توجه : نه اشتباه باز نکردی. این مطلب به تو خواهد گفت که آن شناسنامه‌ی کاغذی، شناسنامه‌ی واقعی تو نیست و فقط به درد کوپن گرفتن می‌خورد... بخوانید تا بدانید!
... اگر از ما سئوال بکنند شما چه حقی دارید که خونبهای حسین بن علی را طلب بکنید، پاسخش این است که ما بچّه‌های أبا عبدالله هستیم، او پدر ما بود. این دین، ما را فرزند امام معرفی می‌کند.
هر کدام از ماها یک شناسنامه‌ای داریم که پدر و مادر ما آن شناسنامه را برای ما گرفته‌اند. که نه دلیل فخر است، نه دلیل وهن. برای اینکه هر کسی با هویت خودش ساخته می‌شود، کاری به پدر و مادر ندارد. این پدر و مادر مال این مقطع است؛ وقتی انسان مرد، دیگر این رابطه کلاً قطع می‌شود.
یک هویت و شناسنامه‌ای دیگری هم هست که خود ما باید با دست خودمان تدوین بکنیم؛ آن را دیگر اداره ثبت احوال به ما نمی‌دهد. عقائد و اخلاق و علوم و افکار خود ما آن را تدوین می‌کند؛ که ما فرزند چه کسی هستیم، پدر ما چه کسی است، مادر ما چه کسی است و مانند آن.
این دوّمی را که هویت واقعی ما و شناسنامه اصلی ماست، ائمه علیهم السّلام به ما آموختند که ما حاضریم شما را به عنوان فرزندی قبول کنیم، شما بیائید بچّه‌های ما بشوید. در پایان سوره مبارکه حج این چنین آمده است: مِلّتَ اَبیکُم اِبراهِیمَ، هُو سَمّاکُم المُسلِمین مِن قَبل 1. یعنی دین پدرتان ابراهیم را بگیرید.
قرآن کریم« ابراهیم خلیل » را به عنوان پدر ما معرفی کرده است؛ قهراً ما می‌توانیم فرزند ابراهیم خلیل باشیم. وقتی فرزند ابراهیم خلیل شدیم، فرزند موسای کلیم خواهیم بود تا می‌رسیم به وجود مبارک پیامبر و حضرت امیر؛ که این دو بزرگوار فرمودند، مخصوصاً وجود مبارک رسول خدا: «أنا و علیأ ابوا هذ ه الامّة»2. من و علی این جوانها و این مردها و این دخترها را به عنوان فرزندی قبول داریم... پس ما می‌توانیم در این شناسنامه فرزند علی بن أبیطالب بشویم . این راه باز است؛ اگر ما شدیم فرزند علی بن أبیطالب، وجود مبارک فاطمه زهرا (س) هم می‌شود مادر ما!
این شناسنامه اینطور نیست که با مرگ ببرند اداره ثبت احوال و مهر باطل بر آن بزنند که این تمام شد! آن شناسنامه‌هایی که خودمان گرفتیم، فقط به درد کوپن می‌خورد! کجا ثبت نام بکنیم، کجا ثبت نام نکنیم؛ همین. وقتی هم که مردیم، این را مهر باطل می‌زنند؛ تمام شد، می‌شود کاغذ باطله.
امّا این هویت و شناسنامه که ما فرزند چه کسی هستیم، پدر ما کیست، مادر ما کیست؛ این با عقائد ما، با اخلاق ما، با اعمال ما ساخته می‌شود. سطور و کلمات این شناسنامه را عقائد ما، اخلاق ما، اعمال ما مشخص می‌کند. آن وقت ما می‌شویم فرزند پیغمبر، فرزند علی بن أبیطالب. ما به جایی می‌رسیم، با اینکه سیّد نیستیم، می‌توانند به ما بگویند: السّلام علیک یا بن رسول الله! این فخر نیست؟!
پس این راه باز است. اگر این راه باز است، بیائیم این راه را برویم. راهی نرویم که تمام هویت ما با مرگ باطل شود. راهی برویم که با هویت ما آن شناسنامه شفافتر شود...
1) حج . 78 - ملّت ابیکم، منصوب به ا قراء است. یعنی خذوا ملّت ابیکم؛ دین پدرتان را بگیرید.
2) بحار الأنوار . ج16 . ص 95
آیت الله جوادی آملی - جلسه درس اخلاق - قم - 13 اسفند 1383
