ناسا رسما اعلام کرد که روبات مریخ نورد "روح" که یکی از موفق ترین ماموریتهای روباتیک تاریخ فضایی بوده پایان یافته و این کاوشگر برای همیشه خاموش شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، 25 می 2011 ناسا پایان ماموریت بسیار موفق کاوشگر "روح" (اسپریت) را اعلام کرد. این کاوشگر متحرک چرخدار به همراه دوقلوی خود که "فرصت" (Opportunity) نام دارد و هنوز در خدمت است در سال 2004 به مریخ رسید.
این روبات تنها باید سه ماه بر روی سیاره سرخ کاوش می کرد. اما این ماموریت بسیار بهتر از آن چیزی که تصور می شد پیش رفت و موجب شد که یک ماموریت سه ماهه، 6 سال به طول انجامد.
کاوشگر روح حتی در یکسال گذشته نیز که در شن گیر کرده و از حرکت بازمانده بود همچنان به ارسال اطلاعات با ارزشی از موقعیت پیرامون خود ادامه می داد و در انتظار بود که کارشناسان از زمین و یا چرخهایش موفق بشوند آن را از داخل شنها بیرون بکشند. اما در آن شرایط، سخت بود که به آینده خوش بینانه نگاه کرد و به این ترتیب "روح" آخرین امیدهای خود را برای ازسرگیری ارتباط با زمین از دست داد.
آخرین تماسی که روح با زمین تماس گرفت 22 مارس 2010 بود زمانی که مریخ در زمستان فرو رفته بود. به همین علت، ناسا پیش از هر قضاوتی در مورد سرنوشت این روبات و امتحان قدرت جمع آوری انرژی توسط پانلهای خورشیدی آن تصمیم گرفت تا بهار منتظر بماند، اما حتی پس از آغاز بهار نیز تلاشهای مسئولان پروژه دوقولهای مریخ نورد در برقراری تماس دوباره با روح بی نتیجه ماند و آنها حتی نتوانستند یک صدای بوق کوتاه را از این کاوشگر دریافت کنند. بنابراین ناسا 25 می 2011 پس از انجام آخرین تماس بی پاسخ رسما پایان این ماموریت را اعلام کرد. هرچند ماجراهای سیاره سرخ هنوز برای دوقلوی روح یعنی "فرصت" همچنان ادامه دارد.
اکتشافات روح در مریخ
روح، در دوره ماموریت خود بر روی مریخ تقریبا 8 کیلومتر را پیمود و به اولین کاوشگر فضایی تبدیل شد که به کوه یک سیاره دیگر صعود کرد و به قله آن رسید. این کوه Husband Hill نام دارد. هرچند که پیمودن این مسیر 8 کیلومتری چندان خالی از حادثه نبود. به طوریکه در سال 2006 چرخ پشتی سمت راست این روبات در خاک گیر کرد، به این ترتیب، روح مجبور شد این چرخ را با خود روی زمین بکشد. اما این موقعیت ناخوشایند پایان خوشی داشت.
به طوریکه در سال 2007 یکی از مهمترین کشفیات "روح" به خاطر این چرخ، رخ داد. در زمان انجام یک مانور حرکت معکوس برای بیرون کشیدن چرخ، "روح" نمونه خاک مایل به سفید شکافی که در اثر گیر کردن چرخ ایجاد شده بود را آزمایش و کشف کرد که این خاک، از رسوبات سیلیس تشکیل شده است. این یافته، تائید می کرد که در گذشته، مریخ از نظر ژئولوژیکی فعال بوده و این منطقه بخارات جوشان منتشر می کرده است.
در می 2009، پس از پیمودن چندین کیلومتر (در مقابل چند صد متری که در ابتدا برای این ماموریت پیش بینی شده بود) روح در یک ریگزار شنی گیر کرد و این آغاز پایان ماموریت روح بود. به طوریکه روح دیگر هرگز نتوانست خود را از این موقعیت نجات دهد. آمارهای شگفت انگیز از دوقلوهای مریخ نورد روح در طول 6 سال ماموریت خود از 4 ژانویه 2004 تا 22 مارس 2010 هزاران عکس را به زمین ارسال و دهها منطقه را بر روی مریخ کشف کرد و در مجموع 7 هزار و 730 متر را با سرعت چند سانتیمتر بر ثانیه پیمود.
اکنون ناسا تمام توجه خود را به روی دوقلوی روح، یعنی فرصت معطوف کرده است که همچنان به تنهایی به کار خود ادامه می دهد. براساس آخرین آمارها، این کاوشگر روباتیک تا 18 می 2011 در مجموع 29709.29 متر (حدود 30 کیلومتر) را طی کرده است.
منبع: خبرگزاری مهر
