چه زمانی باید نگران سردردتان بشوید و فورا
به بیمارستان مراجعه کنید؟
بیماران برخوردهای متفاوتی با سردرد دارند، گاهی آنقدر نگران یک سردرد ساده میشوند که انواع روشهای تشخیصی غیرضروری را درخواست میکنند و گاهی سردردی را که باید جدی بگیرند، تنها با خوردن مسکن و بدون مراجعه به پزشک ساکت میکنند.
البته حجم مطالب در مورد سردرد بسیار زیاد است و به تنهایی محتاج نوشتن چندین و چند پست مفصل است. اما من سعی میکنم، که مطالب را خیلی خلاصه و ساده مطرح کرنم
سردرد یکی از شابعترین انواع درد است و انواع مختلفی دارد:
- سردردهای اولیه: شامل سردرد استرسی، میگرن و سردرد خوشهای
- سردردهای ثانویه: وقتی رخ میدهند که چیزی ساختمانهای آناتومیک مغز و گردن را تحت تأثیر قرار بدهد. مثل تومور، خونریزی مغزی، مننژیت (التهاب پردههای احاطهکننده مغز) و آنسفالیت.
- سردردهای ناشی از التهاب اعصاب سر و گردن که به آنها نورالژی neuralgia گفته میشود.
سردردهای تنشی: شایعترین نوع سردردهای اولیه هستند و در زنان شایعتر از مردان هستند. علت آنها ناشناخته است و تصور میرود که ناشی از انقباض عضلات احاطهکننده جمجمه باشند. این نوع سردرد، معمولا به دنبال استرس فیزیکی یا احساسی رخ میدهد. معمولا بیماران آن را به صورت سفتی همراه با درد در پشت گردن و سر توصیف میکنند. این نوع سردرد از لحاظ شدت، معمولا ملایم است، دو طرفه است و با تهوع و حساسیت به نور همراه نیست و معمولا عملکرد بیمار را مختل نمیکنند.
میگرن: دومین دلیل شایع سردرد اولیه است، این نوع سردرد هم در زنان شایعتر از مردان است. میگرن یکطرفه است و با تهوع و استفراغ و حساسیت به نور همراه است.
سردردهای خوشهای: یا Cluster نادر هستند و در مردان بیش از زنان رخ میدهند. تصور میرود که توارث ژنتیکی داشته باشد. تغییر طرح خواب و بعضی از داروها میتوانند این نوع سردرد را برانگیزانند. علایم سردرد خوشهای شامل، درد یکطرفه در سر و صورت است که خیلی تیز احساس میشود و مدت زمان کوتاهی دارد. درد خیلی بیمار را به عذاب میاندازد و ممکن است با آبریزش از بینی هم همراه باشد.
سردردهای ثانویه: بعد از آسیب (تروما) سرو گردن و مشکلات عروق خونی (مثل پارگی آنوریسم)، یا مشکلات غیرعروقی، داروها، عفونت یا اختلالات روانپزشکی رخ میدهند.
بر اساس ماهیت و علت سردرد، درمان های متفاوتی برای سردرد تجویز میشود:
سردردهای تنشی را میتوان با موفقیت با استفاده از درمانهای دارویی مثل آسپرین، ایبوپروفن، استامینوفن یا ناپروکسن درمان کرد. در کنار آن میتوان از ماساژ، روشهای مدیریت استرس و روش بازخورد زیستی برای درمان استفاده کرد.
سردردهای میگرونی ملایم را میتوان با داروهای دسته NSAID یا مسکنهای ضدالتهابی غیراستروئیدی درمان کرد، داروهایی مثل ایبوپروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک، پیروکسیکام، مفنامیک اسید و …
داروی انتخابی در مورد میگرن، داروهای دسته تریپتان شامل Imitrex, Maxalt, Amerge, Zomig, Axert, Frova, Relpax و Treximet هستند. البته ارگوتها، داورهای ضد تهوع و دروهای مخدر را هم میتوان مد نظر داشت.
سردردهای خوشهای با استنشاق اکسپژن با غلظت بالا، تزریق داروهای تریپتان، تزریق لیدوکایین، ارگوتامین و کافئین درمان میشوند. از داروهای پیشگیریکنندهای مثل مسدودکنندههای کانال کلسیم، پردنیزولون، لیتیوم و اسید والپروئیک هم میتوان استفاده کرد.
اما زمانی که شما با سردردی مواجه شدید که هیچ شباهتی با سردردهای قبلیتان ندارد و بتوانید از آن با عنوان بدترین سردرد دوره زندگیتان یاد کنید، باید آن را جدی بگیرید، خصوصا اگر متوجه شدید این سردرد با فعالیت فیزیکی شدیدتر هم میشود.
بنابراین اگر سردرد شما یا عضو خانوادهتان این حالت را داشت یا همراه تهوع و استفراغ شدید، تب، سفتی گردن یا تشنج بود، یا به دنبال ضربه به سر به وقوع پیوسته یا با تغییراتی در دید، صحبت کردن یا اختلال رفتاری همراه است و یا توأم با ضعف شدید و ناتوانی است، آن را جدی بگیرید.
در این حالات بهتر است به بیمارستان مراجعه کنید تا مورد بررسی بیشتر قرار بگیرید.