شود ودر نتیجه به طور اختصاسی عمل می کنند. تفاوت اساسی بین سلول های سرطانی و سلول های سالم درسرعت تکثیر یا تقسیم آن ها است .سلول های سرطانی با سرعت بیشتری نسبت به سایر سلول های بدن تقسیم می شوند و رشد می کنند وبه همین دلیل است که توده های متورم یا غده های سرطانی را تولید می کنند. بعضی از سلول های سرطانی ، شیمی درمانی واکنش بین هورمون ها و سلول های سرطانی ممکن است حتی در واکنشی به مواد شیمیایی طبیعی موجود در بدن (هورمون ها ) فعال شوند که دراین موارد به جای مسموم کردن سلول های سرطانی، شیمی درمانی واکنش بین هورمون ها و سلول های سرطانی را مهارمی کند تا این سلول ها را از مواد مورد نیاز برای رشد وتکثیرشان محروم کند. سلول های سرطانی توسط سامانه ی دفاع ایمنی بدن خود بیمار مورد حمله قرار نمی گیرند. چون این سلول ها از نوع سلول های خارجی نیستند. دربعضی روش ها ، شیمی درمانی سامانه ی دفاعی بدن را طوری برنامه ریزی می کند که سلول های سرطانی را به عنوان سلول های خارجی ومتجاوز بشناسدوآن ها را نابود کند.

شیمی درمانی چگونه انجام می شود؟

شیمی درمانی اغلب با تزریق به داخل یک رگ خونی شروع می شود درخیلی از موارد یک قطره چکان حاوی مایعات نمکی نیز نصب می شود تا دارو را هنگام ورود به بدن رقیق کند، چرا که غلظت زیاد دارو می تواند به رگ آسیب بزند.اگر بیمار به مقادیر متفاوت از داروهای مختلف نیاز داشته باشد. برای جلوگیری از ناراحتی او دردفعات متعدد از تزریق های جداگانه توسط یک لوله دررگ که به سرنگی متصل است. استفاده می شود واین خطر انتقال در یک رگ ، درسینه ی بیماری باقی می ماند.
گاهی اوقات می توان با یک میزان غلیظ شده از دارو، شیمی درمانی را در یک نقطه ی مشخص از بدن انجام داد وبه این ترتیب با تزریق مستقیم دارو به ناحیه ی سرطانی ، عوارض جانبی آن را کم کرد. برای مثال درسرطان مثانه، دارو به داخل مثانه پمپ می شود ومستقیماً روی بافت آلوده اثر می کند. این که یک دوره ی شیمی درمانی چه مدت طول می کشد بسته به نوع سرطان متفاوت است به طوری که دربعضی موارد می تواند به طور فشرده ظرف دوهفته در بیمارستان انجام شود یا ماه ها به طول انجامد.

عوارض جانبی شیمی درمانی

چون اکثر روش های شیمی درمانی، سلول های به شدت درحال رشد یا درحال تکثیر سریع را مورد حمله قرار می دهند، احتمال آسیب دیدن سلول های سالم مشابه ،مانند سلول های پیازمو بیشتر است. به همین دلیل شیمی درمانی با ریزش مو همراه است. اگر چه به محض اتمام درمان ، رشد دوباره ی موها آغاز می شود. گروه دیگر از سلول های بدن که درشیمی درمانی به طور ناخواسته مورد آسیب قرار می گیرند سلول های جدار داخلی معده وروده هستند که نتیجه ی آن ایجاد تهوع یا اسهال دربیماران تحت درمان است، البته داروهایی برای کنترل این عوارض وجود دارد. هم چنین می توان با تنظیم وعده های غذایی وخالی نگه داشتن معده درهنگام تأثیر دارو، این مشکلات را به حداقل رساند
گروه بعدی، سلول های خونی هستند که از عوارض منفی شیمی درمانی بی نصیب نمی مانند.سلول های قرمز خون وظیفه ی مهم انتقال اکسیژن را برای زنده نگه داشتن دگیر سلول های بدن برعهده دارند وبه جلوگیری از بروز عفونت در بدن کمک می کنند. بنابراین بیماران شیمی درمانی ممکن است بیش از دیگران به عفونت ها حساس باشند ودرصورت ابتلاء رفع عفونت نیز برای آن ها سخت تر باشد. بیمارستان ها به طور منظم با انجام آزمایش خون، میزان سلول های مختلف خونی را کنترل می کنند که به آن شمارش خون کامل می گویند . عموماً بیماران تحت شیمی درمانی از نیروی کم یا خستگی شدید نیز رنج می برند. شیمی درمانی همچنین روی باروری مردان وزنان نیز تأثیر می گذارد که می توان با منجمد کردن اسپرم وتخمک ، در آینده برای انجام لقاح درخارج از بدن وداشتن فرزند اقدام کرد.
منبع:نشریه 7 روز زندگی،شماره 109.

سرطان نجیب 

گفتگو با دکترسیدیوسف حسینی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و جراح کلیه و مجاری ادراری

سرطان پرستات، سرطان نجینی است!

سرطان پروستات به نژاد، جنس و نوع تغذیه افراد بستگی دارد. تاکنون آمار دقیقی در مورد شیوع این سرطان در ایران وجود نداشت، اما مطالعات اخیر نشان می‌دهد که شیوع این بیماری در کشور ما چندان هم ناچیز نیست.
دکترسیدیوسف حسینی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و جراح کلیه و مجاری ادراری در بیمارستان مدرس تهران معتقد است: «امروزه امیدهایی برای درمان این بیماری و طول عمر زیاد، حتی در موارد دست‌اندازی تومور به سایر ارگان‌ها وجود دارد.» نکته در اینجاست: طول عمر زیاد، در شرایطی که ما به سرطان مبتلا هستیم. این بیماری به این زودی‌ها جان ما را نمی‌گیرد، پس چگونه باید با آن زندگی کنیم؟

آقای دکتر! یک بیمار که مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات می‌شود، معمولا چند سال امید به زندگی دارد؟حالا چرا سرطان پیشرفته؟

خب! موضوع گفتگوی ما در مورد کسانی است که مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات هستند ولی نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد، یعنی حیف است که با وجود این همه امکانات تشخیصی و درمانی شاهد چنین چیزی باشیم.

چه‌طور؟

امروزه توصیه و تاکید می‌شود که همه مردان بالای50 سال تحت نظر متخصص اورولوژی از نظر رشد خارج از حد پروستات، خود را کنترل کنند تا به این ترتیب در مراحل اولیه ابتلا به سرطان پروستات، این بیماری را تشخیص دهیم.

تشخیص به موقع فایده‌ای هم دارد؟

اگر قبل از اینکه سلول‌های سرطانی از کپسول پروستات تجاوز کنند، ما این بیماری را تشخیص بدهیم، می‌توانیم به کمک روش‌های جراحی یا اشعه‌درمانی به صورت صددرصد، بیماری را درمان کنیم.

و اگر تشخیص ندهیم؟

باید تشخیص بدهیم. در گذشته شاید امکان آن وجود نداشت ولی از 30 سال پیش به کمک آزمایش نشانگر تومور پروستات (پی‌اس‌آ)، امکان تشخیص زودهنگام و درمان قطعی این بیماری وجود دارد. پس حیف نیست که ما این فرصت طلایی را که علم در اختیارمان گذاشته از دست بدهیم؟

اگر یک نفر این فرصت را از دست داد، آن‌وقت باید چه کار کند؟

تازه می‌رسیم به موضوع مورد نظر شما. فردی را در نظر می‌گیریم که به سرطان پروستات مبتلا شده، کاهلی کرده و در حال حاضر سلول‌ها متاستاز داده‌اند. باید در نظر داشت که حتی در مراحل پیشرفته هم ممکن است بیماران تا 10 سال یا بیشتر زنده بمانند. با توجه به اینکه اکثر این افراد خود دچار کهولت سن هستند و با توجه به رشد آهسته سلول‌های سرطانی پروستات، همچنان هم امیدهای زیادی برای این بیمار وجود خواهد داشت. در مطالعه‌ای که در آمریکا صورت گرفت، نشان داده شد که 10 درصد مردان مورد مطالعه مبتلا به شکل بالینی و آشکار سرطان پروستات شده بودند اما از این تعداد تنها 25 درصد، در اثر خود بیماری سرطان از دنیا رفتند. 75 درصد باقی‌مانده در اثر سایر بیماری‌های ناشی از کهولت سن (در حالی که هنوز به سرطان پروستات مبتلا بودند) فوت کردند.

پس انگار سرطان این عضو کوچک، رفتار نجیبانه‌ای دارد! حالا در این مرحله طولانی از زندگی که فرد در آن به سرطان پروستات مبتلاست آیا می‌توان کمکی به او کرد؟

خوشبختانه ما در این مرحله هورمون درمانی را داریم که در حدود دهه 40 میلادی ابداع شده است. این درمان بسیار مفید و موثر است تا حدی که پزشک ابداع‌کننده آن به خاطر این خدمت بزرگ جایزه نوبل پزشکی دریافت کرده است. به کمک این روش درمانی ما می‌توانیم در مراحلی روی تومور اعمال اثر کرده و باعث پسرفت سرطان شویم. اگر چه به مرور زمان بیماران به هورمون درمانی مقاوم می‌شوند، اما در مرحله مقاومت نیز درمان‌هایی برای بیمار وجود دارند. در هر صورت هورمون درمانی هنوز هم بسیار موثر و بسیار مورد توجه است.

مردان مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات از مشکلات حین ادرار کردن شکایت می‌کنند. چه کمک‌هایی برای آنان وجود دارد؟

در بیماری که به سرطان پروستات مبتلاست هم‌زمان بزرگی خوش‌خیم پروستات هم وجود دارد. همچنین به‌خاطر وجود اجزای فیبری عضلانی در بافت پروستات، هورمون درمانی کمکی به علایم ادراری بیمار نمی‌کند، بنابراین ناچاریم برای بهبود علایم ادراری بیمار از جراحی‌های تسکینی از راه مجرا کمک بگیریم که خوشبختانه اثراتی کاملا مفید در بهبود ادرار کردن بیمار دارد و دیگر از بین نمی‌رود، بنابراین بیمار تا آخر عمر مشکلی در ادرار کردن نخواهد داشت.

خانواده مردی که سرطان پروستات دارد، باید چه‌کار کند؟

اولین صحبت من با پسران این پدر است. این زنگ خطر را جدی بگیرند و از 40 سالگی برای غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان پروستات به پزشک مراجعه کنند. در مرحله بعد صحبتی کلی با همه اعضای خانواده این بیمار می‌کنم: ممکن است پدر شما در اثر هورمون درمانی دچار افسردگی شود، پس سعی کنید او را درک کرده و به او کمک کنید. همچنین او دچار چاقی شکمی ‌می‌شود. باید توضیح بدهم که این چاقی او در ناحیه شکم است و در اثر تجمع بافت چربی رخ داده است. به‌رغم این چاقی ظاهری بافت عضلانی او تحلیل رفته است، پس پرهیز از چربی در رژیم غذایی و مصرف پروتئین به مقدار مناسب برای پدر شما لازم است.

با این اوصاف، چه غذاهای دیگری را برای این بیمار توصیه می‌کنید؟

اثبات شده است که مصرف گوجه‌فرنگی، چای سبز و غذاهای حاوی سلنیوم باعث پیشگیری از بروز سرطان پروستات می‌شود، بنابراین بهتر است که پس از ابتلا به سرطان هم بیماران از این غذاها استفاده کنند. باید اشاره کنم که بعضی غذاهای دریایی، مغز گردو، نان گندم و سفیده تخم‌مرغ غذاهای حاوی سلنیوم به شمار می‌آیند. البته مصرف این غذاها هم نباید بی‌رویه باشد، بلکه باید با مشورت پزشک و در هماهنگی با سایر اجزای رژیم غذایی، آنها را مصرف کرد.

همسر یک بیمار مبتلا به سرطان پروستات باید چه چیزهایی را بداند؟

علاوه بر نکات مورد اشاره در بالا باید بداند که ممکن است همسر او به خاطر سرطان پروستات، دچار مشکلاتی جانبی مانند کم‌خونی، بی‌اشتهایی و بی‌حوصلگی ناشی از آن شود. همچنین کم‌خونی ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت ادراری یا عفونت‌های سایر قسمت‌های بدن شود. نکته دیگری که باید اضافه کنم این است که پوکی استخوان در این بیماران پدیده شایعی است. ستون فقرات این افراد و همچنین سایر قسمت‌های حساس استخوان‌بندی آنها در معرض شکستگی ناشی از پوکی استخوان است، پس حواس‌مان به فعالیت‌های او (حتی در حد بلند کردن یک جسم نیمه سنگین باشیم) و یادمان باشد که شکنندگی استخوان‌های او بیشتر از یک فرد کاملا سالم است.

آیا روابط جنسی باعث مبتلا شدن به سرطان پروستات می‌شوند یا نه؟

در مورد روابط جنسی تک‌همسری چه به میزان زیاد، چه کم، نکته خطرناکی وجود ندارد، یعنی اثبات نشده که این روابط باعث بروز یا تسریع روند سرطان پروستات شوند. اگر چه نظریه‌هایی در عرصه علم مطرح شده که معتقدند روابط بی‌بند و بار و افسارگسیخته جنسی ممکن است باعث بروز این سرطان شود. البته این نظریات هنوز در حد تئوری بوده و به اثبات نرسیده‌اند.

بیمار مبتلا به سرطان پروستات چه مشکلاتی از نظر جنسی دارد؟

سرطان پروستات در سنین بالا اتفاق می‌افتد. در مطالعات پژوهشی صورت گرفته، در حدود بیش از 25 درصد مردان در این محدوده سنی، (یعنی محدوده‌ای که در آن ابتلا به سرطان پروستات شایع است) دچار ناتوانی جنسی می‌شوند. از این گذشته مبتلا شدن به یک بیماری مزمن صرف‌نظر از آنکه آن بیماری چه باشد، باعث ناتوانی بیمار در برقراری رابطه جنسی می‌شود. از همه اینها که بگذریم خود بیماری سرطان پروستات و برخی درمان‌های به کار رفته در آن تداخلاتی را از لحاظ جنسی برای بیمار به وجود می‌آورد. اگر چه باید در نظر بگیریم که این بیماری، بیماری مهمی ‌است و وقتی که ما در علم امروز می‌توانیم این بیماری را به خوبی درمان کنیم، بعضی عوارض اندک آن هم در سنین بالا قابل درک و پذیرش همه بیماران خواهد بود.
منبع:www.salamat.com

گفتگو با دكتر دنیا صدری درباره سرطان دهان
سرطان دهان، اگرچه شیوع زیادی ندارد، ولی با مشکلات زیادی همراه است؛ چون خوردن و نوشیدن را دچار اختلال‌ می‌کند. میان سرطان‌های دهان، سرطان لب از همه خوش‌خیم‌تر است؛ سرطانی که بیش از 95درصد بیماران از آن جان سالم به در می‌برند.
در سایر سرطان‌های دهان، درمان به مرحله تشخیص بیماری بستگی دارد. به هر حال، اگر سیگار نكشید و الكل مصرف نكنید و مراقب تغذیه‌تان باشید، احتمال اینكه به سرطان دهان دچار شوید، خیلی کم می‌شود. با دكتر دنیا صدری، متخصص آسیب‌شناسی فك و دهان و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، درباره سرطان دهان و شیوع آن در ایران به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

خانم دكتر! سرطان دهان در ایران چندمین سرطان است؟

سرطان دهان، تقریبا 3 درصد کل سرطان‌ها را تشکیل می‌دهد و ششمین سرطان شایع در مردان و دوازدهمین سرطان شایع در زنان است. ولی در کشوری مثل هندوستان به علت نوع تغذیه، عادات استفاده از تنباکوی جویدنی و... اولین سرطان شایع است. در کشور ما مطالعات پراکنده نشان می‌دهد که سرطان دهان، دهمین سرطان شایع است. احتمال بروز سرطان دهان با افزایش سن افزایش می‌یابد و مردان 3 برابر زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند. زبان –مخاط فک پایین و کف دهان- شایع‌ترین محل‌های بروز سرطان دهان هستند.

علل سرطان دهان چیست؟

سرطان دهان یک بیماری چندعلتی است. عواملی مانند مصرف تنباکو و الکل در ابتلا به سرطان داخل دهان و اشعه خورشید در بروز سرطان لب نقش بسزایی دارند ولی شرایط بدن نیز در بروز این بیماری موثر است. کمبودهای تغذیه‌ای، نقص سیستم ایمنی و وجود ضایعات پیش بدخیم در دهان از عوامل ایجاد سرطان دهان هستند. سیگاری‌ها 2 تا 3 برابر افراد عادی به سرطان دهان مبتلا می‌شوند. افرادی که روزانه 40 عدد (2 پاکت) سیگار می‌کشند، 17 برابر بیش از دیگران، خود را در معرض خطر ابتلا به سرطان دهان قرار می‌دهند. هرچه فرد سال‌های طولانی‌تری سیگاری باشد و تعداد سیگار بیشتری در طول روز مصرف کند، این احتمال بالاتر می‌رود. اما سرطان دهان در افراد غیرسیگاری هم دیده می‌شود که ناشی از عوامل ژنتیک است. مصرف الکل همراه با سیگار، احتمال بروز سرطان دهان را تا 15 برابر افزایش می‌دهد. احتمال ابتلا به سرطان دهان و حلق در افراد دارای بعضی از مشاغل به علت تماس دایمی با بعضی مواد شیمیایی مثل فنل‌ها- در صنعت چوب بیشتر است. کمبود ریزمغذی‌هایی مثل آهن و ویتامین A در ایجاد ضایعات پیش بدخیم و بدخیم دهانی نقش دارد. ضایعات قارچی پایدار در دهان به علت ترشح ماده سرطان‌زای نیتروزامین می‌توانند موجب بروز سرطان دهان شود. بعضی ویروس‌های خاص نیز در ایجاد سرطان دهان نقش دارند. در نهایت، می‌توان گفت کاهش قدرت سیستم ایمنی که به دنبال استرس‌های مزمن، بیماری دیابت یا استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروییدها ایجاد می‌شود، از مهم‌ترین عوامل در بروز بدخیمی‌ها، از جمله سرطان دهان است.

بهترین و بدترین نوع سرطان دهان کدام است؟

سرطان لب نسبت به سرطان‌های داخل دهان سریع‌تر شناخته می‌شود و بعد از درمان پیش‌آگهی بهتری دارد و البته سرطان لب پایین شرایط بهتری نسبت به سرطان لب بالا دارد. اما در رابطه با سرطان‌های داخل دهان، پیش‌آگهی به مرحله پیشرفت سرطان بستگی دارد و عواملی مانند اندازه تومور اولیه، غدد لنفاوی درگیر سرطان و وجود متاستاز دوردست در تعیین این مرحله‌بندی نقش دارند. پس هرچه تومور دهانی زودتر تشخیص داده و درمان شود، پیش‌آگهی بهتری خواهد داشت.

پیش‌آگهی سرطان دهان چگونه است و بیمار چند درصد شانس بهبودی دارد؟

در مورد سرطان لب، پیش‌آگهی بسیار خوب است و 95 درصد بیماران بعد از درمان، بیش از 5 سال شانس زنده ماندن دارند. اما در مورد سرطان‌های داخل دهان، همان‌طور که ذکر شد، به مرحله پیشرفت بیماری در زمان تشخیص بستگی دارد. اگر در زمان تشخیص عارضه، متاستاز رخ نداده باشد، تا 78 درصد موارد، بیمار 5 سال را بدون عارضه طی می‌کند اما در صورت گرفتاری غدد لنفاوی گردنی، این رقم به 41 درصد می‌رسد و با گرفتاری غدد لنفاوی عمیق‌تر، این رقم به 9 درصد کاهش می‌یابد.
منبع:www.salamat.com

بر اساس آخرین بررسی وزارت بهداشت در سال 1388، سالانه 85 هزار نفر در كشور به سرطان مبتلا می‌شوند كه از این تعداد، چیزی حدود 30 هزار نفر فوت می‌كنند. با توجه به اینكه جمعیت كشورمان به سمت سالمندی پیش می‌رود، پیش‌بینی‌ می‌شود سرطان در ایران افزایش یابد.
شایع‌ترین سرطان بین زنان و مردان ایرانی، سرطان دستگاه گوارش است و این در حالی است كه نوع تغذیه در بروز این سرطان، بسیار موثر است. كنگره سالانه سرطان بهانه‌ای بود تا به وضعیت سرطان در كشور نگاهی بیندازیم.
سرطان در تمام دنیا رو به افزایش است و در برخی از كشورها با توجه به هرم سنی كه نشان‌دهنده جمعیت جوان در آن كشور است با افزایش سن، انتظار افزایش سرطان در آینده را خواهیم داشت. دكتر عبدالله فضلعلی‌‍‌زاده، رییس انجمن سرطان، این بیماری را چنین تعریف می‌كند: «سلول‌ها در بدن انسان برحسب نیاز رشد كرده، تكثیر شده، پیر می‌شوند و نهایتا می‌میرند و سلول‌های جدید جایگزین می‌شوند. این روند طبیعی بنا به دلایل ژنتیكی و محیطی، دچار صدمه و آسیب‌شده و سلول‌هایی كه تقسیم می‌شوند، روند طبیعی رشد را از دست می‌دهند و به سلول‌های ناسالم و تومور تبدیل می‌شوند.» دكتر فضلعلی‌زاده تومورها را به 2 نوع خوش‌خیم و بدخیم تقسیم می‌كند و می‌گوید:«هنگامی كه یك تومور در بدن پدید می‌آید و ویژگی‌های بدخیمی را از خود نشان می‌دهد، اصطلاح سرطان را به‌كار می‌بریم؛ حال آنكه تمام تومورها به سوی بدخیمی پیش نمی‌روند.» همان‌طور كه می‌دانید، عوامل بسیاری در ایجاد سرطان موثرند كه از آنها به‌عنوان عوامل خطر‌ساز یاد می‌شود. به گفته رییس انجمن سرطان، افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد: «برخی از سرطان‌ها در دوران خاصی از زندگی رشد پیدا می‌كنند (مانند تومورهای خاص كودكی) اما با افزایش سن، برخی از سرطان‌ها حداكثر میزان بروز خود را نشان می‌دهند.» او به سرطان پستان اشاره می‌كند و توضیح می‌دهد: «سرطان پستان در سن 45 تا 50 سالگی بالاترین میزان شیوع را دارد؛ به‌طوری كه از هر 9 زن یك نفر مبتلا می‌شود اما با افزایش سن شانس ابتلا بیشتر می‌شود؛ به‌گونه‌ای كه در سن 70 سالگی از هر 4 زن یك نفر شانس ابتلا به این سرطان را دارد.»

افزایش سرطان دستگاه گوارش

سرطان پستان در زنان شایع‌ترین سرطان در كشور است و سرطان ریه و سرطان دستگاه گوارش در مردان بالاترین میزان شیوع در كشور را دارد. اما به‌طوركلی سرطان دستگاه گوارش بین زنان و مردان ایرانی بالاترین میزان شیوع را به خود اختصاص داده است. دكتر فضلعلی‌زاده اعتقاد دارد این قضیه به نوع موادغذایی برمی‌گردد؛ به‌گونه‌ای كه رژیم‌های غذایی بیش از 50 درصد در بروز سرطان موثر است. رییس انجمن سرطان ایران، سرطان معده را یكی از شایع‌ترین سرطان‌ها در كشور عنوان می‌كند و می‌گوید: «از علل عمده شیوع این سرطان در كشور، استفاده از مواد غذایی حاوی نیترات‌ها است. افزایش مصرف فست‌فودها، غذاهای پرچرب، غذاهای آماده و فرآورده‌های نمكی، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.» نكته مهمی كه رییس انجمن سرطان به آن اشاره می‌كند، استفاده از نیترات‌ها به‌عنوان كود شیمیایی است: «استفاده از نیترات‌ها به‌عنوان كود شیمیایی كه پای بوته سیب‌زمینی و سبزی‌ها برای رشد سریع ریخته می‌شود به هر شكلی در آنها ذخیره شده و وارد بدن می‌شود.»
دكتر فضلعلی‌زاده تاكید می‌كند: «نیترات‌ها یكی از علل عمده سرطان معده و دستگاه گوارش هستند بنابراین باید در این زمینه به مردم هشدار داد.» دكتر محمدرضا میر، جراح سرطان و دبیر انجمن سرطان ایران نیز با بیان اینكه تغذیه نامناسب یكی از عوامل خطر برای بروز سرطان است، می‌گوید: «مصرف غذاهای پرچربی، غذاهای كهنه، غذاهایی كه نیتروزامین در آنها رشد كرده است و فست‌فودها و غذاهای سرخ‌شده بسیار مضر است و از عوامل خطرساز برای ابتلا به انواع سرطان هستند.»
دكتر میر تاكید می‌كند: «كم‌تحركی و چاقی نیز از عوامل خطرساز ابتلا به سرطان است بنابراین افراد باید فعالیت فیزیكی مناسب را در برنامه روزانه خود قرار بدهند و رژیم غذایی‌شان به‌گونه‌ای باشد كه سبب اضافه وزن نشود.»

غربالگری شانس درمان را بالا می‌برد

سرطان بیماری‌ای است که با تشخیص زودهنگام آن روند درمان بهتر صورت می‌گیرد. دکتر میر در این‌باره می‌گوید: «4 نوع سرطان است که با روش غربالگری می‌توان در مرحله اول بیماری را تشخیص داد و در این صورت روند درمان بهتر صورت می‌گیرد و سبب افزایش بقا در افراد سرطانی می‌شود؛ مخصوصا در سرطان پستان، سرطان کولون و رکتوم، سرطان گردن‌رحم و سرطان مری.» رییس بخش جراحی انستیتو کانسر به کشور چین اشاره می‌کند و می‌گوید: «در کشور چین توانستند با روش غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان مری شانس بقا را تا 40 درصد افزایش دهند.» دکتر فضل‌العلی‌زاده اساس کار كنترل سرطان را غربالگری ذکر می‌کند و می‌گوید: «به وسیله غربالگری و با هزینه بسیار کم می‌توان تا 90 درصد، سرطان‌ها را درمان کرد.» رییس انجمن سرطان با انتقاد از عملکرد بیمه‌ها در کشور تاکید می‌کند: «بیمه‌ها در کشور ما درمان‌محور است و در غربالگری هزینه نمی‌کند. در صورتی که درمان بسیار هزینه‌بر است. به‌عنوان نمونه غربالگری سرطان معده دقیق نیست و مردم اطلاع دقیقی در مورد علایم اولیه آن ندارند.» به گفته دکتر فضل‌العلی‌زاده،‌ سرطان معده در کشور چین و ژاپن بسیار شایع بود و با تشخیص زودهنگام و دادن آگاهی به جامعه، توانستند آمار سرطان را کاهش دهند. مساله دیگری که دکتر فضل‌العلی‌زاده به آن اشاره می‌کند کمبود درمان‌گر سرطان در کشور است: «سالانه حدود 50 هزار بیمار سرطانی به تعداد بیماران افزوده می‌شود. اما این در حالی است که ما با کمبود درمان‌گر سرطان روبه‌رو هستیم. در کشور مصر و ترکیه که از نظر شیوع سرطان شبیه ما هستند، 750 هزار درمان‌گر سرطان وجود دارد، در صورتی که در ایران کمتر از نصف این تعداد است.»

5 سرطان مهم

حتما با خواندن این گزارش کمی نگران شده‌اید و کلی سوال در ذهنتان نقش بسته است. در زیر چند توصیه مهمی که دکتر فضل‌العلی‌زاده و دکتر میر به آن تاکید داشتند را بیان می‌کنیم:
1.تغذیه مناسب که حاوی میوه‌جات و سبزی‌های تازه و غذاهای کم‌نمک و کم‌چربی است را فراموش نکنید.
2.چاقی و عدم تحرک از عوامل خطر بروز سرطان است، با آن مقابله کنید.
3.استرس نیز یکی از عوامل خطر بروز بیماری‌ها و همچنین سرطان است. استرس باعث تغییراتی در سیستم ایمنی بدن می‌شود و زمینه را برای سرطان فراهم می‌کند.
4.استعمال دخانیات 35 درصد شانس ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. پس اگر جزو مصرف‌کنندگان دخانیات هستید، آن را ترک کنید.
5.همان‌طور که گفته شد غربالگری نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارد بنابراین برای پیشگیری از سرطان پستان، از سن 35 سالگی با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های ساده می‌توان سرطان پستان را تشخیص داد. از سن 40 سالگی به بعد زنان باید یک تا 2 سال یک بار ماموگرافی انجام دهند. با این کار بیماری بیش از 70 درصد در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود.
منبع: www.salamat.com

میزان مرگ و میر ملانوما در دهه‌های اخیرتا 50 درصد در میان زنان زیر 39 سال بالا رفته است

در آمریكا سرطان پوست جزو شایع‌ترین سرطان‌ها به شمار می‌رود و میزان مرگ و میر نوعی از آن به نام ملانوما در دهه‌های اخیر تا 50 درصد در میان زنان زیر 39 سال بالا رفته است. در برابر این سرطان همه آسیب‌پذیرند؛ حتی اگر نشانه شناخته‌شده‌ای مثل پوست روشن، سابقه خانوادگی یا آفتاب‌سوختگی را نداشته باشند. محققان عوامل متعددی را نام می‌برند كه می‌‌تواند احتمال بروز سرطان پوست را افزایش دهد. برای محافظت از خودتان این عوامل خطر را بشناسید و برای پیشگیری از این سرطان اقدام كنید.

1.پزشك، پوست شما را معاینه نمی‌كند

در تحقیقی كه از پزشكان آمریكایی به عمل آمده، مشخص شد 68 درصد آن‌ها معاینه منظم از پوست بدن بیماران‌شان را به دلیل كمبود وقت انجام نمی‌دهند. وقتی كه ملانوما هنوز به اندازه یك خال كوچك است شانس درمان تا حدود 90 درصد افزایش می‌یابد. طبق مطالعه‌ای كه اخیرا انجام شده، پزشكان چهار برابر بیشتر از افراد عادی توانایی تشخیص ملانوما را در این مرحله دارند.
• چه باید كرد: زمانی كه برای چكاپ خودتان به پزشك مراجعه می‌كنید، از او بخواهید تمام خال‌های غیرعادی شما را بررسی كند. هیچ دستورالعمل استانداردی درباره اینكه شما هرچند وقت یك‌بار باید آزمایش پوست انجام دهید وجود ندارد، ولی اگر طبق تشخیص متخصص پوست احتمال خطر در شما زیاد است، باید سالی یك‌بار این آزمایش را انجام دهید. این نكته را هم به خاطر بسپارید كه تمام سرطان‌های پوست لزوما ملانوما نیستند و اگر در هر صورت روی پوست‌تان لكه یا خال مشكوكی ظاهر شد، حتما به پزشك مراجعه كنید.در آمریكا سرطان پوست جزو شایع‌ترین سرطان‌ها به شمار می‌رود و میزان مرگ و میر نوعی از آن به نام ملانوما در دهه‌های اخیر تا 50 درصد در میان زنان زیر 39 سال بالا رفته است. در برابر این سرطان همه آسیب‌پذیرند؛ حتی اگر نشانه شناخته‌شده‌ای مثل پوست روشن، سابقه خانوادگی یا آفتاب‌سوختگی را نداشته باشند. محققان عوامل متعددی را نام می‌برند كه می‌‌تواند احتمال بروز سرطان پوست را افزایش دهد. برای محافظت از خودتان این عوامل خطر را بشناسید و برای پیشگیری از این سرطان اقدام كنید.

2.خیلی كم آفتاب می‌گیرید

دكتر ماریان بیرویك، پروفسور دانشگاه نیومكزیكو، می‌گوید: «آفتاب كم می‌تواند خطر سرطان را در شما افزایش دهد، حتی خیلی بیشتر از یك كشاورز یا كارگر ساختمان كه هر روز در معرض نور خورشید است.» دكتر بیرویك ادامه می‌دهد: «پوست قادر نیست خود را با شرایط متغیر وفق دهد، یعنی اگر شما تا به حال فقط از آفتاب كم‌رمق زمستانی بهره برده‌اید، پوست‌تان دیگر مكانیسمی برای محافظت از آفتاب تند ندارد و یك آفتاب سوختگی جزیی یا برنزه كردن پوست در آفتاب ملایم هم می‌تواند آسیب‌رسان باشد.»
• چه باید كرد: در امنیت از آفتاب لذت ببرید! زمانی كه در معرض آفتاب هستید، از ضدآفتاب با SPF حداقل 15 استفاده كنید. كلاه لبه پهن روی سرتان بگذارید و لباس آستین بلند بپوشید. از سالن‌های سولاریوم دوری كنید. نور فرا بنفش مصنوعی ضمن اینكه به پوست آسیب می‌رساند و شما را در معرض سرطان قرار می‌دهد، باعث می‌شود پوست نتواند در برابر آفتاب واقعی نیز از خود محافظت كند.

3.پوستی تیره دارید

هرچند در بین مردم این‌طور جا افتاده است كه پوست‌های روشن خیلی بیشتر از دیگران در خطر سرطان هستند و افراد دارای پوست تیره یا سیاه‌پوست‌ها معمولا كمتر سرطان می‌گیرند ولی وقتی بیماری به سراغ‌تان آمد و دیر تشخیص داده شد، معمولا دیگر كاری از دست كسی ساخته نیست. دكتر گلاستر، پروفسور دانشگاه سینسیناتی، معتقد است: «به خاطر همین باور غلط بسیاری از كسانی كه پوست‌شان آسیب دیده، زمانی مراجعه می‌كنند كه بیماری‌شان در مراحل پیشرفته قرار گرفته است.»
• چه باید كرد: در بین افراد با پوست‌های تیره اغلب ملانوما جایی ظاهر می‌شود كه كمتر در معرض آفتاب بوده است. توصیه دكتر گلاستر به صاحبان پوست‌های تیره این است: «از ضدآفتاب غفلت نكنند و هرگاه بین انگشتان پا، كف دست و پا و زیر ناخن‌های‌شان خال یا رگه‌های تیره تازه‌ای مشاهده كردند حتما به پزشك‌شان مراجعه كنند.»

4.اهل خودآزمایی نیستید

كمتر از نیمی از انسان‌ها به بروز خال‌های مشكوك اهمیت می‌دهند و همیشه پوست‌شان را بررسی می‌كنند، در حالی كه تنها یك بررسی چند لحظه‌ای می‌تواند جان‌شان را نجات دهد. تحقیقات نشان می‌دهد احتمال ابتلا به ملانومای كشنده در بین كسانی كه مرتب پوست‌شان را چك می‌كنند تا 34 درصد پایین می‌آید.
• چه باید كرد: با یك آینه دستی جاهایی از بدن را كه احتمال بروز خال یا لكه در آن بیشتر است، نگاه كنید. می‌توانید برای ساده‌تر شدن كار از یك آینه تمام قد هم كمك بگیرید. آینه را در جایی كه لباس‌تان را عوض می‌كنید، قرار دهید. در خانم‌ها 20درصد از سرطان‌های پوست از پشت پا شروع می‌شود، پس این ناحیه از بدن‌تان را خوب بررسی كنید. اگر جزو افراد پرخطر محسوب می‌شوید، هر ماه یك آزمایش از سر تا پا انجام دهید و سعی كنید این كار را به‌صورت یك عادت درآورید.

5.هر روز صبح ضدآفتاب می‌زنید

با اینكه ضدآفتاب خیلی چیز خوبی است اما خانم‌هایی كه مقدار زیادی ضدآفتاب به پوست‌شان می‌مالند و كل روز را حمام آفتاب می‌گیرند، 39 درصد بیش از سایرین در معرض پرتوهای مضر خورشید هستند و حتی ممكن است بیشتر از كسانی كه از ضدآفتاب استفاده نمی‌كنند، آسیب ببینند. به همین دلیل است كه بعضی از تحقیقات درباره ضدآفتاب‌ها آنها را در زمره عوامل پرخطر در بروز ملانوما قرار می‌دهد. محققان می‌گویند: «ضد آفتاب شاید جلوی آفتاب سوختگی را بگیرد ولی قادر به محافظت از پوست در برابر طیف كامل پرتوهای فرا بنفش و اشعه‌های زیان‌آور نیست.»
• چه باید كرد: نیم ساعت پیش از بیرون رفتن ضدآفتاب بمالید و هر دو ساعت آن را تجدید كنید. با 1 اونس (حدود 2 قاشق غذاخوری) ضدآفتاب می‌توانید كل پوست‌تان را ایمن کنید و سعی كنید بیش از حد در آفتاب نمانید.

6.رژیم غذایی مناسبی ندارید

همین غذایی كه می‌خورید می‌تواند به تنهایی احتمال سرطان را كم یا زیاد كند. محققان پی برده‌اند افرادی كه بیشتر از غذاهایی مثل گوشت قرمز، محصولات فرآوری‌شده، لبنیات پرچرب و نوشیدنی‌های شیرین استفاده می‌كنند خطر ابتلا به سرطان در آ‌نها 83 درصد بیشتر است و كسانی كه در رژیم غذایی‌شان میوه، سبزیجات، غلات سبوس‌دار، ماهی و لبنیات كم چرب می‌گنجانند، با 54 درصد كاهش احتمال سرطان مواجه می‌شوند.
• چه باید كرد: از همان الگوی غذایی پیروی كنید كه برای بیماری‌های قلبی و دیابت توصیه می‌شود؛ یعنی مصرف گوشت قرمز و پرچرب و غذاهای بسته‌بندی‌شده را كم كنید و در عوض بیشتر غذاهای تازه و گوشت مرغ و ماهی بخورید. غلات كامل و لبنیات كم‌چرب را هم فراموش نكنید. محققان مصرف ویتامین D را هم توصیه می‌كنند چون می‌تواند از بروز تومورهای بدخیم جلوگیری كند و امید به زندگی را در بیماران مبتلا به ملانوما افزایش دهد.

7.اهل ویزیت‌های مکرر نیستید

اگر با مورد غیرطبیعی در پوست‌تان مواجه شدید، درنگ نكنید. حتی اگر شما تماس بگیرید و درخواست یك ویزیت فوری از یك متخصص پوست داشته باشید، باز هم ممكن است زودتر از یكی دو ماه آینده به شما وقت ندهند، در حالی كه یك زخم یا آسیب مشكوك باید فورا ارزیابی شود. اگر خدای نكرده به ملانوما مبتلا شده باشید، تاخیر در درمان می‌تواند به بالا رفتن هزینه درمان و كاهش شانس بهبودی منجر شود.
• چه باید كرد: اگر نمی‌توانید دسترسی فوری به یك متخصص پوست داشته باشید، از پزشك خانوادگی‌تان بخواهید مداخله كند و از یك متخصص برای‌تان خارج از نوبت وقت بگیرد. برای اطمینان بیشتر از كیفیت درمان درخواست نمونه‌برداری از پوست داشته باشید زیرا مطالعات اخیر نشان می‌دهد بیش از نیمی از موارد جراحی تنها به این دلیل لغو شده كه تومور خطرناك نبوده است.
منبع:http://salamatiran.com

شایعه سرطان‌زایی بعضی میوه‌ها صحت دارد؟

برخی می‌گویند میوه‌هایی مانند خربزه و توت‌فرنگی و حتی خیار به دلیل استعمال كودهای نیتراته، سرطان‌زا هستند؛ در حالی كه این خوراكی‌ها از منابع آنتی‌اكسیدانی به حساب می‌آیند.
نمی‌توان این مساله را صرفا به نیترات ربط داد، چرا که سایر عوامل از جمله مصرف میزان بالای برخی از آفت‌کش‌ها و عدم رعایت زمان مناسب مصرف قبل از برداشت در محصول‌هایی که تازه‌خوری آنها بیشتر معمول است نیز مطرح بوده و در توصیه‌های فنی منع مصرف از سوی کارشناسان موثرند. البته کودهای ازته از جمله اوره، جزو کودهای اصلی بوده و رشد میوه‌ها و سبزی و صیفی‌جات نیاز به مصرف چنین کودهایی دارند، به شرط اینکه در حد مورد نیاز گیاه مورد استفاده قرار گیرند.
اینکه نیترات تاثیر زیانباری بر تغذیه انسان دارد، قابل‌انکار نیست. کاربرد آن در صنایع غذایی معمولا جهت ماندگاری مواد غذایی به مدت طولانی است و کاربرد متفاوتی از آثار آن در کشاورزی وجود دارد. در اثر تداوم مصرف سبزی‌های محتوی نیترات زیاد، داخل سیستم گوارشی نیتروزآمین تولید می‌شود که یک ماده سرطان‌زاست و حتی باعث مسمومیت مصرف‌کنندگانی می‌شود که از این گیاهان تغذیه می‌کنند. نیترات اغلب در قسمت‌های مسن گیاه که فعالیت آنزیم کاهش‌دهنده آن کمتر است، تجمع می‌یابد. برای مثال در کلم‌برگ، نیترات در برگ‌های پیر و بالغ خارجی تجمع یافته و مقدار آن در قسمت‌های جوان کمتر است. نور و دما نیز در میزان تجمع نیترات نقش دارند. بنابراین زمان برداشت سبزی‌ها در میزان نیترات آنها اثر قابل توجهی دارد.
در كشاورزی برای كاهش آثار نامطلوب ناشی از مصرف كودهای ازته كه موجب تجمع نیترات در برخی از سبزی‌ها ومیوه‌ها می‌شوند، نسبت به اصلاح و تغییر روش استعمال كود اقدام شده است. علاوه بر اینها، در كشاورزی ارگانیك، محصول‌ كشاورزی را بدون مصرف كود و سم تولید می‌كنند كه در برخی كشورها آغاز شده و در كشور ما نیز در حال توسعه است. اما حمایت هر چه بیشتر مسوولان را می‌طلبد تا به این ترتیب یك شفادهنده به بلا تبدیل نشود.
منبع:www.salamat.com

در آمار‌های مختلفی که در ایران و دنیا در زمینه سرطان و مشکلات جنسی گرفته شده، نتایج مختلفی به دست آمده است. بعضی از این نتایج نشان می‌دهد که بین 20 تا 90 درصد کسانی که دچار سرطان می‌شوند، از مشکلات جنسی نیز رنج می‌برند.
همان‌طور که می‌دانید بیماری سرطان جزو بیماری‌های مزمنی است که هم سبب تحلیل قوای بدنی فرد می‌شود و هم باعث کاهش توانایی در فعالیت‌های روزمره شده و سبب به وجود آمدن برخی مشکلات جنسی می‌شود. ضمن اینکه فرد ممکن است به دلیل بیماری‌ای که دارد مبتلا به افسردگی شود و خود افسردگی نیز سبب بروز اختلالاتی در روابط زناشویی و جنسی ‌شود. حال در برخی از افراد ممکن است افسردگی و در بعضی دیگر، درمان افسردگی و داروهای مربوط به آن، ایجاد مشکل کند.
سرطان‌ها، هم خودشان و هم درمان‌هایی که برای‌شان انجام می‌شود (مانند شیمی‌درمانی و رادیوتراپی) مشکلاتی را در زمینه مسایل جنسی ایجاد می‌کنند. از جمله سرطان‌هایی که دستگاه تناسلی را درگیر می‌کنند سرطان رحم، مهبل، تخمدان‌ها، بیضه و پروستات هستند که به صورت مستقیم اعضای جنسی را تحت تاثیر قرار می‌دهند اما بعضی سرطان‌ها هم هستند که بافت‌های دیگر بدن را مبتلا می‌کنند. البته ممکن است درمان و عوارض جسمی ناشی از آنها مستقیما اعضای جنسی را تحت تاثیر قرار ندهند اما مشکلاتی را در زندگی زناشویی و در مسایل جنسی فرد ایجاد می‌کنند.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که در گذشته به کیفیت زندگی و مسایل جنسی بیماران بهایی داده نمی‌شد حال آنکه که خیلی از افراد فکر می‌کنند داشتن زندگی جنسی، یعنی اینکه بقا دارند و احساس می‌کنند اگر فعالیت جنسی داشته باشند، بقای زندگی‌شان برقرار است، ولی اگر فعالیت جنسی نداشته باشند یعنی دیگر بقا نخواهند داشت. این مساله ممکن است روی عزت نفس و تصورشان از خودشان تاثیر داشته باشد.
میزان وقوع سرطان، وسعت‌ و مدت زمانی که فرد دچار این مساله می‌شود، می‌تواند در اختلال عملکرد جنسی فرد تاثیر داشته باشد. از آنجا که زندگی جنسی هر فردی مختص به خودش است، یک زوج ممکن است میزان فعالیت جنسی خاصی را طبیعی و زوج دیگر همان میزان فعالیت جنسی را غیرطبیعی بداند. توصیه روان‌پزشکان به بیماران مبتلا به سرطان این است که ضمن درمان بیماری‌شان حتما تحت خدمات روان‌پزشکی جنسی نیز قرار بگیرند تا کمتر از مشکلات حاصل از آن رنج ببرند.
خیلی از افراد به سرطان مبتلا می‌شوند ولی ممکن است بتوانند به راحتی با این مشکل کنار بیایند، تا جایی که این بیماری روی عملکرد جنسی آنها تاثیر چندانی نگذارد اما در بعضی دیگر هم ممکن است عملکرد جنسی را دچار اشکال کند. یکی از مسایلی که باید به آن توجه کنیم فرآیند سرطان و درمان آن است. علایمی مانند ضعف، درد،‌ تهوع و ریزش مو که سبب می‌شود فرد احساس کند جذاب نیست و همه و همه سبب می‌شوند که زندگی زناشویی و عملکرد جنسی بیمار دچار اشکال شود.

وقتی سرطان در سنین باروری می‌آید

بحث دیگری که کمتر به آن توجه می‌شود افرادی هستند که در سنین باروری قرار دارند و به خاطر مساله سرطان، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی ممکن است نازا شوند و و بارداری‌شان دچار اشکال شود که به این دسته از افراد هم باید توجه ویژه‌ای شود. همان‌طور که می‌دانید در کشور ما ناباروری‌ خود به تنهایی استرس زیادی را برای زوجین ایجاد می‌کند. حال اگر فرد، مبتلا به سرطان هم بشود و احتمالا اندام‌های جنسی را هم از دست بدهد، زندگی جنسی‌اش به صورت مستقیم مجددا تحت تاثیر قرار می‌گیرد و به استرس ناباروری اولیه اضافه می‌شود. بنابراین دو مشکل در اینجا پیش می‌آید که هر دوی آنها می‌توانند مشکلات و مسایلی را برای فرد ایجاد کنند. بهتر این است که دوستان درمانگر ضمن درمان سرطان و بررسی سیستم‌ها، کارکرد جنسی بیماران را هم بررسی کنند. مساله دیگری که باید به طور عام به آن توجه کنیم این است که ممکن است افرادی که دچار مشکلات جنسی هستند قبل از سرطان هم عملکرد جنسی خوبی نداشته باشند. طبیعی است که با ابتلا به سرطان مشکل دیگری به مشکل‌شان اضافه می‌شود و عملکرد جنسی را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌دهد. یک باور غلط هم که در برخی از زوجین وجود دارد این است که گمان می‌کنند داروهای شیمیایی حاصل از شیمی درمانی در ترشحات زنان یا منی مردان وارد شده و در نتیجه برقراری رابطه جنسی بدون کاندوم خطرناک خواهد بود حال آنکه متخصصان سرطان شناسی این باور را رد می‌کنند و معتقدند هیچ ماده مضری حاصل از شیمی درمانی در ترشحات بیماران وجود ندارد تا سبب آسیب رسیدن به همسر فرد بیمار شود با این حال استفاده از کاندوم ضمن اینکه از بسیاری از بیماری‌های جنسی پیشگیری می‌کند، اضطراب حاصل از بارداری را نیز کاهش می‌دهد که خود در بهبود رابطه موثر خواهد بود.

وقتی سرطان در زنان یائسه اتفاق می‌افتد

از نظر فرهنگی هم در کشور ما و هم در غرب میل جنسی بعضی از خانم‌ها پس از یائسگی به دو دلیل افزایش می‌یابد. یکی اینکه محیط امنی در خانه ایجاد شده، فرزندان ازدواج کرده‌اند و زوجین استرس کمتری دارند که ممکن است سبب افزایش میل جنسی شود. دوم اینکه خطر بارداری ناخواسته نیز وجود ندارد. اگر این افراد هم دچار سرطان اندام‌های جنسی یا دیگر اندام‌ها شوند در آنها نیز این مشکلات وجود دارد. این مساله می‌تواند استرس‌های روانی، عاطفی و روحی را هم برای بیمار مبتلا به سرطان و هم برای خانواده وی ایجاد کند. طبیعی است که وقتی یکی از زوجین مبتلا به سرطان و عواقب ناشی از آن می‌شود، همسرش نیز ممکن است به دلیل این عواقب دچار مشکل شود.
یک نکته که به نظرم کمتر به آن توجه می‌شود این است که پزشکانی که به درمان بیماران سرطانی می پردازند در تمام دنیا به وجه جنسی این بیماران کمتر توجه می‌کنند، یعنی وقتی بیماری به یک متخصص رادیوتراپیست یا انکولوژی مراجعه می‌کند سوالاتی در مورد مسایل جنسی از او پرسیده نمی‌شود یا ممکن است توجه ویژه‌ای به آن نشود، در صورتی که ما می‌دانیم این مسایل هم کیفیت زندگی و هم روابط با همسر بیمار سرطانی را تحت‌ تاثیر قرار می‌دهد و سیستم زندگی آنها را دچار تغییر می‌کند.
منبع:www.salamat.com