تبیان، دستیار زندگی

 ميلاد با سعادت حضرت علي (ع) و روز پدر را به همه دوستان تبريک عرض ميکنم. امام علي‏عليه السلام : أفضَلُ الأدَبِ ما بَدَأتَ بِهِ نَفسَکَ بهترين ادب آن است که از خود آغاز کني ميزان الحکمه ، ح 369 . *************************** امام علي‏عليه السلام : کَفاک أدَباً لِنَفسِک اِجتنابُ ما تَکرَهُهُ مِن غَيرِک براي تربيت کردن خود همين بس که از آنچه در ديگران نمي‏پسندي دوري کني نهج البلاغه ، حکمت 412 . **************************************************** امام علي‏عليه السلام : أفضَلُ الأَدَبِ أنْ يَقِفَ الإنسانُ عِندَ حَدِّهِ ولا يَتَعدّي قَدرَهُ بهترين ادب آن‏است که انسان در حدّ و مرز خود بماند و از اندازه‏خويش فراتر نرود غررالحکم و دررالکلم ، ح 3241 . ***************************************************** امام علي‏عليه السلام : عَلِّمُوا أنفُسَکُم و أهليکُم الخَيرَ و أدِّبُوهُم به خود و خانواده خود خوبي بياموزيد و آنان را تربيت کنيد ميزان الحکمه ، ح 400

تامين غذاي حلال و توسعه در احسان به خانواده: خانواده و عيال انسان روزي خود او هستند و غالباآنچه رااو به خانه مي آورد استفاده مي نمايند، آنان چه بسا از اهيت حلال ياحرام بودن درآمد و تهيه مواد غذايي بي اطلاع نباشند و ياحتي براي آنان حلال يا حرام خوردن چندان مهم نباشد. بنابر اين بر پدرخانواده که تامين کننده معيشت خانواده است ضروري است که درکسب حلال کوشا باشد و درآمد حلال را به خانه خويش آورد و فرزندان خود را از لقمه حلال بهره مند نموده و از خوردن لقمه حرام که همچون سمي کشنده و ويران کننده آينده آنان است جدابپرهيزندعلي (ع) فرموده است: «عليک بلزوم الحلال و حسن البر بالعيال...» «برتو باد تهيه روزي حلال و نيکو احسان نمودن بر خانواده...» در لغت «البربالکعرباء» به معناي توسعه در احسان و زياد بودن آمده و با اضافه شده کلمه «حسن » به آن، بر اين نکته ظريف دلالت مي کند که علاوه بر توسعه و فراواني احسان در معيشت خانواده، بايداين توسعه به نيکويي انجام گيرد نه اينکه به سختي و همراه با کراهت و مجبوري انجام گيرد و نکته مهمتر اينکه دراين کلام در ربار حضرت حلال بودن غذا را مقدم داشته و اين نشان مي دهد که بيش از تامين معيشت، حلال بودن آن مهم است و اگرغذايي حلال نباشد توسعه غذايي دادن بر خانواده ارزش چنداني ندارد. توجه به روحيه اعضاء خانواده: اعضاي خانواده به تناسب ويژه گيهاي فردي و رواني خواسته ها وعلائق ويژه اي دارند که تحقق و عينيت بخشيدن آنها در شادابي وطراوت آنان موثر مي افتد و زمينه تربيت آنان را فراهم تر مي سازد،البته ذکر اين نکته ضروري است که توجه به علايق و خواسته هاي اعضاي خانواده، توجه لجام گسيخته و بدون ضابطه نيست بلکه مرادتوجه به خواسته هاي واقعي، بحق و مشروع آنان است، علي (ع) در سيره تربيتي خويش بدين امر مهم يعني توجه به روحيه اعضاي خانواده رامورد توجه قرار داده اند. در بصره به خانه علاء پسر زياد حارثي که از ياران او بود رفت تا حال وي را بپرسد، چون فراخي خانه او راديد فرمود: «اين خانه فراح در دنيا به چه کارت آيد و تو در آخرت بدان نيازبيشتري دارد، آري اگر مي خواهي به سبب آن به آخرت برسي در آن ازميهمانان و خويشاوندان پذيرايي نما... علاء گفت: اي اميرمومنان از برادرم عاصم بن زياد به تو شکايت مي کنم، فرمود: چرا؟ گفت: او جامه پشمين به تن کرده و از دنيا روي برگردانده(و اين باعث گرديده که خانواده و فرزندانش محزون و مغموم گردند)،امام فرموداو را نزدمن آوريد، چون نزد من آمد بدو فرمود: اي دشمنک خويش! شيطان سرگشته ات کرده و از راهت بدر برده است، آيا تو بر زن وفرزندانت رحم نمي کني و چنين مي پنداري که خدا خوارمايه تر از آني که مي پنداري، علاء گفت:اي اميرمومنان و تو نيز لباس خشن و زبربه تن داري و غذاي دشوارخوار و نامطبوع استفاده مي کني! فرمود: واي بر تو من مانند تو نيستم، خداوند بر پيشوايان دادگر واجب کرده تا خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقر و تنگدستي برانسان فقير غلبه نکند و او را به هيجان وا ندارد»

تامين روزي حلال و توسعه در احسان به خانواده: خانواده و عيال انسان روزي خود او هستند و غالباآنچه رااو به خانه مي آورد استفاده مي نمايند، آنان چه بسا از اهيت حلال ياحرام بودن درآمد و تهيه مواد غذايي بي اطلاع نباشند و ياحتي براي آنان حلال يا حرام خوردن چندان مهم نباشد. بنابر اين بر پدرخانواده که تامين کننده معيشت خانواده است ضروري است که درکسب حلال کوشا باشد و درآمد حلال را به خانه خويش آورد و فرزندان خود را از لقمه حلال بهره مند نموده و از خوردن لقمه حرام که همچون سمي کشنده و ويران کننده آينده آنان است جدابپرهيزندعلي (ع) فرموده است: «عليک بلزوم الحلال و حسن البر بالعيال...» «برتو باد تهيه روزي حلال و نيکو احسان نمودن بر خانواده...» در لغت «البربالکعرباء» به معناي توسعه در احسان و زياد بودن آمده و با اضافه شده کلمه «حسن » به آن، بر اين نکته ظريف دلالت مي کند که علاوه بر توسعه و فراواني احسان در معيشت خانواده، بايداين توسعه به نيکويي انجام گيرد نه اينکه به سختي و همراه با کراهت و مجبوري انجام گيرد و نکته مهمتر اينکه دراين کلام در ربار حضرت حلال بودن غذا را مقدم داشته و اين نشان مي دهد که بيش از تامين معيشت، حلال بودن آن مهم است و اگرغذايي حلال نباشد توسعه غذايي دادن بر خانواده ارزش چنداني ندارد. توجه به روحيه اعضاء خانواده: اعضاي خانواده به تناسب ويژه گيهاي فردي و رواني خواسته ها وعلائق ويژه اي دارند که تحقق و عينيت بخشيدن آنها در شادابي وطراوت آنان موثر مي افتد و زمينه تربيت آنان را فراهم تر مي سازد،البته ذکر اين نکته ضروري است که توجه به علايق و خواسته هاي اعضاي خانواده، توجه لجام گسيخته و بدون ضابطه نيست بلکه مرادتوجه به خواسته هاي واقعي، بحق و مشروع آنان است، علي (ع) در سيره تربيتي خويش بدين امر مهم يعني توجه به روحيه اعضاي خانواده رامورد توجه قرار داده اند. در بصره به خانه علاء پسر زياد حارثي که از ياران او بود رفت تا حال وي را بپرسد، چون فراخي خانه او راديد فرمود: «اين خانه فراح در دنيا به چه کارت آيد و تو در آخرت بدان نيازبيشتري دارد، آري اگر مي خواهي به سبب آن به آخرت برسي در آن ازميهمانان و خويشاوندان پذيرايي نما... علاء گفت: اي اميرمومنان از برادرم عاصم بن زياد به تو شکايت مي کنم، فرمود: چرا؟ گفت: او جامه پشمين به تن کرده و از دنيا روي برگردانده(و اين باعث گرديده که خانواده و فرزندانش محزون و مغموم گردند)،امام فرموداو را نزدمن آوريد، چون نزد من آمد بدو فرمود: اي دشمنک خويش! شيطان سرگشته ات کرده و از راهت بدر برده است، آيا تو بر زن وفرزندانت رحم نمي کني و چنين مي پنداري که خدا خوارمايه تر از آني که مي پنداري، علاء گفت:اي اميرمومنان و تو نيز لباس خشن و زبربه تن داري و غذاي دشوارخوار و نامطبوع استفاده مي کني! فرمود: واي بر تو من مانند تو نيستم، خداوند بر پيشوايان دادگر واجب کرده تا خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقر و تنگدستي برانسان فقير غلبه نکند و او را به هيجان وا ندارد» [/quote]

نقش پدر: بنظر مي رسد با توجه به مسئوليت بيشتر پدر در مديريت وسرپرستي خانواده نقش او و نيز و وظيفه او در قبال خانواده وتربيت فرزندان با اهميت تر باشد. از اينرو در سيره تربيتي امام علي (ع) مسئوليت و وظيفه سنگين پدر بيشتر مورد توجه واقع گرديده است و بطور غير مستقيم راهکارهايي اراده شده که پدر خانواده بابکارگيري درست آنها مي تواند زمينه گرمي خانواده ومحيط امن تربيت رابيشترمهيانمايدودر اينجامابه برخي از آنها اشاره مي کنيم: همکاري پدر با مادر در کارهاي خانه: گر چه مسئوليت عمده پدر سياستگذاري و اداره امور بيروني خانواده است اما در عين حال همکاري او در امور خانه و کارهاي درون منزل بسيار در ايجاد جو صفا و صميميت و نيز نيرو بخشي به همسر جهت مراقبت بيشتر از فرزندان موثر است. از اينرو علي (ع) بااينکه مسئوليتهاي بزرگ اجتماعي داشته و در مقطعي از عمرشريفشان در ظاهر نيز بر جامعه مسلمين حکومت نموده اند در عين حال از امور منزل و همکاري باهمسر با وفايش زهراء (س) غافل نبوده اند،آن حضرت مي فرمايد: «رسول خد (ص) وارد منزل ما شد درحاليکه فاطمه (س) درکنار ديگ نشسته و من در حال پاک کردن عدس بودم رسول خدا (ص) فرمود: اي اباالحسن... کسي که در خدمت عيال خود باشد و خدمت به عيال را ننگ نداند خداوند نام او را درديوان شهداثبت مي نمايد...» همچنين هشام بن سالم از امام صادق (ع) نقل مي کند: «کان اميرالمومنين (ع) يحطلب و سيتقي و يکنس و کانت فاطمه (س) تطحن و تعجن و تخيز» علي (ع) هيزم جمع آوري مي نمود و آب فراهم مي نمود و خانه را جاروب مي کرد و حضرت زهراء (س) آرد مي کرد و خمير مي نمود و نان مي پخت » نکته قابل توجه در اين روايت تعبيربه «کان » است که در کلام عرب دلالت براستمرار و مداومت دارد و از آن معلوم مي شود که همکاري علي (ع) درامور منزل بصورت مقطعي و موردي نبود بلکه پيوسته اين کارها راخودشان انجام مي دادند. [/quote]

با نام خدا و سلام جالب بود و خوندني و بکار بستني.خدايا توفيق عمل بده