تبیان، دستیار زندگی

 

برای دسترسی به اینترنت، سه راه مطمئن و شناخته شده وجود دارد.

۱) اول دسترسی باند پهن (Broad Band) که معمولاً مودم کابلی و DSL برای دسترسی خانگی و خطوط پرسرعت T۱ و T۳ برای ادارات مورد استفاده قرار می گیرد.

۲) دومین راه، دسترسی WiFi است که کامپیوترهای رومیزی و به خصوص لپ تاپ ها می توانند در این روش، با استفاده از امواج رساننده داده های اینترنتی، با شبکه جهانی در ارتباط باشند.

۳) سومین راه، که قطعاً در کشور ما معمول است نیز دسترسی از طریق خط تلفن (Dial up) است که یک کاربر می تواند با شماره گیری یک خدمات دهنده اتصالات اینترنتی و اتصال به ISP ، با سرعتی به مراتب کمتر از دو روش گذشته )و به همین ترتیب هزینه های مقرون به صرفه تر( با اینترنت در ارتباط باشد. دو روش پیشین نیز هر کدام در کنار مزایای مشهودی که دارند واجد نقایصی هم هستند. مثلاً در روش های دسته بندی شده در دسترسی باند پهن)مثل T۱۳، T و DSL( هزینه بالای دسترسی و همچنین عدم امکان «حرکت» برای کاربر نقص به شمار می آیند. همچنین در روش بی سیم WiFi که در آن دسترسی نسبتاً سریع )در مقایسه با Dialup( به همراه امکان حرکت متصل شونده فراهم شده است، برد کوتاه امواج و نیز سرعت پائین )در مقایسه با T۳ و( DSL خوشایند نیست.

حال فرض کنید دانشمندان توانسته باشند روشی را برای دسترسی به اینترنت فراهم کنند که مزایای تمام روش های پیشین را داشته باشد و هیچ کدام از نقایص آنها را هم نداشته باشد!

این ایده هیجان انگیز و رویایی اکنون جامه عمل پوشیده و با نام WiMAX در دنیای تکنولوژی حضور دارد. 

 

● WiMAX چیست ؟

WiMAX یک روش بی سیم فوق العاده سودمند و انقلابی در زمینه دسترسی تمامی کاربران )در هر سطحی( به اینترنت است. این نام از حروف اول کلمات Worldwide Intero Perability for Microwave Access گرفته شده و همانگونه که از نام آن پیدا است، راه حلی برای دسترسی به اینترنت از طریق امواج مایکروویو است. طراحان و مهندسان این روش برآن هستند تا در آینده ای نزدیک، دسترسی بی حد و مرز به اینترنت را برای تمامی کاربران تا حد دسترسی به تلفن همراه آسان کنند و همانگونه که اکنون در اغلب کشورهای جهان، داشتن و استفاده از یک تلفن قابل حمل، به پدیده ای معمولی بدل شده است، دسترسی آسان و نامحدود به مکان به اینترنت، برای همگان حاصل شود.

وای مکس در آینده بسیار نزدیک، اینترنت را در کنار شبکه مخابراتی قرار خواهد داد و چنان انقلابی را در این زمینه به وجود خواهد آورد که روشن کردن اکثر کامپیوترهای قابل حمل، خانگی و یا خاص، مساوی با اتصال آنها به اینترنت باشد. این استاندارد از طرف IEEE معتبر شناخته شده و کد ۸۰۲.۱۶ از طرف این سازمان به آن اختصاص یافته است.

● طرز کار وای مکس

وای مکس از نظر استفاده از امواج مایکروویو برای دسترسی مستقیم کاربران به اینترنت، تا حدود زیادی شبیه وای فای است، با این تفاوت که سرعت آن بسیار بالاتر و برد آن به طور چشمگیری وسیع تر است به طوری که سرعت آن را می توان با خطوط پرسرعت با پهنای باند وسیع )نظیر T۳ و DSL( مقایسه کرد و برد امواج آن را با تلفن همراه. از نظر فراگیری شبکه نیز با هیچ کدام از مقیاس های شناخته شده شبکه قابل مقایسه نیست و حتی از مقیاس MAN که برای شبکه های شهری به کار می رود و در حال حاضر بزرگترین مقیاس شبکه های یکپارچه است هم به مراتب وسیع تر است.

این سیستم از دو بخش کلی تشکیل می شود: اول برج وای مکس (WiMAX tower) که بیشترین شباهت را به برج های مخابراتی دارد و قادر است تا شعاع ۸ هزار کیلومتر مربع را تحت پوشش خود بگیرد. دوم گیرنده وای مکس (WiMAX receiver) شامل آنتن گیرنده امواج مایکروویو که می تواند برحسب موقعیت گیرنده از یک قطعه کوچک گیرنده WiFi در یک لپ تاپ تا گیرنده فرستنده داخلی در یک اداره متفاوت باشد.

برج وای مکس می تواند به طور مستقیم و با یک پهنای باند بالا )مثلاً خط T۳( با اینترنت در ارتباط باشد و امواج را به کاربران و یا برج بعدی انتقال دهد. با توجه به گستره بالای هر برج)۸ هزار کیلومتر مربع( با ایجاد برج های متعدد در انتهای محدوده تحت پوشش یک برج دیگر، می توان محدوده قابل توجهی را _ مشابه با سیستم تلفن همراه غیر ماهواره ای _ تحت پوشش قرار داد. کاربرانی که هم اکنون از سیستم WiFi برای اتصال به اینترنت استفاده می کنند به خاطر تشابه استفاده از سیگنال ها، احتمالاً می توانند از WiMAX نیز استفاده کنند هرچند که تجهیزات دریافت امواج وای مکس در حال حاضر متفاوت با وای فای است.

● چرا وای مکس

دسترسی «اینترنت بی سیم» هم اکنون از طریق تکنولوژی وای فای میسر است و ممکن است این سئوال به نظر برسد که چه لزومی به ابداع یک تکنولوژی دیگر در این زمینه است. آیا اگر فقط مشکل برخی از اشکالات سیستم وای فای است، نمی توان با بهسازی این سیستم به همان چیزی که وای مکس مدعی آن است دست یافت؟نگاهی به تفاوت های وای مکس و وای فای نشان می دهد که به رغم تشابه این دو روش در استفاده از امواج مایکروویو برای تامین دسترسی اینترنت برای کاربران، وای مکس و وای فای دو سیستم جداگانه هستند.

وای فای اتصال بی سیم را با بردی کوتاه، حداکثر در حد محوطه یک فرودگاه، نمایشگاه یا کافی شاپ)نهایتاً در سطح ۶۵ کیلومتر مربع( برقرار می سازد. در حالی که در وای مکس صحبت از اتصال بی سیم دست کم در حد یک شهرکوچک است )چیزی در حدود هشت هزار کیلومتر مربع .( گذشته از این حداکثر سرعتی که تکنولوژی وای فای برای کاربران فراهم می کند، سرعت دانلود پنج مگابایت در ثانیه است و این در حالی است که کاربران تکنولوژی وای مکس با سرعت شگفت انگیز ۵۰ تا ۱۰۰ مگابایت خواهند توانست داده ها را از اینترنت دانلود کنند )به این ترتیب امکان تماشای یک فیلم با کیفیت بالا از اینترنت- که سرعتی حداقل برابر با ۱۰ مگابایت در ثانیه نیاز دارد- برای کاربری که در حال حرکت با یک لپ تاپ است به راحتی ممکن خواهد بود(.

تفاوت عمده دیگر وای مکس با وای فای و نیز روش های دسترسی با پهنای باند بالا، ارزان بودن آن است که هرچند تا رسیدن به این مولفه به شدت مهم راه زیادی مانده است ولی یکی از اهداف طراحان آن است. «ارزان بودن» یا حتی «زیاد گران نبودن» چیزی است که برآورده شدن آن می تواند تمام تکنولوژی های رقیب وای مکس را از میدان به در کند.

● اینتل و وای مکس

در حال حاضر شرکت اینتل بیشترین تمرکز را بر روی وای مکس گرفته و مرتباً در حال توسعه این تکنولوژی است و در میان بیش از ۲۰۰ شرکتی که در مورد وای مکس در حال تحقیق و ابداع هستند پیشرو محسوب می شود.اینتل اعلام کرده لپ تاپ های سنترنیوی خود را با قابلیت وای مکس حداکثر تا سه سال دیگر به بازار خواهد فرستاد که این از هم اکنون یک موفقیت برای تکنولوژی وای مکس محسوب می شود. این شرکت همچنین اعلام کرده که به همراه شرکتی به نام کلیروایر (Clearwre) اقدامات بیشتری را برای دسترسی برخی کاربران محدود از طریق وای مکس فراهم خواهند کرد تا از هم اکنون تعداد کاربران این تکنولوژی رو به افزایش گذارد.

هم اکنون اینتل برای سیستم وای مکس تجهیزاتی شاید مودم کابلی و یا دی اس ال در دست تهیه دارد که سیگنال های پرسرعت بی سیم وای مکس را به بهترین شکل دریافت می کند.

● دو مسئله کوچک

وای مکس در دو جا با مشکل روبه رو است. اول آن که این سیستم بی حد و مرز می تواند امنیت دولت ها را به خطر اندازد و به همین خاطر از هم اکنون یک تهدید امنیتی برای حکومت ها به شمار می رود. از این رو، به موازات تامین لوازم تکنیکی آن مسائل حقوقی وای مکس نیز احتیاج به حل دارند. مسئله دوم تامین هزینه وای مکس است که برای آن راهکار منسجم و مشخصی ارائه نشده است. آیا باید مانند تلفن همراه با آن برخورد کرد و از مشترکان هزینه اتصال را برحسب مدت دریافت کرد و یا همچون ISP های بیشتر کشورها، هزینه اشتراک ثابت از مشتری اخذ کرد؟.

● WIMAX چیست و چگونه کار می کند؟

▪ شما چگونه به شبکه اینترنت دسترسی پیدا می کنید؟

امروزه سه روش متداول دسترسی به شبکه اینترنت به قرار زیر است:

۱) دسترسی پهن باند:
که معمولا از طریق مودم های کابلی و یا DSL ممکن می شوند.

۲) دسترسی بدون سیم از طریق سیستم WiFi :
که به کمک روتر های مخصوص WiFi دسترسی بدون سیم کاربران را در نقاط مختلف همچون رستوران ها، هتل ها، دفاتر کار و غیره فراهم می آورند.

۳) روش Dial-up
که در صورت نبود امکانات پیشین به ناچار مورد استفاده قرار می گیرد و یکی از ساده ترین، ابتدایی ترین و کم سرعت ترین روش های دسترسی به اینترنت است. 

عمده ترین مشکل استفاده از روش باند پهن را می توان قیمت بالا و برای WiFi نیز محدودیت در پوشش امواج بدون سیم عنوان نمود. اما فن آوری جدید به گونه ای این مشکلات را برطرف نموده است که سرعت بالای روش پهن باند با قیمتی کمتر ازآن و پوشش وسیعتری نسبت به WiFi فراهم آورده است. این سیستم به نام WiMAX معروف است که از مخفف عبارات Worldwide Interoperability for Microwave Access بر گرفته شده است.

WiMAX تقریبا به همان شکل WiFi کار می کند اما با سرعتی بیشتر از آن، محدوده پوشش وسیعتر و تعداد مشترکین بیشتر نسبت به WiFi.

هر سیستم WiMAX از دو قسمت اصلی به شرح زیر تشکیل یافته است:

۱) دکل WiMAX

که درست همانند دکل های آنتن تلفن های سلولی)همراه( عمل می کند. با این تفاوت که یک دکل فرستنده WiMAX قادر است تا به تنهایی محدوده ای تقریبا برابر ۸۰۰۰ کیلومتر مربع را تحت پوشش قرار دهد، درحالیکه دکل های تلفن همراه محدوده ای بسیار کوچک را تحت پوشش قرار می دهند.

۲) یک گیرنده WiMAX: که اغلب بر روی لپ تاپ ها نصب شده اند و یا به صورت اتصال خارجی به رایانه های رومیزی متصل می شوند.

دکل های سیستم WiMAX قادر هستند که به مستقیما با پهنای باند بالا به اینترنت متصل شوند. این اتصال معمولا از طریق کابل های زیر زمینی و یا یک اتصال بدون سیم از طریق امواج رادیویی ماکروویو بین چند دکل فراهم می شود.

ارتباط میان گیرنده ها و دکل های سیستم WiMAX نیز از دو طریق برقرار می گردند:

الف) روش دید غیر مستقیم:

نوعی خدمات مشابه Wi-Fi است که رایانه ها به کمک آنتن های کوچکی با دکل ها ارتباط برقرار می کنند. در این روش WiMAX، از گستره فرکانسی پایین تری در حدود ۲ تا ۱۱ گیگا هرتزی)تقریبا مشابه( Wi-Fi استفاده می نماید. از طرفی طول موج های ارسالی بلندتر سبب می شوند تا امواج براحتی توسط ساختار های فیزیکی همانند درختان و ساختمان ها و غیره دچار تفرق و گسستگی شوند..

ب) روش دید مستقیم:

در این روش یک آنتن گیرنده بشقابی مخصوص، بر روی بام و یا بلندی درست روبروی یک دکل WiMAX قرار می گیرد. در این روش اتصال قوی تر و پایدارتر برقرار می شود و امکان تبادل داده با نرخ خطای کمتری فراهم می گردد. به علاوه در این روش از گستره فرکانسی بالاتری که تا ۶۶ گیگا هرتز می رسد استفاده می شود که موجب تداخل کمتر می شود.

روش دسترسی Wi-Fi محدوده ای به سعت تقریبی ۶۵ کیلو متر مربع را تحت پوشش قرار می دهد این درحالیست که از طریق روش دید مستقیم WiMAX می توان مساحتی در حدود ۹۳۰۰ کیلومتر مربع را تحت پوشش قرار داد.

همانگونه که ذکر شد، WiMAX نیز همچون Wi-Fi روشی است جهت انتقال اطلاعات از یک رایانه به رایانه ای دیگر از طریق امواج و سیگنال های رادیویی. در این حالت هر رایانه لپ تاپ و یا رومیزی مجهز به گیرنده WiMAX قادر خواهد بود تا اطلاعات ارسالی از طرف ایستگاه فرستنده WiMAX را دریافت کند.

حداکثر سرعت تبادل داده در سیستم Wi-Fi به ۵۴ مگا بایت بر ثانیه می رسد که این مقدار در سیستم WiMAX به ۷۰ مگابایت بر ثانیه افزایش می یابد. که البته در هر دو حالت این سرعت میان چند کاربر مختلف تسهیم شده است. اما تفاوت اصلی این دو سیستم سرعت آنها نیست بلکه مسافت و برد است. روش WiMAX کیلومتر ها بیشتر از Wi-Fi برد دارد. بطوریکه برد Wi-Fi در حدود ۳۰ متر است ولی WiMAX دایره ای به شعاع ۵۰ کیلومتری از اطراف دکل فرستنده را تحت پوشش قرار می دهد. این افزایش برد در سیستم WiMAX ناشی از دو عامل فرکانس و توان ارسال امواج است.