خداوند تنها جوانان را از دنیا نمی برد بلكه همة موجودات زنده غیر از خدای حیً ، می میرند ولی اگر منظور این است كه چرا بعضی از انسانها مرگ زود هنگام دارند ،لازم است بدانید كه: خلقت همه موجودات ، وقوع حوادث و پدیدههاى جهان و مرگ و میرها همه مطابق اراده ازلى و قضا و قدر الهى انجام مىشود.
قضا و قدر الهى نیزبه این تعلق گرفته كه هر موجود و پدیدهاى از راه علل و اسباب خاص خودش به وجود بیاید یا از بین برود و مسأله مرگ و میرها نیز طبق ناموس خلقت و نظام علّى و معلولى پدید آید. به طور كلى مرگ و میر دو نوع است:
یكى اجل مسمّى (مرگی كه زمانش در لوح تقدیر مشخص شده است)، و دوّم اجل معلّق یا غیر مسمّى.
نوع اوّل همان اجل طبیعى است كه مطابق با نطام خلقت هر موجود زندهاى پس از یك دوره زندگى عوامل زیستى او رو به كاهش و زوال مىگذارد تا روزى كه عمر او به سر رسد.
و اجل معلق،مرگهاى زودرس هستند كه بر اثر تصادف یا بیمارىها و... پدید مىآیند و هر دو اجل به اراده و مشیت الهى و بر طبق قضا و قدر الهى انجام مىشود، ولى نكتهاى كه در اینجا قابل توجه است این كه اعمال و رفتار ارادى و اختیارى انسان نیز، خود یكى از اسباب و مشیات این عالم و جزئى از قضا و قدر الهى است كه در بسیارى از حوادث و پدیدههاى عالم، نقش فاعلى به خود مىگیرد. پس انسان مىتواند با اعمال و رفتار خود، سرنوشت خویش را تعیین كند و یكى ازامورى كه رفتار انسان در تعیین آن مؤثر است، مرگ مىباشد.
انسان مىتواند با رعایت اصول بهداشتى و... عمر خود رابه حد طبیعى و واقعى برساند. علاوه بر این بعضى از گناهان یا كارهاى خیر مانند قطع رحم یا ظلم و احسان وصله رحم و صدقات و... نیز در تأخیر و تقدیم مرگها مؤثر است. در هر صورت باید توجه داشت كه هر دو اجل از ناحیه خدا تعیین مىشود. یكى به طور مطلق و دیگرى به عنوان مشروط و یا معلق، با توجه به این دو اجل، بسیارى از مطالب روشن مىشود؛ از جمله این كه در روایات آمده است صله رحم عمر را زیاد و یا قطع رحم عمر را كم مىكند، منظور از عمر و اجل در این موارد اجل غیرحتمى (متعلق ومشروط) است.
براى آگاهى بیشتر ر.ك: حیات جاودانه، پژوهشى در قلمرو معادشناسى، امیر دیوانى.
www.morsalat.com
