کُنْتَ رَبیعَ الاْیْتامِ
تو بهار ِسر سبز ِیتیمان بودى
وَ عِصْمَةَ الاْنامِ
وَ عِزَّ الاْسْلامِ
وَ مَعْدِنَ الاْحْکامِ
نگاهبان و حافظ مردم بودى، مایه عـزّت و سرافرازى اسلام
معدنِ احکام الهىوَ حَلیفَ الاْنْعامِ
هم پیمان نیکى و احسان بودى
سالِکاً طَرآئِقَ جَدِّک َ وَ أَبیک
مُشْبِهاً فِى الْوَصِیَّةِ لاِخیـکَ
پوینده طریقه جدّ و پدرت و در سفارشات و وصایا همسانِ برادرت بودی
وَفِىَّ الذِّمَـمِ ، رَضِىَّ الشِّیَمِ ، ظاهِرَ الْکَرَمِ ،وفادار به پیمانها،
داراى سجایاىِ پسندیده، با جود و کَرَمِ آشکار بودى
مُتَهَجِّداً فِى الظُّلَمِ،شب زنده دار (به عبادت) در دلِ شبهاىِ تاریک
قَویمَ الطَّرآئِقِ ، کَریمَ الْخَلائِقِ
عتدل و میانه رو در روشها، باسجایا و اخلاقِ کریمانه
عَظیمَ السَّوابِقِ ، شَریفَ النَّسَبِ ، مُنیفَ الْحَسَبِ ،
داراى سوابقِ با عظمت و ارزشمند، داراى نَسَبِ شریف،
وحَسَبِ والا،رَفیعَ الرُّتَبِ ، کَثیرَ الْمَناقِبِ ، مَحْمُودَ الضَّرآئِبِ
با درجاتِ رفیع و عالى، مناقب و فضائلِ بسیار، سِرِشتها و طبیعتهاى مورد ستایش
جَزیلَ الْمَواهِبِ ، حَلیمٌ رَشیدٌ مُنیبٌ
و با عطایا و مواهبِ بزرگ بودى، صبور، رشد یافته، بسیار متوجه بسوى خدا
جَوادٌ عَلیمٌ شَدیدٌ
باجود و سخاوت، دانا، توانا و قاطع بودى
إِمامٌ شَهیدٌ، أَوّاهٌ مُنیبٌ ، حَبیبٌ مَهیبٌ ،
پیشواى شهید،بسیار گریان در پیشگاه خداوند، محبوب و با هیبت بودى،
کُنْتَ لِلرَّسُولِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ وَلَداً ، وَ لِلْقُرْءانِ سَنَداً
تو براى پیامبر که درودخدابراووآل اوباد فرزند، و براى قرآن پشتوانه بودى ،
وَ لِلاْ مَّةِ عَضُداً ، وَ فِى الطّاعَةِ مُجْتَهِداً
و براى امّتِ اسلام بازوى توانا، و درطاعتِ حقّ کوشا بودى
حافِظاً لِلْعَهْدِ وَالْمیثاقِ ، ناکِباً عَنْ سُبُلِ الْفُسّاقِتو
حافظِ عهد وپیمانِ الهى، دورى کننده ازطُرُقِ فاسقان بودى
باذِلاً لِلْمَجْهُودِ ،
تو آنچه درتوان داشتى (براى اِعلاءِکلمه حقّ) بذل نمودى
طَویلَ الرُّکُوعِ وَ السُّجُودِ ،
داراى رکوع و سجود طولانى بودى،
زاهِداً فِى الدُّنْیا زُهْدَ الرّاحِلِ عَنْها ،
تو مانند کسیکه ازدنیا رخت برخواهد بست ازآن روگردان بودى،
ناظِراً إِلَیْها بِعَیْنِ الْمُسْتَوْحِشینَ مِنْها ،
و مانندکسانیکه ازدنیادروحشت وهراس بسر میبرند به آن نگاه میکردى،
امالُک َ عَنْها مَکْفُوفَةٌ ، وَ هِمَّتُک َ عَنْ زینَتِها مَصْرُوفَةٌ ،
آرزوهایت از (تعلّق به) دنیا بازداشته شده، وهمّت وکوششت از زیو ردنیا رو گردانده بود،
وَ أَلْحاظُک َ عَنْ بَهْجَتِها مَطْرُوفَةٌ ، وَ رَغْبَتُک َ فِى الاْخِرَةِ مَعْرُوفَةٌ ،
دیدگانت ازبهجت و سروردنیابربسته، و اشتیاق و مِیلَت به آخرت شهره آفاق است،
حَتّـى إِذَا الْجَوْرُ مَدَّ باعَهُ ، وَ أَسْفَرَ الظُّلْمُ قِناعَهُ،
تا آنکه جور و ستم دستِ تعدّى دراز نمود، وظلم وسرکشى نقاب از چهره برکشید،
وَ دَعَا الْغَىُّ أَتْباعَهُ ،
و ضـلالت و گمـراهى پیروان خویش را فرا خواند،
وَ أَنْتَ فی حَرَمِ جَدِّک َ قاطِنٌ ، وَ لِلظّـالِمینَ مُبایِنٌ ،
با آنـکه تو در حَرَمِ جدّت متوطّن بودى، و از ستمکاران فاصله گرفته بودى،
جَلیسُ الْبَیْتِ وَ الْمِحْـرابِ ،و مُلازمِ منزل ومحرابِ عبادت بوده،
مُعْتَزِلٌ عَنِ اللَّـذّاتِ وَ الشَّـهَواتِ ،
و از لذّتها وشهوات دنیوى کناره گیربودى،
تُنْکِـرُ الْمُنْکَـرَ بِقَلْبِـک وَلِسانِک، عَلى حَسَبِ طاقَتِـک وَ إِمْکانِـک،
وبرحسب طاقت وتَوانَت مُنکَر را با قلب وزبانت انکارمى نمودى،
ثُمَّ اقْتَضاک َ الْعِلْمُ لِـلاْنْکارِ،
پس ازآن علم و دانشت اقتضاى انکارِ آشکارنمود،
وَ لَزِمَک َ أَنْ تُـجـاهِدَ الْـفُجّـارَ ،
و برتو لازم گشت با بدکاران رویاروى و جهادکنى،
فَـسِـرْتَ فـی أَوْلادِکَ وَ أَهـالیـکَ ، وَ شیعَـتِک َ وَ مَوالیک
بنابراین درمیان فرزندان و خانواده ات، وپیروان ودوستانت روانه شدى،
وَ صَدَعْتَ بِالْحَـقِّ وَ الْبَـیّـِنَـةِ ،
وحقّ و برهان را آشکار نمودى،
وَ دَعَوْتَ إِلَى اللهِ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ،
وباحکمت وپند و اندرزِ نیکو (مردم را) بسوىِ خدا فراخواندى،
وَ أَمَرْتَ بِإِقامَةِ الْحُدُودِ ،
وَ الطّاعَةِ لِلْمَعْبُودِ،
وبه برپادارىِ حدودِ الهى ،
و طاعتِ معبود امر نمودى ،
وَ نَهَیْتَ عَنِ الْخَبآئِثِ وَ الطُّـغْیانِ،و از پلیدى ها و سرکشى نهى فرمودى،
وَ واجَهُـوک َ بِالظُّـلْمِ وَ الْعُـدْوانِ،
ولى آنهابه ستم ودشمنى رویاروىِ تو قرار گرفتند،
فَجاهَدْتَهُمْ بَعْدَ الاْیعازِ لَهُمْ،
پس تو نیز با آنان به جهاد برخاستى پس ازآنکه(حقّ را)به آنان گوشزد نمودى،
وَ تَأْکیدِ الْحُجَّةِ عَلَیْهِمْ ،
و حجّت را بر آنها مؤکّد فرمودى،
فَنَکَثُوا ذِمامَک َ وَ بَیْعَتَک َ ، وَ أَسْخَطُوا رَبَّک َ وَ جَدَّ ک،
ولى عهد و پیمان وبیعت تو را شکستند،و پروردگارت و جدّت را بخشم آوردند،
وَ بَدَؤُوک َ بِالْحَرْبِ ، فَثَبَتَّ لِلطَّعْنِ وَالضَّرْبِ ،
و با تو ستیز آغازیدند، پس تو به جهت زد و خورد و پیکار استوار شدى،
وَ طَحَنْتَ جُنُودَ الْفُـجّارِ ، وَاقْتَحَمْتَ قَسْطَلَ الْغُبارِ ،
ولشکریان فاجر راخورد و آسیا نمودى، ودرگَرد وغُبار ِنبرد فرو رفتى،
مُجالِداً بِذِى الْفَقارِ ، کَأَنَّک َ عَلِىٌّ الْمُخْتارُ ،
وچنان با ذوالفقار جنگیدى، که گویا علىّ مرتضى هستى،
فَلَمّا رَأَوْک َ ثابِتَ الْجاشِ، غَیْرَ خآئِف وَ لا خاش ،
پس چون تورابا قلبى مطمئن، بدون ترس وهراس یافتند،
نَصَبُوا لَک َ غَوآئِلَ مَکْرِهِمْ ، وَ قاتَلُوکَ بِکَیْدِهِمْ وَ شَرِّهِمْ،
شرورِمکروحیله شان رابرتوبرافراشتندوازدرِنیـرنگ وفسادباتو قتال نمودند،
وَ أَمَرَ اللَّعینُ جُنُودَهُ ، فَمَنَعُوک َ الْمآءَ وَ وُرُودَهُ ،
وآن ملعون لشکریانش رافرمان داد، تا تو را ازآب واستفاده آن منع نمودند،
وَ ناجَزُوک َ الْقِتالَ ، وَ عاجَلُوک َ النِّزالَ ، وَ رَشَقُوک َ بِالسِّهامِ وَ النِّبالِ ،
وباتوقتال نمودند، وبه جنگ ومبارزه باتوشتافتند، وتیرهاوخدنگهابسوى توپرتاب نمودند،
وَ بَسَطُوا إِلَیْک َ أَکُفَّ الاِصْطِلامِ،
وبراى استیصال وناچار نمودن تو دست دراز کردند،
وَ لَمْ یَرْعَوْا لَک َ ذِماماً، وَ لاراقَبُوا فیک َ أَثاماً،
و حُرمتى براى تومراعات نکردند، وازهیچ گناهى درموردتوخوددارى ننمودند،
فی قَتْلِهِمْ أَوْلِیآءَک َ ، وَ نَهْبِهِمْ رِحالَک َ ،
چه درکشتن آنهادوستانت را، و چه درغارت اثاثیه خیمه هایت،
وَ أَنْتَ مُقَدَّمٌ فِى الْهَبَواتِ ، وَ مُحْتَمِلٌ لِلاْذِیّاتِ ،
(بارى)تودرگَرد وغُبارهاى جنگ پیش تاختى، وآزارواذیّتهاى فراوانى تحمّل نمودى،
قَدْ عَجِبَتْ مِنْ صَبْرِک َ مَلآئِکَةُ السَّماواتِ،
آنچنانکه فرشتگانِ آسمانها ازصبر و شکیبائى توبه شگفت آمدند،
فَأَحْدَقُوا بِک َ مِنْ کُلّ ِالْجِهاتِ ، وَ أَثْخَنُوک َ بِالْجِراحِ ،
پس دشمنان ازهمه طرف به تو هجوم آوردند، و تورا بسبب زخم ها و جراحتها ناتوان نمودند،
وَ حالُوا بَیْنَک َ وَ بَیْنَ الرَّواحِ ، وَ لَمْ یَبْقَ لَک َ ناصِرٌ ،
و راه خلاص و رفتن برتو بستند، تاآنکه هیچ یاورى برایت نماند،
وَ أَنْتَ مُحْتَسِبٌ صابِرٌ ،ولى توحسابگر(عمل خویش براى خدا)و صبوربودى،
تَذُبُّ عَنْ نِسْوَتِک َ وَ أَوْلادِک َ ،
اززنان وفرزندانت دفاع وحمایت مینمودى،
حَتّى نَکَسُوکَ عَنْ جَوادِک َ، فَهَوَیْتَ إِلَى الاْرْضِ جَریحاً ،
تاآنکه تورااز اسبِ سوارى ات سرنگون نمودند، پس با بدن مجروح برزمین سقوط کردى،
تَطَؤُک َ الْخُیُولُ بِحَوافِرِها،
درحالیکه اسبها تورا با سُم هاى خویش کوبیدند،
وَ تَعْلُوکَ الطُّغاةُ بِبَواتِرِها ،
وسرکشان باشمشیرهاى تیزِشان برفرازت شدند،
قَدْ رَشَحَ لِلْمَوْتِ جَبینُک َ ،
پیشانىِ تو به عرقِ مرگ مرطوب شد،
وَ اخْتَلَفَتْ بِالاِنْقِباضِ وَ الاِنْبِساطِ شِمالُک َ وَ یَمینُک َ ،
ودستانِ چپ و راستت به باز و بسته شدن در حرکت بود ،
تُدیرُ طَرْفاً خَفِیّاً إِلى رَحْلِک َ وَ بَیْتِک َ ،
پس گوشـه نظرى به جانب خِیام و حَرَمَت گرداندى،
وَ قَدْ شُغِلْتَ بِنَفْسِک َ عَنْ وُلْدِک َ وَ أَهالیک َ ،
در حالیکه از زنان و فرزندانت(روگردانده)به خویش مشـغول بودى،
وَ أَسْرَعَ فَرَسُک َ شارِداً ، إِلى خِیامِک َ قاصِداً ، مُحَمْحِماً باکِیاً ،
اسبِ سوارى ات با حال نفرت شتافت، شیـهه کشان بجانبِ خیمه ها رو نمود،
فَلَمّا رَأَیْنَ النِّـسآءُ جَوادَک َ مَخْزِیّاً ، وَ نَظَرْنَ سَرْجَک َ عَلَیْهِ مَلْوِیّاً ،
پس چون بانوانِ حَرَم اسبِ تیزپایت را خوار و زبون بدیدند، و زینِ را براو واژگونه یافتند،
بَرَزْنَ مِنَ الْخُدُورِ ، ناشِراتِ الشُّعُورِ عَلَى الْخُدُودِ،
ازپسِ پرده ها(ىِ خیمه) خارج شدند، درحالیکه گیسوان برگونه ها پراکنده نمودند،
لاطِماتِ الْوُجُوهِ سافِرات ،بر صورت ها طپانچه مى زدند و نقاب ازچهره ها افکنده بودند،
وَ بِالْعَویلِ داعِیات ، وَ بَعْدَ الْعِزِّ مُذَلَّلات،
و بصداى بلندشیون میزدند،وازاوجِ عزّت به حضیض ذلّت درافتاده بودند،
وَ إِلى مَصْرَعِک َ مُبادِرات،
وبه سوىِ قتلگاه تو مى شتافتند،
وَ الشِّمْرُ جالِسٌ عَلى صَدْرِکَ،
وَ مُولِـغٌ سَیْفَهُ عَلى نَحْرِک َ ،
درحالیکه شِمرِملعون برسینه مبارکت نشسته، وشمشیرخویش رابرگلـویت سیراب مینمود،
قابِضٌ عَلى شَیْبَتِک َ بِیَدِه ، ذابِـحٌ لَک َ بِمُهَنَّدِهِ ،
با دستى مَحاسنِ شریفت را درمُشت می فِشرد،(و بادستی) با تیغِ سر ازبدنت جدا مى کرد،
قَدْ سَکَنَتْ حَوآسُّک َ، وَ خَفِیَتْ أَنْفاسُک َ ،
تمامِ اعضاوحواسّت ازحرکت ایستاد، نَفَسهاىِ مبارکت درسینه پنهان شد ،
وَ رُفِـعَ عَلَى الْقَناةِ رَأْسُک َ ،
وسرِمقدّست برنیزه بالارفت،
وَ سُبِىَ أَهْلُک َ کَالْعَبیدِ ، وَ صُفِّدُوا فِى الْحَدیدِ ، فَوْقَ أَقْتابِ الْمَطِیّاتِ ،
اهل وعیالت چون بردِگان به اسیرى رفتند، ودرغُل وزنجیرآهنین برفراز ِشتران دربند شدند،
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمْ حَرُّ الْهاجِراتِ، یُساقُونَ فِى الْبَراری وَالْفَلَواتِ
گرماى (آفتابِ) چهره هاشان مى سوزاند ، درصحراها وبیابانها کشیده می شدند،
أَیْدیهِمْ مَغلُولَةٌ إِلَى الاْعْناقِ ، یُطافُ بِهِمْ فِى الاْسْواقِ ،
دستانشان به گَردَنها زنجیرشده، درمیان بازارها گردانده می شدند،
فَالْوَیْلُ لِلْعُصاةِ الْفُسّاقِ، لَقَدْ قَتَلُوا بِقَتْلِک َ الاْسْلامَ ،
اى واى براین سرکشان گناهکار!، چه اینکه باکُشتنِ تواسلام را کُشتند،
وَ عَطَّلُوا الصَّلوةَ وَ الصِّیامَ ، وَ نَقَضُوا السُّنَنَ وَ الاَْحْکامَ،
ونماز و روزه(خدا) را رهانمودند، وسُنّتها واحکام (دین) راازبین بردند،
وَ هَدَمُوا قَواعِدَ الاْیمانِ، وَ حَرَّفُوا ایاتِ الْقُرْءانِ ،
و پایه هاىِ ایمان را منهدم نمودند، و آیاتِ قرآن را تحریف کرده،
وَ هَمْلَجُوا فِى الْبَغْىِ وَالْعُدْوانِ ،
در (وادىِ)جنایت وعداوت پیش تاختند،
لَقَدْ أَصْبَحَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ مَوْتُوراً ،
براستى رسولِ خدا «که درودخدابراو وآل اوباد» (با شهادتِ تو) تنها ماند!
وَ عادَ کِتابُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ مَهْجُوراً ،
کتاب خداوندِعزّوجلّ مَتروک گردید،
وَ غُودِرَ الْحَقُّ إِذْ قُهِرْتَ مَقْهُوراً ،
و آنگاه که تومقهورومغلوب گشتى،
حقّ وحقیقت موردِخیانت واقع شد،
وَ فُقِدَ بِفَقْدِکَ التَّکْبیرُ وَالتَّهْلیلُ ، وَالتَّحْریمُ وَالتَّحْلیلُ ، وَالتَّنْزیلُ وَالتَّأْویلُ ،
و با فقدانِ تو تکبیرِخدا وکلمه توحید، حرام وحلالِ دین، تنزیل و تأویلِ قرآن جملگى ازبین رفت،
وَ ظَهَرَ بَعْدَکَ التَّغْییرُ وَالتَّبْدیلُ ،وَ الاْلْحادُ وَالتَّعْطیلُ ،
و پس ازتو تغییرو تبدیلِ (احکام)، کفرو اِلحاد وبى سرپرستىِ دین،
وَ الاْهْوآءُ وَ الاْضالیلُ ، وَ الْفِتَنُ وَ الاْباطیلُ،
هوى وهوس هاوگمراهی ها، فتنه ها و باطلها جملگى (برصفحه روزگار) ظاهرشد،
فَقامَ ناعیک َ عِنْدَ قَبْرِ جَدِّک َ الرَّسُولِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ ،
پس پیکِ مرگ نزدِ قبرِجدّت رسول خدا «که رحمتِ خدا براووآلِ اوباد» ایستاد،
فَنَعاک َ إِلَیْهِ بِالدَّمْعِ الْهَطُولِ ،
وبا اشکِ ریزان خبر ِمرگِ تورا به وى داد،
قآئِلا یا رَسُولَ اللهِ قُتِلَ سِبْطُک َ وَ فَتاک َ، وَ اسْتُبیحَ أَهْلُک َ وَ حِماک َ،و گفت: اى رسولِ خدا! دخترزاده جوانمردت شهید شد، خاندان وحَریمَت مُباح گردید،
وَ سُبِیَتْ بَعْدَک َ ذَراریک َ ، وَ وَقَعَ الْمَحْذُورُ بِعِتْرَتِک َ وَ ذَویک،
پس ازتو فرزندانت به اسیرى رفتند، و وقایع ناگوارى به عترت وخانواده ات واردشد،
فَانْزَعَجَ الرَّسُولُ ، وَ بَکى قَلْبُهُ الْمَهُولُ،
پس(از شنیدنِ این خبر) رسول خدا پریشان گردید، و قلبش مضطرب بگریست،
وَ عَزّاهُ بِک َ الْمَلآئِکَةُ وَ الاْنْبِیآءُ، وَ فُجِعَتْ بِک َ اُمُّک َ الزَّهْرآءُ،
وفرشتگان وانبیاء او را تعـزیت گفـتند، و مادرت زهـراء (از مصیبتِ تو) اندوهِناک شد،
وَ اخْتَلَفَتْ جُنُودُ الْمَلآئِکَةِ الْمُقَرَّبینَ، تُعَزّی أَباک َ أَمیرَالْـمُـؤْمِنینَ،
ودسته هاىِ ملائکه مقرّبین در آمدوشد بودند، پدرت امیرمؤمنان را تعزیت میگفتند،
وَ اُقیمَتْ لَک َ الْمَـاتِمُ فی أَعْلا عِلِّیّینَ،
مجالسِ ماتم وسوگوارى براىِ تو در اعلاعلیّین برپا شد،
وَ لَطَمَتْ عَلَیْک َ الْحُورُ الْعینُ،و حورالعین به جهت تو به سر و صورت زدند،
وَ بَکَتِ السَّمآءُ وَ سُکّانُها، وَ الْجِنانُ وَ خُزّانُها ، وَ الْهِضابُ وَ أَقْطارُها،(در عزاىِ تو)
آسمان و ساکنانش، بهشت ها و نگهبانانش، کوه ها و کوهپایه ها،
وَ الْبِحارُ وَ حیتانُها، وَ الْجِنانُ وَ وِلْدانُها،
دریا ها و ماهیانش، فردوس ها و جوانانش،
وَ الْبَیْتُ وَ الْمَقامُ، وَ الْمَشْعَرُ الْحَرامُ، وَ الْحِـلُّ وَ الاْحْرامُ،
کعبه و مقام ابراهیم، و مشعرالحرام ، و حلّ و حَرَم جملـگى گریستند،
أَللّـهُمَّ فَبِحُرْمَةِ هذَا الْمَکانِ الْمُنیفِ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ الِ مُحَمَّد،
بار خدایا! به حُرمتِ این مکانِ رفـیع ، بر محمّد و آلِ او رحمت فرست ،
وَاحْشُرْنی فی زُمْرَتِهِمْ، وَ أَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ بِشَفاعَتِهِمْو
مرا در زمره آنان محشور فرما، و به شفاعت و وساطتِ آنها مرا داخلِ بهشت گردان،
أَللّهُمَّ إِنّی أَتَوَسَّلُ إِلَیْک یا أَسْرَعَ الْحاسِبینَ ، وَ یاأَکْرَمَ الاْکْرَمینَ
بار خدایا! من به تو توسّل مى جویم اى سریعترینِ حسابگران، و اِى بخشنده ترینِ کَریمان،وَ یاأَحْکَمَ الْحاکِمینَ، بِمُحَمَّدخاتَِمِ النَّبِیّینَ، رَسُولِکَ إِلَى الْعالَمینَ أَجْمَعینَ،
و اِى فرمانرواى حاکمان، به (حقِّ) محمّد آخرینِ پیامبران، و فرستاده تو بسوىِ تمامِ جهانیان،
