تبیان، دستیار زندگی

با یاد دوست 

اصفهان از قدیم الایام به سبب ویژگی های خاص خود، همواره مورد توجه ادیبان و سیاحان ایرانی و غیرایرانی بوده است. تا آنجا که حتی ردپای اصفهان را می توان در افسانه های قدیم دنبال کرد.  

علاوه بر شاعران و نویسندگان ایرانی که در نوشته های منظوم و منثور خود از اصفهان به عنوان منبع الهام برای خلق آثار ادبی بهره برده اند یا در باب آن گفته اند و نوشته اند، سیاحان غیرایرانی بسیاری، بخصوص از اروپا در دوران های مختلف به این شهر سفر کرده و ضمن خلق سفرنامه های درخورتوجه، اصفهان را همچون بسیاری دیگر از عناصر خاص و قابل توجه فرهنگ شرق، به اهالی مغرب زمین معرفی کرده اند.

هوا لعزیز

سلام

پرفسور "اوژنیو گالدیری" محقق مرمت گر و آشنا به تاریخ معماری و شهرسازی اصفهان مسئول مرمت کاخ های دوره صفویه ی اصفهان بوده است ، تحقیقات گالدیری دروازه ی عظیمی بر پژوهشگران در مورد مسجد جامع و تاریخ و تحول معماری مسجد از شروع اسلام در ایران تا سده ی دهم گشود  و بحق این پژوهشگر و مرمت گر ماهر موسسه ی ایتالیائی خاورمیانه و دور مرکز تعمیرات که از طرف سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران در اصفهان مشغول به کار بود، کاخ های صفوی را از تخریب و ریزش زود رس نجات داد.

با یاد دوست 

پ.ن. از آنجا که مطلب فوق ترجمه ی دست و پا شکسته ی خودم می باشد، متن زبان اصلی را برای بهره برداری بیشتر و بهتر دوستان قرار می دهم:

اصفهان را نیمه جهان گفتند

نیمی از وصف اصفهان گفتند

ملک الشعرای بهار

با یاد دوست

روح بخشی ای نسیم صبحدم

خود مگر می آیی از ملک عجم

تازه گردید از تو درد اشتیاق

می رسی گویا ز اقلیم عراق

مرده ی صد ساله یابد از تو جان

تو مگر کردی گذر از اصفهان

شیخ بهایی

در ادبیات معاصر تا آنجا که در بعضی غزل ها خوانده ام، اصفهان به واسطه ی ویژگی هایی که در طول تاریخ داشته و یا در حال حاضر برای آن مطرح هست معمولا به عنوان یک نماد و یا یک مضمون مطرح می شود. 

شکل دریا شده ای، معنی دریا که تویی

بندرعباس غزل می شود آنجا که تویی

اصفهان غزلت، آخر خاتم کاری ست

به خود مشرق آیات تماشا که تویی

پشت آن جاری امواج غزل غیر تو کیست؟

از خودت هیچ نپرسیده ای آیا که تویی؟!

در نگاهم تو به رقص آمده ای یا که منم؟

من در آیینه به حرف آمده ام یا که تویی؟

ما چو گنجشک، گرفتار در این حجم غریب

بگریزیم از این پنجره وا که تویی

عاشقی فهم محمدعلی بهمنی است

بر من آسان نشد این سخت معما که تویی

علیرضا قزوه

غزل زیبای سید ابوالفضل صمدی از دیگر آثار معاصری است که در آن "اصفهان" و زاینده رود همیشه جاری آن الهام بخش شاعر است:

با گریه در برابر هم خوابمان گرفت

پائیز روی شانه ی ما آشیان گرفت

دوری حصار، عاشقی و دوستی حصار

انبوهی از حصار مرا در میان گرفت

هر نامه ای که می رسد آغاز حسرتی ست

با نامه های ابر دل آسمان گرفت

من زنده ام به عشق تو هرگز نمی شود

زاینده رود را شبی از اصفهان گرفت

محتاج شانه های غریبانه ی تو ام

لختی بمان که هق هق من بی امان گرفت

اصفهان را نیمه خوانند از جهان
صد جهان من دیده ام در این جهان

هفت دست و هشت خلد و چهار باغ
جنت و باغ ارم رشك جهان

استاد همایی

آن رشك جهان را كه لقب نصف جهان است
زان نصف جهان است كه نصفش به جنان است

گر كل جهان نیست ولی كمتر از آن نیست
ور نصف جهان نیست ولی خوش تر از آن نیست

استاد امیری فیروزكوهی

كه گوید اصفهان نصف جهان است
جهان نقشی ز اصفهان است
جهانی از جهان جمع است اینجا
نگین این جهان نفش جهان است

سیف الله خادمی