حضرت عبدالعظیم حسنی دوست واقعی ائمه (ع) تهران - "حضرت عبدالعظیم حسنی" (ع) دانشمندی بود كه محضر سه امام معصوم (ع) را درك كرد و در سایه تعالیم امام رضا، جواد الائمه و امام هادی علیهم السلام به مقامی نائل شد كه امام دهم به وی فرمودند: تو از دوستان حقیقی ما هستی. | | |
عبدالعظیم حسنی(ع) در چهارم ربیع الثانی سال 173هجری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. وی فرزند عبدالله بن علی، از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) بود كه نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت می رسید.
شیخ صدوق در كتاب "كمال الدین" می نویسد: وقتی حضرت عبدالعظیم (ع) خدمت امام هادی (ع) مشرف شد و عقاید خود را اظهار كرد؛ امام فرمود تو از دوستان حقیقی ما هستی.
روزی امام رضا (ع) به حضرت عبدالعظیم كه مورد اعتماد ایشان بوده و توصیه های امام را به شیعیان می رساند؛ فرمودند: ای عبدالعظیم! سلام مرا به دوستانم برسان و به آنان بگو كه شیطان را به خودشان راه و ندهند. آنان را به راست گویی و امانت داری و سكوت و ترك مجادله در كارهای بیهوده و دیدار از همدیگر و توجه به یكدیگر دستور بده. چرا كه اینها مایه نزدیك شدن به من است.
علی بن موسی الرضا (ع) در ادامه فرمودند: خود را هرگز مشغول دشمنی با یكدیگر نكنید. من با خود پیمان بسته ام كه هركس چنین كند و یكی از دوستانم را به خشم آورد، از خدا بخواهم كه او را در دنیا به شدیدترین صورت عذاب كند و در آخرت نیز چنین كسی را از زیان كاران قرار دهد.
حضرت عبدالعظیم از دانشمندان شیعه و از راویان حدیث ائمه معصومین (ع) وهمچنین از چهره های بسیار محبوب و مورد اعتماد، نزد اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به شمار می رفت.
دوران وی گر چه عصر حاكمیت عباسیان و ایجاد خفقان و سخت گیری نسبت به شیعیان بود ولی مدافعان دین و حافظان مكتب كه روایات امامان را ثبت و نقل می كردند، نقش عمده ای در پاسداری و صیانت از فرهنگ والای اهل بیت (ع) داشتند و این شخصیت علمی و مذهبی نیز یكی از سنگربانان عقیده تابناك تشیع محسوب می شود كه درحفظ و انتشار سخنان ائمه اطهار، سخت كوشا بود و ستایش های ائمه (ع) از وی نشان دهنده شخصیت والای علمی و معنوی وی است.
هر زمانی كه حضرت عبدالعظیم به مجلس حضرت امام جواد (ع) یا امام هادی (ع) حاضر میشد، با كمال ادب و خضوع، در حالی كه دست های خود را از ردا بیرون آورده بود، با كمال ادب به محضر آن امامان سلام عرض می كرد و امام پس از جواب سلام، او را نزدیك خود می خواند و در كنار خویش می نشاند؛ به حدی كه زانوی مباركش به زانوی مقدس امام می چسبید و امام، كاملا از احوال او سوال می كرد كه این موجب حسرت و غبطه ی دیگران می شد.
یكی از جنبه های احترام و تعظیم های امام جواد (ع) و امام هادی (ع) به جناب عبدالعظیم حسنی این بود كه هیچ وقت اورا به نام نمی خواندند و پیوسته حضرتش را با كنیه اش یعنی "ابوالقاسم" خطاب می كردند و از آنجا كه كنیه برای تعظیم و تكریم و احترام، وضع شده لذا به خوبی فهمیده می شود كه حضرات ائمه معصومین (ع) تا چه حدی برای عبدالعظیم، احترام قائل بوده اند و این تكریم به دلیل تقوا، ورع و علم توام با عمل وی بوده و باعث شده كه محبوبیت خاصی نزد امامان معصوم بیابد.
زمانی كه امام رضا (ع) در مدینه به سر می برد، این امكان برای حضرت عبدالعظیم (ع) فراهم بود تا به محضر آن حضرت برسد و پس از شهادت آن امام هشتم یعنی در دوران امامت امام جواد (ع) كه در مدینه به سر می بردند، این توفیق همچنان برای حضرت عبدالعظیم (ع) فراهم بود تا با آن حضرت دیدار داشته باشد و از دانش آن بزرگوار، بهره گیرد و گاهی نیز سوالات خود را به صورت نامه از امام می پرسید و جواب مكتوب از امام دریافت می كرد.
شاید بتوان گفت سرشارترین و حساس ترین مقطع حیات حضرت عبدالعظیم، دوران امام هادی (ع) بود. گرچه امام دهم (ع) بخشی از عمر خویش را در یك منطقه حفاظت شده نظامی و تحت نظر، در سامرا گذراند و در آن دوران امكان ارتباط شیعیان با آن حضرت، كمتر و با مشكلاتی همراه بود؛ اما عبدالعظیم حسنی (ع) درهمان زمان نیز به محضر امام هادی(ع) می رسید و از او رهنمود می گرفت.
زمانی كه این شیفته اهل بیت (ع) در سامرا به خدمت امام هادی (ع) می رسید و از محضرش استفاده می كرد؛ جاسوسان خلیفه ارتباط ایشان را با امام هادی (ع) گزارش نمودند و در پی آن، خلیفه دستور تعقیب و دستگیری وی را صادر كرد و لذا حضرت عبدالعظیم برای مصون ماندن از خطر خلیفه عباسی، خود را از چشم ماموران پنهان می كرد و در شهرهای مختلف به صورت ناشناس، رفت و آمد می كرد و این وضع ادامه داشت تا اینكه شهر ری رسید.
وی به صورت یك مسافر ناشناس، وارد ری شد و در محله "ساربان" در كوی "سكه الحوالی" به منزل یكی از شیعیان رفت. مدتی در زیرزمین آن خانه به سر می برد و مردم از حضورش بی خبر بودند و تنها افراد انگشت شماری از شیعیان او را می شناختند و از حضورش در آن محله، مطلع بودند كه آنان هم می كوشیدند كه این خبر، فاش نشود تا خطری جان ایشان را تهدید نكند. اما با گذشت زمان، افراد بیشتری حضرت عبدالعظیم (ع) را می شناختند و به خانه اش رفت و آمد می كردند تا از علوم و روایاتش بهره گیرند.
حضرت عبدالعظیم در این شهر به مشكلات دینی و شرعی مردم رسیدگی می كرد و آنان را از فضل و دانش خود بهره مند می كرد تا این كه بنا به نقلی بر اثر بیماری در سن 79 سالگی در پانزدهم شوال 252هجری چشم از جهان فرو بست و در همان محل به خاك سپرده شد؛ محلی كه اینك زیارتگاه شیعیان و عاشقان اهل بیت (ع) است.