نقدی بر نقد « آیا ذکر گفتن در ایام عادت جایز است»
دکتر ابراهیم فیاض، استاد دانشگاه تهران در پی توصیه عرفانی استاد مهدی طیب در برنامه این شبها به انتقاد از این برنامه پرداخت (جزئیات این خبر را از اینجا مطالعه کنید).
این استاد دانشگاه که نشریات پنجره و پگاه حوزه مبلغ نظرات او هستند، با اشاره به توصیه مهدی طیب مبنی بر اینکه « زنانی که در عادات ماهیانه هستند هم می توانند رجاء لله این عمل ذکر گویی را انجام دهند» گفت: « این خلاف دستورات اسلام است. ما می دانیم که برای خواندن قرآن باید وضو داشت و طهارت جسم را رعایت کرد.». دکتر فیاض که پیش از این نیز سابقه نقل غلط فتاوای فقها را دارد ضمن اعتراض به این استاد عرفان اضافه کرد: «متاسفانه چند شب پیش فردی به نام “م.ط” در یکی از برنامه های تلویزیونی مدعی شد که ذکر فلان را ۲۵بار در سجده بگوئید. وقتی که مجری برنامه از او پرسید منبع این ذکر چیست، گفت از گفتنش معذورم! من نمی دانم این افراد به چه حقی به خودشان اجازه می دهند که گفتن ذکری خاص را به مردم توصیه کنند؟».
روات حدیث پیش از این به نقد توصیه استاد مهدی طیب پرداخته است (+) و توصیه میکند که خوانندگان محترم نقد دکتر فیاض را نیز مطالعه کنند (+). با این حال به استفتائات مراجع محترم برای اثبات نقل غیردقیق فتوا اشاره میکنیم.
امام خمینی: مستحب است زن حائض در وقت نماز، خود را از خون پاک نماید و پنبه و دستمال را عوض کند و وضو بگیرد و اگر نمىتواند وضو بگیرد تیمم نماید و در جاى نماز رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر و دعا و صلوات شود.(رساله، مسئله ۴۷۶)
ایضا حضرات آیات صافی گلپایگانی (مسئله ۴۸۲)، شاهرودی (مسئله ۴۸۲)، مکارم شیرازی (مسئله ۴۵۶)،گرامی (مسئله ۴۹۷)، سبحانی (مسئله ۴۱۱) و …
نظریه استاد طیب بر خلاف آنچه که دکتر فیاض پنداشته اند ربطی به قرآن خواندن ندارد و فقط در محدوده ذکر است. بنا بر استفتائات بالا چنین ذکرگویی ایرادی ندارد. حتی بنابر برخی نظریات شاذ، ذکرگویی میتواند واجب نیز باشدو
آیت الله صادقی تهرانی: در اوقات نمازهاى روزانه واجب است زن حایض وضو بگیرد و در وقت نماز رو بهقبله بهاندازهى نماز ذکر بگوید و چون این وضو طهارتى است ظاهرى و تشبهى است بهوضوى درست بنابراین مانیکور و لاک ناخن ظاهراً مانع از آن نیست.(رساله توضیح المسائل نوین، مسئله ۱۷۱).
اما در مورد خواندن و قرائت قرآن نیز اگر چه برخی فتوا به کراهن داده اند، با این حال فتاوای متفاوتی نیز وجود دارد.
آیت الله وحید خراسانی: آیا زن حائض در ایام عادت می تواند قرآن بخواند و همچنین دعا خواندن و ذکر گفتن برای او جایز است؟ در مفروض سؤال، خواندن قرآن برای زن حائض اشکال ندارد مگر آیاتی که سجده واجب دارد، بلکه بنابر احتیاط واجب هیچیک از آیات سوره هایی را که سجده واجب دارد (الم سجده، حم سجده، نجم و علق) نخواند (+).
منبع:روات حدیث