تبیان، دستیار زندگی

قبل از انقلاب اسلامی در بسیاری از كشورها و از جمله كشورهای اسلامی، گروه‌ها و جوانها و ناراضی‌ها و آزادی‌طلب‌ها با ایدئولوژی‌های چپ وارد میدان می‌شدند، اما بعد از انقلاب اسلامی پایه و مبنای حركت‌ها و نهضتی‌های آزادی‌بخش اسلام شد. امروز درهر نقطه‌ای از دنیای وسیع اسلام كه جمعیت یا گروهی به انگیزه آزادی‌خواهی و ضدیت با استكبار حركت می‌كنند، مبنا و قاعده كار و امید و ركنشان، تفكر اسلامی است.

 

چكیده
مطالعه بیداری اسلامی و بررسی و تجزیه و تحلیل آن از مدت‌ها پیش در دستور كار قدرت‌هایی قرار گرفته كه از آن احساس بیم و هراس داشته‌اند و هم اینان برای فهم و شناساسی بیداری اسلامی و یافتن راه‌های مقابله و انهدام و یا به انزوا كشاندن این موج، تلاش‌های گسترده‌ای را شروع كرده‌اند. بسیاری از صاحبنظران در پدیده‌ی جنبش‌های اسلامی معاصر معتقدند كه انقلاب اسلامی ایران، یكی از عوامل مهم و تأثیرگذار در پیشبرد روند بیداری و آگاهی مسلمانان و ازدیاد فعالیت‌های مؤثر در جوامع عربی و اسلامی بوده است.
حدیث این ماجرا را رهبر معظم انقلاب، اینگونه ترسیم كرده‌اند: «قبل از انقلاب اسلامی در بسیاری از كشورها و از جمله كشورهای اسلامی، گروه‌ها و جوانها و ناراضی‌ها و آزادی‌طلبها یا ایدئولوژی‌های چپ وارد میدان می‌‌شدند اما بعد از انقلاب اسلامی، پایه و مبنای حركت‌ها و نهضت‌های آزادی‌بخش، اسلام شد. امروز در هر نقطه‌ای از دنیای وسیع اسلام ـ‌ كه جمعیت یا گروهی، به انگیزه آزادی‌خواهی و ضدیت با استكبار حركت می‌كندـ‌مبنا و قاعده كار و امید و ركنشان تفكر اسلامی است.»
 برخی از موانع بیداری اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) عبارت است از:
1ـ تحریف اسلام و وارونه جلوه دادن مفاهیم دینی
2ـ حكام كشورهای اسلامی
3ـ‌تفرق
4ـ تحجر و جمود مقدس‌نماها
5ـ روشنفكرنماها
6ـ آخوندهای وابسته به قدرتها و دنیاطلب

مقدمه
بیداری اسلامی در دهه‌های اخیر در كشورهای اسلامی و در بین مسلمانان سایر كشورها پدیده‌ای است كه شگفتی آفریده است. مطالعه این پدیده و بررسی و تجزیه و تحلیل آن از مدتها پیش در دستور كار قدرت‌هایی قرار گرفته كه از آن احساس بیم و هراس داشته‌اند و هم اینان برای فهم و شناسایی بیداری اسلامی و یافتن راه‌های مقابله و انهدام و یا به انزوا كشاندن این موج؛ تلاش‌های گسترده‌ای را شروع كرده‌اند. نشست، كنفرانس، میزگرد، مصاحبه و سمینارهای علمی با شركت صاحب‌نظران و اندیشمندان در جهت شناسایی هر چه بیشتر گرایشات فزاینده دینی تنها بخشی از این تلاش را نشان می‌دهد. سفارش كتاب، پایان‌نامه و فراخوان مقالات، بخش علنی دیگر این كوشش است.
در بخش پنهان این ماجرا، قطعا صدها پروژه مطالعاتی امنیتی و عملیاتی در دستوركار سرویس‌های اطلاعاتی ـ امنیتی قدرتهای مخالف اسلام بوده و در حال اجرا می‌باشد كه احیانا برخی از این عملیات به دلایلی آشكار شده است. این تلاش گسترده همپای پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در راستای محدود كردن این تحول و جلوگیری از گسترش بیشتر بیداری اسلامی با حساسیت بیشتر و شدت مضاعفی پیگیری گردید. در همان سالهای نخست پیروزی انقلاب، سران كشورهای سلطه‌گر به موضع‌گیری و تهاجم علیه انقلاب پرداخته و راه مقابله با آن را در پیش گرفتند. زیرا كارشناسان و نظریه‌پردازان این كشورها دریافته بودندكه انقلاب اسلامی ایران نقش اساسی در دامن زدن به شعله آزادی‌خواهی، استقلال‌طلبی، هویت‌جویی اسلامی و گسترش و تعمیق آن در كشورهای دیگر دارد.

تأثیر انقلاب اسلامی دربیداری اسلامی
بسیاری از صاحبنظران در پدیده جنبش‌های اسلامی معاصر معتقدند كه انقلاب اسلامی ایران یكی از عوامل مهم و تأثیرگذار در پیشبرد روند بیداری و آگاهی مسلمانان و ازدیاد فعالیت‌های مؤثر در جوامع عربی و اسلامی بوده است. نظریه تأثیرپذیری كشورهای اسلامی از انقلاب، مبتنی بر سخنان رهبران جنبش‌های آزادی‌بخش و الگوبرداری آنان از انقلاب ایرانو مطالعه‌ی تحولات و رویدادهایی است كه در كشورهای اسلامی رخ داده است. امام خمینی خود بر این نكته واقف بودند و به آن افتخار داشتند. «آوای انقلاب بزرگ ایران در كشورهای اسلامی و دیگر كشورها طنین‌انداز و افتخارساز است...» (1) همین نكته را خبرنگاری یك ماه قبل از پیروی انقلاب از امام سؤال می‌كند: «سوال: آیا فكر می‌كنیددامنه‌ی حوادث ایران به تركیه نیز كشیده شود؟ جواب: نهضت مقدس ایران نهضتی اسلامی است و از این جهت بدیهی است كه همه مسلمین جهان تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند.» (2)
خودآگاهی مسلمانان به ویژه در كشورهای اسلامی از قدرت خویش، بازگشت به قرآن، تكیه به فرهنگ غنی اسلامی و الهام‌گیری از انقلاب ایران مسأله‌ای نبود كه هضم آن برای صاحبان قدرت آسان باشد. الكساندر هیك می‌گوید: «به نظر من خطرناك‌تر از این (مشكلات بین‌المللی) عواقب گسترش بنیادگرایی اسلامی است كه در ایران پا گرفته و اكنون عراق و ثبات تمام رژیم‌های عرب میانه‌رو را در منطقه تهدید می‌كند. این پدیده اگر از كنترل خارج شود منافع ابرقدرت‌ها را به خطرناك‌ترین وجه به مخاطره خواهد انداخت.» (3) الهام‌گیری مسلمانان از ایران همچنان در تدوین كتاب‌ها و تیراژ و حجم فروش این دست از كتابها، و نیز در رسانه‌ها و مطبوعات چشمگیر بوده است.

مجیب‌الرحمان شامی ـ روزنامه‌نگار
«هیچ كس باور نداشت كه در عصر حاضر اصول اسلام، عملی باشد... انقلاب ایران جان تازه‌ای به اندیشه اسلامی بخشید و ثابت كرد كه اصول اسلامی كماكان كاربرد دارد و می‌تواند مبنای جامعه امروزی قرار گیرد....» (4). «مهمترین اثر و كار امام این بود كه دیكتاتوری در اسلام مجاز نمی‌باشد. مردم حق انتخاب دارند و نمی‌توانحقوق ایشان را رعایت نكرد.» (5)

حسن سلیمان ـ ‌امام مسجد كیپ تاون آفریقای جنوبی
«الهام و الگو گرفتن از ایران به ویژه دركیپ تاون نقش بسزایی در براندازی رژیم آپارتاید ایفا نمود...» (6)
وی تأثیرگذاری امام را بر كشورها،‌ ناشی از اسلام می‌داند: «منشأ تفكرات انقلاب امام دین مبین اسلام بود. بدون شك این تفكرات و هم‌چنین رهبری امام به مسلمانان خصوصا جوانان انگیزه مبارزه بخشید...» (7)

دكتر شقاقی در كتاب «امام خمینی راه‌حل جدید جهان اسلام» روش انقلاب ایران را مؤثر دانسته و برای تداوم مبارزه، ‌انقلاب اسلامی ایران را شایسته پیروی، معرفی می‌كند. وی در بخشی از كتاب، امام را اینگونه معرفی می‌كند: «مظهر جریانی نو بود كه اسلام را به عنوان یك ایدئولوژی مطرح می‌كرد تا از طریق برپایی حكومت اسلامی، همه ابعاد زندگی و مشكلات آن را حل و فصل نماید.» آنگاه كه روشنفكران و مبارزین برای تداوم كار خود و توجیه پیروان خویش به ناسیونالیسم و مكاتب فكری چپ‌گرایانه روی می‌آوردند،‌ انقلاب اسلامی را نمونه‌ای جدید از تمدن بشری دانسته كه: «پایان كار اندیشه‌های لائیك و همه دیگر انواع اندیشه‌هایی را كهمی‌خواستند جایگزین اسلام شوند اعلام كرد.» (8)
حدیث این ماجرا را رهبر معظم انقلاب اینگونه ترسیم كرده‌اند: «قبل از انقلاب اسلامی در بسیاری از كشورها و از جمله كشورهای اسلامی، گروه‌ها و جوانها و ناراضی‌ها و آزادی‌طلب‌ها با ایدئولوژی‌های چپ وارد میدان می‌شدند، اما بعد از انقلاب اسلامی پایه و مبنای حركت‌ها و نهضتی‌های آزادی‌بخش اسلام شد. امروز درهر نقطه‌ای از دنیای وسیع اسلام كه جمعیت یا گروهی به انگیزه آزادی‌خواهی و ضدیت با استكبار حركت می‌كنند، مبنا و قاعده كار و امید و ركنشان، تفكر اسلامی است.» (9)
امام بنیان ارزش‌های مادی را در دنیا لرزانیده است. رهبر كمونیست كشوری دوردست،با قدرت مادی بالا و دارای پیشرفت‌های زیاد، می‌گوید: خواهش می‌كنم كتابی درباره اسلام بدهیدتا مطالعه كنم.»
... امروز نماینده مجلس یك كشور مادی كه هفتاد سال بر مبنای ماتریالیسم دیالكتیك اداره شده است به من می‌گوید: «به بركت امام شما، در پارلمان كشورم، سخنرانی‌ها با «بسم‌‌الله الرحمن الرحیم» شروع می‌شود.» (10) امام عزم آن داشتند كه تجربه‌های به دست آمده از انقلاب را به جهان صادر كنند و با اطمینان بر این عقیده بودند كه اسلام سنگرهای كلیدی جهان را فتح خواهد كرد: «ما به تمام جهان تجربه‌هایمان را صادر می‌كنیم و نتیجه مبارزه و دفاع با ستمگران را بدون كوچكترین چشمداشتی به مبارزان راه حق انتقال می‌دهیم و مسلماً محصول صدور این تجربه‌ها جز شكوفه‌های پیروزی و استقلال و پیاده شدن احكام اسلامی برای ملت‌های دربند نیست. روشنفكران اسلامی همگی با علم و آگاهی باید راه پرفراز و نشیب دگرگون كردن جهان سرمایه‌داری و كمونیزم را بپیمایند و تمام آزادیخواهان باید با روشن‌بینی و روشنگری، راه سیلی زدن بر گونه ابرقدرت‌ها خصوصا آمریكا را بر مردم سیلی‌خورده كشورهای اسلامی و جهان سومی ترسیم كنند. من با اطمینان می‌گویم اسلام ابرقدرت را به خاك مذلت می‌نشاند. اسلام موانع بزرگ داخل و خارج محدوده‌ی خود را یكیپس از دیگری برطرف و سنگرهای كلیدی جهان را فتح خواهد كرد.» (11)
بیداری اسلامی هر چند پیش از انقلاب در ایران، و در دو سده‌ی اخیر در كشورهای مختلف شكل گرفته بوداما اگر بیداری اسلامی را در یك منحنی رسم كنیم، امام را در طی این 200 سال در قله‌ی این منحنی می‌توان ترسیم نمود. با توجه به رهبری بی‌نظیر امام در رویارویی با قدرت‌ها و به پیروزی نشاندن یك انقلاب و راهبری موج بیداری اسلامی و مواجهه با مسائل آن، بررسی مشكلات و موانع این پدیده از دیدگاه آن بزرگ‌مرد تاریخ، از اهمیت زیادی برخورداراست. تحلیل و بررسی این موانع، مبتنی بر یافته‌های امام، باید دستاوردی گران‌سنگ برای اسلام‌‌خواهان، صاحب‌نظران و رهبران جنبش‌های اسلامی تلقی شود.

موانع بیداری اسلامی


1ـ‌ تحریف اسلام و وارونگی مفاهیم دینی
با دور شدن تدریجی جوامع اسلامی از مفاهیم و آموزه‌های اصلی و اصیل اسلامی و دگرگون شدن پیام اولیه عدالت‌خواهانه اسلام، این مكتب به آرامی از بالندگی افتاد، دچار انحراف گشت و به خمودی گرایید.
مفاهیم ارزشمندی از قبیل عدالت، قسط، جهاد، حج ابراهیمی، شهادت،‌ امر معروف و.... به دلیل خطرآفرین بودن برای قدرتمداران، یا به آفت تحریف دچار گشت و یا به بوته فراموشی سپرده شد؛ و به جای آن مباحثی از قبیل تقدیر و جبر، حدوث و یا قدیم بودن قرآن و مسائلی از این دست، سالها مهمترین موضوع تفكر دینی و اسلامی می‌گردد،؛ توسط اینگونه مباحث دغدغه‌های دینی مردم كنترل شده و محوری برای مشغول كردن اندیشمندان گردیده است.

از طرف دیگر، تمایلات فرقه‌ای و عربی، ورود افكار و اندیشه‌های یونانی و فرهنگ غیراسلامی، الهام‌گیری از آموزش و جهان‌بینی غربی، آرمان‌های اسلامی را به انزوا كشانید. بعدها این مسائل، موجب این پندار شدكه اسلام با دوره‌ی معاصر، سنخیت ندارد.

بیشتر تحصیل‌كرده‌ها، غافل از داشته‌ها و اندوخته‌های غنی فرهنگ اسلامی خویش، كلید توسعه و حتی نجات جامعه را در اتخاذ علوم، ارزش‌ها و فلسفه غربی دیدند. امام در دیداری كه با برخی مسئولین دارد به این نكته اشاره می‌كنند كه دشمنان راه نجات خود را در این دیده‌اند كه یا اسلام در این كشورها نباشد و یا لااقل محتوا نداشته باشد. هرچند در بخش اول توفیقی نداشته‌اند، اما نسبت به بی‌محتوا كردن اسلام موفق بوده‌‌اند. (12)

از این رو بسیاری از افراد كه به دنبال احیای دینو تفكر دینی در جامعه بوده‌اند از بازنگری در برخی از مفاهیم كلیدی اندیشه اسلامی كه پیش از آن به دلیل تعبیرهای غلط موجب ابهام و ركود شده بود شروع كردند. افرادی از قبیل سیدجمال، محمد عبده، محمد اقبال، دكتر علی شریعتی، و.... به دلیل همین دریافت، چنان روشی را در سرلوحه‌ی فعالیت‌های خویش برگزیدند.

امام در پاسخ به سؤال چیستی ریشه‌های انقلاب، به محتوای اصیل تشیع اشاره دارند: «سؤال: تصور می‌‌كنم كه آنچه امروز در حیات یك جنبش توده‌ای در ایران اتفاق می‌افتد، ریشه‌هایش در یك نوع رنسانس شیعه یافت می‌شود.
ممكن است شرح دهید كه چه فعالیت‌ها و بحث‌ها و مبارزاتی در سی سال اخیر فعالیت شما را تشكیل داده است؟ جواب: یكی از خصلت‌های ذاتی تشیع از آغاز تاكنون مقاومت و قیام در برابر دیكتاتوری و ظلم است كه در تمامی تاریخ شیعه به چشم می‌خورد، هر چند كه اوج این مبارزات در بعضی از مقطع‌های زمانی بوده است.

در صد سال اخیر حوادثی اتفاق افتاده است كه هركدام در جنبش امروز ملت ایران تأثیری داشته است. انقلاب مشروطیت، جنبش تنباكو و.... قابل اهمیت فراوان است....» (13)
«... اسلام دین افراد مجاهدی است كه به دنبا حق و عدالتند، دین كسانی است كه آزادی و استقلال می‌‌خواهند، مكتب مبارزان و مردم ضد استعمار است. اما اینها اسلام را طور دیگری معرفی كرده‌‌اند... برای این منظور كه خاصیت انقلابی و حیاتی اسلام را از آن بگیرند و نگذارند مسلمانان در كوشش و جنبش و نهضت باشند... تبلیغ كرده‌اند كه اسلام دین جامعی نیست، دین زندگی نیست، برای جامعه نظامات و قوانین ندارد.

طرز حكومت و قوانین حكومتی نیاورده است. اسلام فقط احكام حیض و نفاس است، اخلاقیاتی هم دارد، اما راجع به زندگی و اداره جامعه چیزی ندارد....» (14) همه كوشش امام در مردمی بودن حكومت و ایجاد یك نظام جمهوری از جایگاه یك اسلام‌شناس و مجتهدی اندیشه‌ور، برای بسیاری تازگی داشته و شگفت‌آور بود. آنچه او در مورد زنان و نقش آنان در جامعه، فقه حكومتی و اجتهاد، نفی تحجر و واپسگرایان و مقدس‌مآبان، اسلام پابرهنگان و... می‌اندیشید موجب طرح دوباره اسلام در صحنه حیات بشری به ویژه در جهان اسلام شدودر آن روحی تازه دمید.

«همه توطئه‌های جهان خواران علیه ما از جنگ تحمیلی گرفته تا حصر اقتصادی و غیره برای این بوده است كه ما نگوییم: اسلام، جوابگوی جامعه است و حتما در مسائل و اقدامات خود از آنان مجوز بگیریم.» (15)

2ـ حكام كشورهای اسلامی
یكی از موانع در فراروی نهضت بیداری، حاكمان و سران كشورهای اسلامی است. اینان استقرار اسلام ناب را مغایر با منافع شخصی و حكومتی خود می‌پندارند. «مشكل مسلمین حكومت‌های مسلمین است. این حكومت‌ها هستند كه مسلمین را به این روز رسانده‌اند....» (16) «كارنامه سیاه و ننگین حاكمان بی‌درد كشورهای اسلامی، حكایت از افزودن درد و مصیبت بر پیكره نیمه جان اسلام و مسلمین دارد.» «ما امید این را داریم كه این نهضت ایران روشن كند مسائل را به همه ملتها وروشن كرده است... ملتها الان با ما هستند، اگر سر نیزه را از این ملتها بردارند از عراق بردارند از ـ نمی‌دانم ـ تركیه بردارند ، همه یكصدا با ما موافقند. سرنیزه جلو را گرفته است، منتها ایران سر نیزه را شكست، ایران ایستاد....» 17 امام حكومتهای منحرف اسلامی را عامل قدرتهای شیطانی دانسته كه برای اغفال مردم از راه اسلام وارد می‌شوند.

3ـ‌تفرقه
برخلاف تصور برخی از سطحی‌نگران، امام وحدت را یك تاكتیك یا ابزار مصلحتی برای پیشبرد اهداف و مقاصد سیاسی انقلاب نمی‌بیند. وحدت را یك اصل اسلامی تعریف كرده و لازمه‌ی توفیق در مبارزه با دشمن اصلی و موفقیت در رهایی از وضعیت اسفبار كنونی مسلمین را در گرو همبستگی دانسته است. وی با تمام ارادتی كه به اهل بیت دارد، حاضر نیست در مجالس تفرقه‌افكنانه‌ای كه به عنوان حمایت از اهل بیت تشكیل می‌شود، شركت كند.بالاتر از آن امام در پی ایجاد جبهه متحد اسلامی بود: «من به صراحت اعلام می‌كنم كه جمهوری اسلامی ایران، با تمام وجود برای احیای هویت اسلامی مسلمانان در سراسر جهان سرمایه‌گذاری می‌كند و دلیلی هم ندارد كه مسلمانان جهان را به پیروی از اصول تصاحب قدرت در جهان دعوت نكند و جلوی جاه‌طلبی و فزون‌طلبی صاحبان قدرت و پول و فریب را نگیرد. ما باید برای پیشبرد اهداف و منافع ملت مردم ایران برنامه‌ریزی كنیم. ما باید در ارتباط با مردم جهان و رسیدگی به مشكلات و مسائل مسلمانان و حمایت از مبارزانوگرسنگان و محرومان، با تمام وجود تلاش كنیم...ما باید خود را آماده كنیم تا در برابر جبهه متحد شرق و غرب، جبهه قدرتمند اسلامی انسانی، با همان نام و نشان اسلام و انقلاب ما تشكیل شود وآقایی و سروری محرومین و پابرهنگان جهان جشن گرفته شود.» (18)
دست‌های ناپاكی كه به ایجاد اختلاف میان شیعه و سنی می‌پردازند درصدد «محدود كردن تأثیر انقلاب اسلامی و جلوگیری از گسترش آثار آن در مناطق سنی مذهب (هم بخش‌های نفت‌خیر آن و هم كشورهای در حال نبرد با اسرائیل) بوده است.» (19)
امام برای تحقق آرمان وحدت مسلمین از امكانات موجود بهره می‌جستند و در این راستا مسأله فلسطین، روز قدس و حج ابراهیمی و... را مطرح كرده‌اند.

4ـ تحجر و جمود مقدس‌نماها
امام از مقدس‌نماها به عنوان یكی از موانع شناخت و بیداری اسلامی نام می‌برد و برای گسترش اسلام ناب محمدی، شناخت این مشعل‌داران تحجر و حماقت و مبارزه با آنان را ضروری می‌دانند. «... آمریكا و استكبار، در تمامی زمینه‌ها افرادی را در آستین دارند. در حوزه‌ها و در دانشگاه‌ها، مقدس‌نماها را كه خطر آنان را بارها و بارها گوشزد كرده‌ام،‌ اینان با تزویرشان،‌از درون محتوای انقلاب و اسلام را نابود می‌كنند. اینها با قیافه حق به جانب و طرفدار دین و ولایت همه را بی‌دین معرفی می‌كنند. باید از شر اینها به خدا پناه ببریم... امروز جهان تشنه اسلام ناب محمدی است....» (20)
این عده با تظاهر به تعبد و زهد كه از ویژگی‌های این گروه است، بزرگترین ضربه را درطول تاریخ بر پیكره دین وارد آورده‌اند. نمونه بزرگ این گروه را مارقین، در زمان حكومت حضرت علی(ع)‌تشكیل می‌دادند. چهره‌هایی آراسته و متظاهر به دیانت و زهد كه ضربه‌ای بزرگ بر پیكر عدل‌گستر حكومت علی وارد آوردند. خطر این گروه را نباید كوچك شمرد. اینان به راحتی ابزار دست دشمنان اسلام واقع می‌شوند. بزرگترین ضربه‌ها را اسلام درطول تاریخ حیات خود، از این مقدس‌نماها خورده است. اینان زود فریب می‌‌خورند و زود تحریك می‌شوند و شایعه را به زودی قبول می‌كنند و پس از آن احساس تكلیف می‌‌كنند!
«... امروز جامعه مسلمین طوری شده كه مقدسین ساختگی جلو نفوذ اسلام و مسلمین را می‌گیرند و به اسم اسلام به اسلام ضربه می‌زنند... روحیه و افكار خود را به نام اسلام در جامعه سرایت می‌دهند....» (21)

5ـ روشنفكرنماها
همانگونه كه تحجر و جمود از دیدگاه امام مانع بیداری است، دلبستگی به شرق و غرب و خودباختگی در برابر آنان ملتها را از نزدیك شدن به اسلام باز می‌دارد. ... امروز زمانی است كه ملتها چراغ راه روشنفكرانشان شوند و آنان را از خوباختگی و زبونی در مقابل شرق و غرب نجات دهند كه امروز روز حركت ملتهاست. (22) اما در مواردی به روشنفكران توصیه می‌كنند،‌ معیار روشنفكری را، پیروی از داده‌های غربی ندانند. معرفی درست اسلام را وظیفه آنان دانسته و در استمرار یك حكومت عدل برای روشنفكران نقش اساسی قائلند. و از طرف دیگر انتقادهایی از روشنفكران دارند؛ بی‌تفاوتی نسبت به اسلام، غربگرایی، خودباختگی، بی‌اطلاعی از اسلام، بریدن از مردم از جمله مسائلی است كه امام به این قشر گوشزد می‌كنند.

6ـ آخوندهای وابسته
امام در عین حمایت كامل از روحانیت اصیل و متعهد، انتقادهای بسیار تندی از روحانی‌نماهای وابسته به دربار و قدرت دارند. امام ضمن ابراز تنفر از روحانیت غیرمهذّب و متعهد، آنان را از ساواكی‌ها هم بدتر می‌دانند. اینها بهترین ابزاری هستند كه خواسته یا ناخواسته مجری اهداف قرار می‌گیرند: «طرح اختلاف بین مذاهب اسلامی از جنایانی است كه به دست قدرتمندان كه از اختلاف بین مسلمانان سود می‌برند و عمّال از خدا بی‌خبر آنان از آن جمله وعاظ‌السلاطین كه از سلاطین جور سیاه‌روی‌ترند، ریخته شده و هر روز بر آن دامن می‌زنند و گریبان چاك می‌كنند و در هر مقطع به امید آنكه اساس وحدت بین مسلمین را از پایه ویران نمایند طرحی برای ایجاد اختلاف عرضه می‌دارند.» (23) «... ما گرفتار بعضی اشخاص كه دعوی اسلامی می‌كنند، بعضی‌ها كه در راس روحانیت بعضی ممالك واقع هستند... ما را تكفیر می‌كنند... متاسفانه در لباس مفتی هستند.... این كارها بر ضد اسلام و بر وفاق میل ابرقدرت‌هاست... اگر چنانچه وعاظ‌السلاطین بگذارند و اتحاد ما را به هم نزنند، ان‌شاءالله پیروز خواهیم شد.» (24)


نویسنده: دكتر محمدحسن شیبانی‌فر


پی‌نوشت‌ها:
1.امام خمینی،‌1/9/57
2.صحیفه نور، 4/114
3. روزنامه اطلاعات،1/12/61
4. مجله‌ی حضور، ش 34،ص15
5. همان، ص 13.
6 و 7. همان، ص 22.
8. دكتر شقاقی، امام خمینی راه‌حل جدید جهان اسلام، ص 37. این كتاب در سال 1357 (1979) از سوی دارالمختار الاسلامی در قاهره به چاپ رسیده است.
9. حدیث ولایت، ج 2، ص 296
10. همان، ج 1، صص 63 و 62.
11. صحیفه نور، 20/118
12. همان، 12/10/61
13. همان، 19/10/57
14. ولایت فقیه، ص 3 ـ 5
15. پیام امام به حوزه‌های علمیه، 3/12/67
16. صحیفه نور، 12/278
17. همان، 26/9/58.
18. صحیفه امام، ج 21، ص 91
19. مقاله «شیعه و سنی؛ فریادی اسفناك و بی‌اثر» نوشته عزالدین ابراهیم؛ مجله الطلیعه الاسلامیه؛ سال اول، پیش شماره 1983، ص 28
20. صحیفه امام، ج 21، ص 78
21. ولایت فقیه، حضرت امام، ص 73
22. پیام امام به زائران بیت‌الله‌الحرام، 21/6/59
23.15/6/60
24. 20/5/59.