• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعلیم و تربیت (بازدید: 475)
جمعه 13/5/1391 - 20:7 -0 تشکر 490359
کتابخوانی برای کودکان بیمار

مراقبت یا کار با کودک بیمار، تجربه ای است که تقریباً همه ی کسانی که با کودک سروکار دارند، به درجات مختلف به آن دست یافته اند. بیماری یک امر دائمی و مطلق محسوب نمی شود و کیفیتی تغییر پذیر است یا دست کم حکم کلی این نیست که بیمار همیشه بیمار بماند.

همین موقتی بودن حالت بیماری، نسبت به کل زندگی کودک، سبب می شود بپنداریم بیماری چیزی نیست که کسی را ویژه کند. در حالی که آن چه مسلم است کودک در دوره ی بیماری، به خدمات خاص نیاز دارد؛ از جمله کتاب ها و کتابخوانی های ویژه و خاص خودش.

پس باید دید که برای این کودکان در حوزه کتاب و کتابخوانی، چه باید کرد و چه می شود کرد؟ این مطلب، با هدف پاسخ دادن به این پرسش ها و با استفاده از تجربه گروه کتاب و کودکان بیمار شورای کتاب کودک، تهیه شده است.

جمعه 13/5/1391 - 20:10 - 0 تشکر 490364

کودک بیمار کیست؟


سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در تعریف سلامتی چنین می گوید:
«سلامتی عبارت است از رفاه کامل جسمی، روحی، روانی و اجتماعی؛ نه فقط نبودن بیماری یا نقص عضو...».
به هر حال، سلامتی مفهومی نسبی دارد و «در دامنه ای بین رفاه بهینه تا سطوح مختلف اختلال عمل بدن، از جمله از کارافتادگی کلی، یعنی مرگ می گنجد و به طور کلی کسی را می توان سالم دانست که بتواند در زندگی روزمره تعادل جسمی، روانی و اجتماعی خود را حفظ کند».
منظور از بیمار در این مقاله، بیماران روانی، عقب ماندگان و روان پریشان مختلف نیست؛ هر چند چهار عامل «جسمی، روحی، روانی و اجتماعی» به یکدیگر مربوطند و تفکیک دقیق آن ها ناممکن است. منظور ما از کودکان بیمار، کودکان و نوجوانانی است که فقط دچار نوعی بیماری جسمی هستند.
انواع بیماری از این نظر، به سه دسته تقسیم می شود:

  • بیماری های ساده با دوره ی درمان کوتاه یا با درمان های سطحی و سرپایی
  • بیماری های پیچیده و علاج پذیر با دوره درمان طولانی
  • بیماری های سخت علاج یا فعلاً لاعلاج با دوره های بستری بودن کوتاه یا طولانی

تفاوت کودک و بزرگسال بیمار نیز علاوه بر تفاوت سنی و ویژگی های مربوط به آن درمان و مراقبت ویژه ای می طلبد، از نظر اثر بیماری بر روند رشد نیز می تواند مورد توجه قرار گیرد. به این معنی که هر وقفه ای در جریان طبیعی زندگی کودک (از جمله بیماری)، می تواند روند عادی رشد او را دچار اختلال کند. به همین دلیل است که هر برنامه ریزی مناسبی برای دوران بیماری و درمان کودک، می تواند مستقیم و غیر مستقیم به جبران وقفه های احتمالی در روند رشد و ترمیم جریان زندگی طبیعی کودک یاری رساند.

جمعه 13/5/1391 - 20:15 - 0 تشکر 490370

اثر بیماری بر زندگی کودک 


«تقریباً ۳۰ درصد کودکان، دست کم یک بار در بیمارستان بستری می شوند و حدود ۵ درصد چندین بار بستری می گردند».
علاوه بر جدایی از والدین، عوامل زیر نیز در اثر بیماری بر زندگی کودک نقش دارد:

  • پریشانی های ناشی از بستری شدن به علت بیماری؛ مثل ناراحتی، درد، ترس، بلاتکلیفی، اضطراب والدین
  • جدایی از تقریباً تمام امور و اشخاص آشنا و مأنوس مثل برادر و خواهر، خانه، دوستان، مدرسه، اعمال روزمره و ...
  • برخورد با بسیاری از تجربه های عجیب و تهدید کننده مثل اعمال دردناک و ناراحت کننده، افراد جدید و ناآشنا، بیماران دیگر که درد می کشند یا از لحاظ روحی آشفته اند و ...

بستری شدن کودک در بیمارستان، می تواند به مشکلات زیر منجر شود:

  • ناراحتی در طی زمان بستری شدن
  • اختلالاتی هنگام برگشت به خانه
  • عوارض دراز مدت دیگر

ناراحتی در زمان بستری بودن، در سنین بین شش ماه تا چهار سال بارز تر است.
هنگام بازگشت به خانه، بسیاری از کودکان دچار واپس گرایی، گوشه گیری یا ناپایداری رفتار می گردند.
بستری شدن های مکرر یا طولانی، می تواند سبب افزایش خطر ایجاد اختلالات دراز مدت رفتاری، به خصوص در میان کودکانی گردد که خانواده های آن ها به هر دلیل وضع نامساعدتری دارند. مشکلات رفتاری کودکان در دوره ی درمان یا پس از آن، می تواند منشاء سردرگمی و نگرانی والدین شود.
بیماری های شدید و طولانی مدت کودکان، فشار بسیاری به والدین تحمیل می کند؛ از جمله اختلال در روابط زناشویی، مراقبت از سایر فرزندان، انجام وظایف شغلی و حرفه ای و ...
سایر فرزندان به سبب توجه و اضطراب والدین نسبت به کودک بیمار، تا حدی فراموش می شوند. حتی در مواردی که بیماری از نظر متخصصان و مراقبان بهداشتی خفیف باشد، رفتار والدین در توجه به کودک بیمار، ممکن است بعد از مدت های طولانی پس از بهبودی کودک نیز تغییر نیافته باقی بماند.
البته فراموش نکنیم که وقتی جسم کم تر فعال است، امکان فعال تر شدن ذهن نسبتاً بیشتر می شود. هم چنین، محیط بیمارستان می تواند منبع تحریک، پرورش و ظهور استعدادهای مختلف نیز باشد!

جمعه 13/5/1391 - 20:16 - 0 تشکر 490371

کتاب و کودک بیمار

کتاب از دو طریق می تواند در خدمت کودک بیمار قرار گیرد؛ یکی مستقیم و در ارتباط با خود کودک، دیگری از طریق ارتقای سطح آگاهی جامعه در این زمینه که مخاطبان آن می توانند از خانواده گرفته تا سایر اطرافیان، کادر درمانی، آموزگاران و دوستان کودک باشند و آگاهی ها می تواند درباره ی کودکان، اثر بیماری بر آن ها، روش های برخورد با کودکان بیمار و ... باشد.

جمعه 13/5/1391 - 20:17 - 0 تشکر 490376

هدف از ارائه کتاب به کودک بیمار 


کتاب می تواند با توجه به هدف های زیر، در اختیار کودک قرار گیرد:

  • ایجاد نیرو و برانگیختن احساسات سالم
  • فراهم آوردن زمینه ی تفریح و سرگرمی
  • تحریک احساسات و استعدادهای ذاتی برای گذراندن زندگی روزمره و شرکت در زندگی عادی
  • رفع بی حوصلگی و ایجاد فعالیت های مناسب و سرزندگی
  • ایجاد فرصت هایی برای ارتباط کودک بیمار با دیگران
  • خارج کردن کودک از دنیای کابوس و نیز تخلیه ی روانی او (به ویژه با استفاده از فعالیت های همجوار با کتابخوانی).
  • کاهش اضطراب از طریق در اختیار قرار دادن اطلاعات درست و علمی و پاسخ به ابهام های کودک
  • کاهش ترس
  • کاهش احساس تنهایی و غربت
  • کاهش درد و ناراحتی ناشی از بیماری
  • کاهش درد و ناراحتی های ناشی از شیوه های درمانی
  • پر کردن اوقات بی کاری و خلاء محرومیت از زندگی عادی
  • آماده کردن کودک برای جبران عقب ماندگی های درسی
  • سهیم کردن کودک در تجربه های دیگران
  • کمک به کودک در ایجاد ارتباط با سایر کودکان بیمار (معمولاً چنین را بطه ای بر اساس احساس مشترک اضطراب، ترس، غربت و.. شکل می گیرد، نه فقط سن و جنس).
  • ایجاد علاقه به مطالعه بعد از گذراندن دوره ی بیماری

جمعه 13/5/1391 - 20:17 - 0 تشکر 490378

هدف از ارائه کتاب به جامعه و اطرافیان بیمار


مطالعه کتاب های مناسب توسط اقشار گوناگون جامعه، به ویژه افرادی که با کودکان بیمار سروکار دارند، می تواند با توجه به هدف های زیر، در زندگی کودکان بیمار موثر باشد:

  • ترویج آگاهی نسبت به اعمال و رفتار کودک بیمار در محیط های مختلف
  • ترویج نگرش درست نسبت به بیماری و پیشگیری از بیماری های عاطفی (احساس ترحم و دلسوزی بی جا و در نتیجه، ارائه خدمات و کمک های غیر ضروری و نابه جا و ...)
  • پیوند برقرار کردن بین اعضای خانواده و هماهنگی در برخورد با کودک بیمار
  • آگاه ساختن نسبت به رفتار صحیح با کودک بیمار در محیط های مختلف مثل مدرسه، بیمارستان، خانه و پیشگیری از وارد آوردن ضربه های روحی به کودک 
  • دادن آگاهی لازم در زمینه مراحل رشد کودک و اثر بیماری بر آن
  • دادن آگاهی نسبت به انواع بیماری و اثر آن بر کودکان
  • ترویج اهمیت توجه به «کودک»، به جای توجه به «بیماری»، از طریق شناخت نوع بیماری و واکنش کودکان نسبت به آن

جمعه 13/5/1391 - 20:18 - 0 تشکر 490380

ویژگی های کتاب برای کودکان بیمار
کتاب هایی می تواند مستقیم در اختیار کودکان بیمار قرار گیرد که ویژگی ها و معیارهای زیر در آن وجود داشته باشد:

  • پیش داوری نسبت به بیماری یا ناتوانی های دیگر نداشته باشد.
  • خواننده را گول نزند و امتیاز بی جا به او ندهد.
  • حاوی اطلاعات درست، به ویژه درباره ی بیماری ها باشد.
  • پر کشش باشد.
  • غم انگیز و ناراحت کننده نباشد.
  • امید به زندگی و مقاومت را در خواننده تقویت کند.
  • خواندن آن شیرین و لذت بخش باشد.
  • مطالب آن به زبانی ساده و روان نوشته شده باشد.
  • کوتاه باشد و اگر هم طولانی است، به بخش های کوتاه تقسیم شده باشد.
  • حروف آن حتی الامکان درشت تر از نوشته های معمول باشد.
  • خط ها کوتاه و فاصله آن ها بیشتر از معمول باشد.
  • کتاب سبک باشد.
  • دارای تصویرهای شاد و زنده و زیبا باشد.

جمعه 13/5/1391 - 20:19 - 0 تشکر 490382

انواع کتاب برای کودکان بیمار


همه نوع کتاب، از کتاب های معمولی برای کودکان و نوجوانان گرفته تا بسیاری از کتاب های مربوط به کودکان توان جو، می تواند مورد استفاده کودکان بیمار قرار گیرد؛ به شرط این که ویژگی های کتاب برای کودکان بیمار را در برداشته باشد.
چگونگی استفاده از کتاب به وسیله کودکان بیمار
کتاب می تواند به دو شکل مورد استفاده کودکان بیمار قرار گیرد؛ به صورت امانت یا هدیه برای استفاده و مطالعه شخصی کودک یا برای استفاده در جمع و با واسطه فرد دیگری که برای او کتاب بخواند.
برای استفاده فردی کودک از کتاب، باید به نکات زیر توجه کرد:

  • وضعیت قرار گرفتن بیمار و بهترین حالت در اختیار قرار گرفتن کتاب. مثلاً کودک بیمار می تواند به حالت خوابیده، نیمه نشسته یا نشسته از کتاب استفاده کند. در همه این وضعیت ها کتاب باید طوری در دسترس او قرار گیرد که به راحتی خوانده شود. ایجاد یک سطح صاف در مقابل کودک بیمار (مثل سینی با دو پایه از انواع جسم های حجیم، حتی با استفاده از خود کتاب ها)، می تواند جایگاهی برای کتاب در حالت نیمه نشسته یا نشسته باشد.
  • وقتی محتوای کتاب به واسطه فرد دیگری در اختیار کودک قرار می گیرد (یعنی برای کودک خوانده می شود)، اگر حروف ریزتری داشته یا تصویری نداشته باشد، چندان مهم نیست. برخی پیچیدگی های محتوایی یا اشکالات و ابهام های کتاب هم می تواند تا حدی به وسیله شخصی کتاب خوان رفع گردد. سبکی یا سنگینی وزن کتاب هم اهمیت چندانی ندارد.
  • در چنین موقعیتی، می توان از کتاب برای فعالیت های همجوار آن بهره بیشتری گرفت. از جمله می توان از کتاب برای نمایش و نمایش خلاق، بحث و گفتگو، نقاشی و برخی دیگر از ارتباط های فرهنگی استفاده کرد.
  • از برخی صفحه های مجله ها و روزنامه ها نیز می توان برای سرگرمی و مطالعه کودکان بیمار سود برد.

جمعه 13/5/1391 - 20:21 - 0 تشکر 490383

اثر محیط بیمارستان بر کتابخوانی کودکان بیمار

همه عوامل ترس آور، نگران کننده، مبهم و سوال برانگیز در بیمارستان می تواند مزاحم کتابخوانی کودک بیمار شود؛ از جمله ظاهر افراد، صداها، فعالیت های پزشکی و درمانی، مقررات حاکم بر محیط بیمارستان، نبودن اتاق و جای مناسب برای مطالعه یا عدم امکان حضور کودک بیمار در چنین مکان هایی و ...
اما همانطور که در بخش اثر بیماری بر کودک اشاره شد، محیط بیمارستان می تواند منبع تحریک حس کنجکاوی و ایجاد انگیزه های مختلف برای بروز برخی استعدادها و توانایی های کودکان و نوجوانان شود، هم چنین هیجان های ناشی از بیماری های جدی و سخت، گاه فراگیری و پذیرش کودکان را در برخی زمینه ها افزایش می دهد.
دوره های طولانی استراحت و کمبود جنب و جوش، ممکن است سبب افزایش فعالیت ذهنی شود. سکوت حاکم بر محیط، در برخی ساعت های روز نیز می تواند فرصتی برای پرواز تخیل فراهم سازد.

جمعه 13/5/1391 - 20:22 - 0 تشکر 490386

ویژگی کتابخوان و کتابخوانی در بیمارستان
در برنامه ارائه خدمات ویژه به کودکان بیمار، به کتابخوان یا واسطه هایی بین کتاب و کودک بیمار نیاز است.
خوب است کسی که برای کودکان بیمار کتاب می خواند، به نکات زیر توجه داشته باشد:

  • علاقه به کتاب و کار کتابخوانی برای کودکان بیمار
  • داشتن اطلاعات درباره ی روش های کتابخوانی

برای انجام هر کاری، آشنایی با مباحث نظری آن، بسیار ضروری است. اطلاعات در این باره ممکن است در قالب کتاب های مشخص در دسترس نباشد. بنابراین، هوشیاری نسبت به این موضوع و جست و جو درباره ی آن در نشریات، همایش ها، کارگاه ها و... از وظایف یک کتابخوان است.
کسب دانش نظری، فقط به معنی توانمند شدن کامل در امر کتابخوانی برای کودک بیمار نیست، بلکه شرط لازم آن به حساب می آید.
شرط کافی را باید در تشخیص ضرورت، مطالعه پیگیر ادبیات و ادبیات کودک و انجام تمرین های لازم برای ارائه کتاب به کودکان بیمار دانست.

جمعه 13/5/1391 - 20:24 - 0 تشکر 490387

انتخاب کتاب مناسب برای کودک بیمار

یکی از مهمترین مسائل در انتخاب کتاب، این است که کتابخوان کتاب را دوست داشته باشد، با آن ارتباط بگیرد و بخواهد حس خود را به شنونده منتقل کند. از بین چنین کتاب هایی، می توان نمونه هایی را که با ویژگی های مخاطبان، ارتباط بیشتری داشته باشد، برگزید.
توانایی در برقراری ارتباط با کودکان بیمار کتابخوان بیمارستانی باید در ارتباط گیری با کودکان و به طور اختصاصی در برقراری رابطه با کودکان بیمار توانا باشد. برای این کار، او باید تجربه های خود را منحصر به یک گروه و یک بیمارستان نکند و از هر فرصتی برای ارتباط با کودکان استفاده کند. زندگی طبیعی و عادی با بچه ها، دانش مختصری از ویژگی های گروه سنی، دوست داشتن و احترام به کودکان، خوب گوش دادن به حرف های بچه ها، بازی با کودکان، مشاهده عادی کودکان بدون دخالت در کارشان و ... می تواند کمکی باشد تا به دنیای کودکان نزدیکتر شویم.
شناخت مناسب از نوع بیماری بچه و انتخاب زمان درست برای کتابخوانی هم از نکات بسیار پر اهمیت است. مثلاً کتاب خواندن برای بچه ای که در تب می سوزد، نه تنها برای او سودمند نیست، بلکه به او آزار هم می رساند.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.