تبیان، دستیار زندگی

خورشید اگر زگنبد فیروزه سرزده
فیـــروزكوه مطلع این آفتــاب شـد

 ادیب الممالك فراهانی

 
شهرستان فیروزكوه در شرق شهرستان دماوند قرار گرفته و شرایط آب و هوایی سردتری در مقایسه با شهرستان دماوند دارد. آثار تاریخی و فرهنگی متعددی نیز در شهرستان فیروزكوه قرار گرفته كه قدمت تاریخی این منطقه را می نمایاند. نقش برجسته تنگ واشی كه به دوره قاجاریه تعلق دارد، كاروان سراها و قلعه های قدیمی، قبرستان های تاریخی و كهن به همراه بقعه امام زاده های متعددی كه در این شهرستان وجود دارند، از جاذبه های تاریخی شهرستان فیروزكوه به شمار می آیند. به نظر آنوبانینی آنچه بر اهیمت گردشگری این شهرستان می افزاید شرایط آب و هوایی و جاذبه های طبیعی گردشگری آن است. وجود غار بورنیك و دریاچه آهنگ، رودخانه حبله رود و باغات سر سبز از جاذبه های طبیعی این منطقه هستند. در حال حاضر بیشترین بازدید از منطقه بخاطر بازدید از روستای ساواشی و تنگه واشی و حجاریهای دوره قاجاریه در مسیر رودخانه حبله رود انجام می گیرد و به نوعی می توان گفت كه فیروزكوه نیز از نظر عملكرد گردشگری، بیشتر در سطح محلی و استانی عمل می كند. از طرف دیگر آثار فرهنگی موجود كه بیشترین تعداد آن امامزاده ها و قلعه ها هستند، بیشتر در سطح خود شهرستان دارای اهمیت بوده و در سكونت گاههای روستایی شهرستان پراكنده اند.

تنگه واشی یا تنگه ساواشی در فیروزكوه

در سال های اخیر، بسیاری از موسسه های توریستی، اقدام به برگزاری تورهای گوناگونی در این منطقه نموده اند كه همین عامل باعث افزایش شهرت و معروفیت این منطقه شده است. تنگه واشی به طول حدود 300 متر و با دیواره های صخره ای بلند به ارتفاع حدد 100 متر محل عبور رودخانه ای است كه از كوه های ساواشی سر چشمه می گیرد و از میان دشت می گذرد. در فصل تابستان كه آب به كمترین میزان خود می رسد، عمق آن به حدی است كه در برخی نقاط تا زیر زانوی شما را خیس نماید. از دید آنوبانینی یكی از مهم ترین جذابیت های این تنگه، همین عبور از میان آب است. كل مسافت را باید از داخل آب طی نمود. بعد از عبور از تنگه اول و گذر از دشتی سرسبز و زیبا، تنگه دوم قرار گرفته كه حدود 2 كیلومتر با تنگه اولی فاصله دارد. این تنگه هم تقریبا مشابه تنگه اول بوده و به همان ترتیب باید از آن گذشت. این تنگه هم بسیار زیبا و چشم نواز بوده و از دیواره های سنگی آن در نقاط مختلف چشمه های آب زلال و خنك به سمت پایین روان است. در انتهای این تنگه نیز هیاهوی ریزش آب آبشاری زیبا مسافران را به خود می خواند تا در زیر آبشار و در هوای گرم تابستانه تنی به آب بزنند.

تنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار باستانی نیز می باشد. یكی از سه كتبیه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده است. دو كتبیه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شده اند. هر سه این كتیبه ها به دستور فتحعلی شاه قاجار حكاكی شده است. فتحعلی شاه كه زمان قبل از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته های آن دیار، سه نفر به نامهای حجارباشی، نقاش باشی و معمارباشی را مسئول ساخت این سه كتبیه در تهران كرد. كتیبه واقع در تنگه ساوشی دارای ابعاد شش در هفت متر است كه وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور كتیبه روایت شده است. بزرگترین نقش برجسته این كتیبه ها، نقش شكارگاه با تصویر اسب، نیزه و شكارهایش است كه در اطراف آن می توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شكار دید. این كتیبه كه حدودا 185 ساله است به گونه ای در دل كوه حك شده كه از بارش و تابش آفتاب در امان است اما از دست گردشگران در امان نبوده و قسمت هایی از آن یادگاریهایی نوشته شده است. در تنگه واشی گیاه كمیاب باریچه كه مصارف مهم صنعتی و دارویی دارد می روید. چیدن باریچه به دلیل كمیابی آن جرم است و پیگرد قانونی دارد. برای رفتن به تنگه ساواشی در كیلومتری 2 جاده فیروزكوه-تهران، وارد یك جاده فرعی شده كه پس از طی حدود 9 كیلومتر به روستای جلیزجند وارد خواهید شد. این روستا در حاشیه مركز یك دشت سرسبز با مزارع گندم و سیب زمینی و باغات مختلف بنا شده است. بعد از عبور از روستا و طی حدود 4 كیلومتر در جاده ای كه از میان دشت سرسبز و در كنار جوی های پر از آب زلال، احداث شده، محل پیاده روی تنگه ساوشی شروع می شود.

تصویری زیبا از تنگه واشی

تصویری دیگر از تنگه واشی

و باز تصویری از تنگه واشی

و مجدد تصویری زیبا از تنگه واشی