برهان‌الدین ربانی رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان، رئیس جمهور سابق این کشور و نماینده مجلس نمایندگان افغانستان در ۲۹ شهریور ۱۳۱۹ در شهر فیض آباد مرکز ولایت بدخشان افغانستان متولد شد.
در سال ۱۳۳۶ در دانشگاه شرعیات کابل همراه با تنی چند از دوستان خود ، نهضت جوانان مسلمان را تاسیس کرد که بعدا این نهضت با استعفای غلام محمد نیازی از رهبری آن در سال ۱۳۵۱ توسط آقای ربانی به "جمعیت اسلامی افغانستان" تغییر نام داد.
با کودتای محمد داوود خان در سال ۱۳۵۲ اعضا و هواداران جمعیت اسلامی افغانستان ، تحت تعقیب حکومت داود خان قرار گرفتند ، پس از آن بود که ربانی و عده‌ای دیگر از فعالان اسلامگرا از افغانستان خارج شده و به پاکستان فرار کردند.
در آنجا احزاب اسلامگرا و حکومت وقت پاکستان به ریاست ذولفقار علی بوتو که روابط سردی با دولت افغانستان به خاطر مسئلهٔ پشتونستان داشت ، از آنها پذیرایی کرده و با مسلح کردن جمعیت اسلامی افغانستان ، آنها را برای جنگ با حکومت داوود خان آماده کرد.
اما عده‌ای از رهبران نهضت اسلامی از جمله ربانی مخالف جنگ مسلحانه علیه حکومت داوود بوده‌اند، به همین دلیل کشور پاکستان را ترک کرده و راهی عربستان سعودی میشوند.
ربانی پس از چندی به کشور مصر رفت و در سال ۱۹۶۸ از دانشگاه معتبر الازهر ، در رشته فلسفه اسلامی درجه فوق لیسانس گرفت.
برهان الدین همواره خواهان خروج نیروهای شوروی سابق از افغانستان و سپردن حکومت به مجاهدین افغان بود تا در سال 1992 و پس از پیروزی مجاهدین و شکست دولت نجیب الله احمد زی به عنوان رئیس جمهور موقت افغانستان انتخاب شد.
پس از آن ، شورای حل و عقد نیز در ۳۰ دسامبر سال ۱۹۹۲ برهان الدین ربانی را به عنوان نخستین رئیس جمهور رسمی حکومت مجاهدین در افغانستان انتخاب کرد.
هنوز چند سالی نگذشته بود که جنگ های داخلی افغانستان حکومت ربانی را تضعیف کرد و بلاخره در ۲۶ سپتامبر ۱۹۹۶ کابل که زیر حملات شدید مخالفان داخلی قرار داشت به طالبان واگذار شد.
ربانی که مقر حکومت را به مزار شریف انتقال داده بود هنوز به عنوان رئیس جمهور رسمی افغانستان شناخته می‌شد هرچند به مرور زمان قلمروش را ازدست رفته می دید و فقط بر ده درصد کشور حکومت داشت.
پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۱۹۹۶، آقای ربانی به زادگاه خود، شهر فیض آباد ولایت بدخشان بازگشت و فعالیت های ضد طالبان خود را آغاز کرد ، فعالیتی که تا حمله نیروهای آمریکایی به افغانستان هیچ نتیجه‌ای در پی نداشت.
بدنبال فروپاشی رژیم طالبان در حملات آمریکا در ۲۰۰۱ میلادی، آقای ربانی که تا آن زمان به عنوان رئیس جمهور افغانستان شناخته می شد،طی مراسمی در اجلاس "بن" قدرت را رسما به حامد کرزی، رئیس اداره موقت افغانستان تحویل داد.
ربانی بعدها در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از حامد کارزانی حمایت کرد و خود نیز در انتخابات پارلمانی افغانستان شرکت کرد و به‌عنوان اولین نماینده مردم ولایت بدخشان با بیشترین آراء به عضویت پارلمان این کشور در آمد.
سالها بعد شورای عالی صلح افغانستان توسط حامد کارزای تشکیل شد و آقای ربانی رئیس این شورا شد وی در این سمت مسئول گفت و گو و صلح با طالبان بود.
آقای ربانی اوایل هفته جاری در آخرین فعالیت زندگی پر فروز و نشیب خود ،برای شرکت در اجلاس "بیداری اسلامی" به تهران سفر کرد و در حاشیه این اجلاس نیز با مقام معظم رهبری دیدار کرد.
وی سر انجام در 29 شهریور 1390 و در سالروز تولد خود ، در یک حمله انتحاری در خانه‌اش در محله وزیر اکبرخان کابل کشته شد.
farsnews.ir
