تبیان، دستیار زندگی

« به نام خداوند بخشنده و مهربان »

به زعم برنستاین ، الگوهای زبان یا سخنگویی کودکان ، موجب تداوم و استمرار طبقه اجتماعی آنان می  گردد.

الگوی سخنگویی شخص بوسیله طبقه اجتماعی خانواده او معین می شود.

این الگو به نوبه خود ، موقعیت او را در جامعه تحت تاثیر قرار می دهد.مثال  بارز آن ، تاثیر تفاوت الگوهای زبانی کودکان طبقات اجتماعی مختلف بر عملکرد آموزشی آنان در مدرسه است.

به نظر برنستاین ، الگوی  زبانی طبقات اجتماعی پایین ، مقید و محدود است .
این الگو با زمینه فرهنگی این طبقه ارتباط دارد.اغلب افراد این طبقه با یک فرهنگ قوی و محکم خانوادگی یا محلی سروکار دارند که در آن ، ارزشها و هنجارها ، بدیهی تلقی شده ، حرفی از آنها برزبان نمی آید.
والدین طبقات پایین گرایش دارند که در جامعه پذیری و تربیت فرزندان خود و اصلاح رفتار آنان از پاداش یا تنبیه استفاده کنند.
 کودکان در محیط خانواده یا در جمع گروه همالان ، با الگوی محدود سخن می گویند. آنها ، زبان یا سخنگویی خود را با هنجارهای خانواده یا گروه تطبیق می دهند .بدون اینکه بتوانند توضیح دهند که چرا از الگوهای رفتاری خاصی پیروی می کنند.
الگوی زبانی محدود ، برای سخن گفتن در باره تجربه های عملی ، مناسب تر از سخن گفتن در باره افکار و موضوع های انتزاعی است.

رشد زبان کودکان طبقه متوسط ، برعکس ، مستلزم الگوی ماهرانه ، پیچیده و مبسوط است .
سبک سخنگویی آنان طوری است که معانی واژه ها ، متناسب با ضرورتهای موقعیت ، فردی می شود. طرق استفاده آنها از زبان ، محدود به موقعیت های خاص نیست . کودکان این طبقه بسیار آسانتر می توانند دست به تعمیم زده ، اندیشه های مجرد و انتزاعی را بیان کنند.
از این رو مادران این طبقه در نظارت و کنترل فرزندان خویش ، غالبا ، در واکنش به رفتار آنها دلایل رفتار خود را توضیح می دهند.

مادران طبقه اجتماعی پایین تر وقتی می خواهند کودکان خود را از خورد ن شیرینی زیاد باز دارند ، به سادگی می گویند : « بس است ، دیگر شیرینی نداریم .»

به نظر برنستاین ، کودکانی که الگوی زبانی مبسوط و ماهرانه دارند به طرز بارزی توانا تر از کودکانی که الگوی سخنگویی محدود دارند ، از عهده وظایف و الزامات آموزش و پرورش مدرسه ای بر آیند.این امر بدان دلیل نیست که کودکان طبقات پایین جامعه ، نوع سخنگویی پست تری دارند یا الگوی زبانی آنها فقیر است ، بلکه به دلیل آن است که شیوه استفاده آنها از زبان ، با فرهنگ مدرسه ، اختلاف دارد.

کودکانی که از الکوهای زبان پیچیده و ماهرانه برخورداند ، بسیار راحت تر در مدرسه جا می افتند و با فراگردهای آن هماهنگ می شوند.

در مطالعه زبان کودکان طبقات کارگر و متوسط ، با مشاهده تفاوتهای منظم در میان آنها ، نظر برنستاین تایید شده که کودکان طبقات پایین ، از لحاظ اینکه به سوالهای آنان در خانه پاسخ داده شود و یا درباره دلایل رفتار دیگران به آنها توضیح دهند ، تجربه کمتری دارند.

در تحقیقات انجام شده ، همه ویژگی های زیر ، با الگوی زبانی محدود ، ارتباط داشته ، مانع پیشرفت تحصیلی کودکان طبقات پایین تلقی شده اند.

1. به پرسشهای کودک در خانه ، احتمالا پاسخهای محدود و ناچیزی داده می شود . در نتیجه ، محتملا بی اطلاع بار می آیدو به مسائل دنیای وسیعتر هم کنجکاوی نشان نمی دهد.


2. کودک به دشواری می تواند نسبت به زبان غیر عاطفی و انتزاعی مورد استفاده در مدرسه و همچنین ، نسبت به اصول کلی انضباط در آن ، واکنش مناسب نشان دهد.


3. بسیاری از مطالبی که معلم بیان می کند ، بسته به تفاوتی که الگوی زبانی او با الگوی زبانی کودک دارد ، احتمالا برای کودک غیر قابل درک و نا مفهوم است .او ممکن است بخواهد با این مسئله از طریق ترجمه زبان معلم به زبانی که آشناست ، مقابله کند ؛ ولی در این صورت نیز از درک اصولی که معلم قصد دارد انتقال دهد ، باز می ماند .


4. در حالی که کودک مشکل چندانی از لحاظ یادگیری حفظی یا از بر کردن درس ندارد ، ولی از لحاظ در ک تمایزات مفهومی در تعمیم و تجرید ، دچار مشکلات عمده است .

(جامعه شناسی آموزش و پرورش ، علی علاقه بند ، ص182 )