نكته ی جانبی (فراقانونی بودن حاكم) ؛
مطلبی دیگر كه در این راستا باید به آن اشاره كرد و شاید باعث اشتباه برخی شده باشد ویژگی فراقانونی بودن حاكم در این دو نظام است. منتقدین به نظام ولایی برای آنكه مشروعیت این نظام را خدشه دار كنند و آن را استبدادی قلمداد كنند می گویند فراقانونی بودن از ویژگی های نظام های دیكتاتوری است .ما در جواب می گوییم این مشابهت هم دلیلی قاطع نیست و اتفاقاً فراقانونی بودن رهبر نظام ولایی (در برخی موارد) كاری كاملاً عقلی است. ابتدا به این مثال توجه كنید :پلیسی كه به عنوان افسر راهنمایی و رانندگی بر سر چهارراه می ایستد موظف است طبق قانون وضع شده عبور و مرور ماشین ها را كنترل كند و ناقضین قانون را جریمه كند ولی همین پلیس اگر وضعیتی پیش آید كه ماشین ها در هم گره بخورند حق دارد اجازه بدهد ماشین ها علی رغم قرمزبودن چراغ عبور كنند و آنهایی كه چراغشان سبز است بایستند تا مساله حل شود و هیچ كس هم این كار را به خاطر خلاف قانون بودن رد نمی كند و اتفاقاً تایید هم می كنند و این اختیار را برای پلیس عقلانی می دانند . آنچه كه در نظام ولایی برای فراقانونی بودن رهبر تایید شده بیشتر از این حد نیست یعنی آنجایی كه مصلحت اقتضاء كند و صلاح عامه در میان باشد رهبر حق استفاده از اختیارات فراقانونی را دارد برای حل شدن مشكل و این مساله یك امر عقلانی است و در نظرات نظریه پردازان سایر نظام های دموكراسی هم دیده می شود مثلاً جان لاك در دكترین خود در مورد جامعه ی مدنی و دموكراسی می گوید : حاكمیت مشروع در شرایطی كه به طور طبیعی مشكلات جامعه باعث شده مدیریت جامعه به بن بست برسد حق دارد قانون نوشته را موقتاً كنار گذاشته و به قانون نانوشته عمل كند و نام آن را سلطنت می گذارد.(7)همان طور كه می بینید این امر یك امر عقلانی است و تفاوت نظام ولایی با استبدادی در این مورد، همین موقت بودن فراقانونی شدن در نظام ولایی است برخلاف نظام استبدادی كه گاه قانون كلّاً نسخ می شود .نمونه ای از این قبیل ، تعطیلی حج برای مدت 3 سال توسط امام خمینی (ره) بود كه مصلحت عامه یعنی حرمت شیعیان اقتضای آن را داشت و موقتی هم بود علی رغم آنكه شرع ما تعطیلی حج را حرام می داند .