جام جم آنلاین: انگیزه
همان چیزی است كه اكثر ما احساس میكنیم به اندازه كافی دارای آن نیستیم،
اما میدانیم كه وجود آن مهم است چرا كه به ما كمك میكند تا احساس رضایت
خاطر كنیم، درباره خودمان احساس مسوولیت كنیم و بر زندگی خود مسلط باشیم.
انگیزه یعنی تلاش برای رسیدن به هدف و شرط اساسی رشد شخصیت، رضایت خاطر و
موفقیت است.
ما انسانها برای پرورش
رفتارهای جدید باید یاد بگیریم، اما برای عمل به آنچه یاد گرفتهایم
نیازمند انگیزه هستیم. میتوان گفت اهمیت انگیزه اگر بیشتر از یادگیری
نباشد، كمتر هم نیست. معمولا افراد بیانگیزه وقتی دچار مشكل میشوند
هیچكاری نمیكنند چرا كه معتقدند نمیتوانند كاری كنند یا شوقی به كار
ندارند چون فكر میكنند نتیجه، ربطی به تلاش ندارد.
برخی از آنان نیز از
كارهای سخت گریزانند زیرا به توانایی خود شك دارند یا موفقیت را شانسی
میدانند. در آموختن انگیزه، خودتواناپنداری عامل مهم و موثری است. البته
منظور از خود توانا پنداری، توانایی بالای یك فرد نیست بلكه پندارهای است
كه فرد در مورد دست یافتن به موقعیت مورد نظر دارد. وقتی فرد بتواند بر
موقعیت غلبه یابد و مهارتهای لازم برای دستیابی به هدف را در خود بیابد،
به این باور میرسد كه توانمندی لازم برای انجام كارها را دارد.
معمولا افرادی كه
خودتواناپنداری ضعیفی دارند، افرادی هستند تسلیمشونده كه دچار بیحسی و
بیعاطفی میشوند. این افراد گوشهگیرند و نمیتوانند در موقعیتها
تاثیرگذاری خوبی داشته باشند، برای مثال آموزندگانی كه دارای خود
تواناپنداری پایین هستند و از موقعیتهایی كه باید كار آموزشی را در آن به
انجام رسانند اجتناب میورزند یا وقتی از آنها پرسیده میشود كه در كلاس چه
چیزی شما را مضطرب و متنفر میكند و چگونه بر آن مسلط میشوید بیان
میدارند كه خواندن مطلب جلوی كلاس درس آنان را دچار احساس عصبانیت میكند
و امیدوارند كه از آنها درسی پرسیده نشود.
برعكس افرادی كه
توانمندیهایشان را باور دارند بهخوبی در انجام فعالیتها مشاركت میكنند
بهخصوص وقتی كه با مشكلی روبهرو میشـوند. برخلاف افـرادی كـه دارای
خـودتواناپنــداری پایینی هستند و در برخورد با موقعیتهای سخت و موانع،
دچاراضطراب، تردد و گیجی میشوند افرادی با خود تواناپنداری بالا، این
افكار و احساسهای منفی را كنترل میكنند و میتوانند بر وظیفه خود تمركز
داشته باشند.
در واقع در تفسیر ارتباط
میان خودتواناپنداری و انگیزه، نبدورا بیان میكند كه وقتی خود
تواناپنداری در فرد بالاست، وی برای انجام كارهای آموزشی متعهد است و برای
پرورش تواناییها و مهارتها تلاش میكند، اما افرادی كه دارای
خودتواناپنداری پایینی هستند، دچار اضطراب میشوند و به خود شك میكنند و
در روبهرو شدن با مشكلات، عقبنشینی میكنند.