ازسال 1991 میلادی، گمانه زنی ها در مورد آینده تاریخ شکل دیگری به خود گرفت، در این میان هر کس نظری می داد و فرضیه ای مطرح می کرد.گروهی نظام تک قطبی را تنها گزینه ممکن به حساب می آوردند و گروه دیگر ظهور قدرت های جدید را پیش بینی می کردند.
در آن روزها، هیچ کس حتی به تروریست سازمانی هم فکر نمی کرد.ایالات متحده آمریکا شادو سرخوش، از سرکوب صدام و سرمست از عرض اندام خود در یوگوسلاوی بود.چندی بعد، واقعه ای در برابر چشم تمامی جهانیان به وقوع پیوست.بزرگترین عملیاتی تروریستی تاریخ در 11 سپتامبر 2001 در نیویورک، که نمادهای دوگانه قدرت تجاری آمریکاست را درهم شکست.خطر بازگشته بود، با جسمی ضعیف ولی هراسی عظیم.این بار اهریمن دیدنی نبود ولی همه جا بود، از متروی انگلستان گرفته تا ژاپن، همه در شوک حملات فرورفته بودند که موج بعدی از راه رسید.سیاه زخم!کم کم واژه ای جدید بحث برنامه های تحلیل خبری شد، کابوسی به نام Bioterrorism.
واژه «بایوتروریزم»یا به بیان خودمان بیوتروریسم، از دو بخش تشکیل شده، بیو به معنای زنده و هر چه در ارتباط با زندگانی است و تروریسم که نیازی به توضیح ندارد.اجازه دهید تعریف این ترکیب هولناک را از کارشناسان سازمان بهداشت جهانی (WHO) Word Health Organization جویا گردیم کلمه بیوتروریسم را در وبسایت رسمی خود این گونه تعریف می کنند:«هر گونه استفاده از مواد بیولوژیکال در پدیده تروریست، اعم از باکتریایی، ویروسی و یا سمی در رابطه با انسان، حیوانات و گیاهان».
همانطور که از این تعریف بر می آید با طیف گسترده ای از تهدیدات در برابر خیل عظیمی از اهداف مواجه هستیم.اگر می خواهید در زمان خطر، به خود و خانواده تان کمک کنید، اگر می خواهید بیشتر بدانید و چنانچه خیلی احساس امنیت و راحتی می کنید با ما همراه شوید.
تاریخچه استفاده از عوامل میکروبی در جنگ به سال ها قبل باز می گردد، زمانی که اجساد گندیده را با منجنیق به درون مواضع دشمن پرتاب می کردند.در جنگ جهانی اول با استفاده صنعتی از سلاح های میکروبی، نقص های آنها برای استفاده در خطوط مقدم مشخص گشت:باد مخالف کمی ناراحت کننده بود زیرا میکروب ها را به سمت مواضع خودی می فرستاد!
ولی برای یک تروریست چنین وسیله ای بسیار رویایی و ایده آل به نظر می رسد، آنها برای جان خود چندان ارزشی قائل نیستند و این رویا که یک اپیدمی بزرگ را ایجاد کنند، هر شب آنان را نوازش می کند.پس مشکل هم برای استفاده وجود ندارد!
بیوتروریسم امروزه بزرگترین خطری است که از سوی تروریسم جهانی انسان ها را تهدید می کند، شاید بگویید:تروریسم هسته ای بسیار هولناک تر است!اما برای یک ترور هسته ای، به لوازم زیر نیاز خواهد بود:
1-یک کلاهک هسته ای که فناوری تولید آن را تنها چند کشور در انحصار خود دارند و برای امنیت ملی خودشان هم که شده با تمام توان از آنها محافظت می کنند!
2-وسیله ای برای حمل این کلاهک که حداقل چند تن وزن خواهد داشت.(ابعاد کلاهک هسته ای بسیار جلب توجه می کند و از همه بدتر از خود تشعشعاتی ساطع می کند که با هزینه ای پایین در ایست های بازرسی قابل رهگیری است!)
و این درحالی است که با این بمب می توانند بخشی از یک شهر را از بین ببرند(اگر می خواهید یک شهر را با خاک یکسان کنید نیازمند انفجار در ارتفاع یک کیلومتر شهر هستید حالا اگر می توانید موشک قاره پیما، سکوی پرتاب و ...را فراهم آورید شما یک تروریست خوشبخت خواهید بود.)
اما یک گروه تروریستی برای ایجاد یک حمله بیولوژیکال به چه عناصری نیازمند است؟ با یک مثال، مسأله را بیشتر در می یابیم.در دوم اکتبر 2001، یک مرد 63 ساله به دلیل تب، تهوع، و عدم درک عمومی، در اورژانس مرکز طبی فلوریدای جنوبی بستری شد.او درد شدیدی داشت و خواب آلود بود.رگ های گردنش سخت شده بود و علائم عجیب و غریبی داشت.
پس از کشت خون و تصویر برداری از قفسه سینه و بررسی ترشحات ریه ، بیماری سیاه زخم تنفسی تشخیص داده شد!
در روز دوم، بیمار دچار تشنج شد و تنفس مصنوعی آغاز گردید.فشار خون سقوط کرده و بیمار دچار نارسایی کلیه گشت و روز سوم فوت کرد!
بیمار در یک شرکت مطبوعاتی در«پالم بیج کانتی فلوریدا»به عنوان ویراستار تصاویر کار می کرد، دو هفته پیش، او نامه ای را باز کرده بود که همکاران وی آن را مشکوک و حاوی یک پودر دانسته بودند!
شاید به نظر شما این چنین حمله ناجوانمردانه ای نیاز به یک سری امکانات خاص داشته باشد،ولی با کمال تأسف باید گفت «باسیلوس آنتراسیس»که عامل بیماری سیاه زخم (antrax)به حساب می آید یکی از نمونه های آزمایشگاهی است که حتی دانشجویان میکروبیولوژی هم به آن دسترسی دارند!
اگر بخواهیم واقع بین باشیم، وقایع پاییز 2001 ساده ترین و کم خطر ترین نوع بیوتروریسم به حساب می آید.سیاه زخم، از آنجا مورد توجه بیوتروریست ها قرار گرفته که بسیاری از بیماران، وقتی کار از کار گذشته است به مرکز درمانی مراجعه می کنند.ولی اگر روزی تروریست به سمت گونه های مقاوم نسبت به درمان حرکت کند، به راستی چه کاری از ما بر می آید؟
برای نمونه نوعی باکتری جدید سل که طی سال ها مقاوم شده هم اکنون مانند یک کابوس روی تمدن انسان سایه افکنده، مراکز نگهداری بیماران مبتلا به این سل، کاملاً ایزوله و جدا از محیط شهری است.حال اگر نیروهای شیطان بتوانند مثلاً از طریق یک پزشک که خانواده اش به گروگان گرفته شده تنها به اندازه یک سر سوزن «مایکروباکتریوم»مقاوم به درمان دست آورند و آن را کشت دهند، این بیماری فراگیر خواهد شد.حتی تفکر همه گیری دوباره سل نیز تن آدمی را به لرزه می اندازد، تسترهای عطر و لوازم آرایشی و بهداشتی، روزنامه ها، مترو و از همه بدتر سیستم تهویه هوای ادارات، در دسترس ترین و در عین حال بهترین محل برای پخش کردن این باکتری است.
حمله با استفاده از باکتری های بیماری زا را فراموش کنید، همه احتمالات مطرح شده تا اینجا در مقابل این طرح هیچ هستند!گروه های تروریست با سرمایه ای بالغ بر 15 الی 20 میلیون دلار در هر گوشه ای از دنیا که بخواهند می توانند مرگبار ترین آزمایشگاه تاریخ را بنا کنند، آنها لوازم خود را از بازار سیاه نخواهند خرید و واسطه های نظامی هم بی تأثیرند.آنها از اینترنت خرید خواهند کرد، کاملاً قانونی و تحت نظارت.برای کسب دانش فنی لازم نیست کسی را گروگان بگیرند و یا بخرند، در کنفرانس های علمی شرکت خواهند کرد و در مجامع پزشکی عضو خواهند شد، آنها تنها یک گروه 7 تا 10 نفری نیاز دارند که از این میان چنانچه تنها یک نفربداند که می خواهد چه کند و به نوعی خودی باشد، می تواند کل گروه را تحت رهبری خود درآورد.امروزه مهندسی های ژنتیک و بیوتکنولوژی، تمامی شاخه های زیست شناسی را دچار دگرگونی کرده اند، میوه های درشت و خوش رنگ، نفتی که شیرین شده از چاه خارج می گردد و مزارعی که از جلبک سوخت تولید می کنند.با این حساب باکتری خاصی که هیچ آنتی بیوتیک شناخته شده ای بر آن کارگر نیست هم چندان دور از انتظار نمی نماید!
شاید باور نکنید ولی بسیاری از منابع غیر رسمی و بحث های محفلی هست که تأکید بر دست ساز بودن HIV دارد، یک اشتباه در آزمون های بالینی باعث باز شدن پای این ویروس هولناک به مجامع پزشکی گشت.فراموش نکنید ما اینجا در مورد آزمایشگاه های نظامی که بسیار محتاط هستند حرف نمی زنیم.آزمایشگاه مورد بحث ما ساخته شده است تا این نشت، تا این خطا، تا این آلودگی را پخش کند!
تصور کنید روزی را که HIV از طریق تنفس منتقل گردد و«هاری»توانایی انتقال از هوا را داشته باشد.«ویبریون کلرایی»را در نظر بگیرید که نسبت به کلر باقیمانده مقاوم است، این یعنی وبا در لوله های آب شهری!
یک استادیوم ورزشی را در نظر بگیرید که در خوشحالی پس از به ثمر رسیدن گل در آن یکی از بمب های کاغذ رنگی که تماماً مملو از «پنوموکوک»مقاوم شده است منفجر گردد، به دنیای وحشت خوش آمدید!
در مورد راه حل چه باید گفت؟
اگر کار از کار نگذشته باشد، می توان کارهایی کرد.مورد اول کنترل بین المللی تجهیزات مربوط به بیوتکنولوژیست ها است که تنها به افراد شرکت های مورد اطمینان فروخته شوند ولی بازهم نمی توان اطمینان داشت و تنها راه حل ایجاد یک وجدان بین المللی، در میان افراد دارای این علم است که آن هم با همایش های گوناگون قابل دسترسی است.تنها می توان امیدوار بود که این فناوری جدید ابرهای سیاه را بار دیگر برفراز تمدن ما رهنمون نشود.هرچند اول بمب هسته ای ساخته شد بعد نیروگاه هسته ای، اول تانک آمد بعد بولدوزر، موشک های اولیه تخریبی بودند نه فضاپیما.آیا بازهم تاریخ تکرار خواهد شد؟!
منبع: نشریه نوآور، شماره 65