سوال: الف. در روایتى از پیشوایان اهلبیت علیهمالسلام آمده است كه: «نَحْنُ حُجَةُ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ وَ فاطِمَةُ حُجَّةُاللّهِ عَلیَنا»؛ (این روایت از امام عسكرى به این صورت آمده است كه فرمود: نَحْنُ حُجَجُ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ وَ فاطمةُ حُجةٌ عَلیَنا. ما حجّتها و برگزیدگان خدا بر آفریدگانش مىباشیم، و فاطمه، حجّت راستین و پُرشكوه خدا بر ما مىباشد. تفسیر أطیب البیان/ ج 13/ ص 236. مترجم.) ما حجّت خدا بر آفریدگانش هستیم، و فاطمه، حجّت خدا بر ما. به نظر شما معنى «حُجَّة» و منظور از آن چیست؟ ب. آیا معناى حدیث این نیست كه زهرا علیهاالسلام به دلالت این حدیث كه حجَّت خدا بر فرزندان معصوم علیهمالسلام خویش است، از آنان برتر است؟
جواب: باسمه جلت اسمائه
الف. به نظر مىرسد كه منظور از كلمهى «حُجَّت»، معناى لغوى آن، یعنى دلیل و راهنما است. منظور از آن، چیزى است كه به آن استدلال و به وسیله آن رهنمود داده مىشود. با این بیان معناى حدیث این مىشود كه: خدا بر مردم به وسیله عبادت و فرمانبردارى و تسلیم در برابر مقرراتش به مرحلهاى كه پیشوایان أهل بیت علیهمالسلام رسیدهاند استدلال مىكند و بر آنان نیز در صورتى كه لازم آید، به آن جایگاه پرفرازى كه مادر گرانقدرشان فاطمه علیهاالسلام اوج گرفته است. واللّه العالم. ب. پاسخ این پرسش از سخنى كه گذشت دریافت مىگردد، چراكه در این بیان منظور شأنیت و شایستگى احتجاج و استدلال است، و نه فعلیت آن. آرى، اگر از سوى آنان در كارى كوتاهى گردد، به وسیله او استدلال مىشود، امّا هرگز نه از سوى آنان در انجام وظایف كوتاهى مىگردد و نه نیازى به احتجاج و استدلال پیدا مىشود. و این بیان تنها نشانگر جایگاه پرفرازى است كه آن حضرت به وسیله عبادت خالصانه خدا و فرمانبردارى از او و تسلیم در برابر مقررات خدا به آن، اوج گرفته است، و اگر فعلیت هم اراده شود، به نوعى نشانگر برترى او از یك جنبه و جهت است و نه برترى مطلق او بر آنان.
لینک مطلب: http://www.istefta.net/question/5544
