اما این‌كه چرا در میان این ترافیك نمایشگاهی، آثاری به نمایش درمی‌آیند كه با شاخصه‌های ناب هنری همخوانی ندارند و به راحتی در معرض دید عموم قرار می‌گیرند موضوعی است كه باید به آن به دیده تامل نگریست. كارشناسان و هنرشناسان معتقدند نمایش برخی از آثار سطحی در این حوزه در درازمدت می‌تواند ذائقه بصری مردم را تحت تاثیر قرار دهد.
هنر دینی، آگاهی می‌خواهد
محمدعلی بنی‌اسدی، نقاش و تصویرگر كهنه‌كار كشورمان یكی از همین كارشناسان است. او كه سال‌هاست به آموزش هنر نیز می‌پردازد در این زمینه می‌گوید: باید فرقی میان اثر هنری فاخر در حوزه هنر دینی و اثری سطحی كه برگرفته از نمادگرایی صرف است، وجود داشته باشد.
بنی‌اسدی از نمایش بی‌رویه و بدون نظارت آثار خلق شده در حوزه هنرهای تجسمی با عنوان هنر دینی به عنوان یك هشدار یاد می‌كند كه باید به آن بیشتر توجه كرد. او فقط اظهار امیدواری می‌كند كه تعداد زیاد نمایشگاه‌های مناسبتی باعث نشود كه ذائقه مردم هم افت پیدا كرده و آنان نگاهشان را به مفاهیم قدسی بر نگاهی سطحی استوار كنند.
بنی‌اسدی كه به گفته خودش سال‌هاست با یك تضاد درونی درباره خلق آثاری با این مضمون روبه‌رو است، ادامه می‌دهد: هیچ هنرمندی حق ندارد بدون پیش‌زمینه درست ذهنی و آگاهی از مفاهیم دینی و هنری در كنار هم به طور سطحی اثری را خلق كند كه مثلا آن اثر به مناسبت ماه رمضان یك ماه در معرض بازدید عموم قرار بگیرد.
او تكامل هنری هنرمند را لازمه خلق اثر در این زمینه می‌داند و می‌گوید: جدا از كیفیت پایین برخی از آثاری كه در برخی نمایشگاه‌های هنری عرضه می‌شوند و مخاطبان اندك دارند، بارها در سطح شهر با بیلبورد‌ها و پوستر‌هایی مناسبتی روبه‌رو شده‌ام كه بسیاری از این آثار با الفبای اولیه هنر همخوانی ندارند.
او حرف‌هایش را با یك پرسش به پایان می‌برد كه چطور مسوولان شهری و هنری اجازه می‌دهند این آثار ضعیف كه تجربه‌های اولیه یك هنرمند است با اندازه‌های بزرگ به نمایش در آیند در حالی كه آثار فاخر هنرهای تجسمی هنوز آن طور كه باید دیده نشده‌اند.
هنر دینی سفارشی نیست
امیر عبدالحسینی، هنرمند گرافیست و دبیر بخش هنری نوزدهمین نمایشگاه قرآن نیز در این زمینه حرف‌های شنیدنی دارد. او هرچند از كیفیت آثار به نمایش در آمده در نمایشگاه امسال دفاع می‌كند، اما در عین حال معتقد است این آثار در سال‌های گذشته تكراری، آماتور و هنرجویی ـ یا اصطلاح بهتر این‌كه دانش‌آموزی و مبتدی ـ بوده است.
عبدالحسینی ادامه می‌دهد: باید در زمینه برپایی نمایشگاه‌های هنری اینچنین كه می‌تواند به طور مستقیم روی ذهن مخاطب اثر بگذارد، نظارتی هنری از سوی نهادی مسوول مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت بگیرد.
او مثالی را در این زمینه مطرح می‌كند و می‌افزاید: چندی پیش در یك نمایشگاه مناسبتی كه در ایام محرم و صفر برپا شده بود، با اثری برخورد كردم كه علاوه بر این‌كه هیچ گونه شاخصه هنر‌دینی را در بر نمی‌گرفت، حتی در مقابل می‌توانست در زمره آثار هنر غیر دینی نیز جای بگیرد.
او ادامه می‌دهد: هنگامی كه به مسوولان برپایی آن نمایشگاه كه ارگانی غیردولتی بودند در این باره تذكر دادم متوجه شدم كه هیچ نظارت هنری بر نمایش این آثار صورت نگرفته است و صرفا فراخوانی داده شده و آثار سپس به نمایش درآمده‌اند.
این هنرمند، سفارشی بودن آثاری از این دست را عامل اصلی افت كیفی نمایشگاه‌های هنری در این حوزه می‌داند و می‌گوید: باید هنر دینی با آگاهی كامل از درون خود هنرمند ساطع شود و نباید هنرمند را به وعده سكه و پول مجبور به خلق آثاری كرد كه به سختی می‌توان بر آن نام هنر دینی گذاشت. عبدالحسینی حرف‌هایش را این گونه پایان می‌دهد كه اكنون چند نمایشگاه معتبر از هنرمندان برجسته كشور در زمینه هنر دینی برپاشده است كه هر نمایشگاه می‌تواند به عنوان یك ماخذ در زمینه هنرهای دینی لقب بگیرد اما این امر نمی‌تواند توجیه برپایی نمایشگاه‌های سطحی مناسبتی شود.
آثار فاخر در كنار كارهای سطحی
اكنون در موزه هنرهای معاصر تهران آثار بزرگان نقاشی‌خط با موضوع مفاهیم دینی برپا شده است. نمایشگاهی كه طی مدت برگزاری تاكنون مخاطبان زیادی را به این موزه قدیمی تهران كشانده است. موزه هنرهای دینی امام علی نیز از این امر مستثنی نیست. نگارخانه صبا هم كه از بزرگ‌ترین مراكز نمایشگاهی تهران است نیز آثار فاخر در زمینه خوشنویسی قرآنی به نمایش گذاشته است اما در مقابل از آغاز ماه مبارك رمضان حدود 20 نمایشگاه مناسبتی با موضوع ماه رمضان و طراحی پوستر و نقاشی در نگارخانه‌های دولتی و خصوصی و مرتبط با سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برپا شده است كه بسیاری از آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه‌ها، كارهایی سطحی به شمار می‌روند. نمایشگاه‌های هنری كه بیشتر آنها با فراخوانی چند روزه برپا شده‌اند و در انتها برای پر شدن ترازنامه كاری نهاد مربوطه نمایشگاهی مناسبتی نیز برپا شده است.
كارشناسان معتقدند گرچه با توجه به حساسیت ماجرا نمی‌توان مانع از برپایی نمایشگاه‌های مناسبتی شد اما شاید گزینه نظارت هنری از سوی مبادی رسمی هنرهای تجسمی در برپایی نمایشگاه‌های مناسبتی بهترین راه‌حل برای به نمایش در نیامدن آثار سطحی در این زمینه باشد. منبع جام جم
