تبیان، دستیار زندگی

لالایی» ترانه ی نخستین است.... اولین شعر ؛ اولین آواز... نخستین ملودی آرامبخش که در گوشمان خوانده می شود...
«لالایی» نخستین پیمان آهنگین و شاعرانه ای است که میانمادر و کودک بسته می شود. رشته ای است، نامریی که از لب های مادر تا گوشهای کودک می پوید و تاثیر جادویی آن خواب ژرف و آرامی است که کودک را فرامی گیرد.
رشته ای که حامل آرمان ها و آرزوهای صادقانه و بی وسواس مادر استو تکان های دمادم گاهواره بر آن رنگی از توازن و تکرار می زند. و اینآرزوها آنچنان بی تشویش و ساده بیان می شوند که ذهن شنونده در اینکه آنهاآرزو هستند یا واقعیت، بی تصمیم و سرگردان می ماند. انگار که مادر باتمامی قلبش می خواهد که بشود و می شود و حتا گاه خدا هم در برابر این شدندرمی ماند.





                        ((بر گرفته از تالار ادبیات انجمن های گفتگوی سل تی تی))

لالایی»ها در حقیقت ادبیات شفاهی هر سرزمینی هستند،چرا که هیچ مادری آنها را از روی نوشته نمی خواند و همه ی مادران بی آنکهبدانند از کجا و چگونه، آنها را می دانند. انگار دانستن لالایی و لحن ویژهی آن - از روز نخست - برای روان زن تدارک دیده شده.
زن اگر مادر باشدیا نباشد، لالایی و لحن زمزمه ی آن را بلد است و اگر زنی که مادر نیست درخواندن آنها درنگ می کند، برای این است که بهانه ی اصلی خواندن را فراهمنمی بیند، اما بی گمان اگر همان زن بر گاهواره ی کودکی بنشیند، بی داشتنتجربه ی قبلی، بدون اینکه از زمینه ی شعر و آهنگ خارج شود، آنها را بهکمال زمزمه می کند. گوِیی که روان مادرانه از همان آغاز کودکی به زن حکممی کند که گوشه ای از ذهنش را برای فراگیری این ترانه های ساده، سفیدبگذارد.

شاید بتوان گفت که لالایی ها طیف های رنگارنگی از آرزوها،گلایه ها و نیایش های معصومانه ی مادرانه هستند که سینه به سینه و دهان بهدهان از نسل های پیشین گذشته تا به امروزیان رسیده و هنوز هم که هنوز است،طراوت و تازگی خود را حفظ کرده اند، بگونه ای که تا کنون هیچ ترانه یدیگری نتوانسته جایشان را بگیرد.
در حقیقت لالایی ها - این دیرپاترینترانه های فولکلوریک - آغاز گاه ادبیات زنانه در پای گاهواره ها هستند کهقدمت شان دیگر تاریخی نیست، بلکه باستان شناختی است.
از دو بخشی که هنگام خواندن یک لالایی به دست می آید؛یعنی - آهنگ و شعر - آهنگ به کودک می رسد و شعر از آن ِمادر است. زیراآنچه از نظر شنیداری برای کودک گاهواره ای دارای بیشترین اعتبار است؛ ضربآهنگ لالایی است، وگرنه همه می دانیم که شعر لالایی زبان فاخری ندارد وتازه اگر هم داشته باشد کودک گاهواره ای آن را دریافت نمی کند. تنها زمزمهو لحن گیرای مادر است که کودک را محظوظ می کند و او را می خواباند.
مادرچه خوش صدا باشد و چه نباشد؛ کودک با زمزمه ی او الفتی به هم می زند و لحناو چون جویباری در گوش های کوچکش حظ و طراوت می ریزد.

لالا لالا....
لا لا ،لا لا دل بی شیله پیله!
دل تنهای بی ایل و قبیله!
لا لا ،لا لا دل سرگرم بازی
به گردو دلخوش گم کرده تیله!
**
لا لا ،لا لا دل خوشباور من
غریب از همه تنهاتر من
لا لا ،لا لا در ِ وا رو به رویا؛
یه عمری عاشق و بی دلبر من!
**
بخواب آروم که رویاهاتو کشتن!
همونایی که گفتن با تو پُشتن!
بخواب، شاید خداتو خواب دیدی
بهش گفتی چه زجرایی کشیدی
**
لا لا ،لا لا نمونده جون پناهی
که هر کی بی تفاوت رفت به راهی!
لا لا ،لا لا به بازی دادنت دل؛
به عادت ؛ عشق گفتی اشتباهی!!!

سروش ستوده

لالا نخواب که وقت خواب نیست
دیگه عاشق تو هیچ جمعی حساب نیست
دیگه پنج شنبه محض فال حافظ
دیدم دست هیچ کسی اصلا" کتاب نیست

لا لالالا ؛ نخواب تو دنیا جنگه
تو اسباب بازیا سرور تفنگه
پای اسب مراد رویا ها مون
شکسته.مال چوبه مال سنگه

لا لالالا ، نخواب عاشق رو کشتن
چقدر سنگای بی رحمی درشتن
تمام یارای نزدیک دیروز
همه رفتن ما رو تنها گذاشتن

لا لا بخواب بیدار نباشی
نبینی دنیامونو خوار نباشی.


از مریم حیدر زاده

سوزنم شعاع خورشید و
نَخَم رشته ی بارون
از حریر صبح روشن
می دوزم پیرهن الوون
واسه تو بچه ی شیطون
لالالالا لالالالا
پیشونیت آینه ی روشن
دوتا چشمات،دو تا شمعدون
مثه مهتاب توی ایوون
دیگه چشمات و بخوابون
لالالالا لالالالا

دکتر قدمعلی سرامی

لا لالایی گل شبنم
اشکت میباره نم نم
خوابت میبره کم کم
لای یه دم اروم نداری
چرا تو بیقراری
چشم رو هم نمیزاری
بخواب عزیزم
خواب تو نازه
فردا ی چشمات
که نیمه بازه
خواب تو نازه
لای لالایی تشنه ی خواب
شدی همرنگ مهتاب
خجالت میکشه اب
لا لایلایی غنچه ی ناز
لالایی گل احساس
لالایی عشق عباس
عمو ی خوبت گفت اب میاره
حرف ابولفضل نشد نداره

ّلا لا لا لا نخواب سودی نداره

همون بهتر که بشماری ستاره

همون بهتر که چشمات وا بمونه

که ماه غصه اش نشه تنها بیداره

لا لا لا لا نخواب باز هم سفر رفت

نمیدونم به کارون یا خزر رفت

فقط دردم اینه مثل همیشه بدون اطلاع و بی خبر رفت

لا لا لا لا نخواب میدونه جنگه

دست هر کی میبینی یه تفنگه

یه عمره دور چشماش گشتم اما نفهمیدم که اون چشما چه رنگه

لا لا لا لا نخواب زندونه دنیا سر ناسازگاری داره با ما

بشین باز هم دعا کن واسه اون که ما رو اینجا گذاشت تنهای تنها

لا لا لا لا نخواب اون راه دوره خدا میدونه که حالش چه جوره

توی خلوت میگم اینجا کسی نیست خداییش که دلم خیلی صبوره

لا لا لا لا نخواب تیره است چراغم مثل اتشفشان میمونه داغم

به جون گلدونا کم غصه ای نیست

هزار شب شد هزار شب شد نیومد باز سراغم

لا لا لا لا نخواب خواب که دوا نیست

دل دیوونه داشتن که خطا نیست

میگن دست از سرش بردار نمیشه اخه عاشق شدن که دست ما نیست

لا لا لا لا نخواب تنها میمونم کاش اون قدر چشماتو بدونم

چرا چشمات پر خشم عزیزم مگه من مثل اون نامهربونم

لا لا لا لا نخواب ماه رو نگاه کن

من اسفند رو میارم تو دعا کن

بگو برگرده پیش ما بمونه کتاب حافظ رو بردار و وا کن

لا لا لا لا نخواب سرما تو راهه همیشه عمر خوشبختی کوتاهه

میگن با یه فرشته اونو دیدن دروغه جون دریا اشتباهه

لا لا لا لا نخواب تلخ جدایی کمر خم میشه زیر بی وفایی

تو بیدار باش همه تو خواب نازن برای کی بخونم پس لالایی

لا لا لا لا نخواب تنهایی زرده اگه طولانی شه مثل یه درده اگه چشم انتظار باشی که

هیچی دروغ میگی به دل که بر میگرده

لا لا لا لا نخواب اشکت زلاله مثل بارون پای نخل وصاله

من و تو هم شب و هم قلب و کشتیم ولی اون چی ؟ چقدر اون بی خیاله

لا لا لا لا نخواب دنیا خسیسه واسه کم ادمی خوب مینویسه

یکی لبهاش تو خوابم غرق خنده است یکی پلکاش تو خوابم خیسه خیسه

لا لا لا لا نخواب عاشق یه سیبه همیشه سرخ و تب دار و غریبه

تا اون بالاست رسیده است اما تنهاست پایین هم که بیوفته بی نصیبه

لا لا لا لا نخواب اینجا سیاهی پر اما تو تنگه قصه ماهی

اونی که ما ها رو بیدار نگه داشت الهی خواب باشه حالا الهی

لا لا لا لا نخواب تا اون بخوابه بشین انقدر تا که خورشید بتابه

زمونی که یقین کردم بیدار شد بخواب با یاد عکسی که تو یه قابه

لا لا لا لا بخواب بیدار حالا دیگه باید بخوابی پس لالالا بخواب

دیگه تو میتونی بخوابی

ببین خورشید اومد بالای بالا

لا لا لا لا این هم بود سرنوشتم

این از امروزم و این از گذشتم

نمیخوابم تا تو برگردی یک روز

منم خواب رو واسه اون روز گذاشتم

*لالالالا گل نازم
* تویی سرو سرافرازم
* تویی سرو و تویی كاجم
* تویی افسر، تویی تاجم

* لالالالا گل نرگس
* نباشم دور، ِز‌‌ تو هرگز
* همیشه در برم باشی
* چو تاجی بر سرم باشی

*لالالالا گل مریم
* چه گویم از غم و دردم
*غم من در دلم پنهان
* بیا اینجا بشو مهمان

* لالالالا گل مینا
* بخواب آروم ،گل بابا
* بابا رفته ، سفر كرده
* الهی زودی برگرده

* لالالالا گل شب بو
* نگاهت می كند جادو
* ببینم چشم شهلایت
* به زیر آن كمان ابرو

* لالالالا گل پونه
*انار كردم واسَت دونه
* انار سرخ ِ یاقوتی
* بخورای گل، نگیر بونه

*لالالالا گل صدپر
* نشه هرگز گلم پرپر
* بمون با من گل خندان
* نبینم چشم ِ تو گریان

* لالالالا گل لاله
* میریم فردا خونه خاله
* ندیدم خاله جانت را
* الان چندین و چن ساله

* لالالالا گلم خوابید
* به رویش نورِ مَه تابید
* لالالالا گلم زیباست
* برای من ، همه دنیاست

لالالالا گل نازی بابات رفته به سربازی
لالالالا گل نعنا بابات رفته شدم تنها
لالالالا گل پسته بابات رفته کمر بسته
لالالالا گل خاشخاش بابات رفته خدا همراش
لالالالا گل پسته بابات بار سفر بسته
لالالالا گل کیشمیش بابات رفته مکن تشویش

لالا لالا ملوس ململ که گهوارت چوب صندل
لحافت چیت هندستون که بالشتت پَر سیستون
لالا ای باد تابستون نظر کن سوی هندستون
بگو بابا عزیز من برای رودم کتون (= کتان) بستون