پس از زایمان
شش هفته اول بعد از زایمان ، دوران نقاهت پس اززایمان (نفاس) نامیده می شود.دراین مدت نیز لازم است مادر درچند نوبت توسط کارکنان بهداشتی مراقبت شود.پدرومادر نیز باید به تغییرات طبیعی وخطراتی که سلامت مادرونوزاد راتهدید می کند آگاه بوده ودرصورت بروز علائم خطردر اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه نمایند .
تغییرات بدن مادر پس اززایمان
دو تغییر عمده بدن مادردردوران بعداز زایمان مربوط به رحم وپستان است.
رحم:پس اززایمان رحم کم کم به حالت اولیه خودبرگشته واندازه آن به سرعت کوچکتر می شود. پوشش ضخیمیکه دیواره رحم برای لانه گزینی جنین تشکیل شده بود ابتدا به شکل ترشحات خونی وسپس ترشح قهوه ای رنگ وپس ازحدود10 روز به صورت ترشحات زرد یا سفیدرنگ ازمهبل خارج می شود.البته ممکن است در برخی خانم ها خونریزی در حد لکه بینی ،حتی تا حدود 40 روز پس اززایمان نیز ادامه یابد .در این مورد برای اطمینان بیشتر می توان با پزشک یا ماما مشورت کرد.دراکثر مادرانی که کودک خود را شیر می دهند به مدت 5 تا6 ماه بعداز زایمان وگاهی تازمانی که تغذیه کودک با شیرمادر ادامه دارد، قاعدگی اتفاق نمی افتد .ولی درزنانی که کودک خودرااز پستان شیرنمی دهند ،معمولا قاعدگی حدود 4تا8 هفته بعد اززایمان اتفاق می افتد .گاه اولین قاعدگی غیرعادی وتوام با خونریزی زیادوخروج لخته است ونباید موجب نگرانی شود ،ولی در صورت ادامه این وضعیت باید به پزشک مراجعه شود .
پستان ها: در روزهای اول بعد از زایمان آغوز که حاوی پروتئین بیشترومواد ایمن سازی مشابه واکسن است در پستانها تولید وترشح آن تا10 روز ادامه یافته وسپس به شیر تبدیل می شود.مقدار شیر در افراد مختلف ، متفاوت بوده وبستگی به دفعات شیردهی ، رژیم غذائی وحالات روحی مادر دارد.
اندوه پس از زایمان: برخی از مادران درروزهای اول پس از زایمان احساس اندوه وغم بی دلیل می کنند که معمولا زودگذر است ودرافراد مختلف،شدت آن متفاوت می باشد .چنانچه این حالت طولانی ومداوم شود ، مشورت با پزشک لازم است.
