در این جا ما دو مسأله در پیش داریم:
یکی مسأله انقلاب جهانی مهدی موعود
(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) است که خداوند در کتاب های آسمانی پیشین و
نیز در قرآن ، این انقلاب عظیم جهانی را وعده داده است: ( وَ لَقَد کَتَبنا
فِی الزَّبُورِ مِن بَعدِ الذِّکرِ أَنَّ الأَرضَ یَرِثُها عِبادِیَ
الصّالِحُونَ)؛3 در زبور بعد از ذکر (تورات) نوشتیم: بندگان شایسته ام وارث
(حکومت) زمین خواهند شد. و این که، این انقلاب به دست یکی فرزندان رسول
الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم رهبری و هدایت می شود. مسأله ی
دوم این که مهدی موعودی که مسلمین در انتظار او هستند، فرزند بزرگوار امام
عسکری ، محمّد بن الحسن العسکری علیهما السلام است که در سال 255 هجری در
سامّرا خورشید وجود آن حضرت درخشید و جهان را روشن کرد. در مسأله ی اول
اخلاقی نداریم. همه مسلمین در این مسأله متفقند که مهدی موعود (عجل الله
تعالی فرجه الشریف ) یکی از فرزندان رسول الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و
سَلَم است. امّا مسأله ی دوم مورد اختلاف است که در این گفتار به صورتی
فشرده و کوتاه، بدان خواهیم پرداخت. شیعیان اثنی عشری بر آنند که امام زمان
(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) تولد یافته، غیبت کرده و ظهور خواهد کرد.
در این جا، برای پیش درآمدبحث، به چهار دسته از روایات اشاره می کنیم. این
چهار دسته روایات ، فقط منطبق بر نظریه ی شیعه ی اثنا عشری می شود؛ یعنی
چنان چه بر فرض ، نظریه ی شیعه ی اثنا عشری را نادیده بگیریم، این چهار
دسته از روایات هیچ معنایی نخواهند داشت. یعنی اگر کسی ایمان به نظر شیعه ی
اثنا عشر در مسأله ی مهدویّت نداشت برای این چهار دسته از روایات نمی
تواند تفسیری بیابد. این روایات فقط منطبق بر امامان دوازده گانه ی شیعه
اند و در تاریخ اسلام هیچ مورد دیگری برای انطباق ندارند که این قهراً دلیل
صحت نظریه ی شیعه است. اولین دسته از این روایات ، حدیث معروف ثقلین است.
این حدیث از نظر سند کوچک ترین جای تردید ندارد و ثِقات و محدّثین شیعه و
سنّی این روایت را با سندهای عالی ذکر کرده اند4 و همین کافی است که ما
بگوییم این حدیث را مسلم، از محدّثین اهل تسنّن در صحیح خود نقل کرده است.5
تِرمذی، دارَمی ، احمد بن حنبل در مواضع متعددی، نسائی در خصایص، حاکم در
مستدرک الصَّحیحین ،أبوداوود ، ابن ماجه در سنن و عده ی زیادی از محدّثین
اهل تسنّن به خصوص صاحبان صحاح ، به جز بخاری، این حدیث را نقل کرده اند.6
از نظر شیعه هم نیازی نیست من تفصیل بدهم. محدثان شیعه ، این حدیث را
بالاتفاق قبول دارند. پس بنابراین، در سند این حدیث بحثی نمی کنیم. متن
حدیث متعدد است و گویا رسول الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم ، این
حدیث را در چندین موقع ذکر کرده اند و از این رو، متون گوناگونی دارد.
متنِ نسبتاً جامع این حدیث چنین است که مقداری از آن از صحیح مسلم گرفته
شده: أیُّها الناسُ إنَّما أنَا بَشَرٌ یوشَکُ أن اُدعی فَاُجیبُ و إنّی
تارِکٌ فیکُم الثِقلَینِ و هُما کِتابُ اللهِ و عِترَتی أهلُ بَیتی ما إن
تَمَسَّکتُم بِهِما لَن تَضِلّوا بَعدی و أنّهُما لَن یَفتَرِقا حَتّی
یَرِدا عَلیَّ الحَوضَ...؛7 ای مردم! من یک آدمی زاد هستم و نزدیک است که
برای مرگ فرا خوانده شوم و دعوت حق را اجابت کنم. من دو چیز گران بها نزد
شما به امانت می سپارم: کتاب خدا و عترت و اهل بیت من که تا وقتی که شما به
این دو تمسّک بجویید، بعد از من هیچ وقت گم راه نخواهید شد، و این دو تا
روز قیامت که نزد من وارد حوض می شوند، از هم جدا نخواهند گردید... .
در این حدیث ، سه نکته را خیلی روشن می بینیم. این حدیث به سه مطلب اشاره می کند:
1.
این که رسول الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم بعد از خود، دو دلیل
و راهنما برای امت باقی گذاشته است: یکی کتاب خدا و دیگری اهل بیت علیهم
السلام.
2. نکته ی دوم این است که این دو راهنما از هم جدا نخواهند شد تا روز قیامت؛« ... لَن یَفتَرِقا حَتّی یَرِدا عَلَیَّ الحَوضَ...».8
3.
نکته ی سوم این که ما دستور داریم به این دو راهنما و دلیل تمسّک بجوییم و
تمسّکِ به آن ها باعث هدایت و نجات از گم راهی است؛« ... ما إن
تَمَسَّکتُم بِهِما لَن تَضِلّوا بَعدی... .9 وقتی این سه مطلب را کنار هم
دیگر می گذاریم، به این نتیجه می رسیم که از وفات رسول الله صَلَی اللهُ
عَلَیهِ و آلِه و سَلَم ، تا روز قیامت ، پیوسته و همیشه امامی و حجّتی از
اهل بیت علیهم السلام، در مسیر تاریخ هست و هیچ روزی در تاریخ بشریّت از
وفات رسول الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم تا روز قیامت نیست که
امامی و حجّتی از اهل بیت پیغمبر علیهم السلام در روی زمین نباشد.
