دولت احمدی‌نژاد برای پرداخت 45 هزار تومان به خانوارهای ایرانی 15 هزار
میلیارد تومان كسری بودجه تا پایان سال خواهد داشت و دو راه بیشتر ندارد یا
قیمت سوخت و آب و برق و گاز را دوباره افزایش دهد یا برداشت از دلارهای
نفتی. به همین دلیل هم طرحی در مجلس در حال تدوین است كه طراحانش در
كمیسیون طرح تحول اقتصادی پیش‌بینی می‌كنند از «شكست طرح هدفمند كردن
یارانه‌ها» جلوگیری خواهند كرد.
در حالی كه تاكنون جزییات این بسته
پیشنهادی مجلس رسانه‌یی نشده،غلامرضا مصباحی‌مقدم رییس كمیسیون طرح تحول
اقتصادی از جزییات پیشنهادهای مجلس پرسید. این پیشنهادها از یك طرف به دولت
می‌گوید حق نداری از دلارهای نفتی به مردم یارانه بدهی و از سوی دیگر از
دولت خواهد خواست به هر طریقی كه خودش تدبیر می‌كند.
بخشی از مردم
را از لیست پرداخت یارانه حذف كند تا از این پس با كاهش جمعیت یارانه بگیر
در كشور بتوان كسری پول دولت احمدی‌نژاد را جبران كرد؛ تا اینگونه بار دیگر
توپ دادن یا ندادن یارانه‌ها به زمین پاستور بیفتد، آن هم درست در شرایطی
كه هنوز افكار عمومی شعار «سه برابر شدن پرداخت یارانه‌ها» را فراموش نكرده
است.
از یك طرف در قالب شعارهایی
به مردم گفته شده می‌خواهیم یارانه شما را سه برابر كنیم. از طرف دیگر
دیوان محاسبات می‌گوید دولت همین الان هم كسری بودجه آورده و پول یارانه‌ها
را نه از درآمد حاصل از آزادسازی قیمت‌ها كه در واقع از دلارهای نفتی
تامین می‌كند. آقای مصباحی مقدم واقعیت چیست؟
بر اساس مصوبه
مجلس درآمد حاصل از آزادسازی قیمت‌ها 52 هزار میلیارد تومان بود. البته به
این معنا هم از ابتدا نبود كه دولت می‌تواند با آزاد كردن قیمت‌های انرژی
به این میزان درآمد برسد، بلكه بیشتر یك اجازه بود به دولت كه اگر قیمت‌های
انرژی و سوخت را از رقم كنونی بیشتر كرد و درآمد بیشتری كسب كرد، برای
توزیع آن بین مردم و بخش صنعت و كشاورزی و حمل و نقل اجازه داشته باشد.
دولت می‌تواند با قیمت‌های كنونی همچنان تا پایان سال به مردم 45 هزار تومان بدهد؟
محاسبات
ما در مجلس نشان می‌داد كه با افزایش قیمت‌هایی كه سال قبل داشتیم و حتی
افزایش 20 درصدی كه مجلس تجویز كرد ما نمی‌توانیم به درآمد 54 هزار میلیارد
تومان برسیم. نه تنها این مقدار را نمی‌توانیم بلكه حتی به اندازه 40 هزار
میلیارد تومانی كه قرار است بین خانوارها باز توزیع شود هم پول و موجودی
نخواهیم داشت.
پس خبرهایی مبنی بر كسری بودجه در دولت برای پرداخت یارانه‌ها صحت دارد؟
ما
با دو مشكل مواجهیم؛ نخست اینكه به مردم رقمی الان در حال داده شدن است و
نمی‌توان این رقم را كاهش داد. از طرفی جامعه ظرفیت بالا بردن قیمت‌های
انرژی مانند آب و برق و گاز و بنزین را هم ندارد. به همین دلیل پیش‌بینی
می‌كنیم تا پایان سال با كسری 15 هزار میلیارد تومان مواجه شویم. یعنی فقط
برای دادن یارانه به مردم 15 هزار میلیارد تومان كسری خواهیم داشت چون دولت
خیلی تلاش كند درآمد امسالش از افزایش قیمت‌های انرژی حداكثر 25 هزار
میلیارد تومان است و از آن سقفی كه گفتیم باید 40 هزار میلیارد تومان درآمد
داشته باشد 15 هزار تا كم دارد. متاسفانه پیش‌بینی‌های مجلس امیدواری كاذب
بود. چون دولت برای خودش جهت دادن یارانه ماهانه به 73 میلیون ایرانی تعهد
ایجاد كرده و روشن بود كه برای دادن رقم كنونی یارانه فقط به مردم حداقل
به 40 هزار میلیارد تومان نیاز دارد.
با این اوصاف برداشت غیرقانونی از دلارهای نفتی ادامه خواهد داشت؟
خیر.
در كمیسیون طرح تحول اقتصادی یك گزارشی تهیه كردیم كه مبنایش ارایه چند
راه‌حل به آقای احمدی‌نژاد است. در این طرح تصمیم داریم به دولت بگوییم
كاری كند كه پرداخت یارانه به مردم تعدیل شود، نه اینكه مبلغ نسبت به هر
فرد كاهش یابد. حداقل خانوارهایی از جامعه را از این پرداخت‌ها خارج كند و
از این به بعد به آنها یارانه ندهد.
یعنی فراخوان به مردم كه بیایید و یارانه نگیرید؟
حالا
اگر مردم خودشان استقبال نكردند دولت تدبیری اتخاذ كند كه به همه مردم پول
ندهد، چون دست دولت باز گذاشته شده است. باید متناسب با درآمد مردم به
آنها یارانه داد. فردی كه درآمد بالایی دارد نباید مانند یك خانواده با
درآمد پایین یارانه بگیرد. این تدبیر ما در مجلس عادلانه‌تر است و حداقل
ماجرای كمبود پول و بودجه را به نحوی جبران می‌كند. بعد هم یارانه كمك است و
كمك را باید به نیازمند داد. ما راه‌حل‌هایی را پیشنهاد داریم كه
ان‌شاءالله به صحن می‌آید. باید كاری كنیم كه از كسری بودجه جلوگیری كنیم.
اگر
دولت نپذیرفت و اینطور تعبیر كرد كه مجلس می‌خواهد توپ پول ندادن به مردم
را به زمین پاستور بیندازد و حذف یارانه مردم را دارای بار منفی برای خودش
دانست، شما در مجلس چه می‌كنید؟
سوال من این است مگر دولت می‌خواهد چه كار كند كه حذف كردن یارانه بخشی از مردم برایش بار منفی خواهد داشت؟ واقعا این سوال جدی است؟
ما
به عنوان خبرنگار روایت می‌كنیم. شما به عنوان نماینده چه فكری می‌كنید؟
برخی از دوستان شما می‌گویند انتخابات 90 نزدیك است و دولت حاضر نیست حتی
اگر كسری آورد یارانه مردم را قطع كند.
انتخابات 90 مال مجلس است.
حرف ما همین است. اصلا دولت نباید در آن دخالتی داشته باشد. دولت حق ندارد
وارد این انتخابات شود. نباید كارهایش را با اقبال و عدم اقبال افكار عمومی
برای انتخابات 90 هماهنگ كند. دولت آقای احمدی‌نژاد در انتخابات 90 فقط
مجری است. كمك كند انتخابات سالم برگزار شود. با این اوصاف اصل انگیزه مورد
مناقشه است و به همین دلیل ابزار این انگیزه هم مورد مناقشه است چون
زیان‌های بسیاری متوجه نظام می‌كند.
چه زیانی؟
شما
همین كسری بودجه 15 هزار میلیارد تومانی را در نظر بگیرید. كسری بودجه‌یی
است كه باید از انتشار پول تامین شود یا كل منابع ارزی صندوق توسعه ملی را
به ریال تبدیل كنیم.
دیوان می‌گوید دولت در سه ماه پایانی سال گذشته
و سه ماه ابتدایی همین امسال هم از پول نفت برداشت كرده و عملا همه دیدیم
هیچ برخوردی با دولت نشد.
چرا برخورد نكنیم؟ برداشتن پول نفت برای
دادن یارانه به مردم اوج بی‌قانونی است. البته دولت آمد و گفت تا وقتی پول
حاصل از افزایش قیمت‌های انرژی به دستم برسد، كمی زمان خواهد برد و به همین
دلیل از خزانه و درآمدهای نفتی به عنوان تنخواه پول قرض گرفت. تنخواه
معنی‌اش این هست كه تصفیه شود.
دولتی كه كسری بودجه آورده از كجا می‌خواهد این تنخواه را تصفیه كند؟
یقین
داریم كه قدرت تصفیه را ندارد. این كارشان یك توجیه آبكی قانونی بود كه ما
تنخواه برداشتیم و متاسفانه می‌دانیم برای دادن این پول‌های رفته نفتی
الان پولی وجود ندارد.
با
این اوصاف یك دور باطل طی می‌شود. از یك طرف می‌گوییم اگر كسری آورد حق
ندارد از دلار نفتی برداشت كند و از طرفی می‌گوییم می‌دانیم برداشت كرده
اما غیرقانونی است؟
به هر حال حداقل از اینجا به بعد دیگر
دولت به اسم تنخواه نمی‌تواند پول بردارد و این كسری خودش را نشان می‌دهد،
به همین دلیل هم می‌گوییم باید دیگر به بخشی از مردم یارانه نداد.
در
حال حاضر بخش تولید در حال فلج شدن است. مصوبه شما دادن یارانه بلاعوض به
تولید بود الان ماجرا تبدیل شده به دادن وام اما عملا تولید می‌گوید یك
دلار از این وام را هم نگرفته است.
مجلس به این امید كه دولت تدبیری
كند كه لازم نباشد به تمام مردم پول داده شود یا با اصلاح قیمت‌ها، قیمت
انرژی را افزایش دهد، به دولت اجازه داد بالای آن 40 هزار میلیارد تومان
یعنی در واقع 20درصد از پول هدفمند كردن یارانه‌ها را به تولید بدهد.
اما برخلاف مصوبه مجلس دولت فقط به مردم پول داده و بخش تولید كاملا فلج شده و هنوز یك ریال یارانه به تولید نداده است.
بله،
متاسفانه دولت به صراحت می‌گوید به تولید هیچ پولی نمی‌دهیم. این كارشان
خلاف قانون است. چون مصوبه مجلس می‌گوید 20 درصد باید به صنعت و كشاورزی و
حمل و نقل داد. لااقل اگر توانایی این كار را ندارند بهتر است حداقل این
طور به صراحت نگویند یارانه تولید نمی‌دهیم. این كار یعنی بیانی خلاف نص
قانون. این كار دولت ایستادن مقابل قانون شده و اگر بناست دولت در مقابل
قانون این طور شفاف عمل كند چه انتظاری داریم كه مردم به قانون عمل كنند؟
آن وقت سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.
پس فعلا دیوار كوتاه، تولید كشور است؟
صندوق
توسعه ملی هنوز جای شكرش باقی است كه ارز كافی در اختیار دارد. طبق قانون
هم دولت حق ندارد از آن برداشت كند و تمام این ارز باید در قالب وام در
اختیار بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی قرار بگیرد. سود آن هم دولتی و پایین
است. البته این معنایش این نیست كه دولت نباید یارانه را بدهد. اما به هر
حال این صندوق را داریم.
منبع:اعتماد
