سلام
رُوِیَ عَنِ البَاقِرِ علیه السلام قال:
مَا أَحْسَنَ الْحَسَنَاتِ بَعْدَ السَّیِّئَاتِ وَ مَا أَقْبَحَ السَّیِّئَاتِ بَعْدَ الْحَسَنَاتِ .
ترجمه حدیث: از امام باقر علیه السلام منقول است که حضرت فرمودند: چقدر كارهای نیك بعد از گناهان زیباست و چقدر گناه كردن بعد از كارهای نیك، زشت و قبیح است.
شرح حدیث: 3 مطلب را راجع به این روایت عرض می¬کنم: 1- از این روایت یک مطلب کلّی به دست می¬آید و آن اینکه: اعمال نیك و اعمال زشت از هم بیگانه نیستند. برخی خیال می¬كنند كه اعمال نیك و اعمال زشت با هم در ارتباط نیستند امّا اینطور نیست. امام باقر علیه السلام در این روایت این مطلب كلّی را می¬خواهد بفرماید كه اینها از همدیگر بیگانه نیستند. كارهای نیك روی كارهای زشت اثر می¬گذارد و همنیطور كارهای زشت، روی كارهای نیك اثر می¬گذارد. البته راجع به اثرگذاری کارهای نیک روی کارهای زشت در قرآن کریم هم داریم؛ آنجا که می-فرماید: إنَّ الحَسَناتِ یُذْهِبنَ السَّیِئاتِ .
حضرت امام باقر علیه السلام در ادامه دو مطلب را بر همین كلّی مترتب می-كند.2- حضرت فرمودند: «مَا أَحْسَنَ الْحَسَنَاتِ بَعْدَ السَّیِّئَاتِ» چقدر زیباست كه اگر كسی غفلتاً دستش آلوده شد و از او كار زشتی صادر گشت، بعد از آن كارِ نیكی بكند. چون این کارِ نیک اثر می¬گذارد و زشتی آن کار زشت را از بین می برد. حضرت همان رابطه¬ای را كه در آیۀ شریفه هست مطرح می¬فرماید.
3- «وَ مَا أَقْبَحَ السَّیِّئَاتِ بَعْدَ الْحَسَنَاتِ» حضرت می فرمایند چقدر زشت است كه كسی كارِ نیك انجام بدهد و بعد از آن، كار زشتی از او سر بزند. این كار زشت به آن كار نیك ضربه می¬زند.
نتیجه: مواظب باش! اگر غفلتاً كار زشتی از تو سر زد، بعد از آن یك كار نیك بكن، نگذار اینها انباشته شود. اگر نعوذ بالله كار زشتی از تو سر زد بدان كه انجام حسنه بعد از آن، خیلی زیباست. وقتی هم که حسنات انجام دادی مراقب باش بعد از آن دیگر گناه نكنی. چرا که در این صورت آن حسنات از دستت می¬رود. وقتی كار نیك انجام دادی، مراقب باش این سرمایه را از دست ندهی و دستت به خطا و گناه آلوده نشود. نگهش دار و آن غفلتِ صادر شده را به وسیلۀ یک کار نیک زود پاك كن. مواظب باش كه از دستت نرود.
منبع: دفتر اطلاع رسانی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی
