کمخونی از جمله عارضه‌هایی است که در اکثر شیرخواران، کودکان زیر 6سال، نوجوانان و زنان باردار دیده می‌شود ولی کمتر کسی نسبت به علائم این بیماری و زمان بروز آن اطلاع دارد.
حتی خیلی از افراد سال‌هاست که مبتلا به این بیماری هستند و از علائم آن رنج می‌برند ولی هنوز نمی‌دانند برای تشخیص آن باید به کدام متخصص مراجعه کنند.
دکتر عبدالحمید باقری، متخصص قلب و عروق و عضو هیأت علمی سازمان انتقال خون در گفت‌وگو با همشهری و در تشریح علائم این بیماری می‌گوید: کمخونی یا آنمی یک بیماری نسبتا شایع در همه دنیاست به‌خصوص در خانم‌ها و آن هم به‌دلیل ساختار فیزیکی و مسائل مربوط به جنسیتشان. عمدتا کمخونی از سنین پایین در زنان و مردان خود را نشان می‌دهد.
دلیل آن هم فقر غذایی یا نوع رژیم غذایی است. به گفته وی شایع‌ترین علامت این عارضه چه در زنان و چه در مردان از نظر تشخیص فردی و قبل از مراجعه به پزشک تپش قلب، احساس ضعف، بی‌حالی، خستگی و سستی است. از نظر آزمایشگاهی هم با یک آزمایش ساده خون و تعیین میزان هموگلوبین می‌توان به‌وجود این بیماری پی برد.
«معمولا مقدار هموگلوبین بین 13تا16بسته به سن و جنس متفاوت است. کمتر از این مقدار میزان کمخونی را مشخص می‌کند. اما به هر حال نوع تغذیه در بروز کمخونی مؤثر است.»
این متخصص قلب و عروق در ادامه می‌افزاید: غذاهای فاقد گوشت و غلات و سبزیجات احتمال بروز این بیماری را افزایش می‌دهند. به‌خصوص کسانی که در رژیم‌شان تنها لبنیات مصرف می‌کنند هم باید منتظر بروز این بیماری باشند.
البته کم خونی‌های اینچنینی از نوعی هستند که هیچ بیماری زمینه‌ای عامل آنها نیست ولی یک سری از کم‌خونی‌ها هم در نتیجه بیماری‌های زمینه‌ای هستند. مثل تالاسمی که خود افراد هم حتی از آنها مطلع نیستند. این کم‌خونی‌ها علائم ضعیفی دارند ولی با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خودشان را نشان می‌دهند.
دکتر باقری در این باره خاطرنشان می‌کند: اگر کمخونی ناشی از بیماری مثل تالاسمی باشد یا ناشی از اشکالات تغذیه‌ای، با استفاده از داروهای جایگزین یا تغذیه مناسب می‌توان جلوی پیشروی آن را گرفت. این نوع کم‌خونی‌ها در افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما اگر فرد، مبتلا به بیماری‌های ریوی یا قلبی باشد، کمخونی، این بیماری‌ها را تشدید خواهد کرد برای همین باید با سرعت بیشتری درمان شود؛ به‌خصوص در کودکان چون این اختلال فرایند رشد را متوقف می‌کند و یا در زنان باردار باید سرعت درمان آن بیشتر باشد.
اما بهترین ماده غذایی که درصورت‌بروز کمخونی آهن را جذب بدن می‌کند، چیست؟
به گفته عضو هیأت علمی سازمان انتقال خون، آهن موجود در مواد غذایی مثل گوشت و سبزی بهترین نوع است همچنین ترکیبات آماده و قرص‌‌ها و قطره‌ها هم در این مورد بسیار مؤثرند. مصرف ویتامین C در هنگام مصرف غذا هم در جذب آهن مؤثر است. ولی در موارد شدیدتر کمخونی مثل هموگلوبین کمتر از 5 چون میزان جذب خوراکی محدود است باید از تزریق آهن استفاده شود. وی تأکید می‌کند: البته با توجه به بروز این بیماری در سنین مدرسه و در بین نوجوانان لازم است که برنامه کشوری آهن‌یاری که به‌صورت پایلوت اجرا شده بود مجددا اجرا شده و به‌صورت هفتگی یا روزانه در اختیار دانش‌آموزان دختر، قرص آهن، قرار گیرد.
