هنرمندان صنایعدستی
با وجود بیش از 400 هزار فعال و هنرمند در حوزه صنایعدستی، بر اساس آمار رسمی اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، تاكنون 120 هزار نفر بیمه شدهاند كه تنها 10 درصد آن هنرمندان این رشته بودهاند و همین آمار اندك را هم اتحادیه تولیدكنندگان و صادركنندگان صنایعدستی نادرست میداند و زیر سوال میبرد.
به گزارش جامجم اواخر سال 89 بود كه موضوع بیمهشدن هنرمندان و فعالان صنایعدستی به طور جدی در دستور كار دولت و سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت، اما شرایط گذاشته شده به گونهای بوده كه با گذشت حدود دو سال بسیاری از هنرمندان از طی كردن مسیر بیمهشدن منصرف شدهاند.
بیمه فعالان صنایعدستی از دی ماه سال 89 درحال اجراست و بر اساس بخشنامهای كه ابلاغ شد استادكاران و كارگران شاغل در كارگاههای خانگی و مجتمعهای كوچك و بزرگ مربوطه در گروههای مصوب (كد دار) صنایعدستی ایران كه به صورت تمام وقت به مشاغل یاد شده اشتغال دارند زیر پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار میگیرند كه دولت سهم 20 درصدی آن را میپردازد و 7 درصد هم توسط بیمه شده پرداخت میشود.
در همین بخشنامه آمده است یكی از مدارك مورد نیاز برای بیمهشدن ارائه مدرك فنی و حرفهای است و این شرط باعث شده بسیاری از فعالان صنایعدستی كه سالهاست به صورت تجربی فعالیت میكنند انگیزه بیمهشدن را از دست بدهند.
محمدحسن صالحیمرام، معاون صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی كه تلاشهای بسیاری را برای حمایت از فعالان صنایعدستی آغاز كرده است خود نیز بر این موضوع كه بیمه هنرمندان صنایعدستی مشكل قانونی دارد؛ تاكید میكند. وی در گفتوگو با جامجم اظهار كرد: در حال حاضر حدود 120 هزار نفر در بخش صنایعدستی بیمه شدهاند كه 10 درصد از این تعداد بیمه شده هنرمند و باقی صنعتگر و كارگر هستند.
صالحی مرام افزود: بیمه هنرمندان در حال انجام است و كسانی كه متقاضی بیمهشدن هستند باید از مراكز فنی حرفهای ما گواهی بگیرند، اما یكی از موانع پیش روی متقاضیان روال طولانی اداری است كه ما به دنبال كاهش این زمان هستیم.
معاون صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: بیمه هنرمندان صنایعدستی مشكل قانونی دارد و باید برای رفع این مشكل مصوبهای را بگذرانیم كه پیش نویس این مصوبه آماده شده است و امیدواریم بزودی مشكل بیمهشدن هنرمندان صنایعدستی در كشور رفع شود.
مقررات دست و پاگیر
منوچهر عبدلی درباره وضعیت بیمه فعالان صنایعدستی به جامجم گفت: در حال حاضر به خاطر مقررات دست و پاگیر و رویههای سخت، تعداد كسانی كه خود را بیمه كردهاند بسیار اندك است.
به گفته وی طبق قانون، دولت خودش را به جای اتحادیهها و تشكلها در گیركاركرده است، از سوی دیگر لزوم ارائه مدرك فنی و حرفهای به تامین اجتماعی هم باعث سختشدن شرایط بیمه شده است.
عبدلی خاطر نشان كرد: سالهاست كه پیشكسوتانی در رشتههای مختلف صنایعدستی به صورت تجربی مهارت كسب كردهاند و الان از آنها خواسته میشود در كلاسهای تئوری فنی و حرفهای شركت كنند و آزمون بدهند كه بسیاری از افرادی كه 20 یا30 سال كار میكنند امكان شركت در این كلاسها را ندارند چرا كه اغلب آنها در روستاها و شهرهای كوچك فعالیت میكنند كه امكان برگزاری این دورهها در آنجا وجود ندارد و برای آنها شركت در این كلاسها هم هزینهبر و هم وقتگیر است.
وی افزود: بسیاری از كسانی كه در رشتههای مختلف صنایعدستی فعالیت میكنند از مهارت بالایی برخوردارند اما فاقد سواد لازم هستند؛ درنتیجه شركت در آزمون و دادن امتحانات تئوری هم برایشان مشكل است و سوال این است كه چرا بیمه كردن فعالان این بخش باید مشروط به ارائه مدرك فنی و حرفهای شود مگر صنفهای دیگر برای بیمهشدن چنین آزمونی را باید بدهند.
رئیس اتحادیه سراسری تولیدكنندگان و صادركنندگان صنایعدستی در پاسخ به این سوال كه آیا اتحادیه بحث آسان كردن رویه بیمهشدن افراد را پیگیری خواهد كرد هم گفت: ما پیشنهادات خودمان را ارائه دادیم و بحث را هم پیگیری كردیم اما قانون را نمیتوان به این راحتی تغییر داد ودر این زمینه دولت باید لایحه بدهد.
وی افزود: گذراندن كلاسهای آموزشی برای كسانی كه میخواهند فعالیتی تازه را آغاز كنند خوب است، اما برای كسانی كه سالهاست فعالیت میكنند و در این زمینه استاد شدهاند كمی غریب مینماید.
قابل قبول نبودن درجه هنری
یكی از هنرمندان درجه یك در رشته معرقكاری كه با گذراندن آزمون فنی و حرفهای تحت پوشش بیمه در آمده است به جامجم گفت: پیش از این سازمان صنایعدستی خودش آزمون برگزار میكرد، اما با مقررات فعلی برای بیمهشدن، افراد باید در دورههای فنی و حرفهای شركت كنند كه هر سه ماه یكبار آزمونهای آن برگزار میشود اما به عقیده من این آزمونها از استانداردهای لازم برخوردار نیست و گاهی فردی را مسئول گرفتن آزمون میگذارند كه در رشتهای غیرمرتبط فعالیت كرده است؛ بنابراین نمیتواند معیار درستی برای ارزیابی افراد باشد.
محسن كاوه گفت: در حال حاضر خیلی از پیشكسوتان هنرمند در كشور هستند كه جایگاه آنها اجازه نمیدهد بروند و زیر دست فردی كه شاگرد آنهاست آزمون بدهند بنابراین ترجیح میدهند كه بیمه نشوند.
وی افزود: متاسفانه تامین اجتماعی درجه هنری افراد را كه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داده میشود برای بیمه كردن قبول ندارد این در حالیست كه طبق مصوبهای از سوی وزارت ارشاد مهارت هنرمندان بر اساس تجربه، نو آوری، حضور در نمایشگاهها درجهبندی و معادل سازی میشود به طوری كه درجه یك معادل دكتری به حساب میآید و مدرك او دارای اعتبار دائم است.
به نظر میرسد با وجود تشكلهای صنفی صنایعدستی، شناسایی و معرفی هنرمندان و فعالان این حوزه به سازمان تامین اجتماعی برای بیمهشدن كار چندان دشواری نباشد و با توجه به اینكه تحت پوشش بیمه قرار گرفتن حق هر فردی است، بنابراین الزام به داشتن مدرك فنی و حرفهای برای كسانی كه سالهاست در رشتههای مختلف در این صنعت فعالیت كردهاند كاری است غیرمنطقی كه باید هرچه زودتر اصلاح شود. منبع سایت