طبق تحقیقات محققان بیمارستان کودکان بوستون بسیاری از پزشکان در دوره دستیاری دچار افسردگی می شوند…
نتیجه این تحقیق که در مجله پزشکی بریتانیا (BMJ) به چاپ رسیده، توجه بسیاری را به سلامت روانی پزشکان جلب کرده و در پی آن بحث بر سر تغییرات ممکن در برنامه کاری دستیاران و اقدامات پیشگیرانه عملی برای بهبود سلامت روانی آنها بالا گرفته است. با توجه به تنش زا بودن و ساعت های طولانی کار دستیاران، افسردگی و خستگی مفرط پدیده ای نسبتا رایج بین این افراد به شمار می رود.
محققان بیمارستان کودکان بوستون تخمین می زنند که بین ۴۱ تا ۷۶ درصد دستیاران از خستگی مفرط به معنای خستگی روانی و بی تفاوتی در پاسخ به وضعیت های حاد شغلی، رنج می برند. آمار افسردگی نیز حدود ۷ تا ۵۶ درصد است. با وجود انجام تحقیقات اولیه و انتشار این ارقام هنوز هیچ مطالعه ای به طور قطع نشان نداده است که تاثیر دو پدیده افسردگی و خستگی مفرط بر میزان خطاهای پزشکی و سلامت بیماران تا چه حد است.
خستگی مفرط یا افسردگی
دکتر فارن کوف و همکارانش که انجام این تحقیقات را بر عهده داشته اند از ۱۲۳ پزشکی که دوره تخصصی اطفال را در ۳ بیمارستان ایالات متحده می گذرانده اند، خواسته اند در مورد ۲ مشکل بزرگ سلامت روانی پزشکان به سوالات پرسشنامه ها پاسخ دهند. در کنار آن در طول بیش از یک ماه پرستاران و پزشکانی که به همین منظور آموزش دیده بودند ۳ خطای پزشکی – اشتباه در گرفتن شرح حال بیمار، نسخه نویسی و تجویز دارو- را ثبت کردند. این خطاها تنها در بخش های بیمارستان ثبت شدند و نه در مراکز درمان سرپایی یا بخش های مراقبت های ویژه.
بررسی ها نشان داد ۷۴ درصد دستیاران دچار خستگی مفرط و حدود ۲۰ درصد، (حدود ۲ برابر افراد معمولی در آمریکا)، به افسردگی دچارند. با این حال میزان خطای پزشکی بین آنها در حد پایین، حدود ۷/۰ درصد، یعنی ۴۵ خطا در ۶ هزار و ۷۸ دستور پزشکی بود. ارتباط خستگی مفرط با خطاهای پزشکی معنی دار نبود ولی میزان خطاهای پزشکی به وسیله پزشکان افسرده ۲/۶ برابر میزان آن بین همکاران شان بود که دچار این عارضه نبودند. بسیاری از خطاها یا جزیی بودند یا قبل از اینکه به بیمار آسیبی برسانند در شبکه درمانی شناسایی و اصلاح شدند. با این حال افراد تیم تحقیق و بسیاری از کارشناسان معتقدند در صورتی که به این مشکل پرداخته نشود خطاهای پزشکی ممکن است جبران ناپذیر باشند. به علاوه خطاهایی که امکان شناسایی و اصلاح آنها مشکل تر است مانند خطای در تشخیص بیماری ممکن است افزایش یابند.
تحقیقات می گویند تعداد کمی از دستیاران قبل از ورود به دوره دچار افسردگی بوده اند و رزیدنت شدن مشکل آنها را حادتر کرده است. دکتر فارن کوف می گوید: «جنبه نگرا ن کننده مساله ناآگاهی دستیاران از سلامت روانی خود است. با وجود آموزش های رشته پزشکی و به رغم داشتن برخی نشانه ها اکثریت این افراد نمی دانند دچار افسردگی هستند و حالت های خود را به فشارهای کاری این دوره نسبت می دهند. شاید مقصر فرهنگ پزشکی ما نیز باشد که این تصور را در بطن خود دارد که دستیاران همواره باید تحت فشار روانی باشند. به این جهت مرز میان ناشادی و علایم بیماری افسردگی مخدوش شده است. به دلیل شیوع افسردگی بین دانشجویان دستیاری مسوولان بخش ها ممکن است با این مساله کنار آمده باشند ولی به هر حال باید به فکر اقدامات پیشگیرانه بود و بیمارستان ها و مدیران برنامه های دوره رزیدنتی با آگاهی از این مساله باید در پی یافتن راه حل باشند.
