نقد یک کارشناس عکاسی بر مجموعه «عکس صبا»
کیهان ولی زاده کارشناس عکاسی و کارشناس ارشد پژوهش هنر در یادداشتی با عنوان «ناهمگونی» به ارزیابی نمایش و فروش آثار عکاسان معاصر ایران در مجموعه «عکس صبا» پرداخت.
ولی زاده در این یادداشت نوشته است:« امسال شاهد برپایی اکسپوهای متنوعی از سوی بخش های دولتی و خصوصی بودیم که یکی از این اکسپوها مربوط به موسسه فرهنگی هنری صبا می شود که رویکردی نامشخص داشته است.
فراخوان «عکس صبا» با عنوان اولین نمایشگاه و فروش عکس صبا با تبلیغی غیر واقعی آغاز بکار کرد، چرا که پیش تر اولین نمایشگاه و اکسپوی ملی عکس توسط همین موسسه برگزارشده بود و حالا چه اصراری هست که اولین باشد مسئله مهمی نیست.
بدنبال این تجربه ناموفق و حواشی بسیاری که با خود بهمراه داشت ،مسولان موسسه این بار جهت جلب اعتماد مجدد هنرمندان عکاس متوسل به افرادی خارج از کادر اداری یا همان بخش خصوصی شدند. نظر برخی عکاسان را بخود جلب کردند و با این وجود حدود هفت هزار قطعه عکس به این اکسپو ارسال شد که ۵۰۰ قطعه عکس از ۶۸ هنرمند در نهایت مورد پسند شاخصه های زیبایی شناسانه هیات داوران قرار گرفتند.
بدون تعارف و مبالغه باید اقرار کرد نمایشگاه از سطح بسیار خوبی برخوردار است و آثار به نحوی حرفه ای ارائه داده شده است. در میان آثار حضور چهره های شاخص هم به چشم می خورند. همچنین لابه لای آثار مجموعه هایی از هنرمندانی یافت می شود که در آن سوی مرزها در بازارهای هنری و حراجی ها خوشنام هستند یا به نوعی بازارشان رونق دارد.
قیمت گذاری بر آثار نیز چندان غیر منطقی نیست و حس می شود هنرمندان به جهت فروش آثار با توجه به اوضاع اقتصادی هنر فیتیله قیمت ها را کمی پایین کشیده اند.»
ولی زاده در ادامه این نوشته آورده است:« با این وجود، با گذشت یک ماه از زمان برگزاری تنها سه قطعه عکس کوچک فروش رفته است. با فرض اینکه خریداران از دوستان و اقوام هم نبوده اند، ذهن مخاطبان را با این سوال مواجهه می کند: چرا؟
آیا ظرف و مظروف با هم همگن هستند؟ به بیان روشن و صریح تر موسسه صبا جایگاه مناسبی برای برگزاری این نمایشگاه و اکسپوی عکس بوده است؟
پر واضح ، رونق و اعتبار گالری تنها به موقعیت مکانی و ابعاد آن نیست بلکه آنچه مهم است تعامل با مخاطبان و حضور مجموعه داران و... است.
گالری های موسسه فرهنگی هنری صبا معمولا فضای مناسبی در اختیار مراکز دولتی و نهادها قرار می دهند تا به معرفی آثارشان بپردازند یا به مناسبت خاصی مجموعه ای از آثاری که چندین بار به نمایش درآمده است را به نمایش بگذارد،اما چه انگیزه ای برگزاری این اکسپو را توجیه می کند مشخص نیست ولی می توان دو حالت را پیشنهاد داد: از نظر زمانی این اکسپو با اکسپوی پر سرو صدای بخش خصوصی متقارن بود که شاید بتوان گفت این در تقابل با بخش خصوصی بوده است؟ و احتمال دیگر این است که ممکن است برای جلب نظر جماعت عکاس و حضور مخاطب به فضای گالری ها و همچنین خالی نبودن عریضه بوده باشد که در هر صورت، هنرمند قربانی این ناهمگونی است.»