• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن حوزه علميه > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
حوزه علميه (بازدید: 1257)
پنج شنبه 26/12/1389 - 10:38 -0 تشکر 299644
شیخ حر عاملى

متوفاى 1104 ق .

فرزندان و وفات | از تبار حر | در محضر معرفت | تحصیلات | تالیفات و آثار شیخ
محل تدریس و شاگردان شیخ | فرزندان شیخ حر | هجرت | غروب در قدر


فرزندان و وفات

فیض كاشانى از همسر و دختر خاله فاضل و عالم خود (متوفى 1097 ق .) داراى شش فرزند بوده است .
1 - علیه بانو(1031 - 1079 ق ) فاضل و شاعر
2 - علامه محمد علم الهدى (1039 - 1115ق ) متولد قم و ساكن و مدفون در كاشان است .عالمى فقیه و محدث و متكلى است كه از نسل او تا كنون عالمانى ادیب و فقیه در شهرهاى كاشان ، قم ، تهران ، كرمانشاه و شیراز برخاسته اند.
3 - سكینه بانو كه كنیه اش ام البر بود هو سال تولدش 1042 ق . ذكر شده است .
4 - ابو حامد محمد ملقب به نور الهدى متولد 1047 ق عالم و شاعر و مدفون در كاشان است .
5 - ام سلمه (متولد 1053 ق ) زاهد و حافظ قرآن بوده است .
6 - ابو على معین الدین احمد (1056 - 1107 ق ) فقیه و محدث كه مدفون در كاشان است .(1)
ملا محسن فیض در 84 سالگى در كاشان بدرود حیات گفت و در قبرستانى كه در زمان حیاتش زمین آن را خریدارى و و قف نموده بود، به خاك سپرده شد. بر طبق وصیت ایشان ، بر روى قبر وى سقف و سایبان ساخته نشده است ولى اهالى مسلمانان ان دیار، هر صبح جمعه به ((قبرستان فیض )) با قرائت فاتحه و توسل به او، از روح ملكوتى اش استمداد مى كنند.(2)
شیخ محمد بن حسن حز عاملى در سال 1033 ق در روستاى ((مشعره )) از توابع جبع چشم به جهان گشود. صاحب اعیان الشیعه درباره این منطقه مى نویسد:
((جع یكى از مراكز مهم جبل عامل است كه شخصیتهاى ارزنده اى همچون شیخ بهایى و شهید ثانى ، تحویل جامعه اسلامى داده است .))(3)
دیارى كه شیخ حر عاملى در آن چشم به جهان گشود یكى از سرزمینهاى تشیع و عالم پرور است كه تشیع آن ریشه در تبعید ابوذر دارد. شیخ حر عاملى در امل الامل در این باره مى نویسد:((هنگامى كه درزمان عثمان ابوذر به شام تبعید شد و مدتى در آنجا ماند گروه زیادى درآن سامان شیعه شدند. سپس معاویه او رابه روستاها تبعید كرد و او به جبل عامل آمد و از آن روز مردم به تشیع رو آوردند.))(4) گذشته از این ، قاضى نور الله شوشترى مى افزاید:((... هیچ قریه اى از آن نیست كه جمعى از فقها و فضلاى امامیه در آنجا نباشند.))(5)
 

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:41 - 0 تشکر 299645

از تبار حر

سر سلسله خاندان شیخ حر عاملى ((حر بن یزید ریاحى )) نخستین قربانى عشق حسین علیه السلام در روز عاشورا است . شیخ حر در خانه ((ال حر)) قامت راست كرد. خانه اى كه سخاوت بارزترین خصلت اهل آن به شمار مى رفت و روى گشاده و اخلاق نیكوى آنان زبانزد عام و خاص بود و نسل به نسل به عنوان حاملان در گرانبهاى علم و ادب و پرچم شهادت و شهامت شناخته مى شدند. مى نویسند: ((خاندان شیخ حر عاملى خاندانى است كه از قدیم خانه علم و معرفت بوده و افراد برجسته زیادى از آن جوشیده است و تا امروز از آن مى جوشد و به موجب سخاوت و اخلاق نیك ممتاز است .))(6)
علامه امینى مى نویسد:((از این خاندان گوهر خیز(حر) مردانى برخاسته اند كه دیر زمانى بر مسند دانش وتقوا نشسته اند و مشعل هدایت دین آموز و دنیا ساز، پیشوا و رهبر و دانشمند و پرهیزكار بودند.))(7)
گویا دست تقدیر روزگار بر آن بود كه او در یكى از بهترین نقاط معنوى و از میان بهترین خاندان پا به عرصه گیتى نهد.

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:41 - 0 تشکر 299646

در محضر معرفت

هیچ كس منكر این مساله نیست كه وراثت در شكل گیرى شخصیت كودك بى تاثیر نیست و خانواده اولین كلاس درس زندگى است . شیخ حر پاكى و لطافت را تنها از یك سو به ارث نبرده بود. مادرش طلایه دار زهد و تقوا به شمار مى رفت بلكه در زمره ادیبان و فاضلان زمان خود و داراى مرتبه بلندى بود. آیه الله العظمى سید شهاب الدین مرعشى (ره ) در سجه البلابل درباره خانواده مادر شیخ مى نویسد:
((مادر بزرگوار حر عاملى دختر علامه شیخ عبدالسلام فرزند حر است كه دخترى فاضل و ادیب بود.))
شیخ حر درباره پدر بزرگ مادرى خود مى نویسد:(( او دانشمندى عظیم الشان و بلند پایه و زاهدى عابد و پارسا و فقیهى حدیث دان و مورد اعتماد بود كه زهد و عبادت هیچ كس به او نمى رسد. او در فقه و ادبیات عرب استادى زبر دست بود.))(8)
گذشته از زهد و پارسایى پدر بزرگ مادرى اش كه همراه شیر مادر زاهدش به اوبه ارث رسیده بود شیخ حر از پدر بزرگ پدرى خود نیز شهادت را چون سر سلسله این خاندان حر بن یزید بن ریاحى به ارث برده بود. شهید شیخ على فرزند محمد حر عاملى مشغرى پدر بزرگ شیخ حر عاملى است . شیخ حر عاملى درباره پدر بزرگ ادیب و دانشمندش مى نویسد:((او عالمى فاضل بود و عابدى ستوده كردار و عظیم الشان و شاعر كار آزموده و ادیب .تحصیلاتش نزد شیخ حسن (مولف كتاب معالم ) وسید محمد (مولف مدارك ) و دیگر استادانش صورت گرفت ... نویسندگان ریاض العلماء و روضات الجنات ، از او تجلیل كرده و نوشته اند كه بر اثر مسمومیت شهید شد.))(9) از این شهید بزرگ چهار فرزند بر جاى ماند.
1 - شیخ حسن كه داراى فضل و دانش و شیوا گویى و شاعر و فردى شایسته بود.
2 - شیخ محمد كه به گفته شیخ حر عاملى فاضلى دانشمند و محققى دقیق و حافظ قرآن و عابد و شاعرى كار آزموده و ادیب و شخصى مورد اطمینان بود.
3 - شیخ حسن (پدر بزرگوار شیخ حر عاملى ) كه شیخ حر درباره ویژگیهاى این پدر فرزانه و عالم خود مى نویسد:((او دانشمندى فاضل و زبر دست و ماهر و شایسته و ادیب و فقیه و مورد اعتماد بود. وى حافظ قرآن و آشنا به رشته هاى علوم عربى و فقه و ادب بود. مردم در مسائل فقهى بویژه مسائل ارث به او مراجعه مى كردند. ))(10)

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:42 - 0 تشکر 299647

تحصیلات

حضرت آیت الله مرعشى نجفى نام علما و دانشمندانى كه شیخ حردر محضر آنان زانوى ادب زده و در دروس مختلف از آنان كسب فیض نموده یا مفتخر به گرفتن اجازه نقل روایت شده است در مقدمه كتاب اثبات الهداه به رشته تحریر درآورده است ، كه به طور فشرده به آن اشاره مى شود.
1 - علامه شیخ حسن حر عاملى (پدر بزرگوارش ) كه در محضر او درس خوانده و از روایت نقل كرده است .
2 - علامه شیخ محمد حر(عموى او) علاوه بر درس فراگیرى ، از او روایت نقل مى كند.
3 - علامه شیخ عبدالسلام (جد مادرى )
4 - علامه شیخ على فرزند محمود مشغرى عاملى
5 - علامه شیخ زین الدین فرزند محمد بن حسن فرزند شهید ثانى
6 - علامه شیخ حسین فرزند حسن بن ظهیر الدین عاملى ظهیرى
7 - علامه سید حسن حسینى عاملى
8 - علامه شیخ عبدالله فوشى حر
9 - علامه مجلسى (ره ) كه مشهورترین و بزرگترین استادان شیخ حر عاملى بوده و غواص دریاهاى اخبار و احادیث شمرده مى شود. شیخ حر در موارد زیادى در كتاب امل الآمل تصریح كرده كه از مرحوم مجلسى حدیث نقل كرده است .
10 - فیض كاشانى (ره ) كه زینت فقهاى حدیث شناس و الگوى سالكان است . تصریح به نام وى رابه خط برخى از شاگردان او دیده ام .
11 - علامه مولى محمد طاهر فرزند محمد حسن شیرازى نجفى ، نویسنده كتابهاى مشهور مثل ((حجه الاسلام در شریخ تهذیب الاحكام )) و ((حكمه العارفین )) و ((فوائد الدینیه در حكما صوفیه )) و غیر اینها. شیخ حر به شاگردى نزد این استاد در كتاب امل الآمل تصریح كرده است .
12 - علامه شیخ على مولف ((الدار المنثور)) از نوادگان شهید ثانى
13 - علامه سید على فرزند على موسى عاملى
14 - علامه محقق آقا حسین خوانسارى ، شارح كتاب دروس
15 - علامه سید هاشم بحرانى ، صاحب تفسیر البرهان
16 - علامه مولا محمد كاشانى مقیم قم .
اولین اجازه و اولین كتاب
شیخ حر در بیان طرق نقل روایاتى كه به ائمه اطهار مى رسد، مى نویسد:
((من كتابها را از گروهى كه یكى از آنان شیخ بزرگوار و مورد اطمینان و پرهیزگار ابو عبید الله الحسین فرزند حسن بن یونس ظهیر الدین عاملى است با گرفتن اجازه از او (اولین كسى كه در سال 1051 به من اجازه داده ) نقل مى كنم . ))(11)
با نگاهى به تاریخ تولد شیخ و این جمله شایستگى و درایت ، تقوا و فضیلت وى را بیش از پیش در مى یابیم كه چگونه هنوز كه هیجده بهار از عمرش نگذشته از مرد بزرگى چون یونس بن ظهیرى عاملى اجازه نقل روایت دریافت مى كند.
با بیان این مطلب كه در اعصار پیش به دلیل در دسترس نبودن وسایل ارتباط جمعى و معرفى دانشوران علوم دینى به اقشار دیگر اجازه نقل حدیث سند تقوا، راستگویى و فضیلت آنان را به شمار مى رفته است و مى توان سیماى فرزانه الهى شیخ حر را در این سن وبه مفاد این اجازه به نظاره نشست . در این زمان شیخ حر كه از ذوق ادبى و خدادادى و همچنین نثرى زیبا و روان برخوردار بود قلم به دست گرفت تا اولین اثر خود را در كنار خوشه چینى از محضر علماى عصر به رشته تحریر درآورد.

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:42 - 0 تشکر 299648

تالیفات و آثار شیخ

* جواهر السنیه
در نخستین گان و در اوین تجربه نگارشى به جمع آورى احادیث قدسى كه همان كلام خداوند متعال است ، مى پردازد و چند سالى را در تدوین این احادیث به صورت كتاب مستقل مى كوشد. او در تنظیم این اثر گرانبها نخست به قول پروردگار پیرامون انبیا- از حضرت آدم علیه السلام تا خاتم المرسلین صلى الله علیه و آله - و سپس احادیث مربوط به ائمه اطهار رو مى كند و در خاتمه كتاب را با احادیث اخلاقى (در تاریخ 1056 ق ) (12) به پایان مى رساند شیخ حر عاملى در قسمتى از مقدمه آن مى نویسد:((... البته اینها در میان علما، به احادیث قدسى معروف هستند هر چند من پیشتر ندیده بودم كه آنها را در یك كتاب جمع و نشر كرده باشند. از همین رو علاقه مند شدم به اینكه نخستین كسى باشم كه آنها را در یك كتاب جمع كرده است .... ))(13)
* صحیفه ثانیه
شیخ حر عاملى در مقدمه این كتاب مى نویسد:(( صحیفه سجادیه كامل كه قسمتى از دعاهاى امام زین العابدین علیه السلام را در بردارد به مهمات دین و دنیا مربوط است . من به خاطر علاقه اى كه براى جمع و تركیب این دعاهاى پراكنده و متفرق داشتم در صحیفه دوم سایر دعاهاى آن حضرت را كه علماى بزگوار نقل كرده اند. پس بر شما باد كه این صحیفه شریف را با اولى همراه داشته ، آنها را تلاوت كنى .))(14)
((محدث جزایرى در اول شرح ملحقات صحیفه مى نویسد باید جمع احادیث قدسى را (برادر قرآن ) و صحیفه ثانیه را (خواهر قرآن ) نام نهاد))(15)
شیخ حر دفتر نگارش خود را با ((كلام خدا)) و دعاى ((امام سجادعلیه السلام )) آغاز كرد و از آن پس ده ها كتاب ارزشمند را به جامعه شیعى تحویل داد كه حتى معرفى اختصارى هر یك از این مقال نمى گنجد. نكته اى كه در بیشتر آثار شیخ حر دیده مى شود تقسیم بندى فصلها و بخشهاى آنهاست كه به عدد معصومین یا ائمه اطهار به دوازده یا چهارده قسمت فضل بندى و تقسیم نموده است . این امر نشان از عشق و علاقه او حتى به عددى است كه یاد آور وجود آن بزرگواران است .
* الایقاظ من الهجعه برهان على الرجعه
شیخ آقا بزرگ درباره این كتاب مى نویسد:
شیخ در امل الآمل مى گوید:
((این كتاب حاوى بیش از ششصد حدیث و شصت و چهار آیه و ادله بسیارى از قدما و متاخرین و جواب شبهات در این موضوع است .))
((شیخ حر در سال 1075 نگارش این كتاب را به اتمام رساند.))(16)
* خلق الكافر
شیخ آقا بزرگ مى نویسد:
((... (مولف در این كتاب ) آنچه در زمینه خلقت كافر به ذهنش رسیده است به رشته تحریر در آورده است ... در آن به ذكر احادیثى پرداخته است كه نهى از بحث در قضا و قدر و امر به تكلم در مساله بداء شده است .))(17)
* الفوائد الطوسیه
شیخ حر درمقدمه این كتاب مى نویسد:
((این كتاب پاسخ برخى از احادیث مشكل و درهاى تحقیق بعضى از مسائل پیچیده اى است اهل علم و كمال در زمان اقامتم در طوس سوال نموده اند....))(18)
* بدایه الهدایه
شیخ حر عاملى پیرامون انگیزه نگارش این كتاب مى نویسد:
((گروهى از برادران مومن كه خواهان حق و حقیقت بودند از من درخواست كردند تا در حد توان احادیث مربوط به واجبات و محرمات را جمع آور نمایم و در مواردى جزئى مستحبات و مكروهات و مباحات - برگرفته از روایات ائمه اطهار - در این زمینه به طور خلاصه آورده شده و...))(19)
* امل الآمل
شیخ در جلد دوم این كتاب (ص 370) انگیزه نگارش این اثر را رویایى ذكر مى كند كه درسال ورود به مشهد (1073 ق ) دیده است . او به دلیل مشاغل بسیار 23 سال بعدآن را به رشته تحریر در مى آورد. در این باره نوشته اند:
شروع تالیف این كتاب سال 1096 هـ ق و پایانش اول جمادى الثانى 1097 بوده است . شرح حال علماى جبل عامل كه شیخ در این كتاب نگاشته 209 نفر و ازعلماى غیر جبل عامل 1110 نفر است .))(20)
* اثبات الهداه
این كتاب دراثبات نبوت و امامت و بیان معجزات پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و ائمه اطهار، از آثار شیرین و خواندنى است كه در 7 جلد به چاپ رسیده و برخى از جلدها به همت حجه السلام نصر الهى و برخى دیگر به قلم فقیه فرزانه حضرت آیت الله جنتى ترجمه شده است . شیخ در مقدمه كتاب مى نویسد:
((من به كتابى كه در این باب كافى باشد و آنچه را عقلا به گرد آوردنش علاقه مندند... دست نیافتم بلكه دیدم این مطالب در وادى پراكندگى پنهان مانده و كسى كه بخواهد بر آنها مطلع شود محتاج به صرف وقت زیادى است .))
* هدایه الامه
شیخ حر در مقدمه این كتاب مى نویسد:((.... این كتابى است حاوى احكامى كه براى هر فرد ضرورت دارد... این كتاب را به خاطر پاسخگویى و در خواست گروهى ازبرادران دینى به رشته تحریر درآورده ام ...))(21) دیگر كتابهاى شیخ حر عاملى عبارتند از:
- تعلیقه اى بر كتاب مزار تالیف علامه نسب شناس مرحوم سید شرف الدین على حسینى مرعشى حائرى (متوفاى 1316 ق )
- كتبا الفصول المهمه فى اصول الائمه . در بردارنده قواعد كلى كه از ائمه علیهم السلام درباره اصول دین و فروع دین و طب و اصول فقه و غیره وارد شده و بیش از هزار باب است و به چاپ رسیده است .
- كتاب در رد صوفیه ، یكهزار حدیث موجود در آن به طور عام یا خاص در رد صوفیه است .
- كتاب اجازات : در بردارنده انبوه اجازه هاى پیشینیان است .
- كتاب كشف التعمیه فى حكم التسمیه :
پیرامون نامیدن حضرت مهدى به نام اصلى اوست كه همنام پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله است .
- كتابى در اثبات اینكه نماز جمعه واجب عینى است . (در رد نظر علامه محمد ابراهیم نیشابورى )
- كتاب نزهه الاسماع فى الاجماع : اقسام و احكام اجماع در آن بیان شده است
- كتابى در اثبات متواتر بودن قرآن
- كتابى در رجال
- كتابى در احوال اصحاب شایسته و ستایش شده پیامبر و ائمه علیهم السلام
- وصیت به پسرش علامه شیخ محمد رضا (به شیوه كشف المحجه علامه سید بن طاووس )
- كتابى پیرامون زیارتگهاى و زیارتنامه ها
- كتابى در اخلاق :كتاب طهاره الاعراق ابن مسكویه را شرح داده و روایاتى كه از ائمه اطهار وارد شده بر آن افزوده است .
- كتاب در ابطال مساله عمومیت داشتن ((حدیث منزلت ))
- دیوان امام زین العابدین علیه السلام كه اشعار امام را گرد آورى و به ترتیب حروف تنظیم كرده است . (در بمبئى چاپ شده است .)
- جاشیه بر كتاب كافى مرحوم كلینى
- حاشیه بر كتاب ((من لا یحضره الفقیه ))مرحوم شیخ صدوق
- حاشیه بر كتاب تهذیب شیخ طوسى (ره )
- حاشیه بر استبصار شیخ طوسى (ره )
- رساله اى در مناظره خود با بعضى از علماى اهل سنت در سفر حج
* وسائل الشیعه
اما كتاب كه شیخ حر را با آن و آن را با شیخ حر مى شناسیم كتاب گران سنگ ((وسائل الشیعه ))است . این اثر یكى از كتابهاى مرجع در زمینه احادیث اهل بیت است كه از اعتبار و اعتماد خاصى در میان كتابهاى حدیثى برخوردار است . در این كتاب ، نویسنده روش خاص خود را بكار برده و احایث فقهى كه فقها در استنباط احكام شرعى بدان نیازمندند و بر آنها تكیه مى زنند جمع آورى كرده است و شمار آنان به بیست هزار حدیث مى رسد كه شیخ حر از مصادر و كب معتبر شیعه جون اصول كافى ، من لا یحضره الفقیه ، استبصار، تهذیب و كتب دیگر كه شمار آنها به هفتاد منبع و ماخذ مى رسد جمع آورده است . شیخ حر كتاب را با احادیثى در مقدمه عبادات افتتاح كرده و سپس بر طبق كتب فقهى آن را از بحث طهارت تا مبحث بیان دیه ها تقسیم بندى نموده است .
شیخ حر دو سوم این كار بزرگ را در زادگاهش ((مشعر)) به رشته تحریر در آورد و در سال 1088 در مشهد مقدس آن را به تمام رساند. این سال براى شیخ سال پر كار و پر بركتى محسوب مى شد. جرا كه در این سال ((فهرست وسائل الشیعه )) را نیز تدوین نمود. این موضوع كه شیخ سه بار این كتاب را از نظر گذرانده و به نگارش در آورده است از نكته هایى است كه سزاوار است هر محقق و نویسنده آنرا فرا روى خویش قرار هد. در بیان جایگاه این كتاب همین بسر كه ار روزى كه این سرجشمه به نگارش در آمده منبع و ماخذ تمام مجتهدان و كتاب مرجع عالمانى استكه آخرین مرحله رسدین به قله اجتهاد راطى مى كنند. بر این كتبا از سوى بزرگان تعلیقه هاى بسیارى نگاشته شده كه شاید شیخ حر خود نخستین كسى است كه براى ابهام زدایى پیرامون برخى از مطالب آن پیشقدم شده است و ((تحریر وسائل الشیعه و تحجر مسائل الشریعه )) نامى است كه شیخ حر عاملى بر شرح و سائل الشیعه نهاده است .
در عظمت این كتاب تنها به یك بیت از شعر علامه امینى درباره كتاب اكتفا مى كنیم .
((هذا صراط الهدى ما ضل سالكه
الى المقامد بل تسموبه الرتب ))(22)
این كتاب را هدایت است كه رهروش گمراه نمى شود.
به هدف مى رسد و بلكه به مقامى عالى تر دست مى یابد.
شاعر اهل بیت
شیخ حر را باید از شاعران شیعه برخواندكه قله فقاهت او لطافت باران شعرش را تحت الشعاع قرارداده است . چرا كه او خود مى گوید:
علمى و شعرى اقتتلا اصطلحا
فخضع الشعر لعلمى راغما
و العلم یابى ان اعد شاعرا
و الشعر یرضى ان اعد عالما
دانش و شعرم با هم به جنگ و ستیز بر خاستند شعرم به زغم دانشم در مقابل آن خضوع كرد دانشم مانع مى شد ه من شاعر به حساب آیم ولى شعرم خشنود مى شد كه من عالم به شمار آیم .شیخ آقا بزرگ درباره دیوان شعر او مى نویسد:
((دیوان شعرش به بیست هزار بیت شعر مى رسد كه به ترتیب حروف الفبا منظم گشته و با این جمله زیبا شروع مى شود: الحمد الله الذى جعل نجوم المعانى مصابیح سماء الافكار) (ستایش خدا را كه ستارگان معانى را چراغ آسمان اندیشه قرار داد)(23)
كلمات منظوم شیخ را به دو قسمت مى توان تقسیم كرد. نخست ابیات كوتاه كه مى توان از سه نوع ذیل یادكرد.
1 - تاریخ چهارده معصوم
2 - درباب زكات
3 - در معانى و بیان
دوم : منظومه هاى بسیار در علوم مختلف كه سید احمد حسینى در مقدمه امل الامل چنین آورده است .
1 - منظومه درمسائل میراث (بسیار طولانى است )
2 - در مسائل هندسه وریاضیات .
3 - تاریخ تولد ائمه ، وفات و مناقب آن
4 - اخلاق و مواعظ
5 - مسائل اصول الفقه
و نیز منظومه هایى در مسائل كلام ، نحو، صرف ، نجوم و.... دیوان امام زین العابدین علیه السلام (24)

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:43 - 0 تشکر 299649

فرزندان شیخ حر

در این باره مى نویسند:((فرزندان و دامادهاى شیخ حر عاملى خاندان بزرگى را در مشهد تشكیل مى دادند كه در راس این خاندان فرزندش شیخ حسن قرار داشت . او در حدیث و علوم متداول آن روزگار سخنان تازه اى داشت و بعد از پدرش به مراجعات مردم و بر طرف كردن نیازهاى ایشان همت گمارد.))(26)
فرزندان شیخ حر عبارتند از:
1 - علامه شیخ حسن عاملى
2 - علامه شیخ احمد عاملى
3 - علامه شیخ محمد رضا كه از دانشمندان و مفسران عصر خود به شمار مى رفت . شیخ حر داراى فرزندان دختر و پسر دیگرى بوده است كه شرح حال آنان بدرستى براى ما معلوم نیست .

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:44 - 0 تشکر 299650

هجرت

چهل سال از عمر پر با شیخ حر عاملى مى گذشت كه او براى زیارت مرقد مطهر اما هشتم علیه السلام از ((مشعر)) عازم ((مشهد)) شد. اما چیزى نگذشت كه با واقعیتهاى جامعه آن روز تشیع در ایران روبرو گشت . شیخ حر با آنكه از واژه شاه و شاهى نفرت داشت و عزلت و ریاضت را برحضور و ریاست ترجیح مى داد، درحساس ترین برهه تاریخ تشیع به دیگر عالمان شیعه اقتدا كرد و با پذیرفتن برخى مسئولیتهاى اجتماعى در حساس ترین نقطه ایران (خراسان ) كه در معرض تهاجم ازبكها و اهل تسنن هم مرز بایران بود دین خود رار صحنه سیاست نیز به تشیه ادا كرد. پذیرفتن مقام شیخ الاسلامى از سوى شیخ حر به ماجراى سفرش به اصفهان باز مى گردد كه او از طرف علامه مجلسى به دیدار كاخ شاه رفته بود. ((شیخ حر در مجلس شاه سلیمان بدون اجازه شاه در بالاى مجلس و نزد شاه نشست به طورى كه بین او شاه یك متكا بیش نبود. شاه پس از نشستن روبه شیخ كرد و گفت : به من گفته اند تو از علما جلیل و بزرگ عرب محمد بن حسن حر عالى هستنى حال به من بگو ((فاصله میان حر و خر چقدر است ))؟ شیخ بى درنگ (به شوخى ) گفت : ((یك متكا))! شاه از شجاعت و حاضر جوابى شیخ یكه خود.(27)
مولف كتاب گنجینه اثار قم مى نویسد:
((بعد از گفتگو با شاه سلیمان و قضیه آنچنانى علماى اصفهان كه پى به مدارج علمى او بردن ، شاه سلیمان در مقام استمالت از وى برآمده ، او را براى توطن در اصفهان دعوت كرد و شیخ علاقه خود را به اقامت در جوار ثامن الائمه اعلام داشت . بنابراین شیخ راقاضى القضات خراسان گردانید و با تجلیل روانه ساخت .))(28)
شیخ حر عاملى چه در زمان سكونت خود رد جبل عامل و چه در ایران چندین مرتبه به زیارتخانه خداو عتبات عالیات موفق گردید. در سال 1088 كه شیخ در مكه مكرمه حضور داشت فاجعه اى دردناك بهوقع پیوست كه این واقعه در مقدمه آمل الآمل چنین آمده است .
((در سال 1088 به خادمین (خائنین ) حرم كعبه خبر دادند كه كسانى دیوار كعبه مطهر را آلوده به نجاست كرده اند. خبر به سرعت در مكه پیچید و گفتگوها شروع شد. عاقبت دشمنى قدیم اهل تسنن با شیعیان سبب شد تا این هتك حرمت را به شیعیان نسبت دهند. عده اى از تركان و برخى از عربها با هم قرار گذاشتند كه هر كجا شیعیه اى را بیابند به قتل برسانند. چون به حرم رسیدند پنج نفر از شیعیان را كه یكى از آنها میرزا محمد مومن استر آبادى بود به شهادت رساندند. شیخ حر عامل كه در این ایام در مكه به سر مى برد از توطئه آگاه شد و به همراهان خود دستور داد كه از خانه بیرون نروند و با شنیدن خبر شهادت سید محمد مومن استرآبادى و شیعیان دیگر به همراهان خود به خانه ((سید موسى بن سلیمان )) كه یكى از اشراف مكه بود پناه برد. سید موسى به كمك یاران خود مخفیانه شیخ حر عاملى و سیار شیعیان را به سمت یمن روانه ساخت و آنان را از این مهلكه نجات داد))(29)

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:44 - 0 تشکر 299651

غروب در قدر

شیخ حر عاملى این فرزانه روزگار سرانجام در بیست و یكم ماه رمضان 1104 درهفتاد و یك سالگى چشم از جهان فروبست و ((در زیر گنبد حضرت (رضا)، كنار منبر، برادرش شیخ احمد صاحب الدر المسلوك با هزاران نفر دیگر بر جسم مطهرش نماز گذارد و جسم مطهرش درایوان حجره اى از حجره هاى صحن شریف امام رضاعلیه السلام جنب مدرسه میرزا جعفر به خاك سپرده شد.))(30) و مرقدش در كنار حرم رضاى آل محمد واسطه بین مردم و پیشواى هشتم شیعیان گشت .
سلام بر او روزى كه در ((مشعر)) معبر نور، چشم به جهان گشود. و روزى كه در ((مشهد)) قبله نور، چشم از جهان فرو بست .

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

پنج شنبه 26/12/1389 - 10:44 - 0 تشکر 299652

1ـ همان ، ص 18 و 29.
2ـ در تدوین این مقاله ، علاوه بر زندگینامه هاى مكتوب از سوى فیض در رساله هاى ((شرح الصدر))، ((اعتذاریه ))، ((الانصاف )) و نوشته هاى دیگران ، از مقدمه مخققانه دانشمند و ادیب معاصر آقاى مصطفى فیضى بر ((دیوان اشعار فیض )) استفاده برده ام .
3ـ اعیان الشعیه ، ج 1، ص 199.
4ـ همان ، ج 1، ص 13.
5ـ مجالس المومنین ، ج 1، ص 177.
6ـ امل الآمل ، ج 1، ص 9، به نقل از اعیان الشیعه .
7ـ شهیدان راه فضیلت ، ص 329.
8ـ امل الآمال ، ج 1، ص 107.
9ـ شهیدان راه فضیلت ، ص 330.
10ـ امل الآمال ، ج 5، ص 65.
11ـ وسائل الشیعه ، شیخ حر عاملى ، ج 20، ص 49، الفائده الخامسه .
12ـ در خصوص اتمام این كتاب به الذریعه ، ج 1، ص 271، رجوع شود.
13ـ جواهر السنیه ، ترجمه زین العابدین كاظمى خلخالى ، ص 5.
14ـ الصحیفه الثانیه السجادیه ، ص 5.
15ـ الذریعه ، ج 1، ص 271. * 16ـ الذریعه ، ج 2، ص 506.
17ـ الذریعه ، ج 7، ص 246.
18ـ الفوائد الطوسیه ،ص 6.
19ـ بدایه الهدایه ولب الوسائل ، ج 1، ص 1.
20ـ ریاض العلماء، ج 5، ص 75.
21ـ هدایه الامه ، ص 4.
22ـ شهداء الفضیله ، ص 210.
23ـ الذریعه ، ج 9، ص 234.
24ـ امل الآمل ، ج 1، ص 32.
* - اهل ((معن )) از توابع بحرین .
26ـ هدایه الامه ، شیخ حر عاملى ، ج 1، مقدمه ، به قلم محمد كاظم مدیر شانچى .
27ـ اعیان الشیعه ، ج 9، ص 167.
28ـ گنجینه آثار قم ، عباس فیض ، ص 248.
29ـ امل الآمل ، ج 1، مقدمه ، ص 50.
30ـ سجع البلابل ، ج 1، مقدمه .

منبع : سایت شارح 

   

مدیر انجمن حوزه علمیه 

تماس بامن:

forum:www.mahdiyavar.mihanbb.com

e-mail:ya_lasaratelhosain@yahoo.com


 

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.