تعریف:
رشد سرطانی در انتهای تحتانی سرویکس را سرطان سرویکس گویند.
سن: بیشترین شیوع بین 65 - 45سالگی است.
نحوه زندگی: تماس جنسی در سنین پایین بدون استفاده از کاندوم، تعدد افراد در ارتباطات جنسی بدون استفاده از کاندوم و سیگار از عوامل خطر می باشند.
ژنتیک: عامل قابل توجهی به شمار نمی آید.
سرطان سرویکس یکی از شایعترین سرطان ها است که خانم ها به آن مبتلا می شوند. این سرطان یکی از انواع سرطانی است که می توان با غربال سازی عادی از آن جلوگیری نمود. سرطان سرویکس معمولاً به کندی رشد می نماید. در مرحله ی قبل از سرطانی شدن، سلولهای سرویکس به تدریج از شکل خفیف غیر طبیعی به شکل شدید غیر طبیعی بودن تغییر می یابند که به این حالت دیسپلازی گویند. این تغییرات توسط آزمایش اسمیر سرویکس می تواند مشخص گردد و امکان درمان را قبل از سرطانی شدن به فرد می دهد.
علل بیماری
علت سرطان سرویکس نامشخص است، اما گواهی دال بر این فرضیه وجود دارد که تغییرات سلولی در سرویکس با بعضی انواع پاپیلوما و ویروس انسانی (HPV) مربتط می باشد. این ویروس در اثر مقاربت بدون استفاده از پوشش کاندوم منتقل می شود و خطر ابتلا به سرطان سرویکس را افزایش می دهد و این در صورتی است که فرد در سنین مقاربت پایین بدون استفاده از کاندوم داشته باشد یا با افراد مختلف بدون پوشش کاندوم مقاربت نماید. سیگار نیز عاملی خطری برای ابتلا به سرطان سرویکس است. خانم هایی که ایمنی آنها کاهش یافته یا داروهای ایمونوساپرسانت (تضعیف کننده ایمنی) Immunosuppressant استفاده می کنند در معرض خطر ابتلا به این سرطان می باشند.
علائم بیماری
سرطان سرویکس همیشه با ایجاد علائم همراه نیست. به هر حال در بعضی خانمها ممکن است خونریزی غیر طبیعی واژینال، به خصوص پس از مقاربت جنسی وجود داشته باشد. از آنجایی که سرطان پیشرونده است، علائم بعدی عبارتند از:
* ترشحات آبکی، خون آلود شدید و بد بو از واژن.
* درد لگن.
* درد به هنگام مقاربت
در صورت عدم درمان، سرطان سرویکس ممکن است به رحم منتشر شده و سپس غدد لنفاوی لگن را مبتلا سازد. سرانجام، سرطان ممکن است به بخشهای دیگر بدن نظیر کبد و ریه دست اندازی نماید.
تشخیص بیماری
در صورتی که پزشک، مشکوک به وجود سرطان سرویکس در فردی گردد، آزمایش اسمیر انجام خواهد داد. اگر این آزمایش وجود سلولهای غیر طبیعی را نشان داد، پزشک کلپوسکوپی انجام خواهد داد که در این اقدام سرویکس از طریق دوربینی که قدرت بزرگنمایی دارد بررسی شده و نواحی غیر طبیعی کنترل می گردند. نمونه ای از بافت سرویکس در طی این اقدام برداشته شده و جهت آزمایشات میکروسکوپی برای یافتن سلول سرطانی فرستاده می شود. درصورت تشخیص سرطان سرویکس، آزمایشات تکمیلی برای بررسی وجود متاستاز به سایر قسمتها انجام می شوند. این آزمایشات شامل رادیوگرافی قفسه ی سینه یا MRI از قفسه ی سینه برای بررسی ریه ها و آزمایشات خون و CT اسکن شکم به منظور ارزیابی عملکرد کبد خواهد بود.
درمان بیماری
درمان بیماری به مرحله ی بیماری و پیشامدهای خاص آن بستگی دارد. در صورتی که سرطان محدود به سرویکس باشد و فرد قصد بچه دار شدن داشته باشد، ممکن است فقط نواحی مبتلا برداشته شوند. اما اغلب در طی یک عمل هیسترکتومی، سرویکس و رحم برداشته خواهند شد. در صورت گسترش بیماری به رحم، ممکن است برداشتن رحم به همراه لوله های رحم، تخمدانها، قسمت فوقانی واژن و غده های لنفاوی نزدیک به آن قسمت ضرورت داشته باشد. درصورتی که خانمی در سنین قبل از یائسگی باشد ممکن است تخمدانها برداشته نشوند. زیرا تخمدانها عمل تولید هورمونهای جنسی را به عهده دارند و برداشتن آنها موجب یائسگی زودرس می گردد. در صورتیکه سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته باشد، رادیوتراپی و گاهی شیمی درمانی نیاز است.
منبع: ویلیامز.
منبع: نشریه پیام پزشک، شماره 57.
منبع: نشریه پیام پزشک، شماره 57