هدف اساسى دین اسلام، تربیت انسانها و تامین سعادت بشر در تمام ابعاد وجودی، در تمام مراحل زندگى است.به طوری که الگوی خانواده اسلامی، کامل ترین الگو برای جوامع بشریت است که در متن ذیل به برخی از راههای تقویت عواطف در خانواده از نگاه اهل بیت(ع) می پردازیم.
1 -
گفت وگوهاى محبت آمیز:یكى از راههاى استحكام بنیان خانواده ، توجه به ارتباط كلامى است. سخنان عاطفى و بهره گیرى از كلمات دلنشین و خطابهاى شایسته و محبت آمیز،مخاطب را جذب مىكند. خواسته یا ناخواسته از گوینده راضى شده،و در دلش نوعى احساس محبت نسبت به او ایجاد مىشود.
اگر در خانوادهاى مرد یا زنی با عبارات زیبا و دلپذیر همسرش را صدا كند، علاوه بر این كه به فرزندان چگونه سخن گفتن را مىآموزد، در قلب او جایگاه ویژهاى خواهد یافت. امیرمؤمنان (ع ) مىفرماید: «اجملوا فى الخطاب تسمعوا جمیل الجواب ،زیبا سخن بگویید تا سخن زیبا بشنوید.»
خطابهاى ملاطفت آمیز و دلربا، روح را نوازش داده و همسر را تحت تاثیر قرار می دهد. بعضى از عبارات، آن قدرزیبا هستندكه هرگز تا آخرعمر فراموش نمى شوند.
رسول گرامى اسلام (ص) با توجه به این نكته فرمودند: « قول الرجل للمراة انى احبك لا یذهب من قلبها ابدا. مردى كه به زنش بگوید: من ترا دوست دارم، [اثر این سخن] هرگز از دل زن بیرون نمى رود.» اساسا مرد و زن مسلمان باید زبان خویش را به سخن نیك عادت دهند، زیرا انسان فطرتااز عبارتهاى جذاب و پرمهر استقبال میكند و نسبت به انسانهاى نیكو سخن، در دل احساس محبت مىنماید.
2 -
صدا كردن با بهترین نام:صدا كردن همسر با نامى كه بیشتر دوست دارد، در ایجاد انس و الفت در میان زوجین تاثیر به سزایى خواهد داشت. پیامبر گرامى اسلام( ص )توصیه فرموده اند كه براى افزایش مهر و صفا در میان مسلمانان، همدیگر را با نام زیبا و محترمانه صدا بزنند: «ثلاث یضفین ود المرء لاخیه المسلم یلقاه بالبشر اذا لقیه و یوسع له فى المجلس اذا جلس الیه و یدعوه باحب الاسماء الیه; سه چیز دوستى و محبت بین دو مسلمان را افزایش داده [و صفا و صمیمیت را در میان آنها تقویت مىكند.] 1. هنگام ملاقات، با خوشرویى و چهرهاى گشاده برخورد كند. 2. اگر مىخواهد در كنار او بنشیند برایش جا باز كند. 3. به بهترین نامى كه دوست دارد او را صدا بزند.»
3 -
سلام كردن به همدیگر:طبق آموزشهاى اسلام، سلام كردن با صداى رسا و واضح و با آهنگى عاطفى و جذاب موجب تقویت روابط بین زن و شوهر خواهد شد. سلام با لحنى عاطفى، كینهها را از بین برده ، روحیه را تقویت كرده و دلها را به هم نزدیك مىنماید. سلام دادن به جمع خانواده و به ویژه زن و شوهر به یكدیگر، نشاط آور و فرح بخش است.
امام صادق علیه السلام فرمود: «یسلم الرجل اذا دخل على اهله; وقتى شوهر به خانه وارد مىشود ، باید به اعضاى خانواده (به ویژه همسرش) سلام كند.»
4 -
اظهار علاقه و ابراز محبت :زوج جوانى كه با هم پیمان زناشویى میبندند، معمولا بر مبناى علاقه درونى و عشق پاكى است كه به یكدیگر دارند. اما آنچه كه در اسلام تاكید شده، بنیان خانواده را تقویت مىكند و محبت و الفت را میان زوج جوان افزایش مىدهد، اظهار و ابراز آن است.
امام صادق علیه السلام مىفرماید: «اذا احببت رجلا فاخبره بذلك فانه اثبت للمودة بینكما; هرگاه شخصى را دوست داشتى، دوستى خود را به او اعلام كن ، زیرا این عمل انس و الفت را بین شما پایدارتر می كند.»
5 -
دلجویى، استقبال، بدرقه:خانواده برای انسان كانون آرامش و راحتی است.مردى كه بیرون ازمنزل با انواع مشكلات درگیر است و با ناملایمات فراوانى برخورد مىكند، دوست دارد هنگام برگشت به خانه كسى از او دلجوئى كند، حرف دلش را بشنود و با سخنان آرام بخش خود،مرهم دردهاى انباشته دل او باشد. دلش مىخواهد هنگامى كه در منزل را باز مىكند، كسى با چهرهاى گشاده، لبى خندان و لحنى عاطفى از او استقبال نموده و آنچه را كه در دست دارد، با تكریم از او تحویل بگیرد و این فرد جز همسر صالح و مهربان او فرد دیگرى نخواهد بود. در این صورت چنین زنى از دوستان خدا بوده و پاداش بزرگى خواهد داشت.
مردى به محضر رسول خدا صلى الله علیه وآله آمده و عرضه داشت: «یا رسول الله! من همسرى دارم كه هرگاه وارد خانه شوم به استقبالم مىآید و چون مىخواهم از منزل بیرون روم مرا بدرقه مىكند. هر گاه مرا اندوهگین ببیند مىگوید: چه چیز تو را اندوهگین كرده؟ اگر براى مخارج زندگىات ناراحتى، مطمئن باش كه دیگرى (خداوند) عهده دار آن است و اگر براى آخرت [و گرفتارىهاى قبر و قیامت] غصه مىخورى، خداوند اندوهت را زیاد كند. (و باید چنین باشى.) رسول خدا(ص)فرمودند: خداوند [در روى زمین] كارگزارانى دارد و این زن یكى از آنها است. براى او نصف پاداش شهید مىباشد.»
گفتنی است امام على(ع ) در مورد بانوى بانوان و همسر نمونه تاریخ مىفرماید: «به خدا سوگند بعد از ازدواج با فاطمه(س) بر او خشمگین نشدم و او را به كارى مجبور نكردم . و او مرا ناراحت نكرد و هیچگاه با من مخالفت ننمود، وقتی به او نگاه مىكردم تمام غم و اندوههاى دلم برطرف میشد.»
