بعد از 2 سال تعطیلی، از چند ماه پیش كه اركستر ملی فعالیتهایش را دوباره آغاز كرده است، در هر اجرا جای خالی فرهاد فخرالدینی روی صحنه از سوی هنرمندان و مسوولان گوشزد میشد. اما تنها یك هفته پیش بود كه این آهنگساز كه نامش موسیقی ملی ایران را تداعی میكند بالاخره انتظار مخاطبان را برای حضورش در عرصه موسیقی به پایان رساند و با اركستری تازهنفس به صحنه بازگشت.
اركستر موسیقی مهرنوازان كه به گفته خود فخرالدینی، شاكله اصلیاش از هنرمندان بازنشسته و پیشكسوت اركستر ملی شكل گرفته است، به رهبری این آهنگساز و مدیریت محمدحسین تفرشی تشكیل و با خوانندگی و سرپرستی سالار عقیلی، نخستین كنسرت خود را هفته گذشته برگزار كرد. این برنامه كه از سوی كارشناسان و اهالی موسیقی مهر تایید خورد به عنوان یك موفقیت بزرگ معرفی شد.
برای آشنایی با چندوچون راهاندازی و ویژگیهای این گروه بزرگ موسیقایی، سراغ فرهاد فخرالدینی میرویم و میپرسیم در حالی كه همه فكر میكردند او دیگر میلی به حضور روی صحنه و رهبری اركسترهای اینچنینی ندارد، چگونه شد كه به این عرصه بازگشت و بار دیگر چوب رهبری را به دست گرفت. او در پاسخ میگوید: دوستان خوبم در خانه موسیقی و البته علاقهمندان موسیقی ملی خیلی پیگیر بازگشت من بودند كه عاقبت با پیشنهاد سالار عقیلی و محمدحسین تفرشی كه از تهیهكنندگان با ذوق و علاقهمند كشورمان است، گروه بزرگ مهرنوازان را كه یك اركستر موسیقی ملی است، تشكیل دادیم.
او با اشاره به این كه نخستین كنسرت این گروه بزرگ نشان از تواناییهای آن داشت، میافزاید: اركستر مهرنوازان كاملا حرفهای است و نوازندگان آن سمت استادی دارند. در واقع اعضای اركستر مهرنوازان همگی نوازندگان باسابقه و قدیمی اركستر ملی هستند.
نخستین اركستر بزرگ خصوصی
تاكنون اركسترهای بزرگ موسیقی به واسطه هزینه هنگفتی كه در روند كاریشان دارند، از جمله اركسترهای سمفونیك و ملی توسط بخش دولتی تشكیل و اداره میشدهاند. اما برای نخستین بار است كه اركستر مهرنوازان توسط بخش خصوصی و همت خود هنرمندان اداره میشود.
محمدحسین تفرشی، مدیر و تهیهكننده این اركستر میگوید: در طول چند سالی كه مشغول فعالیتهای فرهنگی و هنری و خصوصا موسیقی بودم، همیشه آرزوی ارتقای سطح كیفی و كمی این فعالیتها را داشتم.
او میافزاید: در فروردین سال جاری به دعوت و درخواست اركستر سمفونیك ویولت به خوانندگی مسعود یكتا و رهبری فرزاد نوشاد، كنسرتی را تدارك دیدم كه با موفقیت آن، به فكر تشكیل اركستری برای اجرای آثار موسیقی ملی ایران افتادم.
این مدیر هنری ادامه میدهد: از آنجا كه مدتی بود مدیریت برنامههای سالار عقیلی را برعهده داشتم به پیشنهاد خود ایشان اركستر مهرنوازان را پایهگذاری كردیم و از همان زمان خواهان حضور استاد فخرالدینی به عنوان رهبر بودیم كه طی مذاكراتی با ایشان این طرح را عنوان و با پذیرفتن استاد، شروع به انجام مقدمات كردیم.
تفرشی اضافه میكند: پس از گردآوری نوازندگان و تعیین قطعات مورد نظر و تكمیل رپرتوار مقدمات ثبت و تشكیل اركستر فراهم گردید. در این ایام سالارعقیلی برای اجرا در جشنواره فز راهی مراكش شد و من نیز مراحل اداری و درخواستها را مانند تمامی گروهها طی كردم و بالاخره با ثبت اركستر مهرنوازان در وزارت ارشاد، در تاریخ اول خرداد، سالن میلاد نمایشگاه را برای تاریخهای 26 تا 28 مهر رزرو كردیم.
نیازمند تكرار آثار قدیمی هستیم
یكی از مسائلی كه همیشه در زمان فعالیتهای اركستر ملی با رهبری فخرالدینی نیز مطرح بوده، همین اجرای چندین باره آثار گذشته است كه این موضوع همچنان در بیشتر اركسترها نیز به چشم میخورد.
فخرالدینی در این باره میگوید: هماكنون نسل جوان ما هیچ آشنایی با آثار گذشتگان ندارند و از آنجا كه این آثار جزو گنجینه ملی موسیقی ما هستند باید مدام تكرار و اجرا شوند. وی ادامه میدهد: زمانی كه روحالله خالقی كارش را شروع كرد، ساختههایی از عارف و شیدا و قدما را اجرا میكرد كه به این وسیله نسل آن زمان با این آهنگسازان آشنا شدند، اما بخشی از این آثار در زمانی اجرا شدهاند كه نسل جوان ما از آن بیاطلاع هستند.
این آهنگساز تاكید میكند: ناگفته نماند كه در همه جای دنیا معمول است یك آهنگ را چندین بار اجرا كنند. حالا هم وقتی ما نزدیك به 200 قطعه در آرشیو داریم كه برای مخاطبان امروز تازگی دارند، چرا نباید سراغشان رفته و آنها را اجرا كنیم.
خوانندگان جوان میآیند
سالها پیش با اجراهای متعدد اركستر موسیقی ملی و با هدفی كه فخرالدینی رهبر آن پیش گرفته بود، شاهد حضور جوانانی در جایگاه خوانندگی در اركستر بودیم كه نسبت به دیگران كمتر شناخته شده بودند و صدای آنها یا از طریق آلبومهای موسیقی یا اجراهای پراكنده به گوش مخاطبان رسیده بود.
این جوانان كه امروزه هركدام به چهرههای شاخص موسیقی ایران تبدیل شدهاند همچنان در كنار این رهبر اركستر ایستادهاند و آثاری كه با رهبری فخرالدینی اجرا میشود را میخوانند كه از آن جمله میتوان به سالار عقیلی اشاره كرد.
فخرالدینی كه اینك دوباره به صحنه بازگشته، آیا قصد دارد در آینده نیز روند سالهای گذشته خود را پیش بگیرد یا تصمیم دارد تمامی كنسرتهای گروهش را با سالار عقیلی اجرا كند.
آهنگساز سریال امام علی(ع) در این باره میگوید: ما قصد نداریم در تمامی اجراها از یك خواننده استفاده كنیم و قطعا با كمك دوستانم همانند گذشته چهرههای جوان را به عرصه موسیقی معرفی خواهیم كرد. البته در كنار این عزیزان ما از چهرههای شاخص موسیقی نیز بهره خواهیم برد.
وی ادامه میدهد: اجراهای اركستر مهرنوازان در طول سال ادامه خواهد داشت كه در این صورت بعید میدانم خواست آقای عقیلی نیز اجرای تمامیكنسرتها باشد، اما از آنجا كه ایشان سرپرست اركستر هستند، حضور دیگر خوانندگان نیز با نظر وی صورت خواهد گرفت.
2 موتورهشدن موسیقی ملی گرچه كنسرتهای همزمان اركستر ملی و مهرنوازان در هفته گذشته ابتدا نگرانیهایی را باعث شده بود، اما استقبال علاقهمندان و مخاطبان از هر دوی آنها نقطه پایانی بر این ترس گذاشت. تجربه روزهای پایانی هفته گذشته نشان داد كه مخاطب تشنه موسیقی اركسترال ایرانی است و افزایش اجراهای اینچنینی تنها اشتیاق آنان را تشدید میكند.
فخرالدینی در این باره میگوید: اشتباه است اگر فكر كنیم فضای موسیقی ملی تنگ است و اركسترها در این عرصه جای یكدیگر را تنگ میكنند. به نظرم چنین برداشتی نشان از ناآگاهی دارد. چرا كه در 11 سال هدایت اركستر ملی، از نزدیك دیدم كه در تمام شهرهایی كه در آنها برنامه اجرا كردیم، چقدر اشتیاق وجود داشت.
او ادامه میدهد: با توجه به عطش علاقهمندان و مشتاقان، با اطمینان میگویم كه آنچه ما عرضه میكنیم، تنها جرعهای خواهد بود كه تشنگی مخاطبان موسیقی ملی را رفع نخواهد كرد.
با توجه به فضای گسترده آسمان موسیقی ایرانی به نظر میرسد اركسترهای ملی و مهرنوازان چون موتورهایی خواهند بود كه به هواپیمای این هنر، سرعت و توانی مضاعف میبخشند. منبع جام جم