علت تاءخیر فرج آقا و مولاى ما امام زمان علیه السلام به خود انسان ها باز مى گردد ، زیرا تشكیل حكومت عدل و توحیدى در سطح جهان عمدتا احتیاج به شرایط و آمادگى هاى لازم از طرف خود مردم دارد ، از قبیل اینكه
. مردم مفهوم عدل را بدانند
به حدى برسند كه از جان و دل خواهان عدل باشند
با عمل به دستورات شرع به حد بالاى شعور فكرى و فرهنگى برسند ، گر چه در محدوده بخشى از مردم باشد. و لذا مرحوم خواجه نصیرالدینطوسى در((شرح تجرید))غیبت حضرت را از ناحیه خود مردم مى داند
پیشرفت بشر از ناحیه صنعت و تكنیك
و در مجموع فراهم نشدن مجموع شرایط لازم براى ظهور ، علت تاءخیر ظهور حضرت است.
امام زمان علیه السلام در توقیعى كه به شیخ مفید رحمة الله علیه مى فرستد مى فرماید:ولو اءن اءشیاعنا - و فقهم اله لطاعته على اجتماع من القلوب فى الوفآء بالعهد علیهم ، لما تاخر عنهم الیمن بلقآئنا ، و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا على حق المعرفة منهم بنا ، فما یحبسنا عنهم الا ما یتصل بنا مما نكرهه و لا نوثره منهم(1) ؛(اگر شیعیان ما - كه خداوند توفیق طاعتشان دهد - در راه ایفاى پیمانى كه بر دوش دارند ، همدل مى شدند ، میمنت ملاقات ما از ایشان به تاءخیر نمى افتاد ، و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنها مى گشت ، دیدارى بر مبناى شناختى راستین و صداقتى از آنان نسبت به ما علت مخفى شدن ما از آنها چیزى نیست جز آنچه كه از كردار آنها به ما میرسد و ما توقع انجام این كارها را از آنها نداریم).
پی نوشت:
احتجاج ، ج 2 ، ص 315
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران